Σημαντική αύξηση των ελληνικών εξαγωγών φρούτων και λαχανικών στην αγορά της Γερμανίας είχαμε κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023, σύμφωνα με έκθεση της Γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας SBA (Statistisches Bundesambt).
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος στον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Χυμών (Incofruit Hellas), «φέτος οι ανταγωνιστές μας είχαν προβλήματα στην παραγωγή τους λόγω ξηρασίας (Ισπανία και Πορτογαλία) και πλημμυρικών φαινομένων (Ιταλία). Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα μετά την περσινή μείωση φέτος να έχουμε μια αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, η οποία το πρώτο τρίμηνο του 2023 ήταν της τάξης του +56% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2022. Ειδικότερα έχουμε:
Αγγούρια αύξηση +53% - 4.255 τόνοι
Πιπεριές αύξηση +77% - 624 τόνοι
Πορτοκάλια αύξηση +49% - 12.247 τόνοι
Μανταρίνια αύξηση +103% - 3.842 τόνοι».
Όσον αφορά τις εξαγωγές θερινών φρούτων, ο κ. Πολυχρονάκης αναφέρει ότι «έως και την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου, έχουμε τα ροδάκινα να καταγράφουν αύξηση 6%, τα νεκταρίνια 200%, τα βερίκοκα 36%, ενώ για τα καρπούζια και τα κεράσια έχουμε μείωση κατά 27% και 32% αντίστοιχα.
Οι μειώσεις των εξαγωγών οφείλονται στην όψιμη παραγωγή και σε ζημιές στην παραγωγή κερασιών αλλά και πυρηνόκαρπων από δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Θα πρέπει να κάνουμε προσπάθεια να κρατήσουμε το μερίδιο αγοράς στην Γερμανία και στα θερινά φρούτα. Οι ανταγωνιστές μας συνεχίζουν να έχουν προβλήματα στις παραγωγές λόγω των καιρικών συνθηκών. Ήδη βρίσκονται στην χώρα μας Ιταλοί και Ισπανοί έμποροι, οι οποίοι προχωρούν σε αγορές ατυποποίητων οπωροκηπευτικών για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την διατήρηση της φήμης των προϊόντων μας στις καταναλωτικές αγορές του εξωτερικού είναι η αυστηρή εφαρμογή των εθνικών και ενωσιακών κανόνων για προδιαγραφές εμπορίας - ποιότητας με πλήρη ιχνηλασιμότητα που παρέχει ασφάλεια στον καταναλωτή και με τήρηση των κανόνων υγιεινής σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα των προϊόντων μας».
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού τονίζει ότι η νομοθεσία αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζουν οι Οργανώσεις Παραγωγών (ΟΠ).
Έτσι μπορούν να συνάψουν συμφωνίες με μεταποιητές και εμπόρους σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα («από το χωράφι στο πιάτο») ώστε να διασφαλίσουν την πρόσβαση των προϊόντων στην αγορά, την προσιτή τιμή στα προϊόντα τους, την ποιότητα και τη συνεχή βελτίωση των προϊόντων, την ενημέρωση για τις τρέχουσες εξελίξεις στην αγροτική παραγωγή και εμπορία, στην ανακύκλωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και να συνεργαστούν με τις τοπικές αρχές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές. Οι ΟΠ μπορούν να λάβουν διαφορετικές νομικές μορφές, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών συνεταιρισμών.
Οι αναγνωρισμένες ΟΠ επωφελούνται από:
- εξαιρέσεις από τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ για ορισμένες δραστηριότητες, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις για λογαριασμό των μελών τους, ο σχεδιασμός της παραγωγής ή ορισμένα μέτρα διαχείρισης προσφοράς,
- πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο «επιχειρησιακών προγραμμάτων» στον τομέα των οπωροκηπευτικών, όπως εκείνα για τη στήριξη συλλογικών επενδύσεων στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας προς όφελος των μελών τους.
Εξαιρέσεις για οργανώσεις παραγωγών, ενώσεις γεωργών και γεωργούς
- Οι αναγνωρισμένες ΟΠ μπορούν, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού, να προγραμματίζουν την παραγωγή, να βελτιστοποιούν το κόστος παραγωγής, να διαθέτουν στην αγορά και να διαπραγματεύονται συμβάσεις για την προμήθεια γεωργικών προϊόντων, για λογαριασμό των μελών της για το σύνολο ή μέρος της συνολικής παραγωγής τους.
- Σε περιόδους σοβαρών ανισορροπιών στις αγορές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να εκδίδει ειδικές εκτελεστικές πράξεις παρέκκλισης των κανόνων ανταγωνισμού για συμφωνίες ή αποφάσεις αναγνωρισμένων ΟΠ που αφορούν, μεταξύ άλλων, απόσυρση από την αγορά ή δωρεάν διανομή προϊόντων, κοινά μέτρα προώθησης, κοινή αγορά εισροών, προσωρινό προγραμματισμό παραγωγής και αποσκοπούν αποκλειστικά στη σταθεροποίηση του οικείου τομέα χωρίς να υπονομεύουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς
- Η δυνατότητα συνεργασίας, π.χ. για την παραγωγή ή την πώληση γεωργικών προϊόντων, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού επεκτείνεται σε όλους τους γεωργούς ή τις ενώσεις γεωργών με την προϋπόθεση τα συμβαλλόμενα μέρη να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γνωμοδοτήσει σχετικά με τη συμβατότητα των συμφωνιών τους.
Επίσης οι συμφωνίες, οι αποφάσεις και οι πρακτικές διεπαγγελματικών οργανώσεων δύναται να εξαιρεθούν από τους κανόνες ανταγωνισμού, αφού πρώτα κοινοποιηθούν και λάβουν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ειδικές εξαιρέσεις ανά τομέα:
- Υπάρχουν ειδικοί κανόνες για τις συμβατικές διαπραγματεύσεις από αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών στον τομέα του γάλακτος (άρθ. 149 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά τυριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 150 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες εμπορίας για τη βελτίωση και τη σταθεροποίηση της λειτουργίας της κοινής αγοράς οίνου (άρθ. 167 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά χοιρομεριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 172 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους ευρωπαϊκούς κανόνες για τις συσκευασίες με στόχο την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης.
Οι ευρωβουλευτές υπερψήφισαν την έκθεση, η οποία αποτελεί την εντολή του Κοινοβουλίου για διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, με 426 ψήφους υπέρ, 125 κατά και 74 αποχές.
Η νέα νομοθεσία θα απαιτεί όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να πληρούν αυστηρά κριτήρια που θα καθοριστούν μέσω των επακόλουθων κανόνων για την εφαρμογή της. Προβλέπονται ορισμένες προσωρινές εξαιρέσεις, για παράδειγμα για ξύλινες συσκευασίες τροφίμων.
Οι ευρωβουλευτές θέλουν οι χώρες της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι το 90% των υλικών που περιέχονται στις συσκευασίες (πλαστικά, ξύλο, σιδηρούχα μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί και χαρτόνι) συλλέγονται ξεχωριστά έως το 2029.
Η εισηγήτρια Ευρωβουλευτής, Frédérique Ries (Βέλγιο), δήλωσε: «Το Κοινοβούλιο στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της πλήρους μεταρρύθμισης της αγοράς συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασίας στην ΕΕ. Η νομοθεσία αυτή είναι απαραίτητη για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και καινοτομία και ευθυγραμμίζει τις περιβαλλοντικές φιλοδοξίες με τη βιομηχανική πραγματικότητα. Σε συνδυασμό με αποτελεσματικές πολιτικές επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, διασφαλίζουμε ότι οι συσκευασίες είναι ασφαλείς για τους καταναλωτές, προσθέτοντας την απαγόρευση των επιβλαβών χημικών ουσιών στις συσκευασίες τροφίμων, ιδίως των PFAS».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να αρχίσει συνομιλίες με τις εθνικές κυβερνήσεις σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας, μόλις το Συμβούλιο εγκρίνει τη θέση του. Θυμίζουμε την ίδια ημέρα οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν ουσιαστικά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση της Επιτροπής για την δραστική μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και ενέκρινε την πρόταση σχετικά με νέους κανόνες σε επίπεδο ΕΕ για τις συσκευασίες.
Την Τετάρτη (22 Νοεμβρίου), πραγματοποιήθηκε, στο Στρασβούργο, η δεύτερη σύνοδος ολομέλειας του Νοεμβρίου με σημαντικές ψηφοφορίες για δύο σημαντικά θέματα για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Η πρόταση για την δραστική μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων απορρίφθηκε από το Κοινοβούλιο. Από την άλλη, το Κοινοβούλιο ενέκρινε την θέση του σχετικά με την πρόταση της νομοθεσία της ΕΕ για τις συσκευασίες, με σχετικές βελτιώσεις για τον τομέα μας, όπως η απαγόρευση των περιττών συσκευασιών και οι στόχοι επαναχρησιμοποίησης.
Χαιρετίζουμε την έγκριση του σχεδίου κανονισμού για τη συσκευασία χωρίς τους περιορισμούς που είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Το Κοινοβούλιο διάγραψε το παράρτημα V σημείο 2 σχετικά με τις συσκευασίες μίας χρήσης για νωπά οπωροκηπευτικά βάρους μικροτέρου του 1,5 κιλών.
Είμαστε πραγματικά ικανοποιημένοι με αυτήν την ψηφοφορία.
Τώρα έχουμε έναν μη δεσμευτικό ευρωπαϊκό κανονισμό που θα επιτρέψει την επίτευξη συγκεκριμένων και σημαντικών έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας και συσκευασίας, χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες στα απορρίμματα τροφίμων και στην ασφάλεια των προϊόντων. Οι εξαγωγείς μας θα μπορούν να λειτουργούν με σαφείς κανόνες, κάτι που είναι πολύ σημαντικό.
Η συσκευασία, παρέχει θετικά χαρακτηριστικά στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που κυκλοφορούν, όπως ασφάλεια, ιχνηλασιμότητα, ποιότητα, διατροφικές πληροφορίες, προέλευση, πληροφορίες για τη μέθοδο παραγωγής και διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό.
Παράλληλα η Ευρωβουλή απέρριψε το σχέδιο κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, που πρότεινε δραστική μείωση της χρήσης τους στην ΕΕ, είναι ένα γεγονός που δείχνει, την ρεαλιστική αντιμετώπιση της υφιστάμενης πραγματικότητας της παραγωγής των αγροδιατροφικών προϊόντων μεταξύ των οποίων και των φρούτων και λαχανικών. Η πρόταση κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία απορρίφθηκε από τους ευρωπαίους βουλευτές , αποτελούσε πολύ σοβαρή απειλή για την παραγωγή στην ΕΕ, για τον Σύνδεσμό μας στην αντιμετώπιση παρασίτων και φυτικών ασθενειών, χωρίς αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις, που θα εξασφαλίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι θα έχουν πρόσβαση σε επαρκή προμήθεια υγιεινών τροφίμων σε προσιτές τιμές».
Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Εξαγωγέων Incofruit - Hellas σε κοινή τους επιστολή καταθέτουν τις απόψεις τους, τόσο για την έκθεση του σχεδίου κανονισμού μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων όσο και για την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.
Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιείται από τη Δευτέρα 20/11 έως και την Πέμπτη 23/11/2023, στο Στρασβούργο, θα συζητήσει και θα ψηφίσει την έκθεση του σχεδίου κανονισμού για τη μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και θα συζητήσει την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.
Τα εν λόγω σχέδια έχουν επικριθεί έντονα από πολλούς φορείς παραγωγής και εμπορίου διαφορετικών κρατών μελών, θεωρώντας ότι δεν λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα της παραγωγής και εμπορίας φρούτων και λαχανικών. Εντούτοις, προωθούνται για τελική ψήφιση.
Την Τρίτη, 21 Νοεμβρίου, θα συζητηθεί η έκθεση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που εκπονήθηκε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και προβλέπεται να ψηφισθεί την επομένη ημέρα 22/11/2023 Οι στόχοι μείωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG SANTE) για κανονισμό σχετικά με την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων απειλούν την κοινοτική παραγωγή, με κίνδυνο να καταβαραθρωθεί ποσοτικά και να υποβαθμισθεί ποιοτικά, επειδή ρυθμίζεται η εξάλειψη των χημικών εργαλείων φυτοπροστασίας στην ΕΕ, χωρίς να υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάστασή τους. Οι γεωργικοί τομείς των κρατών μελών της ΕΕ πλήττονται επίσης, επειδή οι περιορισμοί επηρεάζουν την κοινοτική παραγωγή, αλλά όχι την παραγωγή σε τρίτες χώρες που θα συνεχίσουν να παράγουν ανταγωνιστικότερα.
Όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, η έκθεση του Κοινοβουλίου έχει επίσης προετοιμαστεί από την ίδια Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και θα συζητηθεί κι αυτή την ίδια μέρα 21/11/2023.
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων «Incofruit - Hellas» και η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών «ΈΘΕΑΣ» απορρίπτουμε κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο κανονισμό και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού, σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.
Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές.
Ζητείται από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές:
α) για τον Κανονισμό η διάταξη για τη μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων η εφαρμογή της να περιλαμβάνει υποχρεωτικά περίοδο προσαρμογής (adaptation) να αρχίσει να ισχύει μετά την εξεύρεση εναλλακτικών αποτελεσματικών και οικονομικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και
β) για δε τον Κανονισμό συσκευασιών να απαλειφθεί η διάταξη της κατάργησης της κυκλοφορίας κάτω του 1,5 κιλού χύμα, χωρίς ταυτοποίηση των πωλούμενων προϊόντων».
Να δοθεί η δυνατότητα να ξαναπάρουν την άδειά τους οι 300 και πλέον παραγωγοί και πωλητές, που διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους λόγω οφειλής δύο μηνών Ημερησίου Δικαιώματος.
Αυτό ζητά με ανακοίνωσή της η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Πωλητών Λαϊκών Αγoρών.
Όπως επισημαίνει η Ομοσπονδία «να τους δοθεί η δυνατότητα εξοφλώντας όλη την οφειλή τους να επανέρχονται σε ισχύ οι Άδειες τους, για να ζήσουν τις οικογένειες τους, ασκώντας το επάγγελμα που κάνουν τόσα χρόνια. Πουθενά στον κόσμο και σε κανένα άλλο κλάδο εργασίας δεν αφαιρείται η άδεια άσκησης Επαγγέλματος για χρηματική οφειλή. Οι οφειλές κυμαίνονται από 80 έως 150 ευρώ ως επί το πλείστον, και οι περισσότερες οφείλονται στην δυσλειτουργία του συστήματος».
Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Παντελής Μόσχος, «είχαμε από την πρώτη στιγμή δηλώσει την αντίθεσή μας στο Νόμο 4849/2021 γιατί περιέχει εξοντωτικές ποινές σε παραγωγούς και πωλητές λαϊκών αγορών που οδηγούν σε απώλειες αδειών. Επίσης ζητάμε την απρόσκοπτη είσοδο νέων παραγωγών στις λαϊκές αγορές της χώρας».
ΣΥΡΙΖΑ
Στη δέσμευση πως ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία θα φέρει τροπολογία για να αλλάξει το εξοντωτικό και άδικο πλαίσιο σε βάρος των παραγωγών και πωλητών στις λαϊκές αγορές, προχωρά με δήλωσή του, ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λάρισας κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Αναλυτικότερα η δήλωση του κ. Κόκκαλη: «Το 2021 η Κυβέρνηση ψήφισε το ν. 4849/2021, επιχειρώντας τότε, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της, την πλήρη αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου (λαϊκές αγορές, εμποροπανηγύρεις, στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο, άλλες υπαίθριες αγορές).
Η αξιωματική αντιπολίτευση από την πρώτη στιγμή ανέδειξε επί του συγκεκριμένου νομοσχεδίου τον αληθινό σκοπό της Κυβέρνησης, που δεν ήταν ο δήθεν εκσυγχρονισμός του πλαισίου λειτουργίας των λαϊκών αγορών, αλλά ο αφανισμός του κοινωνικού χαρακτήρα των λαϊκών αγορών, μέσω της διαδικασίας απόδοσης θέσεων στις αγορές, και περαιτέρω μέσω των εξοντωτικών κυρώσεων που προβλέπει ο νόμος, ώστε σε περίπτωση παραβάσεων εύκολα και γρήγορα να οδηγείται ο παραγωγός σε απώλεια των αδειών θέσεων.
Δύο χρόνια μετά, αποδεικνύεται η αλήθεια, αδιάψευστος μάρτυρας της οποίας, είναι ο αριθμός των 300 και πλέον παραγωγών και πωλητών, που μέσα σε λίγο διάστημα διαγράφηκαν και απώλεσαν τις άδειες τους, εξαιτίας οφειλής μόλις 2 μηνών ημερησίου Δικαιώματος, το ύψος των οποίων (οφειλών) των διαγραφέντων πωλητών κυμαίνονται στο πενιχρό ποσό των 80 έως 150 ευρώ.
Σε ποιο κράτος δικαίου, σε ποια κοινωνία και δη εν μέσω μιας μακράς κρίσης ακρίβειας και αισχροκέρδειας, 300 οικογένειες μένουν χωρίς εισόδημα, 300 άνθρωποι χάνουν την εργασία τους, επειδή οφείλουν 80, 100 ή 150 ευρώ.
Άμεσα θα προτείνουμε τροπολογία, ώστε το Υπουργείο Ανάπτυξης, αφενός να επαναφέρει το δικαίωμα θέσεως στους διαγραφέντες, εφόσον εξοφληθεί η ελάχιστη οφειλή τους, αφετέρου, να τροποποιηθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο εξοντωτικών κυρώσεων του άρθρου 21. 4849/2021, κατά τρόπο δίκαιο που θα υπάρχει αναλογία των παραβάσεων και των αντίστοιχων κυρώσεων», καταλήγει ο κ. Κόκκαλης.
Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit - Hellas κοινοποίησε έγγραφο της ΔΑΟΚ Αργολίδας με θέμα: «Προδιαγραφές εσπεριδοειδών». Το έγγραφο περιγράφει σαφώς ότι:
1) Απαγορεύεται η διακίνηση εσπεριδοειδών προς τις αγορές απευθείας απ’ το χωράφι, χωρίς να έχουν υποστεί τυποποίηση και συσκευασία. Έλεγχοι θα γίνονται από τις Αρμόδιες αρχές σε όλα τα στάδια διακίνησης και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
2) Πριν την έναρξη της συγκομιδής, οι ενδιαφερόμενοι έμποροι θα πρέπει να αποστείλουν αντιπροσωπευτικά δείγματα εσπεριδοειδών στο ΠΚΠΦ&ΠΕ Ναυπλίου και να λάβουν θετική απάντηση την οποία θα επιδεικνύουν στον αρμόδιο ελεγκτή της Υπηρεσίας μας.
3) Για τα εσπεριδοειδή που θα υποστούν την τεχνική του αποπρασινισμού θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή…
4) Απαγορεύεται η χρήση χρωστικών ουσιών ή άλλων ουσιών που μπορούν να αλλάξουν το χρώμα των καρπών είτε ξεχωριστά, είτε σε μίγμα με το κερί. Οι καρποί εσπεριδοειδών που θα έχουν πρόσθετες χρωστικές ουσίες θα αντιμετωπίζονται ως νοθευμένα τρόφιμα, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται διοικητικές (πρόστιμο 500-30.000 ευρώ) και ποινικές κυρώσεις (φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών), σύμφωνα με το νόμο 4235/2014
5) Διευκρινίζεται ότι, η διακίνηση εσπεριδοειδών με φύλλα και ποδίσκους, χωρίς συνοδεία Φυτοϋγειονομικού Διαβατηρίου, αποτελεί παράβαση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας και τα φορτία που θα εντοπίζονται, θα δεσμεύονται και θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «χαιρετίζουμε αυτή την πρωτοβουλία με σαφείς οδηγίες για την διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας ως και την προσαρμογή του εμπορίου στις προδιαγραφές εμπορίας. Συνιστούμε την πιστή εφαρμογή των συγκεκριμένων οδηγιών που προβλέπονται από την Ενωσιακή και Εθνική Νομοθεσία και για τυχόν παραβιάσεις που θα υποπέσουν στην αντίληψή σας απευθυνθείτε στα Γραφεία του Συνδέσμου».
Διαβάστε το έγγραφο (εδώ)
Οι παραγωγοί ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι ζητούν να εφαρμοστεί και στην χώρα μας η ισπανική νομοθεσία που απαγορεύει τις τιμές παραγωγού κάτω του κόστους.
Στο μεταξύ συνεχίζεται η συγκομιδή ελιάς Καλαμών με τους εμπόρους να φαίνονται διστακτικοί να ανακοινώσουν επίσημα τιμές παραγωγού για τις επιτραπέζιες ελιές Καλαμών εσοδείας 2023/2024. Βέβαια οι τιμές θα εξαρτηθούν και από την ποιότητα και το μέγεθος.
Για το κόστος καλλιέργειας ο κ. Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι τα τελευταία χρόνια το κόστος καλλιέργειας είναι τουλάχιστον 1 ευρώ. Φέτος που έχουμε μειωμένη παραγωγή είναι ακόμη πιο αυξημένο. Μόνο για την συγκομιδή και διαλογή του καρπού το κόστος είναι στα 30 λεπτά το κιλό».
Σε δηλώσεις που έκαναν στον ΑγροΤύπο οι παραγωγοί ζήτησαν να γίνει νόμος και στην χώρα μας ότι έκανε, από το 2020, η Ισπανία.
Με την ισπανική νομοθεσία εισάγεται το κόστος παραγωγής στην τιµή ως «ελάχιστο στοιχείο» (ρήτρα) στις συµβάσεις αγρότη και µεταποιητή.
Για να εξασφαλιστεί η «αντικειµενικότητα» του µέτρου, το πρότυπο σύµβασης περιλαµβάνει έναν «ενδεικτικό κατάλογο στοιχείων» που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη όπως λιπάσµατα, φυτοπροστατευτικά, ενέργεια και µηχανήµατα.
Απαιτείται από κάθε επιχειρηµατία που εµπλέκεται στην αλυσίδα γεωργικών προϊόντων διατροφής να καταβάλλει «τιµή ίση ή µεγαλύτερη από το κόστος παραγωγής» του προηγούµενου κρίκου, ώστε να µην µπορεί να διατεθεί στο εµπόριο το προϊόν σε εξευτελιστικές τιµές
Απαγορεύεται στον τελικό λιανοπωλητή να «µεταβιβάζει σε όποιον από τους προηγούµενους κρίκους τον επιχειρηµατικό κίνδυνο» που απορρέει από την εµπορική τους πολιτική για τις τιµές που προσφέρει στο κοινό.
Περιορίζονται οι προωθητικές δραστηριότητες (συνήθεις σε σούπερ µάρκετ και µεγάλη διανοµή), υποχρεώνοντας τον λιανοπωλητή να προσδιορίζει «σαφώς» την τιµή στις διαφηµιστικές πληροφορίες, στις αφίσες και στις αποδείξεις, ώστε ο καταναλωτής να έχει «ακριβή γνώση του πεδίου διαφηµιστικής εκστρατείας».
Οι λιανοπωλητές και οι χονδρέμποροι που πωλούν γεωργικά προϊόντα σε τιμές κάτω του κόστους θα αντιμετωπίσουν πρόστιμα ύψους έως 1 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το σχετικό Βασιλικό Διάταγμα.
Τις Υπουργικές αποφάσεις για την εφαρμογή των μέτρων κατά της ακρίβειας υπέγραψε ο Υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών για την προστασία των καταναλωτών από τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις.
Ειδικότερα, ο Υπουργός Ανάπτυξης προχώρησε στην υπογραφή τριών Υπουργικών Αποφάσεων:
1) Πρωτοβουλία «Μόνιμη μείωση τιμής» με ειδική σήμανση
Στη σχετική Υπουργική Απόφαση περιγράφεται η διαδικασία αποστολής των εγγράφων δεσμεύσεων από τις επιχειρήσεις παραγωγής ή χονδρικής εμπορίας καταναλωτικών προϊόντων στο Υπουργείο Ανάπτυξης καθώς και η ειδική σήμανση των προϊόντων που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία.
Οι επιχειρήσεις παραγωγής ή χονδρικής εμπορίας καταναλωτικών προϊόντων που θα συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «Μόνιμη Μείωση Τιμής» θα πρέπει να αποστείλουν μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2023 την έγγραφη δέσμευση στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης θα λαμβάνεται η τιμή ραφιού στις 19/9/23.
Ορίζεται ότι τα σούπερ μάρκετ θα πρέπει να τοποθετήσουν στο ράφι με τα προϊόντα μειωμένης τιμής ειδικό σήμα που φέρει συγκεκριμένες επισημάνσεις και προδιαγραφές, όπως περιγράφονται στη νέα Υπουργική Απόφαση.
Η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (Δ.Ι.Μ.Ε.Α.) είναι η αρμόδια υπηρεσία για την επιβολή κυρώσεων, σε περίπτωση που κάποια εταιρεία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση τιμής.
2) Υποχρέωση ανακοίνωσης από τα σούπερ μάρκετ στο Υπουργείο Ανάπτυξης των ανατιμήσεων σε προϊόντα απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση ή προϊόντα υψηλής ζήτησης
Στην Υπουργική Απόφαση καθορίζονται οι κατηγορίες των προϊόντων για τα οποία προβλέπεται ανακοίνωση ανατιμήσεων από τα σούπερ μάρκετ που ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει τα 90.000.000 ευρώ και περιγράφεται η διαδικασία αποστολής τους στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
Οι ανακοινώσεις για οποιαδήποτε αύξηση τιμής σε προϊόντα που είναι απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση ή προϊόντα υψηλής ζήτησης θα αποστέλλονται στο Υπουργείο Ανάπτυξης κάθε Τρίτη, έως τις 15:00.
Σε περίπτωση που ο υπόχρεος αποκρύπτει, παραποιεί ή δεν προσκομίζει τα στοιχεία επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ από τη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (Δ.Ι.Μ.Ε.Α.).
Α/Α Κατηγορία Προϊόντων
1 Ρύζι
2 Ψωμί για τoστ
3 Ψωμί φραντζόλα
4 Φρυγανιές
5 Μακαρόνια τύπου σπαγγέτι
6 Αλεύρι
7 Όσπρια
8 Πάριζα
9 Γαλοπούλα (αλλαντικά)
10 Κατεψυγμένα ψάρια
11 Νωπό χοιρινό
12 Νωπό κοτόπουλο και μέρη κοτόπουλου
13 Νωπό μοσχάρι
14 Γάλα φρέσκο πλήρες
15 Γάλα φρέσκο με χαμηλά λιπαρά
16 Γάλα υψηλής παστερίωσης (μακράς διάρκειας) πλήρες
17 Γάλα υψηλής παστερίωσης (μακράς διάρκειας) με χαμηλά λιπαρά
18 Γάλα εβαπορέ
19 Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις
20 Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις με χαμηλά λιπαρά
21 Τυρί φέτα
22 Λευκό τυρί
23 Τυρί γκούντα
24 Τυρί με χαμηλά λιπαρά
25 Χυμός τομάτας διατηρημένος
26 Αυγά
27 Μαργαρίνες
28 Βούτυρο
29 Ελαιόλαδο
30 Ηλιέλαιο
30 Κατεψυγμένα λαχανικά
31 Λευκή ζάχαρη
32 Γλυκαντικές ουσίες κατάλληλες για διαβητικούς (π.χ. στέβια)
33 Προϊόντα βρώμης
34 Κρέμα βρεφικής ηλικίας
35 Γάλα βρεφικής ηλικίας
36 Ελληνικός καφές
37 Στιγμιαίος καφές
38 Γαλλικός καφές
39 Χυμός πορτοκάλι
40 Αναψυκτικά
41 Μπύρα
42 Νερό
43 Σοκολάτες
44 Καύσιμες ύλες (καυσόξυλα, pellets, μπρικέτες)
45 Απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (υγρά και σε σκόνη – όχι ταμπλέτες)
46 Απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμού επιφανειών – χλωρίνες
47 Απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι
48 Χαρτί κουζίνας
49 Χαρτί υγείας
50 Οδοντόκρεμες
51 Σερβιέτες ή ταμπόν
52 Σαμπουάν
53 Σαπούνια σε στερεή κατάσταση
54 Πάνες ακράτειας
55 Πάνες για μωρά
56 Μωρομάντηλα
57 Σαμπουάν για μωρά
58 Τροφές για σκύλους
59 Τροφές για γάτες
3) Υποχρέωση ανακοίνωσης λιανικών τιμών πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων
Στην Υπουργική Απόφαση καθορίζονται οι κατηγορίες των οπωροκηπευτικών προϊόντων για τις οποίες προβλέπεται ανακοίνωση λιανικών τιμών πώλησης στο Υπουργείο Ανάπτυξης
Οι ανακοινώσεις των ενδεικτικών λιανικών τιμών πώλησης των οπωροκηπευτικών προϊόντων θα αποστέλλονται κάθε Τρίτη, στις 09:00 μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας e-katanalotis.gr.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης μπορεί να ανακοινώνει το εύρος των τιμών που επικρατούν στα καταστήματα είτε μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας e-katanalotis, είτε στη σελίδας της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου.
Α/Α Κατηγορία Προϊόντων
ΦΡΟΥΤΑ
1 Σταφύλια
2 Λεμόνια
3 Μπανάνες
4 Πορτοκάλια Βαλέντσια
5 Μανταρίνια
6 Αχλάδια
7 Μήλα
7.1 Μήλα Golden Delicious
7.2 Μήλα Granny Smith
7.3 Μήλα Starkin Delicious
7.4 Μήλα Gala
8 Ρόδια
ΛΑΧΑΝΙΚΑ
9 Μανιτάρια
10 Αγκινάρες
11 Τομάτες
12 Τοματίνια
13 Αγγούρια
14 Κολοκύθια
15 Μαρούλια
16 Ρόκα
17 Πατάτες
17.1 Πατάτες Κύπρου
17.2 Πατάτες εγχώριες
17.3 Πατάτες εισαγωγής
18 Σκόρδα (κομμάτι)
19 Κρεμμύδια ξερά
20 Κρεμμύδια φρέσκα
21 Σπανάκι
22 Παντζάρια
23 Καρότα
24 Ραπανάκια
25 Λάχανα
26 Κουνουπίδια
27 Μπρόκολο
28 Πιπεριές
28.1 Πιπεριές χονδρές
28.2 Πιπεριές μακριές
29 Μελιτζάνες
30 Μαϊντανός
31 Άνιθος
32 Σέλινο
33 Φασολάκια
Ο Υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «H Κυβέρνηση προωθεί τρία νέα μέτρα στη μάχη κατά της ακρίβειας. Από το τέλος Οκτωβρίου, οι καταναλωτές θα μπορούν να εντοπίζουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ τις ειδικές σημάνσεις στα προϊόντα που οι προμηθευτές μείωσαν την τιμή τους κατά τουλάχιστον 5% και για τουλάχιστον 6 μήνες, στηρίζοντας το καταναλωτικό κοινό σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Ταυτόχρονα, συνεπείς στη δέσμευσή μας για εξονυχιστικούς ελέγχους σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, συγκεντρώνουμε τακτικές ενημερώσεις από τα σούπερ μάρκετ για πιθανές ανατιμήσεις σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα. Υψώνουμε τείχος προστασίας απέναντι στο κύμα της ακρίβειας που πλήττει την κοινωνία, λαμβάνοντας πρωτοποριακά μέτρα που καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη δεν έχει λάβει. Στηρίζουμε και θα συνεχίζουμε να στηρίζουμε την ελληνική οικογένεια, και ειδικά τους πιο ευάλωτους, με κάθε δυνατό τρόπο».
«Όποιος παρανομήσει θα το πληρώσει ακριβά», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, στην συνέντευξη τύπου που έδωσε παρουσιάζοντας τα νέα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών.
Και πρόσθεσε: «Η ακρίβεια είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικογένεια. Ένα πρόβλημα παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό απέναντι στο οποίο, η μάχη θα είναι συνεχής και σκληρή μέχρι να αντιμετωπισθεί».
Τα νέα μέτρα που ανέφερε ο υπουργός είναι τα εξής:
Μέτρο 1ο: Εξασφαλίζουμε μόνιμη μείωση τιμής στο ράφι με ειδική σήμανση
Με ειδική πινακίδα αναδεικνύουμε στο ράφι των σούπερ μάρκετ τα προϊόντα, στα οποία οι προμηθευτές θα προχωρούν σε μείωση κατά τουλάχιστον 5% στην τιμή, για χρονικό διάστημα κατ’ ελάχιστον 6 μηνών.
Η μείωση τιμής θα είναι πάνω και πέρα των όποιων ειδικών προωθητικών προσφορών κάνουν ήδη.
Ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης θα λαμβάνεται η τιμή ραφιού πριν της 20/9/23 όπου ανακοινώνονται τα μέτρα.
Σε περίπτωση που κάποια εταιρεία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση, θα επιβάλλεται πρόστιμο τουλάχιστον 20.000 ευρώ/κωδικό προϊόντος.
Στόχος μας είναι σε βασικά προϊόντα για τη διαβίωση του νοικοκυριού:
- η μόνιμη και ορατή μείωση τιμής στο ράφι
- και η τόνωση του ανταγωνισμού.
Μέτρο 2ο: Ελέγχουμε αυστηρά τους προμηθευτές, όπως και όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
Από την ψήφιση της αντίστοιχης διάταξης τα σούπερ μάρκετ, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ, υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών τους και τις μεταβολές αυτών, προκειμένου να εντοπίζονται αμέσως τα προϊόντα στα οποία προωθούνται αυξήσεις και να διενεργούνται άμεσοι και εστιασμένοι έλεγχοι από τη ΔΙΜΕΑ για πιθανή παραβίαση του νόμου για την αισχροκέρδεια.
Μέτρο 3ο: Διαφάνεια στις τιμές για τα οπωροκηπευτικά
Τα σούπερ μάρκετ με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τις τιμές λιανικής στα βασικότερα φρούτα και λαχανικά.
Οι τιμές θα αναρτώνται στον ιστότοπο e-katanalotis και θα δημοσιοποιούνται από το Υπουργείο Ανάπτυξης για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις επικρατούσες τιμές στα οπωροκηπευτικά.
Στόχος μας είναι:
- η τόνωση του ανταγωνισμού
- και η ενίσχυση της διαφάνειας στις τιμές των οπωροκηπευτικών
Μέτρο 4ο: Αποφασιστική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών - ο καταναλωτής σύμμαχος στη μάχη κατά της ακρίβειας
Ενδυναμώνουμε τον καταναλωτή και τον καθιστούμε σύμμαχό μας στη μάχη κατά της ακρίβειας.
Αναβαθμίζουμε το σύστημα υποβολής και διαχείρισης καταγγελιών όσον αφορά:
- τόσο την τηλεφωνική γραμμή 1520
- όσο και τον ειδικό ιστότοπο για τις καταγγελίες.
Σχεδιάζουμε και ενεργοποιούμε ειδική εφαρμογή (app) για την υποβολή καταγγελιών και μέσω κινητού τηλεφώνου.
Μετά τα ακτινίδια νέα προϊόντα της χώρας μας θα μπορούν να εξάγονται στην αγορά του Ισραήλ.
Με έγγραφό της η Δ/νση Προστασίας Φυτικής παραγωγής του Υπ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γνωστοποίησε ότι: «Οι Έλληνες εξαγωγείς φρέσκων καρπών τομάτας (Solanum lycopersicon), καρπουζιού (Citrullus lanatus) και κολοκυθιού (Cucurbita pepo), έχουν την δυνατότητα να εξάγουν τα ανωτέρω είδη στο Ισραήλ, από την Παρασκευή (15/9), σύμφωνα με τις επίσημες φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας.
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου κοινοποιούν υποχρεωτικά το πιστοποιητικό φυτοϋγείας και τα στοιχεία της αποστολής των καρπών τομάτας, καρπουζιού και κολοκυθιού, στην Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής - Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου μέσω ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου (charampatzis@minagric.gr, stioannidou@minagric.gr, mpatsou@minagric.gr ) πριν την αναχώρηση του φορτίου από τη χώρα μας. Οι φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας υπάρχουν στα γραφεία του Συνδέσμου».
Με οδηγό τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ επενδύει διαρκώς σε τεχνολογία αιχμής και πράσινες πρακτικές που στόχο έχουν να μειώσουν το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία επενδύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα από την ολοκλήρωση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκού σταθμού στις εγκαταστάσεις της μονάδας παραγωγής φρέσκων σαλατών και την ταυτόχρονη επέκταση του αντίστοιχου έργου στη μονάδα καταψυγμένων λαχανικών στη ΒΙ.ΠΕ.Θ. στη Σίνδο. Με την ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού περιβαλλοντικού έργου, η συνολική ισχύς και των δύο σταθμών υπολογίζεται αθροιστικά στα 2.926 kW, με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να ανέρχεται ετησίως στα 3.800 MWh, επιτυγχάνοντας μείωση εκπομπών CO2 ίση με 2.693 τόνους ετησίως.
Η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ συνεχίζει με αμείωτη ένταση να ηγείται της προσπάθειας για την προστασία του πλανήτη από τις επιπτώσεις της κλιματική αλλαγής μέσα από ποικίλες δράσεις. Η αξιοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού έρχεται να ενδυναμώσει περαιτέρω την προσπάθεια της εταιρείας για διαρκή εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία την τελευταία τριετία (2019-2022) έχει πετύχει ισοδύναμη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 32%, της θερμικής ενέργειας κατά 37%, καθώς και σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού κατά 42%, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Αύξηση είχαμε στις εισαγωγές τομάτας στην χώρα μας το πρώτο οκτάμηνο 2023 σε σχέση με πέρσι. Εισήχθησαν 13.866 τόνοι τομάτες, έναντι 10.993 τόνων το 2022 (αύξηση κατά 26,1%).
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι ντομάτες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, σε ποσοστό 23,7% προέρχονταν από Αλβανία και ακολουθούν Τουρκία και Ολλανδία.
Μόνο τον Αύγουστο του 2023 εισάγαμε από Τουρκία 3.500 τόνους τομάτας. Ο μέσος όρος αξίας των τομάτων που εισήγαγε η χώρα μας ήταν στα 1,96 ευρώ το κιλό.
Όμως οι εισαγωγές της Ελλάδας δεν περιορίστηκαν μόνο στις τομάτες. Εισήχθησαν από Ιράν 119 τόνοι ακτινίδια με μέση τιμή 0,13 ευρώ/κιλό και 241 τόνοι καρπούζια με 0,14 ευρώ/κιλό.
Το πρώτο οκτάμηνο 2023 έχουν εισαχθεί συνολικά 455,1 χιλιάδες τόνοι φρούτα και λαχανικά, έναντι 402,1 χιλιάδων τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022. Οι εισαγωγές είναι αυξημένες κατά 13,2% και προερχόμενες κατά 74,4% από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Συνδέσμου, στα κυριότερα προϊόντα οι εισαγωγές αφορούσαν:
α) 174.004 τόνοι πατάτες έναντι 148.456 το 2022, αύξηση +17,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενες (βάσει στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ) κατά 82% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία.
β) 154.979 τόνοι μπανάνες έναντι 138.303 τόνων το 2022, αύξηση + 12,6%, προερχόμενες κατά 92% από Ισημεριινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 23.688.τόνοι κρεμμύδια, έναντι 6.313 τόνων πέρσι + 275,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 41% από Ινδία και ακολουθούν Αίγυπτος και Αυστρία
δ) 2.828.τόνοι πιπεριές γλυκοπιπεριές έναντι 3.233 τόνων το 2022, μειωμένες -12,5%, προερχόμενες κατά 29,8% από Ιορδανία και ακολουθούν Ισραήλ και Ολλανδία
ε) 19.162 τόνοι λεμονιών έναντι 22,341 τόνων το 2022, μειωμένες -14,2%, προερχόμενα κατά 35,7% από Αργεντινή και ακολουθούν Νοτ. Αφρική και Αίγυπτος
στ) 5.023 τόνοι μήλων έναντι 8.260 πέρσι μειωμένες -39,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 38,5% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Γερμανία, με την μέση τιμή αυξημένη κατά 32% και
ζ) 4.242 τόνοι αβοκάντο έναντι 5.276 πέρσι μειωμένες -19,6% προερχόμενα κατά 45,2 % από Ολλανδία και ακολουθούν Ισπανία και Γαλλία
η) 1.386 τόνοι ακτινίδια έναντι 918 πέρσι αυξημένες +51%, προερχόμενα κατά 23,7% από Ιταλία και ακολουθούν Ισπανία και Ολλανδία.
Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής, σε διάφορους τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό.
Ζητείται η ευρωπαϊκή παραγωγή να έχει την ίδια μεταχείριση που έχουν οι τρίτες χώρες από την ΕΕ. Είναι απαραίτητο τα τρόφιμα που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Επίσης να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές ξεκινήσουν αυστηρούς ελέγχους στα εισαγόμενα προϊόντα για ύπαρξη υπολειμμάτων στην ελληνική αγορά, με διασφάλιση της μη ελληνοποίησης των εισαγομένων αλλά και στα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».
Η βρετανική κυβέρνηση ανέβαλε εκ νέου τους συνοριακούς ελέγχους στα ζωικά και φυτικά προϊόντα που εισάγονται από την ΕΕ.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς μπορούν να συνεχίσουν να στέλνουν τα προϊόντα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο ανεμπόδιστα για αρκετούς μήνες μετά τον Οκτώβριο. Είναι η πέμπτη φορά που οι Βρετανοί αναβάλλουν τους ελέγχους του Brexit. Αυτή τη φορά είναι μια σχετικά μικρή καθυστέρηση. Οι πρώτες νέες διατυπώσεις στα σύνορα θα εισαχθούν στις 31 Ιανουαρίου 2024.
Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύτηκε το οριστικό Μοντέλο Επιχειρήσεων Συνόρων της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό το μοντέλο περιγράφει τους ελέγχους ασφαλείας που θα εφαρμόζονται σε όλες τις εισαγωγές και τους υγειονομικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους φυτών και φυτικών προϊόντων στα σύνορα. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα απλοποιηθούν και θα ψηφιοποιηθούν οι έλεγχοι και για τη νέα ενιαία εμπορική θυρίδα του Ηνωμένου Βασιλείου που θα τεθεί σταδιακά από τα τέλη Ιανουαρίου 2024.
Ελπίζοντας ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πρέπει να φροντίζουν ότι τα αποστελλόμενα φορτία, από τις 31 Ιανουαρίου 2024, θα συνοδεύονται από υγειονομικά πιστοποιητικά. Οι φυσικοί έλεγχοι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις 30 Απριλίου 2024 και τέλος υποχρεωτικές δηλώσεις ασφαλείας στις 31 Οκτωβρίου 2024.
Ωστόσο, μέχρι τον Ιανουάριο 2024 οι κοινοτικοί εξαγωγείς θα πρέπει να συνεχίσουν να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις εισαγωγής που έχει ήδη επιβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του από την ΕΕ και οι οποίες, έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο διοικητικό κόστος διαχείρισης αποστολών αλλά και περισσότερες διατυπώσεις τεκμηρίωσης. Υπό αυτή την έννοια, τα περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλουν την τελωνειακή διασάφηση (DUA) και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης εμπορικών προδιαγραφών (ποιότητος). Και οι δύο προϋποθέσεις είναι υποχρεωτικές από τον Ιανουάριο του 2021».
Εντυπωσιακή είναι η απότομη αύξηση των γερμανικών εισαγωγών ντομάτας από το Μαρόκο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η Γερμανία από 27.000 τόνους ντομάτας που έκανε εισαγωγή από το Μαρόκο, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, έφτασε σε 40.000 τόνους πέρυσι και σε 43.000 τόνους το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Για να καταλάβουμε το μέγεθος των μαροκινών εξαγωγών ντομάτας αρκεί να αναφέρουμε ότι οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ντομάτας το πρώτο εξάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 32.500 τόνους, από τους οποίους μόλις 209 τόνοι εξήχθησαν στην γερμανική αγορά.
Στο μεταξύ η δημοσιευθείσα έκθεση της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας SBA (Statistisches Bundesambt) αναφέρει ότι οι γερμανικές εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών συνέχισαν να μειώνονται και στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Όμως, μετά την απότομη μείωση των τελευταίων ετών, η πτώση περιορίστηκε περίπου στο 3%.
Ποσοτικά, η Γερμανία εισήγαγε 650.000 τόνους λιγότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Αυτό θα διαμορφωθεί σε επίπεδο έτους 1,2 εκατομμύρια τόνους λιγότερες εισαγωγές για το 2023 (συνολικά 4,2 εκατομμύρια τόνους).
Η εικόνα της αξίας των εισαγωγών όμως είναι διαφορετική. Τους πρώτους έξι μήνες του 2023, οι εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία ανήλθαν σε αξία 7,34 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό είναι 8% περισσότερο από τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η μέση τιμή το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν, επομένως, πάνω από δέκα τοις εκατό υψηλότερη από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ιδιαίτερα οι πιπεριές και τα πορτοκάλια, είχαν πολύ υψηλότερες τιμές.
Όλα τα κύρια προϊόντα εισαγωγής φρέσκων φρούτων και λαχανικών παρουσίασαν πτωτική τάση στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια. Σταθερές παρέμειναν και οι εισαγωγές αγγουριού το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Η Γερμανία εισήγαγε ακόμη λιγότερες ντομάτες το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η πτώση 4% ωστόσο δεν είναι τόσο κακή σε σχέση με την μείωση κατά 14% και 9% στις εισαγωγές μήλων και πορτοκαλιών, αντίστοιχα. Οι εισαγωγές πιπεριάς μειώθηκαν επίσης απότομα κατά 12%. Ελάχιστα προϊόντα παρουσίασαν αυξημένες εισαγωγές, κυρίως αβοκάντο και μάνγκο.
Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών προμηθευτών οπωροκηπευτικών της Γερμανίας περιλαμβάνονται η Νότια Αφρική, το Μαρόκο και το Περού.
Το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμό ο οποίος ανανεώνει και επεκτείνει την προσωρινή αναστολή όλων των υφιστάμενων δασμών και του συστήματος τιμών εισόδου που εξακολουθούν να ισχύουν για επτά γεωργικά προϊόντα για ένα επιπλέον έτος, έως τις 24 Ιουλίου 2024.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, σκοπός της ανανέωσης και της επέκτασης των μέτρων είναι να διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες εμπορικές ροές, από τη Μολδαβία προς την ΕΕ, μπορούν να συνεχιστούν, κάτι που θα στηρίξει την οικονομία της Μολδαβίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των συνεχιζόμενων επιπτώσεων στη Μολδαβία και λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Μολδαβία χορηγήθηκε καθεστώς υποψήφιας χώρας τον Ιούνιο του 2022.
Όπως δήλωσε ο κ. Héctor Gómez Hernández, υπουργός Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού της Ισπανίας, «τα μέτρα εξακολουθούν να καλύπτουν και τα επτά γεωργικά προϊόντα των οποίων οι εξαγωγές από τη Μολδαβία στην ΕΕ δεν έχουν ακόμη πλήρως ελευθερωθεί στο πλαίσιο της σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, καθώς υπόκεινται σε ποσοστώσεις δασμολογικής ατέλειας: ντομάτες, σκόρδα, επιτραπέζια σταφύλια, μήλα, κεράσια, δαμάσκηνα και χυμούς σταφυλιών.
Η διαφορά στην κάλυψη, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, συνίσταται στην πλήρη ελευθέρωση των εισαγωγών στην ΕΕ, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία αναστέλλει όλες τις δασμολογικές ποσοστώσεις που παρέμεναν σε ισχύ».
Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης αυστηρότερες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων της Επιτροπής και προβλέπει τη συμμετοχή της επιτροπής μέτρων διασφάλισης (αντί της επιτροπής τελωνειακού κώδικα) στην εφαρμογή του μηχανισμού διασφάλισης. Προτείνεται ένας ταχύτερος μηχανισμός διασφάλισης, ο οποίος αναμένεται να είναι αποτελεσματικότερος εάν οι εισαγωγές έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην αγορά της ΕΕ.
Όπως και πέρυσι, αναμένεται απώλεια τελωνειακών εσόδων της ΕΕ περίπου 0,3 εκατ. ευρώ ετησίως, με αποτέλεσμα ο αντίκτυπος στους ιδίους πόρους της ΕΕ να είναι πολύ περιορισμένος.
Αυτό όμως δεν ισχύει για τους Ευρωπαίους αλλά και Έλληνες αγρότες που καλούνται να ανταγωνιστούν τα προϊόντα της Μολδαβίας που έχουν χαμηλό κόστος καλλιέργειας αλλά και εργατικών. Αυτό όμως δεν ενδιαφέρει τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών.
Με αμοιβή 5 ευρώ την ώρα, χιλιομετρική αποζημίωση 15 λεπτά το χιλιόμετρο, πλαφόν 198 ευρώ το μήνα στο ποσό αποζημίωσης και καταβολή των δεδουλευμένων μετά από 2 χρόνια, είναι απαγορευτικές οι εισαγωγές - εξαγωγές από και προς τρίτες χώρες εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.
Αυτό δηλώνει σε συνέντευξη τύπου στον ΑγροΤύπο ο κ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης, Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών, στην οποία αναφέρεται στο αναχρονιστικό πλαίσιο αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που παρέχουν πρόσθετη εργασία τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες.
Ερ. Παραμένει το πρόβλημα στο καθεστώς πρόσθετης ανταποδοτικής εργασίας για τις ανάγκες του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου;
Απ. Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της Χώρας από την νέα κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, επανέρχεται εκ νέου και πιο επίκαιρο από ποτέ το θέμα του επανακαθορισμού της αμοιβής απασχόλησης (οικονομικών απολαβών) των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών από την πρόσθετη ανταποδοτική εργασία που προσφέρουν εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τις ανάγκες κάλυψης, πρώτον, του κρίσιμου εξαγωγικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων με τις τρίτες χώρες, δεύτερον, του ποιοτικού και φυτοϋγειονομικού ελέγχου εισαγωγών τροφίμων (βασικών επισιτιστικών αγαθών) για τη διατροφική επάρκεια, την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς και τη συγκράτηση των τιμών, καθώς και για την προστασία της υγείας του Έλληνα και Ευρωπαίου καταναλωτή (υπολείμματα φυτοφαρμάκων, αφλατοξίνες κλπ) και την προστασία του φυτικού κεφαλαίου της Χώρας και της ΕΕ από την εισαγωγή επικίνδυνων επιβλαβών οργανισμών από τρίτες χώρες.
Αδιαμφησβήτητα, το συγκεκριμένο καθεστώς παρασχεθείσας δημόσιας υπηρεσίας αποτελεί για πολλούς παράγοντες του γεωπονικού κλάδου, της αγοράς και του επιχειρηματικού κόσμου, μια από τις «διαχρονικές παθογένειες» της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης ή καλύτερα «εστία αναχρονισμού και αναξιοκρατίας» καθώς τόσο το ύψος της αμοιβής της ωριαίας απασχόλησης ανά γεωπόνο ελεγκτή (περίπου 5 € καθαρά/ώρα) όσο και η επιβολή πλαφόν στην μηνιαία αποζημίωση ανά ελεγκτή (198 € καθαρά/μήνα/ελεγκτή), συμπεριλαμβανόμενης και της τεράστιας καθυστέρησης (που έχει παγιωθεί πια) για την καταβολή των δεδουλευμένων, με μέσο χρόνο αναμονής τα 2 χρόνια και άνω για την πληρωμή-εξόφληση των δικαιούχων, αποτελούν όλα μαζί σωρευτικά ένα σοβαρό αντικίνητρο για τη συμμετοχή των δημοσίων λειτουργών, σε μια τόσο σημαντική για την ελληνική οικονομία και την αγροδιατροφική επάρκεια, εργασία για ελέγχους ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.
Η στρέβλωση, όμως, είναι ακόμη μεγαλύτερη αν αναλογισθεί κανείς ότι τα ανταποδοτικά αυτά τέλη που προκαταβάλλονται από τους ιδιώτες συναλλασσόμενους προς εξυπηρέτηση των εισαγωγών-εξαγωγών, δεν βαρύνουν σε καμία περίπτωση τον κρατικό προϋπολογισμό και ενώ θα έπρεπε να καταλήγουν, βάσει νόμου, εξολοκλήρου στον δικαιούχο-υπάλληλο, με παρέμβαση-χειραγώγηση της ίδιας της πολιτείας αποφασίστηκε (με ΚΥΑ του 2016) να διανέμονται μεταξύ κράτους και ελεγκτή καταστρατηγώντας έτσι τη συνταγματική έννοια της ανταποδοτικότητας αλλά και τους κρατικούς νόμους θεμέλιο για τους ελέγχους εκτός ωραρίου οι οποίοι υπερισχύουν μιας ΚΥΑ (μεγαλύτερη νομική ισχύ).
Επιπρόσθετα, η επιβολή πλαφόν στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης μεταφράζεται επί της ουσίας σ'ένα ανώτατο επιτρεπόμενο όριο 37,5 πληρωτέων ωρών το μήνα για κάθε ελεγκτή, το οποίο σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων (είτε πρόκειται για εξαγωγές είτε για εισαγωγές) καλύπτεται ήδη από την 1η εβδομάδα του μήνα. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι γεωπόνοι να εργάζονται άνευ αμοιβής τις εναπομείνασες 3 εβδομάδες του μήνα αφού, αφενός όλες οι ΔΑΟΚ της Χώρας είναι υποστελεχωμένες και δεν υπάρχει γεωπονικό προσωπικό για να καλύψει τις επιπλέον ώρες και αφετέρου, παρατηρείται μεγάλη απροθυμία από πολλούς συναδέλφους, και δικαιολογημένα, να εμπλακούν σε τέτοιου είδους ελέγχους και να «θυσιάσουν» τα Σαββατοκύριακα τους και τις αργίες για ένα παράσχουν πρόσθετη εργασία, για τις ανάγκες του Δημοσίου και των ιδιωτών, χωρίς να υπάρχει το ανάλογο οικονομικό αντίκρισμα ή για να καταλήξουν σε σημείο «να επιδοτούν τις εξαγωγές-εισαγωγές από την τσέπη τους» μιας και η καταβολή των αποζημιώσεων από την Ελληνική πολιτεία ολοκληρώνεται σταθερά με καθυστέρηση 2 χρόνων και άνω. Για να σημειώσω και κάτι άλλο: Για να οριστεί κάποιος "Επίσημος Υπάλληλος Φυτοϋγειονομικών Υπηρεσιών (ή φυτοϋγειονομικός ελεγκτής αλλιώς), θα πρέπει να πληροί κάποιες βασικές προϋποθέσεις ενώ ταυτόχρονα ο ορισμός του υπέχει και σημαντικές υποχρεώσεις για τον ίδιο ως προς την Κεντρική Αρχή (Συνεχή επιμόρφωση, πολύ καλή γνώση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας σε διεθνές, ενωσιακό και εθνικό επίπεδο,κλπ). Άρα και από πλευράς πολιτείας, δεν είναι εύκολη η ανεύρεση τέτοιων στελεχών πλέον.
Ερ. Σε ποια σημεία έχουμε εξαγωγική δραστηριότητα ώστε είναι αναγκαίο να γίνονται έλεγχοι;
Απ. Από τις 69 ΔΑΟΚ ανά την επικράτεια, διαχρονικά μόνο στις 16 (23%) παρατηρείται εξαγωγική ή εισαγωγική δραστηριότητα τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες ενώ παρόμοια είναι η κατάσταση και στα Π.Κ.Π.Φ.Π. & Φ.Ε του ΥπΑΑΤ, όπου μόνο στα 2 από τα 8 καταγράφεται απασχόληση των ελεγκτών εκτός του κανονικού ωραρίου, και αυτό κυρίως για την κάλυψη εποχικών αναγκών εφοδιασμού της αγοράς με εισαγωγές συγκεκριμένων ειδών τροφίμων (πατάτες, λεμόνια από τρίτες χώρες).
Πάντως, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το εξής παράδοξο ότι μέχρι και το 2010 (πριν τη θέσπιση του νόμου Σαχινίδη), οι πληρωμές των ελεγκτών με την απαρχαιωμένη διαδικασία των διπλοτύπων είσπραξης τύπου Β και της κατάθεσης των τελών με φυσική παρουσία στα Δημόσια Ταμεία της Χώρας, ολοκληρώνονταν στην ώρα τους (εντός διμήνου), σε εφαρμογή νόμου που ίσχυε από το 1981, ενώ από το 2010 και έπειτα αλλά πολύ περισσότερο σήμερα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και την διασύνδεση των μητρώων, η αναμονή για καταβολή των δεδουλευμένων υπερβαίνει τα 2 χρόνια με ορατό τον κίνδυνο της παραγραφής πολλές φορές!
Ερ. Δηλαδή θεωρείται αναγκαίο να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για τους ελέγχους;
Απ.Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (από το 2006 και 2008 αντίστοιχα) που διέπει τη διενέργεια των ελέγχων ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του κανονικού ωραρίου για εξυπηρέτηση των εμπορικών απαιτήσεων των εξαγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων, είναι αναχρονιστικό και δεν μπορεί πια να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες των δημοσίων υπαλλήλων όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον από τις διαδοχικές κρίσεις (οικονομική, υγειονομική) αλλά και από την συνεχώς αυξανόμενη πίεση του πληθωριστικού κύματος ακρίβειας. Οι γεωπόνοι, όμως, του Δημοσίου και «πλάτη έβαλαν» στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων όταν υπέστησαν κατακρεούργηση του εισοδήματος τους κατά 40% ή όταν παρέμειναν απλήρωτοι τέσσερα ολόκληρα χρόνια για αυτά τα ίδια ανταποδοτικά τέλη (2011-2014) σε μια πρωτοφανή στάση πληρωμών της πολιτείας, αλλά και συνεισφορά σημαντική είχαν στην ενδυνάμωση του εξαγωγικού εμπορίου και στη βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας από τον covid-19, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους αδιάλειπτα (σε οργανικές μονάδες πλήρους λειτουργίας) και επιδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο υψηλό αίσθημα ευθύνης.
Για να γίνει αντιληπτή η τάξη μεγέθους της αστοχίας (σφάλματα) της ισχύουσας νομοθεσίας, αρκεί να αναφερθεί ότι ο ελεγκτής, ενόσω δεν γνωρίζει ακόμη τον πραγματικό όγκο διακινούμενων φορτίων που θα κληθεί να διεκπεραιώσει την ημέρα της βάρδιάς του, συντάσσει εκ των προτέρων και με βάση τις υποβληθείσες αιτήσεις, ειδικό σημείωμα υπολογισμού των τελών για τους ελέγχους αυτούς (με στοιχεία για τις ώρες απασχόλησης, τα διανυθέντα χιλιόμετρα, τα προϊόντα και τις διακινηθείσες ποσότητες, τη δαπάνη σε € που βαρύνει τον συναλλασσόμενο) και μετά εκδίδεται από τον Προϊστάμενό του έγγραφη εντολή πραγματοποίησης του ελέγχου». Εκτός, βέβαια, αν διαθέτει μαντικές ικανότητες και γνωρίζει a priori τον διακινούμενο όγκο φορτίων όποτε και εξηγούνται όλα.
Η στήριξη των ελληνικών εξαγωγών αποτελεί τη δεδομένη χρονική περίοδο, βασικό πυλώνα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, όσον αφορά τις εισαγωγές, πολύ συχνά βρισκόμαστε στο μικροσκόπιο κλιμακίων ελέγχου της ΕΕ προκειμένου να εξακριβώνεται η τήρηση του Ενωσιακού Νομοθετικού Πλαισίου. Με τις υπάρχουσες, όμως, συνθήκες (πχ η χιλιομετρική αποζημίωση για τις μετακινήσεις των ελεγκτών η οποία βαρύνει τους ιδιώτες και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό, ειδικά για τους ελέγχους εκτός ωραρίου, παραμένει «κολλημένη» στα 0,15 €/km εν αντιθέσει με την τρέχουσα τιμή της βενζίνης στη Χώρα μας που κατά καιρούς «φλερτάρει» με τα 2€/λίτρο) ο θεσμός της εκτός ωραρίου εργασίας για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου, είναι «μεταξύ αυτών που μας κρατάνε πίσω», αν μας επιτραπεί η υιοθέτηση της συγκεκριμένης φράσης που ειπώθηκε προεκλογικά από τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Ως εκ τούτου, η αναμόρφωση και ο εκσυγχρονισμός του καθεστώτος των ελέγχων αυτών αποτελεί από τη μια, ηθικό χρέος της πολιτείας και είναι μεταξύ «όσων πρέπει να γίνουν από εδώ και στο εξής» όπως επίσης ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές των διαδικασιών «που θα πάνε την Ελλάδα μπροστά». Από την άλλη, η οριστική διευθέτηση του ζητήματος δεν μπορεί να μην εκληφθεί και ως επιβεβαίωση των προσδοκιών της κοινωνικής κατηγορίας των δημοσίων υπαλλήλων, στο ευρύτερο πλαίσιο των εξαγγελιών της νέας κυβέρνησης, για ενίσχυση-βελτίωση του εισοδήματός τους μέσα στην επόμενη τετραετία.
Ωστόσο, για να πάει η Ελλάδα πιο μπροστά και πιο ψηλά, θα πρέπει σύσσωμη η πολιτική ηγεσία (ΥπΑΑΤ, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Περιφερειάρχες) να «σκύψει» πάνω από τέτοιου είδους προβληματικές διαδικασίες και να πατάξει, με την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και ριζικών αλλαγών, τις εστίες αναχρονισμού και αναξιοκρατίας της Δημόσιας Διοίκησης. Για παράδειγμα, ακόμη και η ίδια η διαλειτουργικότητα εμφανίζεται να έχει επιλεκτική εφαρμογή στη Χώρα μας καθώς μπορεί να χρησιμοποιείται για την απευθείας καταβολή των τελών υπέρ του κράτους μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του e-παραβόλου που πληρώνουν οι ιδιώτες, αλλά την ίδια στιγμή δεν έχει υπάρξει μέριμνα από πλευράς πολιτείας για μια αναλογική αντιμετώπιση των υπαλλήλων-ελεγκτών προκειμένου να μπορούν να αποζημιωθούν άμεσα και όχι μετά από βασανιστική καθυστέρηση, με χρήση των αναβαθμισμένων ψηφιακών υπηρεσιών και μητρώων του κράτους.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι και ο επιχειρηματικός κόσμος έχει σοβαρά παράπονα από την πολιτεία για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση που τον υποχρέωνει να προπληρώνει τα τέλη προς το κράτος και τους ελεγκτές (οικονομικές υποχρεώσεις) αλλά, την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις καταλήγουν να γίνονται μάρτυρες της δυσμενούς θέσης στην οποία βρίσκονται οι μόνιμα απλήρωτοι ελεγκτές (με τα επακόλουθα προβλήματα όπως η απουσία κινήτρου για εκτέλεση εργασίας εκτός ωραρίου, η δυσαρέσκεια από την πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις μετακινήσεις από και προς τα σημεία εξαγωγής-εισαγωγής κλπ).
Ερ. Πάντως οι ελληνικές εξαγωγές συνεχίζουν να κρατούν τα σκήπτρα της αναπτυξιακής πορείας της χώρας;
Απ. Είναι γνωστό ότι η ανάπτυξη και η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας οφείλονται, μεταξύ άλλων, στην εξωστρέφεια και στις επενδύσεις. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι οι εξαγωγές το 2023 μπορούν να φτάσουν τα 70 δισ.€ όταν ήδη το 2022 σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ, καθώς διαμορφώθηκαν σε 54,68 δισ.€ από 40 δισ. το 2021. Στον αγροτικό τομέα, μια ανάσα πριν το φράγμα των 10 δισ. € βρέθηκε η αξία των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων το 2022. Βαρύ πυροβολικό για τον κλάδο αποτελούν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών, οι οποίες πέρυσι (2022) αυξήθηκαν κατά 7,6% σε αξία και μαζί με τα μεταποιημένα προϊόντα έφτασαν στα 2,85 δισ.€.
Η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει εισέλθει σε μια δυναμική αναπτυξιακή πορεία. Η βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας είναι δραστική με τη Χώρα να πετυχαίνει την μεγαλύτερη, πανευρωπαϊκή δημοσιονομική βελτίωση το 2022. Στο άκουσμα τέτοιων ευχάριστων οικονομικών αποτελεσμάτων, δεν μπορεί η πολιτεία να γυρίζει την πλάτη σε μια μερίδα σημαντικών συντελεστών της ενίσχυσης της πίστης του εξαγωγικού εμπορίου και της εξασφάλισης της εγχώριας αγροδιατροφικής επάρκειας που εργάζονται τις δύσκολες ώρες, συνεισφέροντας στην επίτευξη ολοένα και μεγαλύτερων επιδόσεων στις διεθνείς πωλήσεις της Χώρας, προς όφελος πάντα της εθνικής οικονομίας και της εξομάλυνσης των πιέσεων για ομαλή τροφοδοσία και λειτουργία της ελληνικής αγοράς.
Ερ. Ποιο το αποτύπωμα της Κεντρικής Μακεδονίας στις ελληνικές εξαγωγές τροφίμων;
Απ. Ακολουθώντας το συμπαθητικό μότο «η Κεντρική Μακεδονία παράγει και εξάγει», σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη Περιφέρεια καταγράφει υψηλές πτήσεις οι οποίες την κατατάσσουν ως την 2η πιο εξωστρεφή Περιφέρεια της χώρας. Αναφορικά με τα προϊόντα που εξάγει, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν τα τρόφιμα με 32,1 % και μετά έρχονται οι υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών (πετρελαιοειδή, πλαστικά, χημικά κλπ.). Στην παρούσα φάση, το 80 % του συνόλου των εξαγωγών μας γίνονται από το 20 % των ελληνικών επιχειρήσεων. Αν αποκτήσουν εξωστρέφεια και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τότε εκτιμάται ότι η ελληνική οικονομία θα εκτοξευτεί (πηγή ΣΕΒΕ). Αυτό είναι, επίσης, ένα από τα ενθαρρυντικά στοιχεία του τοπικού εξαγωγικού μοντέλου της ΠΚΜ όπου πολυάριθμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροφίμων έχουν καταφέρει να δώσουν μια ανοδική ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές.
Ερ. Στις γειτονικές χώρες υπάρχουν παρόμοια προβλήματα;
Απ. Δεν δικαιολογείται χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Πολωνία) να έχουν προβεί σε ρύθμιση τέτοιων θεμάτων, με ευνοικές επιπτώσεις για τους δημοσίους υπαλλήλους τους (μπορούμε να σας παραθέσουμε στοιχεία), αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο που επιτελούν και η ελληνική πολιτεία, την ίδια στιγμή, να παραμένει αμέτοχη χωρίς κανένα αντανακλαστικό και χωρίς ουσιαστικές προτάσεις για την εξεύρεση μιας εποικοδομητικής και αμοιβαία επωφελούς λύσης για το ζήτημα της εκτός ωραρίου εργασίας. Μέχρι πότε, λοιπόν, θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση; Ας ενδιαφερθεί επιτέλους κάποιος από την νέα πολιτική ηγεσία για το χτίσιμο μιας σύγχρονης Δημόσιας Διοίκησης σε ένα ευνομούμενο κράτος.
Ερ. Πείτε μας την θέση σας για την λύση του προβλήματος;
Απ. Η αποκατάσταση της απαξίωσης του θεσμού της πρόσθετης εργασίας των γεωπόνων - ελεγκτών του Δημοσίου μπορεί να επιτευχθεί με την ανάληψη δράσης από πλευράς πολιτείας και ειδικότερα με τις παρακάτω επείγουσες παρεμβάσεις:
1. Με τη λειτουργική αξιοποίηση των ψηφιακών υπηρεσιών, της διαλειτουργικότητας και την περαιτέρω χρήση των δεδομένων προκειμένου να θεσπιστεί, με νομοθετική ρύθμιση, ένας σύγχρονος τρόπος καταβολής των δεδουλευμένων στους δικαιούχους με άμεση εξόφλησή τους εντός διμήνου από την ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών (καταστάσεων αποζημίωσης)
2. Αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης/ελεγκτή στα 13,33€ ή και παραπάνω και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών υπέρ του απασχολούμενου ελεγκτή
3. Κατάργηση του ανώτατου ορίου των 300€ μεικτά (198€ καθαρά) στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης (πλαφόν) από πρόσθετη εργασία ή, στη χειρότερη περίπτωση, αύξηση του ορίου αμοιβής στα 500 € καθαρά
4. Αύξηση της χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις μετακινήσεις των ελεγκτών για παροχή πρόσθετης εργασίας σε τουλάχιστον 0,40 €/Km η οποία, ούτως ή άλλως, βαρύνει τους ιδιώτες συναλλασσόμενους και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό
5. Άμεση εξόφληση των υπαλλήλων - δικαιούχων για τα έτη 2020 και 2021 (ΔΑΟΚ Έβρου), για ολόκληρο το 2022 και για τους μήνες του τρέχοντος έτους.
Και κάτι τελευταίο αλλά πολύ σημαντικό:
Όλα τα παραπάνω αιτήματα, δεν εντάσσονται στο συνολικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα 4 χρόνια, κυρίως για τον απλούστατο λόγο ότι δεν χρειάζεται «δημοσιονομικός χώρος» για την κάλυψή τους και δεν επηρεάζουν τον κυβερνητικό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2% μιας και η συνολική δαπάνη προέρχεται από ανταποδοτικά τέλη που καταβάλουν οι ιδιώτες - επιχειρηματίες (εξαγωγείς - εισαγωγείς), δηλαδή μια πηγή εσόδων δεν μπορεί να προϋπολογιστεί υπό την έννοια ότι εξαρτάται από τον συνολικό διακινούμενο όγκο φορτίων ανά έτος.
Όσον αφορά τον αριθμό των γεωπόνων που κάνουν ελέγχους ο κ. Γεωργιάδης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί διότι δεν έχουμε εικόνα για τον αριθμό των υπαλλήλων που ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου σε καθεμιά από τις 16 ΔΑΟΚ ή στα 2 Περιφερειακά Κέντρα (π.χ. στη Θεσσαλονίκη είμαστε 5, στην Ημαθία έχει εμπλακεί όλη η Υπηρεσία ανεξαρτήτως αν ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου ή στο Φυτικής & Ζωικής, στο Γραφείο της Σκύδρας 5, στο ΠΚΠΦΠ&ΦΕ Θεσσαλονίκης 5 κλπ). Αν βάζαμε έναν μέσο όρο εμπλεκόμενων υπαλλήλων 5, τότε θα είχαμε περίπου 90 ελεγκτές + 10 από τα 2 Περιφερειακά, άρα 100 άτομα.
Ερ. Περίπου σε πόσα φορτία καλείται ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, την ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους
Απ. Με βάση την εικόνα από την Υπηρεσία μας, ένας γεωπόνος μπορεί να χρειαστεί να ελέγξει από ένα min 8-10 φορτίων μέχρι max 30 φορτία (για ένα συνολικό tonnage 600 περίπου tn), με νωπά οπωρ/κά από όλη την Ελλάδα (η Λαχαναγορά της Θεσσαλονίκης έχει εξελιχτεί στο σημαντικότερο διαμετακομιστικό κέντρο της Χώρας για τα φορτία νωπών οπωρ/κών). Το χειρότερο όμως είναι κάτι άλλο. Ότι δηλ. από τα 30 φορτία, στα οποία διενεργείται και ποιοτικός και φυτοϋγειονομικός έλεγχος, μόνο για τα 18 θα πληρωθεί διότι υπάρχει το πλαφόν των 37,5 ωρών το μήνα (300 € μεικτά / 8 € που είναι η ωριαία αμοιβή χωρίς τις κρατήσεις = 37,5). Τα τέλη για τα υπόλοιπα 12 καταλήγουν στην "μαύρη τρύπα". Νομίζω ότι η περίπτωση αυτή προσομοιάζει σε κουμουνιστικού τύπου παραγωγικά μοντέλα και αυτό πρέπει να ακουστεί κ.Παϊσιάδη.
Ερ. Οι περισσότεροι έλεγχοι γίνονται σε φορτία που πάνε προς εξαγωγή ή που εισάγονται
Απ. Σίγουρα υπερτερούν αριθμητικά τα προς εξαγωγή φορτία. Σημαντικός όγκος εισαγόμενων φορτίων ελέγχεται εκτός του κανονικού ωραρίου στον Συνοριακό Σταθμό Ελέγχου των Κήπων (ΔΑΟΚ Έβρου) κάθε Σαββατοκύριακο και απογεύματα, καθώς και στις ΔΑΟΚ Πιερίας και Σκύδρας για τις οδικές εισαγωγές από τρίτες χώρες των Βαλκανίων. Μεγάλες ποσότητες πατάτας Αιγύπτου και λεμονιών Αργεντινής εκτελωνίζονται στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, μετά από εποχιακούς ελέγχους εκτός ωραρίου του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Θεσσαλονίκης. Από την άλλη στον Πειραιά για παράδειγμα (το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας με COSCO κλπ), δεν είναι άξιο απορίας που οι συνάδελφοι του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Πειραιά δεν εργάζονται εκτός του κανονικού ωραρίου; Προσοχή δεν το λέω ως μομφή για τους συναδέλφους, προφανώς και έχουν καταλάβει εδώ και χρόνια ότι δεν αξίζει τον κόπο να κάνουν κάτι τέτοιο.
Πραγματοποιήθηκε, σήμερα Τρίτη (18/7), στην Βέροια, η συνάντηση μεταξύ Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ) και της Εθνικής Επιτροπής Συμπύρηνου Ροδάκινου ΕΘΕΑΣ, όπως είχε προαναγγείλει ο ΑγροΤύπος.
Στην συνάντηση παρευρέθηκε και ο αρμόδιος υφυπουργός Διονύσιος Σταμενίτης, ο οποίος φάνηκε να γνωρίζει τα θέματα μιας και είναι βουλευτής Πέλλας. Είναι η πρώτη φορά που κάθονται σε ένα τραπέζι συνεταιρισμοί και μεταποίηση κονσέρβας με παρουσία εκπροσώπου του ΥπΑΑΤ.
Στην συνάντηση αποφασίστηκε από κοινού ΕΚΕ και ΕΘΕΑΣ να προσφύγουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να αποφασίσει με ποιές προϋποθέσεις θα πρέπει να υπογράφονται οι συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών και της μεταποίησης.
Η ΕΚΕ υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να αναφέρονται τιμές γιατί δεν θα λειτουργεί έτσι ο ανταγωνισμός.
Το θέμα είναι γιατί σε άλλα προϊόντα - όπως π.χ. η βιομηχαντική ντομάτα - υπογράφει η μεταποίηση συμβόλαια με τους παραγωγούς πριν την συγκομιδή με την αναγραφή τιμοκαταλόγων.
Ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης, που παρευρέθηκε στην συνάντηση, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού τις προϋποθέσεις με τις οποίες θα πρέπει να υπογράφονται συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μεταποίησης στα συμπύρηνα ροδάκινα.
Η θέση μας είναι ότι οι συμβάσεις θα πρέπει να υπογράφονται πριν την έναρξη της συγκομιδής και με προσδιορισμό τιμής παραγωγού.
Επίσης να καταγράψουμε το πλαίσιο των φορέων από το οποίο θα γίνεται η προμήθεια της πρώτης ύλης (συμπύρηνα ροδάκινα) από την βιομηχανία και να μην υπάρχουν ανεξέλεγκτα στέκια.
Οι τιμές παραγωγού παραμένουν καθηλωμένες επί σειρά ετών, ενώ το κόστος της πρωτογενούς παραγωγής εκτοξεύτηκε σε υψηλότατα επίπεδα, οδηγώντας σε αδιέξοδο τους αγρότες. Αντίστοιχα οι τιμές πώλησης της κομπόστας αυξήθηκαν χωρίς να ωφεληθεί ο παραγωγός».
Ο ΑγροΤύπος πάντως θέτει ερώτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών, πως οι παραγωγοί συμπύρηνου ροδάκινου μπορούν να επωφεληθούν την μείωση φορολογίας λόγω συμβολαιακής αφού δεν υπογράφουν συμβόλαια με την μεταποίηση. Επίσης γίνεται να υπογράφονται συμβόλαια χωρίς τιμή και ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος; Βέβαια αν υπάρξει λύση σε αυτά τα ερωτήματα τότε δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης τα «στέκια». Στο θέμα θα πρέπει να πάρει θέση και η ΑΑΔΕ.
Έφυγε από την ζωή ο Ιωάννης Χριστοδούλου, τέως Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών & Χυμών Incofruit - Hellas.
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων, ο εκλιπών, ενενήντα επτά ετών, προσέφερε τα μέγιστα στην θεμελίωση και εξέλιξη της μεταποιητικής βιομηχανίας παραγωγής και εξαγωγής χυμών εσπεριδοειδών και συνέβαλε στην ανάπτυξη και βελτίωση της ανταγωνιστικότητος της ελληνικής γεωργίας με την θετική πορεία της μεταποίησης των φρούτων της χώρας μας, δημιουργώντας δια της εταιρείας ΑΦΟΙ Χριστοδούλου Α.Ε σε πρώτη φάση και του Ομίλου Χριστοδούλου (CHB), με την απόκτηση και δευτέρου εργοστασίου της ΒΙΤΟΜ ΑΕ, την παραγωγή και εμπορία μιας ολοκληρωμένης γκάμας προϊόντων.
Ο Ιωάννης Χριστοδούλου διετέλεσε με συνέπεια επί σειρά ετών Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου μας.
Η εξόδιος ακολουθία του Ιωάννη Χριστοδούλου θα γίνει την Τετάρτη (19/7/2023) και ώρα 11:00 πρωινή, στον Ιερό Ναό Αγία Τριάδας στην Αγία Τριάδα Αργολίδος.
Το Δ.Σ. του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit - Hellas και τα μέλη του εκφράζουν στους οικείους του τα συλλυπητήριά τους για τον χαμό του Ι. Χριστοδούλου.
Εν όψει της έναρξης συγκομιδής και εξαγωγής ελληνικών μήλων, που το 57% εξάγεται προς την Αίγυπτο, χρειάζεται η παρέμβαση της Ελληνικής Πολιτείας στις Αιγυπτιακές Αρχές για την εξαίρεση, τουλάχιστον των μήλων, από το νέο φόρο (10% της αξίας του τιμολογίου). Αυτό αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.
Θυμίζουμε ότι στις 28 Μαΐου 2023 το κοινοβούλιο της Αιγύπτου ενέκρινε νέους φόρους, μεταξύ των οποίων και τέλος 10% της αξίας του τιμολογίου - επιπλέον του τελωνειακού φόρου - για τα ακόλουθα εισαγόμενα υλικά: ψάρι σολομού, φιλέτα σολομού, γαρίδες, αστακός, τυριά, γαύρος, χαβιάρι, φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, καβουρδισμένος καφές, σοκολάτα, μύλοι, μπλέντερ, ηλεκτρικά μηχανήματα ξυρίσματος, πιστολάκια για τα μαλλιά, καφετιέρες και τσαγιέρες, τοστιέρες για οικιακή χρήση, ακουστικά, ακουστικά, ρολόγια καρπού και τσέπης, τρίκυκλα, σκούτερ, πεντάλ καροτσιών, και αναπτήρες.
Σημειώνεται ότι από 1/1 μέχρι 14/7, βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ και προσωρινών ΜΕΝΟ, οι εξαγωγές ελληνικών φρούτων και λαχανικών προς την Αίγυπτο ανέρχονται σε 17.910 τόνους, εκ των οποίων 14.153 τόνους είναι τα μήλα. Από την άλλη οι εισαγωγές της Ελλάδας από την Αίγυπτο, για το ίδιο διάστημα, ανέρχονται σε 154.416 τόνους, με κυριότερα εισαγόμενα προϊόντα πατάτες 138.098 τόνους, κρεμμύδια 8.122 τόνους, μαρούλια 1.244 τόνους και πορτοκάλια 1.496 τόνους.
Στο μεταξύ επανήλθε το θετικό πρόσημο στο εμπορικό ισοζύγιο της εξαγωγής – εισαγωγής των αγροτικών μας προϊόντων.
Όπως τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης, «είναι γνωστό ότι το 2020 το πλεόνασμα του ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων διαμορφώθηκε στα 510,953 εκατ. ευρώ, με κυρίαρχη την συμμετοχή του τομέα μας (φρούτων λαχανικών και παρασκευασμάτων τους) στην διαμόρφωσή του (1,608 δις ευρώ). Αυτά τα χαρακτηριστικά του πλεονασματικού ισοζυγίου διατηρήθηκαν και το 2021. Όμως αντεστράφησαν σε αρνητικό ισοζύγιο το 2022 με έλλειμμα που έφτασε τα 330,61 εκατ. ευρώ.
Όμως κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2023 επανήλθε το θετικό πρόσημο, με ένα πλεόνασμα ύψους +604,462 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος -45,681 εκ ευρώ του αντίστοιχου πενταμήνου του 2022 (κυρίαρχη και πάλι συμμετοχή του τομέα φρούτων και λαχανικών). Οι εναπομείναντες μήνες του 2023 είναι μεν οι κύριοι μήνες εισαγωγής στην χώρα μας (και λόγω τουρισμού), προβλέπεται όμως ότι δεν θα εξαλειφτεί το δημιουργηθέν πλεόνασμα, παρά το ότι οι εισαγωγές τον Ιούνιο εκτιμώνται ότι είναι αυξημένες, κατά 40%, σε σχέση με τον Ιούνιο 2022».
Ευθύνη των εθνικών αρχών είναι ο έλεγχος των παράνομων εισαγωγών εσπεριδοειδών και υπόλοιπων οπωροκηπευτικών.
Αυτό αναφέρει η κοινοτική νομοθεσία, ενώ από την πλευρά της η Κομισιόν έχει ειδική πλατφόρμα (Ευρωπαϊκή Πύλη Έγκαιρης Ειδοποίησης για τα Τρόφιμα - RASFF) και ανακοινώνει τα φορτία, με το είδος και την χώρα προέλευσης, που δεσμεύονται στις χώρες της ΕΕ, επειδή έχουν υψηλά υπολείμματα φυτοφαρμάκων, τα οποία είναι επικίνδυνα για την υγεία.
Έχουμε αναφέρει επανειλημμένως στον ΑγροΤύπο για τούρκικα φορτία που έχουν πιαστεί από γειτονικές χώρες (π.χ. Βουλγαρία) λόγω υπολειμμάτων. Η κυβέρνηση της Σόφιας έχει επενδύσει (από ευρωπαϊκά κυρίως κεφάλαια) σε μηχανολογικό εξοπλισμό και έχει δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχων για αγροτικά προϊόντα που εισάγονται από τρίτες χώρες στην ΕΕ.
Ο Ευρωβουλευτής της Ελληνικής Λύσης και μέλος της πολιτικής ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), Εμμανουήλ Φράγκος «Φραγκούλης», έλαβε την απάντηση του Επιτρόπου Γεωργίας, κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, σχετικά με την ερώτηση που είχε καταθέσει στην Επιτροπή για τη στήριξη της ελληνικής λεμονοπαραγωγής και τον έλεγχο των εισαγωγών από αγορές τρίτων χωρών, δηλαδή εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η απάντηση του Επιτρόπου Γεωργίας της ΕΕ αναφέρει τα εξής:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά την αγορά εσπεριδοειδών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των λεμονιών, και ιδίως την παραγωγή, τις εξαγωγές και τις εισαγωγές τους στην ΕΕ από τρίτες χώρες. Οι εισαγωγές στην ΕΕ πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της ΕΕ και οι επιθεωρήσεις πρέπει να διενεργούνται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές στα σημεία εισόδου.
Ο κανονισμός για τους επίσημους ελέγχους προβλέπει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν τη διάθεση επαρκών χρηματοδοτικών πόρων, ώστε να έχουν οι αρμόδιες αρχές το προσωπικό και τους λοιπούς πόρους που απαιτούνται για τη διενέργεια των επίσημων ελέγχων και άλλων επίσημων δραστηριοτήτων. Επιπλέον, τα κράτη μέλη εισπράττουν τέλη για τους επίσημους ελέγχους. Ο κανονισμός αυτός εφαρμόζεται επίσης στους ελέγχους του άρθρου 89 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/20133 , εάν κατά τους εν λόγω ελέγχους εντοπίζονται πιθανές δόλιες ή παραπλανητικές πρακτικές όσον αφορά τα πρότυπα εμπορίας που αναφέρονται στα άρθρα 73 έως 91 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/20134 .
Για να στηρίξει τους Έλληνες παραγωγούς λεμονιών καθώς και τους άλλους γεωργούς, η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) προβλέπει μέσα για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής εσπεριδοειδών. Οι αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών, συμπεριλαμβανομένων των λεμονιών, λαμβάνουν στήριξη για την ανάπτυξη επιχειρησιακών προγραμμάτων με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους και τη βελτίωση της θέσης των παραγωγών στην αλυσίδα εφοδιασμού. Η εν λόγω στήριξη, καθώς και τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης, μπορούν να περιλαμβάνουν επενδύσεις για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας της παραγωγής τους. Η Ελλάδα μπορεί να κάνει χρήση των μέσων αυτών για τον προγραμματισμό των σχετικών τύπων παρεμβάσεων στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΓΠ».
Όπως γίνεται σαφές στην απάντηση του Επιτρόπου, η Ελλάδα λαμβάνει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για να πραγματοποιεί ελέγχους σχετικά με την παράνομη εισαγωγή εσπεριδοειδών. Οι εθνικές αρχές των κρατών μελών είναι υποχρεωμένες να εντοπίζουν τις παραβάσεις και να επιβάλλουν κυρώσεις, βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού. Επίσης φαίνεται πως η Ελλάδα μπορεί να αιτηθεί επιπλέον στήριξης σε περίπτωση που τα υπάρχοντα μέσα δεν αρκούν για να πραγματοποιούνται άρτιοι έλεγχοι. Κάθε ολιγωρία ή αδιαφορία της ελληνικής κυβέρνησης οδηγεί σε δύσκολη θέση τον ελληνικό πρωτογενή τομέα.
Στο πλαίσιο της στρατηγικής ότι η εξωστρέφεια του τομέα των φρούτων και λαχανικών αποτελεί προτεραιότητα, υποβλήθηκε αίτημα της χώρας μας για έγκριση εισαγωγής ακτινιδίων και στην αγορά του Βιετνάμ.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Βιετνάμ, σε συνέχεια διαπραγματεύσεων, απέστειλαν κλιμάκιο επιθεωρητών στην χώρας μας, που, συνοδευόμενο από αντίστοιχο κλιμάκιο της Δ/νσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, επιθεωρεί αυτές τις ημέρες καλλιέργειες και εγκαταστάσεις τυποποίησης - συσκευασίας και εξαγωγής ακτινιδίων. Μετά την επιστροφή των επιθεωρητών αναμένεται η υπογραφή διμερούς φυτουγειονομικού πρωτοκόλλου για εξαγωγής ελληνικών ακτινιδίων στο Βιετνάμ».
Θυμίζουμε ότι το προηγούμενο χρονικό διάστημα είχε «ανοίξει» ακόμη μια αγορά για το ελληνικό ακτινίδιο, αυτή της Βραζιλίας, με πληθυσμό 215 εκατομμύρια κατοίκων.
Το Συμβούλιο της ΕΕ εξέδωσε Κανονισμό με τον οποίο ανανεώνεται η αναστολή του συνόλου των τελωνειακών δασμών, ποσοστώσεων και μέτρων εμπορικής άμυνας, για τις ουκρανικές εξαγωγές προς την ΕΕ για ένα ακόμη έτος, έως τον Ιούνιο του 2024.
Τα μέτρα, σύμφωνα με την ΕΕ, θα βοηθήσουν ώστε η Ουκρανία να διατηρήσει τη σταθερότητα των εμπορικών της σχέσεων με την ΕΕ και η οικονομία της να συνεχίσει να λειτουργεί, παρά τις πολύ δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζει.
Ο κανονισμός θα ισχύσει για ένα έτος και αφορά τα εξής:
- όλους τους εκκρεμείς τελωνειακούς δασμούς βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας για τη θέσπιση σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA). Οι δασμού αυτοί αφορούν δύο κατηγορίες προϊόντων: τα οπωροκηπευτικά που υπόκεινται σε σύστημα τιμών εισόδου και τα γεωργικά και μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις
- την είσπραξη δασμών αντιντάμπινγκ στις εισαγωγές καταγωγής Ουκρανίας από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του εν λόγω κανονισμού
- την εφαρμογή των κοινών κανόνων για τις εισαγωγές (διασφαλίσεις) όσον αφορά τις εισαγωγές προϊόντων Ουκρανίας
Οι μεγάλοι αγροτικοί συνεταιρισμοί στήνουν εξαγωγική εταιρεία, ανέφερε ο αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) κ. Χρήστος Γιαννακάκης, στα πλαίσια της εκδήλωσης Μικροί Θησαυροί της Ευρώπης.
Μάλιστα όπως είχαμε αποκαλύψει σε ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς έχουν συμφωνήσει να χρηματοδοτήσουν την προσπάθεια των συνεταιριστικής οργάνωσης.
Ήδη έχει υπογραφεί σύμβαση συνεργασίας με την εταιρεία Ernst & Young (έδρα στο Μαρούσι), η οποία θα παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες τεχνοοικονομικής και νομικής υποστήριξης, σχετικά με τη σύσταση της ανωτέρω εξαγωγικής εταιρείας.
Η Ernst & Young θα προχωρήσει σε:
- Χαρτογράφηση της διεθνούς αγοράς και στη μελέτη αντίστοιχων εμπορικών εταιρειών που ήδη λειτουργούν σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα σε Ισπανία, Ιταλία, Δανία, Ολλανδία, Η.Π.Α. κ.α.
- Ανάλυση του μοντέλου των εν λόγω εταιρειών.
- Έρευνα σε διεθνείς βάσεις δεδομένων.
- Πραγματοποίηση συνεντεύξεων με επιλεγμένα στελέχη αντίστοιχων εταιρειών.
- Ανάλυση βέλτιστων πρακτικών που μπορούν να εφαρμοστούν στην ελληνική πραγματικότητα.
Στο πλαίσιο υλοποίησης της εν λόγω σύμβασης πραγματοποιήθηκε συνάντηση το μεσημέρι της Πέμπτης (25/05) στα γραφεία της οργάνωσης με στελέχη της εταιρείας, όπου παρουσιάστηκαν οι ενέργειες, που έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα και καθορίστηκαν με λεπτομέρεια οι βασικοί άξονες της μελέτης, ορίστηκε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωσή της και παρουσιάστηκε η ομάδα εργασίας, η οποία θα υλοποιήσει το ανωτέρω έργο.
Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Γιαννακάκης, η επιχείρηση δεν θα είναι κάποια συλλογικότητα που θα θυμίζει τους συνεταιρισμούς του παρελθόντος αλλά μία εταιρεία με σκοπό το κέρδος.
Η κατάσταση των αγορών αγροτικών προϊόντων, ιδίως μετά την εισβολή στην Ουκρανία, θα είναι το βασικό σημείο της ημερήσιας διάταξης στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που θα γίνει, στις 30 Μαΐου 2023, στις Βρυξέλλες.
Οι Υπουργοί της ΕΕ είναι χωρισμένοι στα δύο για τα ουκρανικά σιτηρά. Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2022 η ΕΕ κατήργησε τους τελωνειακούς δασμούς για τα αγροτικά προϊόντα της Ουκρανίας, λόγω του πολέμου με τη Ρωσία και η κατάργηση θα ανανεωθεί για ακόμη ένα χρόνο.
Στα μέσα Απριλίου η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Βουλγαρία απαγόρευσαν μονομερώς την εισαγωγή σιτηρών και άλλων αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία καθώς η συσσώρευσή τους προκάλεσε την πτώση των τιμών στις τοπικές αγορές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στα τέλη Απριλίου σε μια συμφωνία με αυτές τις τέσσερις χώρες και τη Ρουμανία, που προβλέπει ότι μπορούν να μπλοκάρουν τη διάθεση του ουκρανικού σιταριού, καλαμποκιού και ηλιελαίου στην εγχώρια αγορά τους, υπό τον όρο ότι δεν θα απαγορεύουν τη διαμετακόμισή τους προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Αυτό όμως άνοιξε τις πόρτες για να μπουν τα ουκρανικά αγροτικών προϊόντα (σιτηρά, ηλιόσπορο κ.α.) στις άλλες χώρες της ΕΕ.
Οι υπουργοί Γεωργίας 12 κρατών μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα (που δεν αντίδρασε κατά της Βουλγαρίας και Ρουμανίας νομίζοντας ότι δεν θα κάνει δεκτές αυτές τις αποφάσεις η Κομισιόν), η Γαλλία και η Γερμανία, εξέφρασαν «σοβαρές ανησυχίες» για τους περιορισμούς που επέβαλαν πέντε χώρες της ανατολικής Ευρώπης στις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών, στο πλαίσιο συμβιβαστικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε στα τέλη Απριλίου με τις Βρυξέλλες. Πάντως η Ελλάδα δεν έχει δείξει κάποιο ενδιαφέρον για οικονομική στήριξη των παραγωγών σιτηρών στην χώρα μας. Τώρα με τη νέα διαδικασία μένει να δούμε πως θα εξελιχθούν οι τιμές στην εγχώρια αγορά την εποχή του αλωνισμού.
Ένα ακόμη θέμα που θα συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών θα είναι η ξηρασία. Η πορτογαλική αντιπροσωπεία θα παράσχει πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο των πρόσφατων ξηρασιών στη νότια Ευρώπη και θα ζητήσει από την Επιτροπή να συμφωνήσει με τη χρήση των εργαλείων που διατίθενται στο πλαίσιο της ΚΑΠ για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Επίσης η κροατική αντιπροσωπία θα κοινοποιήσει πληροφορίες για τις τρέχουσες πρακτικές σχετικά με την εμπορία κατεψυγμένων προϊόντων.