Ξεκίνησε η πτώση της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα από τους γαλακτοβιομήχανους. Αυτό φέρνει μια τάση στην αγορά ενόψει των νέων ετήσιων συμβολαίων που θα υπογράψουν οι μεγάλες μονάδες και συνεταιρισμοί το ερχόμενο καλοκαίρι.

Παρά το ρεκόρ εξαγωγών που έκανε η φέτα το 2022 άρχισαν να «πιέζονται» προς τα κάτω οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα. Θυμίζουμε ότι  σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώθηκαν στην γενική συνέλευση της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας, οι εξαγωγές φέτας το 2022 έφτασαν τα 605 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 388 εκατομμυρίων που είχαν το 2019.

Αν και οι εξαγωγές στην φέτα είναι αυτές που δίνουν τον τόνο και δικαιολογούν σε μεγάλο βαθμό τις υψηλότερες τιμές, οι γαλακτοβιομήχανοι επικαλούνται μείωση της εσωτερικής κατανάλωσης για να στηρίξουν τις πιέσεις που ασκούν στους κτηνοτρόφους για πτώση τιμής.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Ξάνθης, Δημήτρης Ψεμματάς, που διαθέτει οργανωμένη εκτροφή αιγοπροβάτων, «το κόστος παραγωγής γάλακτος παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Οι αιγοπροβατοτρόφοι συνεχίζουν να πληρώνουν διπλάσιο ποσό για το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώνουν.

Επίσης οι τιμές των ζωοτροφών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Τα τριφύλια δεν άφησε ο καιρός να κάνουμε συγκομιδή αλλά οι τιμές είναι στα ίδια επίπεδα. Το καλαμπόκι που έχουν οι έμποροι στις αποθήκες τους δεν πρόκειται να το πουλήσουν φτηνότερα από όσο το αγόρασαν. Οι τιμές στις ζωοτροφές αν θα πέσουν αυτό θα γίνει μετά τα αλώνια. Μέχρι τότε οι κτηνοτρόφοι που έχουν σταυλισμένα ζώα θα πρέπει να αγοράζουν με ακριβές τιμές.

Από την πλευρά τους οι γαλακτοβιομήχανοι έχουν ξεκινήσει να μειώνουν την τιμή στο αιγοπρόβειο γάλα κατά 3 έως 5 λεπτά το κιλό. Επίσης σε όσους δεν δέχονται την μείωση τιμής τους καθυστερούν την πληρωμή. Έτσι ενώ έκαναν πληρωμή κάθε μήνα (στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα) τώρα θέλουν να πληρώνουν κάθε δύο μήνες. Αυτη η καθυστέρηση είναι ουσιαστικά μια οικονομική εξόντωση για τους κτηνοτρόφους. 

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο που δεν υπάρχει γάλα στην αγορά. Οι ποσότητες γάλακτος είναι μειωμένες φέτος συγκριτικά με πέρυσι. Από την άλλη η ζήτηση είναι αυξημένη, αφού να σκεφτείτε ότι έρχονται κάθε μέρα να πάρουν γάλα αντί για μέρα παρά μέρα. Επίσης γνωρίζω ότι έχουν κλείσει συμβόλαια για εξαγωγές φέτας μέχρι το 2025. Δηλαδή αν και μιλάμε για λιγότερες ποσότητες και αυξημένη ζήτηση την ίδια στιγμή ζητάνε μείωση τιμών από τους παραγωγούς, χωρίς να τους ενδιαφέρει αν αυτό θα οδηγήσει σε εγκατάλειψη του επαγγέλματος του κτηνοτρόφου και σε αφανισμό των κοπαδιών στην χώρα μας».

Στον παραδοσιακό οικισμό της Κάτω Ορεινής Σερρών λειτουργεί «ο Μύθος του Βουνού», μια καθετοποιημένη επιχείρηση αιγοπροβάτων ιδιοπαραγωγής εκλεκτών τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων της οικογένειας Κλιάμπα. Ο «Μύθος του Βουνού» αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο οικογενειακό εγχείρημα, με παράδοση χρόνων, ιδίως ύστερα από την προσθήκη των νεότερων μελών του, ήτοι του Τυροκόμου Κωνσταντίνου Κλιάμπα, καθώς και του συνονόματου Ζωοτέχνη ξαδέρφου του, οι οποίοι φέρνουν μια νέα πνοή στην επιχείρηση.
Σε ηλικία μόλις 22 ετών ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας, έχοντας στα χέρια του τον πιστοποιημένο τίτλο της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων, καθώς και ο συνομήλικος ξάδερφος του, ο οποίος είναι απόφοιτος του ΑΤΕΙ Ζωοτεχνίας που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη, ανέλαβαν να εξελίξουν την οικογενειακή επιχείρηση των γονιών τους, συνδυάζοντας τις θεωρητικές γνώσεις που κατέκτησαν κατά την διάρκεια των σπουδών τους, με την εμπειρία χρόνων που διαθέτει η οικογένεια Κλιάμπα στον τομέα παραγωγής τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και στον τομέα της κτηνοτροφίας.

«Έχουμε μεγάλη ιστορία της κτηνοτροφίας πάνω στην πλάτη μας»

Οι παιδικές αναμνήσεις του Τυροκόμου Κωνσταντίνου Κλιάμπα είναι γεμάτες με εικόνες από την κτηνοτροφική μονάδα της οικογένειας του, την φροντίδα των ζώων και την παραγωγή του τυριού. Η απόφαση του να σπουδάσει στη Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων ήρθε σαν φυσική εξέλιξη, καθώς «η οικογένεια του είχε ήδη ρίξει τα θεμέλια για το τυροκομείο», όπως ο ίδιος αναφέρει.
Σήμερα, επτά άτομα δραστηριοποιούνται στα πλαίσια της οικογενειακής επιχείρησης «ο Μύθος του Βουνού», οι οποίοι έχουν διανείμει τις εργασίες με βάσει την εμπειρία και το θεωρητικό τους υπόβαθρο. Οι τέσσερις εξ αυτών πηγαίνουν στην μονάδα το πρωί για την άμελξη του γάλακτος και οι υπόλοιποι τρεις ασχολούνται με τις δουλειές του τυροκομείου. Η ημέρα ξεκινά με την τοποθέτηση του γάλακτος στους παστεριωτές, πριν ακόμα να ανατείλει ο ήλιος, κατόπιν το βράζουν και αμέσως μετά ακολουθεί η διαδικασία της παραγωγής των διάφορων προϊόντων.

Μηχανήματα και άμελξη

Η οικογένεια Κλιάμπα διαθέτει ένα κοπάδι 1.000 προβάτων και αιγών. Η άμελξη των ζώων πραγματοποιείται  με την υποστήριξη μηχανημάτων και όπως ο ίδιος ο Κωνσταντίνος ανέφερε «δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, καθώς τα πράγματα έχουν γίνει πολύ απαιτητικά και πλέον δεν μπορείς χειρωνακτικά να παράξεις ένα εντελώς καθαρό και σίγουρα ποιοτικό προϊόν». Χωρίς να υποτιμά τον πατροπαράδοτο τρόπο της άμελξης ο νεαρός τυροκόμος εξηγεί, ότι για να μπορέσει το τυροκομείο να αποτελέσει μια επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία θα διακρίνεται για την ποιότητα των προϊόντων της, η χρήση των μηχανημάτων ήταν μονόδρομος. Επιπλέον, πρόσθεσε ότι η χρήση των μηχανημάτων διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο άνω εγχείρημα, καθώς η παραγωγή αυξάνεται, ενώ μειώνεται ο χρόνος παραγωγής, οι εργατοώρες και κατ’ επέκταση και τα εργατικά χέρια. Παράλληλα, με την χρήση των μηχανημάτων διατηρείται σταθερή και η ποιότητα των προϊόντων, καθώς το γάλα, όπως εξηγεί ο 22χρονος τυροκόμος, με τη βοήθεια των μηχανημάτων δεν έχει περιθώριο να ανεβάσει μικροβιακό φορτίο, αφού δεν έρχεται καθόλου σε επαφή με το περιβάλλον, ενώ εισέρχεται κατευθείαν από το ζώο μέσα στις σωληνώσεις, περνά από φίλτρο και τέλος επιτόπου μπαίνει στην ψύξη.

Μεταφορά γάλακτος, τυποποίηση και διανομή

Στο τυροκομείο ο «Μύθος του Βουνού» η μεταφορά του γάλακτος πραγματοποιείται «τουλάχιστον προς το παρόν», όπως ο ίδιος αναφέρει, παραδοσιακά,. Συγκεκριμένα το γάλα τοποθετείται αρχικά στις παγολεκάνες, κατόπιν ψύχεται και αφού τοποθετηθεί στα ειδικά διαμορφωμένα ανοξείδωτα μπιτόνια μεταφέρεται στο τυροκομείο. Καθ’ όλη τη διαδικασία την μεταφοράς, την οποία εποπτεύει ο ίδιος, επιδεικνύεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε το γάλα να προστατευτεί από κάθε πιθανή επαφή με κάποιο μικροβιακό φορτίο. Η τυποποίηση, ομοίως, πραγματοποιείται στα πλαίσια της οικογενειακής επιχείρησης, με τους ίδιους να αναλαμβάνουν την όλη διαδικασία, καθώς διαθέτουν την δική τους φίρμα, ενώ έχουν προμηθευτεί και με τα δικά τους σκεύη. Τελευταία έρχεται η διανομή των προϊόντων, στην οποία συμβάλει και ο 22χρονος Τυροκόμος Κωνσταντίνος, με τον ίδιο να σημειώνει, ότι στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, όπως στον «Μύθο του Βουνού» θα πρέπει να είσαι ευέλικτος και να μπορείς να καλύψεις τις διάφορες απαιτήσεις που θα προκύψουν στα πλαίσια της λειτουργίας της επιχείρησης.

Το κόστος παραγωγής απαιτεί ευελιξία

Η είσοδος των δύο νέων μελών απαιτούσε η οικογενειακή επιχείρηση να λάβει σημαντικές αποφάσεις, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει οικονομικά, ως εκ τούτου, μεταξύ άλλων, αποφάσισαν να αφήσουν «στην άκρη τους μεσάζοντες ώστε να μπορέσει να ανέβει η δουλειά» και να έχουν ένα κέρδος, καθώς όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Κωνσταντίνος «το γάλα και το κρέας στο εμπόριο είναι δύσκολο να πληρωθούν».
Το κόστος παραγωγής σε συνάρτηση με το κέρδος είναι ένας παράγοντας, που απασχολεί τον νεαρό τυροκόμο, αναφορικά με την βιωσιμότητα της επιχειρηματικής του δραστηριότητας. Ο ίδιος, μάλιστα, ανέφερε, ότι «το τυρί στο κέρδος πάντα είναι πιο δύσκολο, γιατί μπορεί να τύχει να κάνεις 5 κιλά γάλα για ένα κιλό τυρί»,  ενώ πρόσθεσε, ότι, μολονότι, το τυρί φέτος είχε μια πολύ καλή τιμή της τάξεως του 1,70 ευρώ με 1,80 ευρώ, ο καταναλωτής δεν μπορούσε να το  υποστηρίξει και ως εκ τούτου για να αποφύγει την ζημία παρήγαγε λιγότερο τυρί.

Ιδέες και νέες γεύσεις

Ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας κατόρθωσε να σμίξει αρμονικά την παράδοση με τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής, φέρνοντας αδιαμφισβήτητα μια πνοή αλλαγής στον «Μύθο του Βουνού». Η ιδιοπαραγωγή της οικογένειας Κλιάμπα εξελίχθηκε και επεκτάθηκε, καθώς σήμερα πέρα των παραδοσιακών τυριών, ο «Μύθος του Βουνού» παράγει γιαούρτι, κρέμα βανίλιας και σοκολάτας από φρέσκο πρόβειο και κατσικίσιο πιστοποιημένο γάλα βιολογικής εκτροφής, ρυζόγαλο, μυζήθρα με ρίγανη, ακόμα και κατσικίσιο παγωτό! Ιδιαίτερα περήφανος, ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας μιλά στον ΑγροΤύπο για την μυζήθρα με ρίγανη, την οποία εμπνεύστηκε ο ίδιος, καθώς και για το κατσικίσιο παγωτό των έντεκα γεύσεων, που παρασκευάζεται από βιολογικές πρώτες ύλες! Ωστόσο, όπως ο ίδιος σημειώνει, αναφορικά με την παρασκευή παγωτού, καθώς η επιχείρηση βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, ενώ ως κτηνοτροφική μονάδα διαθέτουν τις πιστοποιήσεις βιολογικού γάλακτος, μέχρι στιγμής δεν έχουν λάβει την ανάλογη ετικέτα, ώστε να αναγράφεται και πάνω στο προϊόν ότι είναι από βιολογικό κατσικίσιο γάλα.

Προϊόντα και προώθηση

Καθώς τα ηνία του Τυροκομείου έχουν περάσει στα νεότερα ηλικιακά μέλη η διαφήμιση και η προώθηση των προϊόντων πραγματοποιείται μέσω των διάφορων πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και μέσω της συμμετοχής σε διάφορες εκδηλώσεις, όπου το αγοραστικό κοινό μπορεί να γνωρίσει τα προϊόντα από κοντά.  Διανύοντας το 4ο έτος λειτουργίας του, το τυροκομείο προμηθεύει σταθερά με τα εκλεκτά προϊόντα του την αγορά της ευρύτερης περιοχής των Σερρών, ενώ παράλληλα διατηρεί και την δική του πελατεία. Το βλέμμα της επιτυχημένης αυτής επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι στραμμένο στην συνεχή εξέλιξη, ήτοι την περαιτέρω επέκταση του τυροκομείου, καθώς και πιθανές συνεργασίες για την εξαγωγή των προϊόντων, πάντοτε συναρτώμενη, ωστόσο, με την σταθερή ποιότητα των προϊόντων, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας.

Παρά το ρεκόρ εξαγωγών που έκανε η φέτα άρχισαν να «πιέζονται» προς τα κάτω οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα. 

Στο μεταξύ πληρώθηκαν οι συνδεδεμένες σε πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή και πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή αλλά 6.000 δικαιούχοι δεν εισέπραξαν τα χρήματα.
 
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Θωμάς Μόσχος, κτηνοτρόφος και Τεχνικός Σύμβουλος του ΣΕΚ (Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας), «η προσπάθεια για μείωση της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Φεβρουάριο αλλά το τελευταίο διάστημα έχει ενταθεί. Οι δικαιολογίες είναι πολλές από τους γάλατοβιομήχανους. 

Λένε ότι δεν πάει καλά η εγχώρια αγορά στην κατανάλωση αλλά δεν αναφέρουν τίποτα για το ρεκόρ εξαγωγών φέτας το 2022, που ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος παραβρέθηκε και απάντησε σε ερωτήσεις στην Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ).

Επίσης μιλάνε ότι ήδη έχει ξεκινήσει και θα φανεί περισσότερο το επόμενο διάστημα η μείωση τιμών στις ζωοτροφές. Μπορεί να συμβαίνει αυτό αλλά οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι έχουν στοκάρει ζωοτροφές από τον χειμώνα. Αγορές θα γίνουν στα αλώνια οπότε μέχρι τότε δεν έχει αλλάξει κάτι με το κόστος των ζωοτροφών.

Ο ΣΕΚ έχει προειδοποιήσει αμέτρητες φορές την κυβέρνηση για τον κίνδυνο μείωσης της κτηνοτροφίας στην χώρα μας με τις πολιτικές που ακολουθεί και εφαρμόζει.

Τα οικονομικά προβλήματα που καλούνται να ανταπεξέλθουν οι κτηνοτρόφοι είναι πρωτοφανή και δεν έχουν προηγούμενο. Έρχεται τώρα το ΥΠΑΑΤ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ να δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Συγκεκριμένα:

1) Στην τελευταία πληρωμή των συνδεδεμένων ενισχύσεων περισσότεροι από 6.000 συνάδελφοι μείνανε εκτός πληρωμής των ψυχανθών καλλιεργειών. 

2) Η συνδεδεμένη ενίσχυση για το κρέας (βοοτροφία και αιγοπροβατοτροφία) δεν έχει καταβληθεί με πρωτοφανή καθυστέρηση όπου εγείρονται πλέον πολλά ερωτήματα.

3) Η τροποποίηση νόμου που ψηφίστηκε στις 11/4/2023 στο άρθρο 9 για την παράταση και μεταβίβαση πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ισχύει μόνο για τις πτηνοτροφικές μονάδες και όχι για το σύνολο των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. 

4) Οι τιμές γάλακτος έχουν αρχίσει ήδη να μειώνονται από τις γαλακτοβιομηχανίες λόγο μειωμένων πωλήσεων στην εγχώρια αγορά

Καλούμε το ΥΠΑΑΤ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ να απαντήσει και να δράσει άμεσα στα παρακάτω:

Α) Ποιος είναι ο λόγος που περισσότεροι από 6.000 αγρότες-κτηνοτρόφοι δεν πληρώθηκαν συνδεδεμένη ενίσχυση για τις καλλιέργειες ψυχανθών; Θα πρέπει να πληρωθούν άμεσα όλοι οι δικαιούχοι, καθώς οι αγρότες και κτηνοτρόφοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για την επιλογή των συνεργατών και τεχνικών συμβούλων σας. 

Β) Γιατί δεν έχει καταβληθεί ήδη η συνδεδεμένη ενίσχυση κρέατος; Nα καταβληθεί άμεσα, καθώς η οικονομική ενίσχυση αυτήν την περίοδο ενόψει καλλιεργητικής περιόδου είναι αναγκαία. Άραγε η κυβέρνηση δεν γνωρίζει την δυσμενή οικονομική κατάσταση των κτηνοτρόφων ή έχει σκοπό να δημιουργήσει αγρότες/κτηνοτρόφους δύο ταχυτήτων ενόψει εκλογών; 

Γ) Γιατί στην τροποποίηση νόμου για παράταση και μεταβίβαση πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων δεν έχουν συμπεριληφθεί όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις; Να ενταχθούν άμεσα στην τροποποίηση νόμου όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Δ) Η τιμή στο γάλα κρίνεται από τη ζήτηση και την προσφορά, όταν η βιομηχανία επικαλείται τη μειωμένη πώληση στο εσωτερικό αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει διπλάσια αύξηση εξαγωγών. 

Εφόσον η κυβέρνηση έκρινε απαραίτητο να ενταχθεί το αμνοερίφιο στο καλάθι του Πάσχα τώρα δεν είναι η ώρα να ενταχθεί και το ρεύμα, το πετρέλαιο, οι ζωοτροφές και ο ΦΠΑ σε αγροτικά μηχανήματα και εφόδια, ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει ο παραγωγός στο αυξημένο κόστος παραγωγής. Μείωση τιμών στο γάλα σημαίνει και εγκατάλειψη του επαγγέλματος της κτηνοτροφίας, εγκατάλειψη της υπαίθρου και τεράστια ζημία στο ΑΕΠ της χώρας μας».

Ρεκόρ σημείωσαν οι εξαγωγές φέτας το 2022, όπως είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος παραβρέθηκε και απάντησε σε ερωτήσεις στην Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ), που έγινε, την Μεγάλη Δευτέρα (10/4/2023), στα Τρίκαλα.

Συγκεκριμένα όπως είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων οι εξαγωγές φέτας το 2022 έφτασαν τα 605 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 388 εκατομμυρίων το 2019.

Το ότι πάνε καλά οι εξαγωγές φέτας σημαίνει ότι δεν πρόκειται να μειωθεί η τιμή παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα.

Ο κ. Γεωργαντάς ενημέρωσε τα μέλη της ΕΔΟΦ για το νέο νόμο του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, ενώ τις επόμενες ημέρες αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί συνάντηση προκειμένου να γίνει ενημέρωση τόσο  για την Επιτροπή Απόδοσης Γάλακτος όσο και για το νέο κυρωτικό πλαίσιο.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στη συνέχεια έκανε ειδική αναφορά  στο άρθρο 19 με το οποίο θεσμοθετείται η Επιτροπή προσδιορισμού Ορίων αποδόσεων γάλακτος με επιστημονικά κριτήρια καθώς και κάθε άλλο στοιχείο για την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων ΠΟΠ, όπως τα πρωτεϊνικά κλάσματα. Έτσι, θα υπάρχει ένας αντικειμενικός, αξιόπιστος και άμεσος τρόπος για την αντιμετώπιση κάθε επιχειρούμενης νοθείας.   

Ο κ. Γεωργαντάς ανακοίνωσε επίσης την χρηματοδότηση της ΕΔΟΦ με ένα εκατομμύριο ευρώ για την κάλυψη, την λειτουργία και την προώθηση δράσεων για την προστασία της φέτας και την προώθησή της στο εξωτερικό. 

Απαράδεκτο χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο για τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανίων Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ).

Όπως υποστηρίζουν οι γαλακτοβιομήχανοι, το νομοσχέδιο είναι στην κυριολεξία, σχεδόν σε κάθε του άρθρο, προς την λάθος κατεύθυνση. Επιγραμματικά, όχι μόνο δεν προάγει το αυτονόητο της μιας και μόνο αρχής ελέγχου χωρίς επικαλύψεις, καθυστερήσεις αποφάσεων και υψηλό κόστος λειτουργίας αλλά απεναντίας έχει διασπάσει τις αρχές με αλληλοκαλυπτομενες αρμοδιότητες και αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΣΕΒΓΑΠ αναφέρει τα εξής:

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανίων Γαλ/κων Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ) ιδρύθηκε το 1982 και εκπροσωπεί τον σημαντικότερο κλάδο των επιχειρήσεων τροφίμων στην Ελλάδα. Ανταγωνίζεται όλες τις ξένες επιχειρήσεις αυξάνοντας συνεχώς τις εξαγωγές των γαλ/κων προϊόντων, στηρίζοντας σημαντικά όχι μόνο την οικονομία της χώρας αλλά και τον ευαίσθητο πρωτογενή τομέα.

Ο ΣΕΒΓΑΠ έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη την θέση του για την πλήρη τήρηση των επιταγών της νομοθεσίας απ’ όλους και την πιστή διατήρηση της παράδοσης και της ιστορίας των παραδοσιακών μας προϊόντων.
Πάγια θέση του Συνδέσμου ήταν και παραμένει η αμέριστη στήριξη των δράσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) που στοχεύουν σε αυτές τις αρχές, γεγονός που γνωστοποιήσαμε και στον σημερινό υπουργό ΑΑΤ από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων του. Ταυτόχρονα όμως τονίσαμε και το δεοντολογικά αυτονόητο, ότι καμία απόφαση που να αφορά τον κλάδο δεν πρέπει να λαμβάνεται από το ΥΠΑΑΤ χωρίς να έχει προηγηθεί διαβούλευση με τον Σύνδεσμο και όλων των υπόλοιπων φορέων που οι αποφάσεις αυτές τους αφορούν.

Παρά τις προφορικές διαβεβαιώσεις του Υπουργού για τα ως άνω αυτονόητα, ο Υπουργός δεν ζήτησε ούτε μια φορά την άποψη του Συνδέσμου, με αποκορύφωμα την έκδοση αυτού του κατάπτυστου σε περιεχόμενο Νομοσχεδίου που αφορά την οργάνωση και λειτουργία του Οργανισμού ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Οι απόλυτες διαβεβαιώσεις του Υπουργού ότι θα διαβουλευτεί με τον ΣΕΒΓΑΠ πριν την σύνταξή του, διαψευσθήκαν στην πράξη. Αποτέλεσμα αυτής της αλαζονικής τακτικής ήταν το ΥΠΑΑΤ να εκδώσει ένα απαράδεκτο νομοσχέδιο, που αφορά τον Οργανισμό ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, το οποίο αντί να επιλύει σοβαρότατα προβλήματα του χώρου, να τα επιδεινώνει και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό. Τον μείζονα αυτό κίνδυνο ο ΣΕΒΓΑΠ τον γνώρισε γραπτώς τόσο στο γραφείου του πρωθυπουργού όσο και του Υπουργού Επικρατείας ζητώντας την απόσυρση του νομοσχεδίου και την επανέκδοσή του μόνο αν ακολουθηθούν όλα τα στάδια της διαβούλευσης. Δυστυχώς όμως αντ’ αυτού το νομοσχέδιο κατατέθηκε για ψήφιση στην Βουλή ως έχει, αποδεικνύοντας ότι η αλαζονεία του ΥΠΑΑΤ δεν περιορίζεται μόνο στα σύνορά του.

Το νομοσχέδιο είναι στην κυριολεξία, σχεδόν σε κάθε του άρθρο προς την λάθος κατεύθυνση. Επιγραμματικά, όχι μόνο δεν προάγει το αυτονόητο της μιας και μόνο αρχής ελέγχου χωρίς επικαλύψεις, καθυστερήσεις αποφάσεων και υψηλό κόστος λειτουργίας αλλά απεναντίας έχει διασπάσει τις αρχές με αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες και αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου.

Τις εισφορές των μελών του Συνδέσμου και των κτηνοτρόφων, που ετησίως συμποσούνται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ, και οι οποίες έχουν αποθεματοποιηθεί στα ταμεία του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ σε πολλές δεκάδες εκατομμύριων ευρώ, παρανόμως οικειοποιείται και χρησιμοποιεί προς κάθε αλλότρια δραστηριότητα του Οργανισμού, ενώ προορίζεται μόνο ανταποδοτικά, δηλαδή μόνο για δράσεις που αφορούν την περαιτέρω ανάπτυξη και εξυγίανση του κλάδου μας. Αυτή είναι μια όχι μόνο επαίσχυντη επιλογή αλλά και παράνομη.

Το νομοσχέδιο αποδεικνύει ότι ο συντάκτης του και κατά επέκταση το Υπουργείο δεν έχει την παραμικρή ιδέα πως πραγματοποιούνται αποτελεσματικοί έλεγχοι της αγοράς παρότι έχει στην διάθεσή του τα μοντέλα ελέγχων που εφαρμόζουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες με υποπολλαπλάσιο κόστος και πολλαπλάσια αποτελεσματικότητα. 

Το ΥπΑΑΤ ζει στον προηγούμενο αιώνα περιορίζοντας τους ελέγχους μόνο στην ελληνική επικράτεια, όταν η πλειοψηφία ορισμένων πολύ βασικών και σημαντικών προϊόντων (όπως η Φέτα) κατά κανόνα εξάγονται παρά καταναλώνονται εγχωρίως.

Επειδή το εν λόγω νομοσχέδιο θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στον κλάδο μας, ενώ ήταν η μεγάλη ευκαιρία επίλυσής των ήδη υπαρχόντων, κι επειδή κανείς δεν έχει δικαίωμα να υπονομεύει την ανάπτυξη και το μέλλον αυτού του κλάδου και της χώρας μας γενικότερα, ο ΣΕΒΓΑΠ, ζητά την απόσυρσή του, διαφορετικά θα προσφύγει δικαστικά για την κατοχύρωση των αυτονόητων και την αποκατάσταση της νομιμότητας.

Σε δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κτηνοτρόφων και κτηνοτροφικών συλλόγων Θεσσαλίας κ. Ιωάννης Γκουρομπίνος, αναφέρει ότι συνεχίζεται η νοθεία στην Φέτα και η παραγωγή της από αγελαδινό γάλα, ενώ εκφράζει αμφιβολίες στο κατά πόσο γίνονται έλεγχοι και κάνει λόγο για κοροϊδία από ΥπΑΑΤ και ΕΛΓΟ.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«Η ομοσπονδία κτηνοτρόφων Θεσσαλίας εκφράζει την έντονη ανησυχία της για το μέλλον της Φέτα, μετά και από το τελευταίο κρούσμα «νοθείας» με εμπλεκόμενο για ακόμη μία φορά γνωστή εταιρεία, που φωνάζει πως ή δεν γίνονται έλεγχοι ή αυτοί που γίνονται είναι αμελητέοι.

H γνωστή εταιρεία λοιπόν, φαίνεται πως εξακολουθεί να παραβιάζει τους κανόνες παραγωγής και διακίνησης της Φέτα ΠΟΠ και παρασκευάζει τυρί τύπου ΦΕΤΑΣ από αγελαδινό γάλα.

Για να ξεκαθαρίσουμε κάτι, η Φέτα είναι μία και φτιάχνεται από αιγοπρόβειο Ελληνικό γάλα. Δεν υπάρχει ούτε «τύπου φέτας», ούτε «στυλ φέτας», ούτε τίποτα άλλο παρεμφερή.

Η Φέτα ΠΟΠ είναι μία κι έχει συγκεκριμένους κανόνες παραγωγής και διακίνησης, οτιδήποτε άλλο δεν είναι Φέτα και αποσκοπεί στην παραπλάνηση του καταναλωτή και στην αισχροκέρδεια, ενώ αποτελεί και αθέμιτο ανταγωνισμό.

Αναρωτιόμαστε δε τι στο καλό γίνεται με τους ελέγχους του κράτους.

Δεν πέρασε ούτε ένας χρόνος που η συγκεκριμένη εταιρεία πιάστηκε στο εξωτερικό για νοθεία με αγελαδινό γάλα και μάλιστα τότε το τυρί είχε το θράσος να το ονομάζει μόνο Φέτα ΠΟΠ και τώρα την ξαναβρίσκουμε μπροστά μας να πρωταγωνιστεί σε ακόμη μια νοθεία.

Τελικά γίνονται έλεγχοι ή όχι;
Είναι λυπηρό και εξοργιστικό κάποιοι να πλουτίζουν στην πλάτη των κτηνοτρόφων και άλλων τυροκόμων που επιλέγουν τον δρόμο της νομιμότητας.
Είναι εξοργιστικό και απογοητευτικό να παραποιείται έτσι βάναυσα η ιστορία και ο πολιτισμός που φέρει μαζί του αυτό το τυρί που ονομάζεται ΦΕΤΑ ΠΟΠ κι έρχεται από τα βάθη της Αρχαίας Ελλάδας.

Απαιτούμαι αυστηρούς και συντονισμένους ελέγχους μαζί με αυστηρές ποινές στους παραβάτες. Εδώ και Τώρα.
Φτάνει πια η κοροϊδία από τον ΕΛΓΟ και το ΥπΑΑΤ». 

Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ θα πραγματοποιηθεί, στις 20 Μαρτίου 2023, στις Βρυξέλλες. Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Σουηδός Υπουργός Αγροτικών Υποθέσεων κ. Peter Kullgren.

Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις για την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς αγροτικών προϊόντων. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους, στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και στις προκλήσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Βασική προτεραιότητα για τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να εξαγάγει την αγροδιατροφική της παραγωγή. Στις 13 Μαρτίου, η Ρωσία πρότεινε την παράταση της συμφωνίας για άλλες 60 ημέρες, αντί για την παράταση 120 ημερών που προβλέπεται στη συμφωνία.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, οι υψηλές τιμές στις γεωργικές «εισροές», όπως η ενέργεια, ζωοτροφές και λιπάσματα, αποτελούν πρόκληση για τους αγρότες σε ολόκληρη την ΕΕ, αν και το κόστος των εισροών έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Οι τομείς που επηρεάζονται περισσότερο περιλαμβάνουν το κρέας (ιδιαίτερα τα πουλερικά), το κρασί, τα φρούτα και λαχανικά. Η γαλακτοβιομηχανία έχει επίσης επηρεαστεί από την πτώση των τιμών, ιδιαίτερα στις χώρες της Βαλτικής.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου 2022:

• η συνολική αξία του εμπορίου αγροτικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ αυξήθηκε, κατά 23%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. 
• οι ουκρανικές εισαγωγές στην ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 90%, κυρίως ως αποτέλεσμα των δημητριακών και εισαγωγές ελαιούχων σπόρων
• οι εξαγωγές στη Ρωσία μειώθηκαν, ιδίως για κηπευτικά προϊόντα, δημητριακά και ελαιούχους σπόρους και ζωικά προϊόντα
• οι εξαγωγές στην Κίνα παρουσίασαν επίσης μείωση λόγω χαμηλότερων εξαγωγών χοιρινού κρέατος, δημητριακών και φυτικών ελαίων, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 66%
• το εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε: οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 15% και οι εισαγωγές κατά 30%
• το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης αυξήθηκε, με τις εξαγωγές της ΕΕ να αυξάνονται κατά 20% και τις εισαγωγές κατά 36%.

Επίσης η Κομισιόν θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Ομάδα Χοιρινού Κρέατος. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας του χοιρινού κρέατος της ΕΕ. Τα βασικά προβλήματα είναι οι μειωμένες εξαγωγές στην Κίνα, η αφρικανική πανώλη των χοίρων και το αυξανόμενο κόστος των εισροών.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γαλακτοπαραγωγή στην ΕΕ θα συζητηθούν στο Συμβούλιο, μετά από εισήγηση των αντιπροσωπειών της Λετονίας και Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας.  

Επίσης θα γινει αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις της Λετονίας και της Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας, θα ενημερώσουν το Συμβούλιο για την κατάσταση της γαλακτοβιομηχανίας στις χώρες τους. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς. Οι κτηνοτρόφοι σε Λετονία και Λιθουανία αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος εισροών. Ενώ το κόστος ενέργειας και ζωοτροφών έχει αυξηθεί, η τιμή αγοράς του νωπού γάλακτος μειώνεται συνεχώς. Οι αντιπροσωπίες καλούν την Κομισιόν να εισαγάγει μέτρα, που προβλέπονται στο πλαίσιο της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς, για την στήριξη του γαλακτοκομικού τομέα, παρέχοντας οικονομική ενίσχυση στους αγελαδοτρόφους.

Δεκτό έκανε το ΥπΑΑΤ το αίτημα άτυπης ομάδας παραγωγών για το Τσαλαφούτι.

Στο μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης περνά το Τσαλαφούτι, το κρεμώδες τυρί, που παράγεται με μια παραδοσιακή συνταγή και έρχεται να ανταγωνιστεί ξένα, αλλά και Ελληνικά brands και να ανοίξει νέους δρόμους εξαγωγικούς για τη χώρα μας, αλλά και την κτηνοτροφία.

Οριστικά στο Μητρώο ΠΟΠ

Όπως αναφέρεται στην σχετική απόφαση (δείτε εδώ) του ΥπΑΑΤ: «Αποδέχεται το με αριθ. πρωτ. 1298/158166/8-6-2022 τελικό αίτημα της άτυπης ομάδας παραγωγών ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ, για καταχώριση στο Μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΠΓΕ) και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων (ΕΠΙΠ) της Ε. Ένωσης, της ονομασίας «ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ», για προϊόν τυριού, ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων». Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, στο πλαίσιο της αίτησης είχαν κατατεθεί και δυο ενστάσεις, οι οποίες καθώς φαίνεται και από την απόφαση δεν έγιναν δεκτές.

Πώς παράγεται το Τσαλαφούτι

Το Τσαλαφούτι παράγεται εδώ και αρκετά χρόνια με τον παραδοσιακό τρόπο στην οροσειρά των Αγράφων, ενώ από το 2014, όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο, ο κ. Ηλίας Κουτρομάνος, που διατηρεί παραδοσιακό τυροκομείο στο κέντρο του Καρπενησίου, ξεκίνησε ο ίδιος να το παράγει εμπορικά. Λίγα χρόνια μετά, το Τσαλαφούτι γίνεται ΠΟΠ με τον ίδιο να σημειώνει: «Το συγκεκριμένο άλλειμμα το παρασκευάζουμε πλέον όλο το χρόνο. Ουσιαστικά, παντρεύουμε γευστικά το γιαούρτι και το βούτυρο, με την μυστική παραδοσιακή συνταγή που κληρονομήσαμε από τους παππούδες μας και το εξαιρετικής ποιότητας πρόβειο γάλα, για να κάνουμε την παραγωγή στις σύγχρονες εγκαταστάσεις, πάντοτε με τον παραδοσιακό μας τρόπο. Το κρεμώδες αυτό τυρί με την πλούσια και δροσερή του γεύση χρησιμοποιείται ως άλλειμα σε σαλάτες και συνδυάζεται υπέροχα με κρεατικά και αλλαντικά ή ακόμα και σε απολαυστικά επιδόρπια. Την πρωτοβουλία για το ΠΟΠ την πήραμε ως άτυπη ομάδα παραγωγών από τους ορεινούς όγκους των Αγράφων, του Ορεινού Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας, της Αργιθέας, του Ασπροποτάμου και των Τζουμέρκων και παρακείμενες σε αυτές περιοχές. Η εξέλιξη με το ΠΟΠ δίνει νέα πνοή στη προσπάθεια που κάνουμε να δώσουμε υπεραξία στην πρώτη ύλη, αλλά και να αναδείξουμε ακόμα περισσότερο την πόλη του Καρπενησίου και την Ευρυτανία γενικότερα».

Σε μεγάλη αλυσίδα, αρτοποιεία, εστιατόρια

Από το 2014 που πρωτοξεκίνησε ο Ηλίας Κουτρομάνος να παράγει εμπορικά το προϊόν, έχει κάνει... χιλιόμετρα για να προωθήσει το προϊόν του στην αγορά, με αποτέλεσμα σήμερα το Τσαλαφούτι του τυροκομείου του, να μπορεί να το βρίσκει ο καταναλωτής και σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, εκτός από το ιδιόκτητο κατάστημα λιανικής, που διατηρεί ο ίδιος στην πρωτεύουσα της Ευρυτανίας. Παράλληλα, όπως μας ανέφερε το προϊόν έχει μεγάλη ζήτηση και από εστιατόρια, φούρνους, ξενοδοχεία κ.λπ. που το χρησιμοποιούν κατά κόρον.

Σταθερή πορεία για την κτηνοτροφία στην Ευρυτανία

Σε σχετικά σταθερή πορεία βρίσκεται η κτηνοτροφία στην πανέμορφη, ορεινή Ευρυτανία, εκτιμά ο κ. Κουτρομάνος, ο οποίος συνεργάζεται για τις ανάγκες τις επιχείρησής του, με αρκετούς κτηνοτρόφους. Το 2022 απορρόφησε περί τους 300 τόνους γάλα από το νομό Ευρυτανίας, όπως χαρακτηριστικά μας ανέφερε, ενώ την εφετινή χρονιά, η τιμή παραγωγού στο πρόβειο γάλα, όπως λέει κυμαίνεται μεταξύ 1,40 και 1,67 ευρώ το κιλό.

Συνάντηση είχαν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με το ΔΣ της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ) με επικεφαλής τον πρόεδρο, Ηλία Κοτόπουλο, στα γραφεία του ΥπΑΑΤ, επί της οδού Αχαρνών στην Αθήνα, την Τετάρτη (1/3/2023).

Στη συνάντηση συμμετείχαν από την πλευρά της ΕΦΧΕ, ο πρόεδρος Ηλίας Κοτόπουλος, ο αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Γιώργος Κεφαλάς, ο επίτιμος πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Θανάσης Βασιλέκας, τα μέλη Χρήστος Βουλγαρίδης και Θανάσης Παπαπαναγιώτου.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, που κράτησε περίπου 40 λεπτά τέθηκε ξανά επί τάπητος το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα.

Από την πλευρά των παραγωγών ζητήθηκε η επάνοδος της αναγραφής της χώρας αρμεγής ευκρινώς στη συσκευασία, ακόμη κι αν είναι πάνω από μία. 

Ζητήθηκε, επίσης να εξεταστεί το θέμα με τις παραπλανητικές ετικέτες σε ό,τι αφορά στα τοπωνύμια και να γίνονται έλεγχοι στα ράφια.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, υποσχέθηκε πως θα ενημερώσει εκ νέου την ερχόμενη εβδομάδα για τα ζητήματα, στα οποία μπορούν να δοθούν άμεσα λύσεις. Έδωσε εντολή για εκτεταμένους ελέγχους σε ό,τι αφορά στο αγελαδινό γάλα και τα παράγωγά του. 

«Συναντηθήκαμε σήμερα με τον κύριο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και μας υποσχέθηκε ότι θα κοιτάξει τα θέματά μας πολύ θετικά και πως θα έχουμε απαντήσεις μέσα στην επόμενη εβδομάδα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Ηλίας Κοτόπουλος.

Όπως ανέφεραν οι εκπρόσωποι των αγελαδοτρόφων στον ΑγροΤύπο, ο υπουργός μελετά το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα. Επίσης επειδή υπάρχουν καταγγελίες θα ζητήσει την αύξηση των ελέγχων στο αγελαδινό γάλα, ενώ βλέπει θετικά και την αναγραφή της πρώτης ύλης (γάλακτος) στα μεταποιημένα τρόφιμα. 

Το Χωριό της Κάρλας είναι το brand που επέλεξαν τρία αδέρφια που ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γαλακτοπαραγωγή για τα προϊόντα τους.

Ακόμα και ο προ-παππούς των τριών αδερφών από τα Κανάλια Βόλου, μια παρακάρλια περιοχή με πλούσια βοσκοτόπια που ξεχωρίζουν, ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Από γενιά σε γενιά το DNA έμεινε αναλλοίωτο κι αυτό φαίνεται από τη μετέπειτα πορεία της οικογένειας. Τι κι αν ο πατέρας των παιδιών, του Νίκου, του Θανάση, αλλά και του Δημήτρη, που μίλησε στον ΑγροΤύπο, για την κτηνοτροφία, αλλά και τη γενικότερη επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας, ασχολούνταν με την αγελαδοτροφία... Αυτό δεν εμπόδισε καθόλου τη μετάβαση στην αιγοπροβατοτροφία και κυρίως την αιγοτροφία. «Ο πατέρας μας, είχε μέχρι και κάποια χρόνια πριν από το 2000 μια μεγάλη μονάδα με αγελάδες γαλακτοπαραγωγής. Τότε οι καιροί δεν ήταν τόσο χαλεποί, όσο μετέπειτα για την αγελαδοτροφία, όμως αποτέλεσε για μας στρατηγική επιλογή και όχι τυχαίο γεγονός, να κάνουμε στροφή στην αιγοπροβατροφία, με έμφαση στην αιγοτροφία. Η στροφή αυτή άρχισε πριν το 2000 και ολοκληρώθηκε το 2004, όταν και είχαν πωληθεί όλες οι αγελάδες», ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Δημήτρης Τσιούκας, ο ένας από τα τρία αδέρφια-ιδιοκτήτες της επιχείρησης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οικογένεια διείδε ευκαιρίες στο χώρο των γαλακτοκομικών και δη του κατσικίσιου γάλακτος, ενώ μετέπειτα μπήκε και στη μεταποίηση. Αφορμή για να γίνει αυτό, ήταν (τι άλλο;) η κρίση στην αγορά του γάλακτος γύρω στο 2010, που ανάγκασε την οικογένεια να διευρύνει το πεδίο της.

«Μέσα σε μια μέρα μας κατέβασαν αυθαίρετα 15% την τιμή του γάλακτος και γι' αυτό μπήκαμε στη μεταποίηση»

«Μέσα σε μια μέρα, κοντά στο 2010, μας επέβαλαν μείωση τιμής στο γάλα 15%, παρά τη σύμβαση που είχαμε τότε με μεταποιητική εταιρεία. Μετέπειτα η κατάσταση δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο και η παραγωγή έμενε στα αζήτητα. Όλο αυτό, αποτέλεσε εφαλτήριο για μας, να μπούμε σε νέα μονοπάτια και να μεταποιήσουμε την πρώτη μας ύλη, δηλαδή το φρέσκο γάλα», προσθέτει ο Δημήτρης Τσιούκας, τονίζοντας όμως ταυτόχρονα, ότι όλα έγιναν βάσει σχεδιασμού και με πολλή δουλειά από όλα τα μέλη της οικογένειας. «Απευθυνθήκαμε στους ειδικούς και πήγαμε για δυο κύκλων σεμινάρια για τη γαλακτοκομία στο ΑΠΘ, ώστε να πάρουμε τεχνογνωσία. Ταυτόχρονα με πολλές επενδύσεις και ίδια κεφάλαια, επεκτείναμε και εκσυγχρονίσαμε τους στάβλους μας, ενώ κάναμε και το τυροκομείο-μεταποιητική μονάδα. Όλα αυτά έγιναν με σκληρή εργασία από όλη την οικογένεια. Ακόμα και σήμερα απαιτείται από όλους μας 15ωρη εργασία ημερησίως για να τα ελέγχουμε όλα», δηλώνει ο κ. Τσιούκας.

«Επιχειρηματίας από την Αθήνα μας προέτρεψε να ασχοληθούμε με το κεφίρ»

Σήμερα, το Χωριό της Κάρλας και ξεκινώντας λίγο μετά το 2010 τη δραστηριότητά του, λειτουργεί δυο καταστήματα-γαλακτοπωλεία, το ένα στο Βόλο και το άλλο στην Αθήνα και συγκεκριμένα, κοντά στο σταθμό Μετρό Πανόρμου, στους Αμπελόκηπους. «Τα καταστήματα έχουν βιολογικά προϊόντα από γίδινο κυρίως γάλα, γλυκά, πίτες και πολλούς άλλους κωδικούς. Συνεχώς μπαίνουμε σε νέα προϊόντα. Αιχμή για μας είναι το γιαούρτι το κατσικίσιο και κυρίως το κεφίρ. Με το κεφίρ ασχοληθήκαμε, έπειτα από παρότρυνση συγκεκριμένου επιχειρηματία-καταστηματάρχη από το κέντρο της Αθήνας, που μας ενθάρρυνε να το δούμε πιο ζεστά. Τότε κυκλοφορούσε στην αγορά μόνο ένα κεφίρ και αυτό εισαγόμενο ήταν. Μπαίνουμε και θα μπούμε και το επόμενο διάστημα σε νέα προϊόντα. Τελευταίο που λανσάραμε είναι το Πρωινό, ένα προϊόν με βάση το κεφίρ και ξηρούς καρπούς, που μπορεί να καταναλωθεί όλη την ημέρα. Εκτός από τα δικά μας γαλακτοπωλεία, διαθέτουμε τα προϊόντα μας, συνολικά σε 150 σημεία διάθεσης κυρίως στην Αθήνα. Δεν θα μας ενδιέφερε να μπούμε σε ράφια μεγάλων σούπερ μάρκετ. Ο προσανατολισμός μας είναι σαφής. Δίνουμε βάρος στην αγορά και σε ανθρώπους που αναζητούν βιολογικά προϊόντα, υψηλής ποιότητας», εξηγεί.

«Το κοπάδι μας είναι προσανατολισμένο στην ποιότητα»

Σύμφωνα με τον κ. Τσιούκα, τις περισσότερες απαιτήσεις, από άποψη εργατοωρών και όχι μόνο, έχει το κοπάδι. «Το 2001 ξεκινήσαμε τα έργα για τους στάβλους και την ίδια χρονιά πήραμε και τα πρώτα γίδια. Σήμερα έχουμε 700 αιγοπρόβατα, εκ των οποίων τα 500 είναι γίδια, που είναι βελτιωμένα. Συγκεκριμένα έχουμε τις ράτσες Δαμασκού και Anglo-nubian. Τα ζώα όλα γεννιούνται εδώ και ζευγαρώνουν με δικά μας ζώα. Κάνουμε και ανανέωση του κοπαδιού και δίνουμε λίγα για κρέας. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το τονάζ των 100 τόνων γίδινου που έχουμε σε ετήσια βάση, να καλύπτει τις ανάγκες για τα γαλακτοκομικά μας προϊόντα. Δεν παίρνουμε από άλλους κτηνοτρόφους πρώτη ύλη, για να έχουμε και να διατηρούμε τον απόλυτο έλεγχο των ποιοτικών χαρακτηριστικών του γάλακτος, το οποίο είναι βιολογικό. Σημασία για μας δεν έχει τόσο η ποσότητα, όσο η διατήρηση της ποιότητας της παραγωγής μας σε υψηλά επίπεδα. Συνολικά στη μονάδα, στα γαλακτοπωλεία, αλλά και στο τυροκομείο μας, που τώρα επεκτείνουμε (μέσω ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο), απασχολούμαστε συνολικά 14 άτομα. Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι ο στάβλος και το κοπάδι μας. Τίποτα δεν γίνεται εύκολα και τυχαία», πρόσθεσε ο έμπειρος κτηνοτρόφος.

«Να δώσει έμφαση στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων το κράτος»

Πέραν των δυσκολιών που ενέχει η ενασχόληση με καθετί άγνωστο, ο κ. Τσιούκας, επιμένει: «εκτός των καθημερινών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε στην προσπάθεια που κάνουμε για να έχουμε ποσότητα, αλλά και σταθερή ποιότητα, υπάρχουν δυσκολίες, καθώς μιλάμε για πολύ ευπαθή προϊόντα. Ως κτηνοτρόφος αυτό που θα ήθελα να επισημάνω, είναι πως το κράτος και οι υπεύθυνοι φορείς, θα πρέπει να ρίξουν το βάρος στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων. Από αυτό έχει ανάγκη κυρίως ο χώρος της κτηνοτροφίας».

Γαλακτοκομικά και παραγωγή αμυγδάλων

Γύρω από τις 3 κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που διαθέτει σήμερα η οικογένεια Τσιούκα, καλλιεργεί τα τελευταία χρόνια και αμυγδαλιές. Άλλωστε, η περιοχή, όπως μας λέει ο Δημήτρης Τσιούκας, έχει ισχυρή παρουσία και μεγάλη παράδοση στην καλλιέργεια αμυγδάλου, οπότε δεν θα μπορούσαμε να είμαστε εκτός. «Έχουμε Τέξας και κάποια Ιταλικά αμύγδαλα. Όλες τις ποσότητες τις τυποποιούμε. Έχουμε συσκευασίες των 150 και 200 γραμμαρίων, τις οποίες διαθέτουμε μέσω των καταστημάτων μας», σημειώνει καταλήγοντας ο κ. Τσιούκας, ενώ υπόσχεται σύντομα, νέα και μάλιστα αρκετά ποιοτικά προϊόντα στο καταναλωτικό κοινό.

Η κτηνοτροφική μονάδα από τον Παρνασσό έχει πλάνο και χαράσσει πορεία ανάπτυξης από το 2010 έως σήμερα και μάλιστα με ίδια κεφάλαια.

Ο κ. Γιάννης Παπανικολάου έχει κάνει αρκετά πράγματα στη ζωή του, όμως από το 2010, μαζί με τον αδερφό του, έχουν κάνει επάγγελμα την ενσταβλισμένη αιγοτροφία και την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, τυποποιημένων και μη. Η πορεία μόνο εύκολη δεν ήταν, όπως εξομολογείται μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ο εμπνευστής της προσπάθειας, δεδομένου ότι η κατανάλωση της πρώτης ύλης της μονάδας, το κατσικίσιο γάλα δηλαδή, ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένη. Σήμερα, η αιγοτροφική μονάδα έχει 400 κατσίκια, με κύρια ράτσα τα Μούρθια, αναβαθμίζεται, πάει σε νέο χώρο και σύντομα και σε νέα γαλακτοκομικά προϊόντα ιδίας παραγωγής, αφού η ζήτηση είναι εξαιρετικά μεγάλη.

Κε Παπανικολάου, πως επιλέξατε τα κατσίκια Μούρθια και ποια είναι τα βασικά τους χαρακτηριστικά, ως ζώα;

Στη μονάδα μας έχουμε 400 κατσίκια, από τα οποία τα 250 είναι καθαρόαιμα κατσίκια Μούρθια, από Ισπανία. Είχαμε κάνει κι άλλα πράγματα, αλλά πριν από 13 χρόνια και συγκεκριμένα το 2010 αποφασίσαμε από κοινού με τον αδελφό μου να κάνουμε κάτι πάνω στο γίδινο γάλα. Έτσι φτιάξαμε μια μονάδα, αρχικά με λίγα ζώα και μετά την επεκτείναμε, αφού βλέπαμε ότι υπάρχει μέλλον. Σίγουρα, κάθε φυλή, έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Εμείς επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τα Μούρθια. Πήγαμε γι' αυτό το λόγο στο εξωτερικό, ρωτήσαμε ειδικούς, το ψάξαμε πολύ και φέραμε τα πρώτα ζώα, για να δοκιμάσουμε. Μετέπειτα αυξήσαμε τη δυναμικότητα της μονάδας και σήμερα έχουμε 400 ζώα. Τα συγκεκριμένα κατσίκια είναι ζώα Μεσογειακά, μικρόσωμα, ευπροσάρμοστα στην Ελληνική πραγματικότητα. Τα έχουμε σχεδόν απολύτως σταβλισμένα, καθώς βγαίνουν μόνο στην αυλή του στάβλου. Παραγωγή δίνουν από τον 1,5 μήνα έως τους 5 μήνες, με μέσο όρο στα 700 κιλά γάλα το καθένα στις 250 ημέρες αρμεγής. Υπάρχουν ζώα που δίνουν απόδοση έως και 1 τόνο ή ακόμα περισσότερο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο απογαλακτισμός να γίνει άμεσα και η αρμεγή να φτάσει στις 300 ημέρες το χρόνο. Σε λιποπρωτεΐνες φθάνουμε αυτές του πρόβειου γάλακτος, δηλαδή έως και 13,5%, με προϋπόθεση το καλό αυστηρά σιτηρέσιό μας, που είναι φουλ ενεργειακό. Σημειωτέον ότι η κατανάλωση νερού από το ζώο έχει επίδραση στην περιεκτικότητα. Στην παραγωγή γάλακτος υπάρχει καμπύλη. Δεν είναι όλο το χρόνο σταθερή. Πιο ψηλά είναι στην 60η ημέρα από τη γέννα, με νορμάλ πάντα τροφή και χωρίς εξάρσεις στον καιρό, ο οποίος επίσης επηρεάζει πολύ τα ζώα.

Πείτε μας λίγα λόγια για το σιτηρέσιο που ακολουθείτε για καλές αποδόσεις και ποιότητα...

Από χονδροειδείς τροφές, δίνουμε ενσίρωμα τριφυλλιού και καλαμποκιού, ξερό τριφύλλι και άχυρο, κατά βούληση. Πιο συγκεκριμένα, δίνουμε 1,8 κιλά ενσίρωμα τριφυλλιού, μισό κιλό ενσίρωμα καλαμποκιού, μισό κιλό ξερό τριφύλλι και άχυρο κατά βούληση, όπως προείπαμε, καθώς είναι λίαν απαραίτητο για σκληρό μηρυκασμό που φέρνει καλύτερη ποιότητα στο γάλα. Μετά δίνουμε μίγμα δημητριακών (κριθάρι, καλαμπόκι, σόγια, ηλιόπιτα ή βαμβακόπιτα, σιτάρι ανάλογα την τιμή και πίτουρο) και ισορροπιστή (σόδα, φυτικό λίπος, μαγιά). Το σιτηρέσιο είναι φουλ ενεργειακό και δημιουργήθηκε σε συνεργασία με ζωοτέχνες από το εξωτερικό και με δοκιμή ένα χρόνο σε λιγότερα ζώα.

Με το σημερινό κόστος εκτροφής και τις ισχύουσες τιμές, μένει κέρδος στον παραγωγό;

Παίζει μεγάλο ρόλο η διαχείριση. Είναι καλό να έχεις ιδιοπαραγόμενες τροφές. Εμείς αγοράζουμε τα πάντα, αλλά και πάλι υπάρχει περιθώριο κέρδους, δεδομένου ότι μιλάμε για τιμές παραγωγού που κυμαίνονται στο 1 ευρώ το κιλό κι άνω. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να έχει διαθεσιμότητα σε γάλα, περιόδους π.χ. όπως το καλοκαίρι, που ιδίως οι μικρές τυποποιητικές/τυροκόμοι συνήθως ξεμένουν.

Τι πρέπει να προσέξει ένας κτηνοτρόφος που θέλει να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, αλλά και μετέπειτα όταν τα εκτρέφει;

Καταρχήν ο κτηνοτρόφος που ενδιαφέρεται να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, πρέπει να κάνει σοβαρή έρευνα, τι και πόσα θέλει και τι επίσης θέλει να κάνει στη μονάδα του. Για παράδειγμα, αν θα δώσει το βάρος στις αποδόσεις ή στην ποιότητα. Ο κτηνοτρόφος που θα πάει στο εξωτερικό, επειδή θα κληθεί να δαπανήσει αρκετά χρήματα, ακόμα και 350-400 ευρώ για κάθε ζώο, καλό είναι εκτός από τα απαραίτητα πιστοποιητικά, να ζητήσει και στοιχεία παραγωγής γάλακτος προηγούμενης χρονιάς, από τα συγκεκριμένα ζώα. Επίσης, όταν τα φέρει και αρχίσει την εκτροφή, πρέπει να δώσει μεγάλo βάρος στον εμβολιασμό σε συνεργασία με κτηνιάτρους, να προσέχει τις αιμομιξίες και να έχει όσο μπορεί τον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό και τα απαραίτητα μηχανήματα, ώστε να μειώνει τις ανάγκες για τα (δυσεύρετα) χέρια.

Πείτε μας λίγα λόγια για τα προϊόντα σας...

Εμπορευόμαστε γίδινο γάλα στην χονδρική, αλλά κάνουμε και δικά μας, τυποποιημένα προϊόντα με το brand Φάρμα Παπανικολάου (Παρνασσού). Έχουμε συνολικά 11 κωδικούς προϊόντων, με βασικό το εμφιαλωμένο γίδινο γάλα των 7 ημερών, κρέμες, γιαουρτάκια, ρυζόγαλο και απώτερος στόχος μας είναι να κάνουμε κι άλλα, όπως για παράδειγμα, την παραδοσιακή υγρή γιαούρτη, όπως ήταν παλιά. Τα προϊόντα με βάση το γίδινο γάλα ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένα μπορώ να πω, αλλά όσο υπάρχει καλή ενημέρωση και ο κόσμος μαθαίνει τι οφέλη έχουν τα συγκεκριμένα προϊόντα για τον οργανισμό, αναστρέφεται η τάση. Ήδη μπορώ να πω ότι έχει γίνει μόδα και τάση. Στην δε Αμερική γιατροί συστήνουν σε ασθενείς για αποκατάσταση το γίδινο γάλα. Τα τυποιημένα προϊόντα μας, τα διαθέτουμε στη γύρω περιοχή Φωκίδας - Βοιωτίας, αλλά και σε διάφορα καταστήματα τροφίμων των Αθηνών και σύντομα θα είναι σε ακόμα περισσότερα.

Όλα αυτά τα χρόνια έχετε κάνει αρκετές επενδύσεις. Αλήθεια, έχετε επωφεληθεί από κάποια επιδοτούμενα προγράμματα;

Ό, τι έχουμε κάνει, το έχουμε κάνει αποκλειστικά με ίδια κεφάλαια. Από την αγορά των ζώων, ως τα μηχανήματα και τον λοιπό εξοπλισμό μας. Το ίδιο συνεχίζουμε να κάνουμε και σήμερα, που μεταφέρουμε τη μονάδα μας σε νέο σημείο. Σιγά, σιγά όμως μπαίνουν και τα παιδιά μας στο επάγγελμα, που έχουν ενταχθεί στα προγράμματα νεών γεωργών και ενδεχομένως να μπούμε και σε κάποιο σχέδιο βελτίωσης ή σε άλλο πρόγραμμα. Είναι σημαντικό όταν επιχειρείς, ακόμα και στον πρωτογενή τομέα, να επενδύσεις για να καλύψεις πραγματικές ανάγκες της μονάδας σου.

Μέχρι τέλος του Φεβρουαρίου, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, αναμένεται να πληρωθούν οι δύο από τις τρεις βασικές κατηγορίες κτηνοτρόφων που δεν πήραν την ενίσχυση για τις ζωοτροφές (Mέτρο 22).

Συγκεκριμένα θα πληρωθούν την ενίσχυση οι νεοεισερχόμενοι (που δεν μπορούσαν να έχουν εισόδημα) και οι κτηνοτρόφοι που βρέθηκαν σε έλεγχο το 2020. Η πληρωμή θα γίνεται σταδιακά.

Για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με τις ΚΑΔ το ΥπΑΑΤ αναζητά περίπου 14 εκατ. ευρώ για να προχωρήσει στην πληρωμή όλων των δικαιούχων.

Στο μεταξύ αυξάνουν οι «πιέσεις» για μείωση τιμών στο αιγοπρόβειο γάλα, μετά από το μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά προϊόντα που κήρυξε την προηγούμενη εβδομάδα το ΙΝΚΑ.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο προβατοτρόφος και πρόεδρος στον Αγροκτηνοτροφικό Σύλλογο Παιονίας κ. Θωμάς Καρυπίδης, «οι γαλακτοβιομήχανοι και τα τυροκομεία απειλούν ότι αν συνεχιστούν τα μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά και μειωθεί περαιτέρω η κατανάλωση θα προχωρήσουν σε μείωση των τιμών παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα.

Πρέπει να σας επισημάνω ότι η φέτα ΠΟΠ φεύγει από την μεταποίηση (τυροκομεία) στα 6,70 έως 8,20 ευρώ το κιλό. Αυτή η τιμή δεν έχει καμιά σχέση με τα 13 έως 14 ευρώ το κιλό που πωλείται στην λιανική. Άρα είναι μεγάλο λάθος να λένε ότι η αύξηση στην τιμή παραγωγού στο γάλα έφερε την αύξηση στην τιμή λιανικής της φέτας.

Πάντως σε ενημέρωση που είχα πρόσφατα με Έλληνες αξιωματικούς έμαθα ότι στα στρατιωτικά σούπερ μάρκετ η φέτα ΠΟΠ πωλείται γύρω στα 8,30 ευρώ το κιλό. Θα μπορούσαν οι οικονομικά αδύναμοι καταναλωτές να αγοράζουν από αυτά τα σούπερ μάρκετ τα τρόφιμα που έχουν ανάγκη. 

Σήμερα το κάθε πρόβατο που είναι σταυλισμένο έχει κόστος 300 έως 400 ευρώ για όλη την γαλακτοκομική περίοδο. Το πρόβειο γάλα το πουλάνε οι κτηνοτρόφοι από 1,65 έως 1,70 ευρώ το κιλό με ανώτερη τιμή. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για μείωση τιμών παραγωγού την στιγμή που οι τιμές στις ζωοτροφές και στην ενέργεια είναι τόσο υψηλές.

Εγώ διαθέτω ένα κοπάδι με 300 πρόβατα σταυλισμένα, τα οποία παράγουν 90 έως 100 τόνους γάλακτος ετησίως. Διαθέτω 150 στρέμματα με περιφραγμένους λειμώνες και από τον Μάρτιο μέχρι το Νοέμβριο βόσκουν τα πρόβατα. Με αυτό τον τρόπο μπορώ να μειώσω το κόστος παραγωγής, όπως κάνουν και στην υπόλοιπη νότια Ευρώπη».

Ζητούμενο είναι όμως να αυξηθούν τα κοπάδια, καθώς λόγω και της Φέτας, η διαθεσιμότητα δεν επαρκεί.

Σταθερή δυναμική ανάπτυξης φαίνεται να διατηρεί το γίδινο γάλα στην αγορά, κάτι που αποτυπώνεται και στις τιμές, που εισπράττει εν τέλει ο παραγωγός και οι οποίες ξεπερνούν ακόμα και τα 1-1,05 ευρώ το κιλό. Υπάρχουν περιοχές και με χαμηλότερες τιμές, ωστόσο, η ζήτηση είναι μεγάλη από τις μεταποιητικές, μεγάλες και μικρές, που επιτρέπει στους παραγωγούς, να... αισιοδοξούν.

Μεγάλη δυναμική έχουν τα προϊόντα με γίδινο γάλα

Τα Τυροκομικά Μόρνου Γρατσάνης δραστηριοποιούνται στο χώρο της γαλακτοβιομηχανίας από το 1973, ενώ τα τελευταία χρόνια η εταιρεία διαθέτει και εργαστήριο παραγωγής παραδοσιακών ζυμαρικών, αλλά και τέσσερα συνολικά καταστήματα πώλησης των προϊόντων της (1 στην Αθήνα και 3 στη Ναύπακτο), όπως μας είπε ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, που έχει έδρα δίπλα από τον ποταμό Μόρνο, στο χωριό Καστράκι Φωκίδας, στα σύνορα με Αιτωλοακαρνανία. Όπως μας εξομολογείται ο ίδιος: «Υπάρχουν περιοχές με καλή παραγωγή σε γίδινο και κάποιες με μικρή παραγωγή. Σίγουρα με την κατανάλωση και τη ζήτηση που έχει το συγκεκριμένο προϊόν, θα πρέπει να ενισχυθούν τα κοπάδια πανελλαδικά για να αντεπεξέλθουμε στη ζήτηση. Εμείς δίνουμε στους παραγωγούς για το γίδινο γάλα 95 λεπτά το κιλό, αλλά η τιμή μπορεί να κυμαίνεται ανάλογα την περιοχή αυτή την περίοδο από τα 75 έως και τα 1,05 ευρώ το κιλό. Σίγουρα δεν υπάρχει μεγάλη διαθέσιμη ποσότητα για εμφιάλωση, από τη στιγμή που και η Φέτα χρειάζεται γίδινο γάλα. Προσωπικά ήμουνα από τους πρώτους που έκανα τα προϊόντα από γίδινο γάλα, όπως το γιαούρτι στην Αθήνα, αλλά και το εμφιαλωμένο, οπότε τώρα πάει πολύ καλά και έχει μεγάλη ζήτηση και στη λιανική που το δουλεύουμε, αλλά και στη χονδρική». Συνολικά, η εν λόγω εταιρεία συνεργάζεται με 80 αιγοπροβατοτρόφους από τρεις νομούς της χώρας.

Ο κ. Κωνσταντίνος Τόπας, κτηνοτρόφος από τον Αλμυρό Μαγνησίας και αντιπρόεδρος στην Ομοσπονδία Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας λέει στον ΑγροΤύπο πως το γίδινο γάλα είναι γενικά σε έλλειψη και οι τιμές έχουν φτάσει ή πάει και παραπάνω από 1 ευρώ το κιλό. Σύμφωνα με τον κ. Τόπα: «ο μεγάλος όγκος παραγωγής κατσικίσιου γάλακτος στην Ελλάδα, αφορά κτηνοτρόφους παραδοσιακούς. Τα τελευταία χρόνια όμως υπάρχουν νέοι κτηνοτρόφοι που φέρνουν βελτιωμένες ράτσες από το εξωτερικό για να επιτύχουν καλύτερες αποδόσεις. Σίγουρα οι τιμές δεν είναι παντού στα ίδια επίπεδα, αλλά είναι βέβαιο πως είναι ικανοποιητικές».

Ακριβότερο το προϊόν για εμφιάλωση

Ανήσυχος για την κατάσταση που επικρατεί στην κτηνοτροφία, αλλά και στα γαλακτοκομικά εμφανίζεται ο ιδιοκτήτης - διευθυντής της εταιρείας Ολυμπία Φέτα από το Καπελέτο Ηλείας, κ. Γιάννης Λιανάκης, ο οποίος ζητά επιτέλους να λάβει σοβαρά μέτρα για έλεγχο της αγοράς τυροκομικών. «Η εταιρεία μας εξάγει την παραγωγή της κατά 90% κι ένα 10% των προϊόντων πάει στην εσωτερική αγορά. Μας ζητάνε Φέτα από το εξωτερικό τα 200 γραμμάρια συσκευασία με 7 ευρώ το κιλό. Το κόστος είναι στα 8 ευρώ το κιλό με το πρόβειο γάλα στα 1,60 στον παραγωγό και δεν μπορούμε να αντεπεξέλθουμε.. Αλλά και οι κτηνοτρόφοι έχουν δυσκολία με τα κόστη εκτροφής. Το πρόβλημα είναι μεγάλο με τις ζωοτροφές και τα καύσιμα για παράδειγμα. Πρέπει το κράτος να κάνει ελέγχους στα γαλακτοκομικά γιατί η κατάσταση είναι οριακή», ισχυρίζεται. Αναφορικά με το γίδινο γάλα, τονίζει, ότι η τιμή που πληρώνεται ο παραγωγός είναι για το γάλα που πάει για τυροκόμηση στα 80-90 λεπτά και έως 1 ευρώ για το γίδινο που προορίζεται για εμφιάλωση.

Η κα Μαρία Καραντάνη, τέλος, αιγοτρόφος από την περιοχή των Καλαβρύτων τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι οι τιμές στο κατσικίσιο, παρά τη γενικότερη έλλειψη δεν ήταν ιδιαίτερα υψηλές, σε όλες τις περιοχές, αν και σύμφωνα με πληροφορίες από συναδέλφους δίνεται μια τιμή γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Ενδεικτικά, όπως λέει η ίδια, μόλις 76 λεπτά έκοψε η ίδια, τιμολόγιο την 1η Νοέμβρη για το γάλα που παρέδωσε, ενώ τον Οκτώβριο ήταν ακόμα παρακάτω και συγκεκριμένα στα 72 λεπτά το κιλό.

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις των κτηνοτρόφων στο μποϊκοτάζ που ανακοίνωσε η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας (ΙΝΚΑ) στα τυροκομικά, γαλακτοκομικά, γάλατα και γιαούρτια.

Όπως καταγγέλουν στον ΑγροΤύπο η απόφαση αυτή θα φέρει την μείωση της ζήτησης και θα είναι η αφορμή για μείωση των τιμών παραγωγού στο γάλα, ενώ την ίδια στιγμή το κόστος παραμένει σε υψηλά επίπεδα και κάνει μη βιώσιμες τις εκτροφές. Η αγανάκτιση είναι τόσο μεγάλη που σχεδιάζουν το επόμενο διάστημα να προχωρήσουν σε δυναμικές κινητοποιήσεις και ενημέρωση των καταναλωτών για τους λόγους που αυξάνουν τα προϊόντα στο ράφι των σούπερ μάρκετ.

Ο κ. Στέργιος Κύρτσος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων (ΠΕΚ), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «εκφράζουμε την μεγάλη αγανάκτησή και δυσαρέσκεια μας σχετικά με την ανακοίνωση του ΙΝΚΑ για το μποϊκοτάζ στα προϊόντα γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων ανεξαρτήτου προέλευσης ελληνικών και εισαγόμενων.

Μεγαλύτερη έκπληξη μας προκαλεί το γεγονός της άκαιρης και αργοπορημένης αυτής κίνησης.
Σε τι αποσκοπεί άραγε; Γιατί δεν προχωρήσατε σε μποϊκοτάζ άλλων αγαθών ευρείας κατανάλωσης όπως τα καύσιμα και το ρεύμα και πολλά άλλα που οι τιμές έχουν υπερδιπλασιαστεί.

Αναλογιστήκατε ποτέ την τεράστια αύξηση που είχε ο κλάδος μας στο κόστος παραγωγής που υπολογίζεται ότι ξεπέρασε το 150% σε σε σχέση με την αντίστοιχη αύξηση των τιμών παραγωγού;

Πραγματοποιήσατε ποτέ κάποιον έλεγχο στα εισαγόμενα προϊόντα που έχουν κατακλύσει την ελληνική αγορά και αντιθέτως κτυπάτε τον πρωτογενή τομέα (κτηνοτροφία) που αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας μετά τον τουρισμό και συνεισφέρει τα μέγιστα στο ΑΕΠ της χώρας, συμπαρασύρει σε τόσους άλλους κλάδους, όπως έμποροι, γαλακτοβιομηχανίες, τυροκομεία κ.α.

Εμείς ως Έλληνες κτηνοτρόφοι και καταναλωτές οφείλουμε να παράγουμε τα άριστα ποιοτικά προϊόντα και καλούμε τους καταναλωτές να προτιμούν τα ελληνικά προϊόντα γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων.

Μήπως αυτή η κίνηση υποκινείται από κάπου και σκοπό έχει να πλήξει το ήδη καταρρακωμένο εισόδημα του Έλληνα κτηνοτρόφου που δίνει συνεχή αγώνα επιβίωσης, με βροχές, χιόνια, παγωνιές, επί 365 ημέρες τον χρόνο.

Ενδιαφερθήκατε ποτέ για την άριστη ποιότητα των ελληνικών προϊόντων και τις τιμές που πρέπει να έχουν σε σχέση με άλλα προϊόντα εφαρμοζοντας το περίφημο από τη στάνη στο ράφι κάνοντας συγχρόνως έρευνα αγοράς σε συνεργασία με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς της πολιτείας;

Θα θέλαμε να γράψουμε και άλλα πολλά αλλά ίσως και τώρα προλαβαίνετε να ανακαλέσετε την απόφασή σας.

Αλλού θα πρέπει το ΙΝΚΑ να αναζητήσει την αύξηση στο ράφι των γαλακτοκομικών προϊόντων».   

ΕΘΕΑΣ: Προέχει ο έλεγχος της κερδοφορίας
Ανακοίνωση για το θέμα του ΙΝΚΑ εξέδωσε και η ΕΘΕΑΣ η οποία επισημαίνει τα εξής:

«Η ακρίβεια και ο πληθωρισμός «χτυπούν», τόσο το εισόδημα των καταναλωτών, όσο και των παραγωγών.

Σήμερα, το κόστος παραγωγής των γαλακτοκομικών προϊόντων έχει αυξηθεί σημαντικά από την αύξηση της τιμής των ζωοτροφών και την αύξηση της τιμής της ενέργειας. Οι Έλληνες κτηνοτρόφοι συνεχίζουν να παραγάγουν με ζημιά προμηθεύοντας ποιοτικά τρόφιμα τους καταναλωτές, στηρίζοντας έτσι τη διατροφική επάρκεια της χώρας. Όμως, δεν είναι η τιμή πώλησης των κτηνοτροφικών προϊόντων από τους παραγωγούς, που πλήττει το εισόδημα του καταναλωτή. Αυτό που το πλήττει είναι η τελική τιμή του προϊόντος από τα αυξημένα κέρδη των ενδιάμεσων, οι εναρμονισμένες πρακτικές που εφαρμόζονται, οι μειωμένοι έλεγχοι και οι απομιμήσεις των ποιοτικών γαλακτοκομικών προϊόντων μας, που οδηγούν τελικά σε παραπλάνηση των καταναλωτών.

Εμείς, ως ΕΘΕΑΣ θεωρούμε ότι προέχει ο έλεγχος της κερδοφορίας, αν δηλαδή δικαιολογείται η απόσταση της τιμής του παραγωγού με τον καταναλωτή και αν οι έλεγχοι, τόσο για την ποιότητα, όσο και για τις πρακτικές είναι οι προβλεπόμενοι. Γιατί μέσα στην αναστάτωση που δημιουργείται, διάφοροι επιτήδειοι με τη λογική της τάχα μειωμένης τιμής, προσπαθούν να προωθήσουν υποδεέστερα προϊόντα στους καταναλωτές και να υποκαταστήσουν τα ποιοτικά γαλακτοκομικά προϊόντα μας.

Οι συνεταιρισμοί που παράγουν τέτοια ποιοτικά προϊόντα, τα προμηθεύουν στους καταναλωτές με την καλύτερη αναλογία τιμής και ποιότητας. Στόχος μας είναι, να μπορούν, να τα προμηθευτούν οι καταναλωτές και να επιβιώσουν οι κτηνοτρόφοι. Καλούμε, λοιπόν, τους καταναλωτές να εντάξουν μέσα από αυτή την προσπάθεια αντίδρασης στις αυξημένες τιμές και τα αδικαιολόγητα κέρδη την προτίμησή τους στα γαλακτοκομικά προϊόντα των κτηνοτρόφων μας.

Η πολιτεία να αναλάβει τις ευθύνες της για τους ελέγχους στην αγορά των γαλακτοκομικών, καθώς και την προστασία του εισοδήματος των καταναλωτών για να αποφεύγονται οριζόντιες αντιδράσεις που πλήττουν την πλευρά της παραγωγής των κτηνοτρόφων.

Τέλος, πρέπει να αναλάβει και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τον έλεγχο του κόστους παραγωγής των κτηνοτρόφων, που θα καταστήσει τα προϊόντα τους περισσότερο ανταγωνιστικά, έτσι ώστε να ωφεληθεί και να στηριχθεί ο ευάλωτος καταναλωτής».
 

Το Υπουργείο Τουρισμού σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θέτει σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) με αντικείμενο τον καθορισμό των προδιαγραφών λειτουργίας επισκέψιμων τυροκομείων αλλά και της διαδικασίας απονομής του νέου σήματος «Επισκέψιμου Τυροκομείου».

Με την εν λόγω απόφαση, για πρώτη φορά καθορίζονται οι συγκεκριμένες τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι εγκαταστάσεις των τυροκομείων, προκειμένου να αποκτήσουν το νέο τουριστικό σήμα του Υπουργείου Τουρισμού, ενώ τίθενται σαφείς προδιαγραφές για τις παρεχόμενες από αυτά υπηρεσίες, στην κατεύθυνση της διασφάλισης της ποιότητας της εμπειρίας του επισκέπτη. Το Σήμα Επισκέψιμου Τυροκομείου θα χορηγείται από την Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού (Π.Υ.Τ.) του Υπουργείου Τουρισμού, στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η εγκατάσταση για την οποία υποβάλλεται η αίτηση.

Η διαβούλευση θα έχει διάρκεια μέχρι και την Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2023 (ώρα 23:59), ενώ απευθύνεται σε κάθε άμεσα ή έμμεσα ενδιαφερόμενο παράγοντα. Σκοπός της είναι η συγκέντρωση σχολίων και παρατηρήσεων από όλους τους εμπλεκόμενους θεσμικούς φορείς και ενώσεις, τις επιχειρήσεις και τους παραγωγούς, προκειμένου τόσο το ίδιο το Σήμα Επισκέψιμου Τυροκομείου αλλά και η διαδικασία απόκτησής του να είναι ελκυστικά και προσιτά σε κάθε τυροκομική εγκατάσταση της χώρας.

Επισημαίνεται ότι το Σήμα Επισκέψιμου Τυροκομείου διασφαλίζει την επισκεψιμότητα σε χώρους όπου παράγονται τυροκομικά και γαλακτοκομικά προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, ξενάγησης, φιλοξενίας, εστίασης και γευσιγνωσίας.

Η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία αποτελεί την τρίτη κατά σειρά ενέργεια, ύστερα από τα νέα Σήματα Επισκέψιμου Ζυθοποιείου και Επισκέψιμου Ελαιοτριβείου, στην οποία προχωρά το Υπουργείο Τουρισμού την τελευταία διετία στην κατεύθυνση της ουσιαστικής διασύνδεσης του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα με τον κλάδο της φιλοξενίας και της περαιτέρω διαφοροποίησης του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.

Στην ίδια κατεύθυνση, υπενθυμίζεται ότι με πρόσφατη τροπολογία του αρ. 105 του ν. 4982/2022 του Υπουργείου Τουρισμού, προβλέφθηκε η παράλληλη λειτουργία χώρων εστίασης και μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων (όπως ενοικιαζόμενα δωμάτια, τουριστικές κατοικίες κ.α.) στις εγκαταστάσεις που λαμβάνουν Σήμα Επισκέψιμου Ελαιοτριβείου, Ζυθοποιείου ή Τυροκομείου.

Η αρμόδια Υφυπουργός Τουρισμού, Σοφία Ζαχαράκη, δήλωσε σχετικά: «Απευθύνουμε ένα ανοικτό κάλεσμα σε όλους τους φορείς, ενώσεις, παραγωγούς και επιχειρήσεις τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων να διαμορφώσουμε μαζί το πλαίσιο των νέων επισκέψιμων τυροκομείων. Με το νέο σήμα Επισκέψιμου Τυροκομείου, το τρίτο κατά σειρά που θεσμοθετήσαμε και αφορά την εκλεκτή ελληνική παραγωγή, συνεχίζουμε δυναμικά το έργο μας για την προώθηση του ελληνικού αγροτουρισμού και φυσικά, την ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος. Με την ελληνική παραγωγή να αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτουμε ως χώρα, επενδύουμε στρατηγικά στοχεύοντας στην ενθάρρυνση της ουσιαστικής συμμετοχής της στην τουριστική ανάπτυξη της Ελλάδας με τρόπο βιώσιμο και δίκαιο, που να αφορά κάθε γωνιά της πατρίδας μας.

Ερχόμαστε έτσι στην πράξη να αναδείξουμε μοναδικούς προορισμούς της χώρας μας με σημαντική δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα, αλλά και να ενισχύσουμε τους παραγωγούς του τόπου μας δημιουργώντας νέες ευκαιρίες εξωστρέφειας και αύξησης του εισοδήματός τους.

Το στοίχημα της ένταξης του αγροδιατροφικού τομέα στο ελληνικό τουριστικό προϊόν οφείλει να κερδηθεί καθώς σε αυτήν κρύβονται σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος για τον οποίο περισσότερα από 17 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα διατεθούν σε δράσεις προώθησης του αγροτουρισμού και του γαστρονομικού τουρισμού στην Ελλάδα, με ψηφιακές πλατφόρμες, χάρτες, εφαρμογές, ενέργειες branding και marketing για την προώθηση νέων, αυθεντικών εμπειριών στους ταξιδιώτες που επισκέπτονται τη χώρα μας».

Τι πρέπει να διαθέτουν
Ως ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές των υπηρεσιών υποδοχής, φιλοξενίας και ξενάγησης οι οποίες προσφέρονται στα επισκέψιμα τυροκομεία, ορίζονται οι ακόλουθες:

α) Μεμονωμένα ή συνδυαστικά, χώρος υποδοχής και αναμονής επισκεπτών, αίθουσα κατάλληλα διαμορφωμένη και εξοπλισμένη για γευστική δοκιμή διαφόρων τύπων τυριών και λοιπών προϊόντων, χώρος τοποθέτησης, παρουσίασης και -εάν η επιχείρηση επιθυμεί- πώλησης προϊόντων.

β) Ανάρτηση σε εμφανές σημείο κάτοψης του τυροκομείου με καταγεγραμμένους, αποτυπωμένους και σημασμένους τους χώρους, οι οποίοι είναι προσβάσιμοι στους επισκέπτες. Σήμανση για τον μέγιστο αριθμό επισκεπτών που μπορούν να ξεναγούνται ταυτόχρονα σε κάθε έναν από τους ως άνω επισκέψιμους χώρους.

γ) Ορισμός υπευθύνου για την υποδοχή, φιλοξενία και ξενάγηση των επισκεπτών.

δ) Πινακίδα στην είσοδο του τυροκομείου με χρηστικές πληροφορίες που αφορούν κατ’ ελάχιστο τις ώρες λειτουργίας και ημέρες επίσκεψης του τυροκομείου και τα τηλέφωνα επικοινωνίας.

ε) Ανάρτηση σε εμφανές σημείο στο χώρο του πωλητηρίου τιμοκαταλόγου των προς πώληση προϊόντων και λοιπών παρεχόμενων υπηρεσιών, καθώς και του κόστους γευστικής δοκιμής.

στ) Τοποθέτηση του «Σήματος Επισκέψιμου Τυροκομείου» στην είσοδο της εγκατάστασης σε ευκρινές σημείο και ανάρτησή του στην ιστοσελίδα της επιχείρησης.

ζ) Χώροι υγιεινής για άνδρες, γυναίκες και ΑμεΑ και προαιρετικά χώροι υγιεινής «οικογενειακού τύπου» (για τη φροντίδα βρεφών και μικρών παιδιών)

η) Ασφάλεια των χώρων. Υποχρεωτικός φωτισμός ασφαλείας και σήμανση ασφαλείας των οδεύσεων διαφυγής, των εξόδων κινδύνου των εσωτερικών χώρων και των χώρων ανοικτής περιοχής της εγκατάστασης. Δημιουργία χάρτη διαφυγής ατόμων με αναπηρίες και εμποδιζόμενων ατόμων/ατόμων με μειωμένη κινητικότητα για την αίθουσα - χώρους απρόσκοπτης πρόσβασης του παρ. 1 του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης.

θ) Χώροι παραγωγής. Οι προδιαγραφές των χώρων παραγωγής της εγκατάστασης (σχεδιασμός, κατασκευή) ο εξοπλισμός, καθώς και οι λειτουργικές διαδικασίες και η εφαρμογή των μέτρων υγιεινής πρέπει να είναι κατάλληλα και σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σχετική νομοθεσία, ώστε να διασφαλίζεται η παραγωγή ασφαλών προϊόντων. Ειδικότερα, στους χώρους επεξεργασίας του γάλακτος (παστερίωση), παρασκευής των τυριών, καθώς και στο ωριμαντήριο (σημεία υψηλής επικινδυνότητας για επιμολύνσεις, ιδίως όταν εκτελούνται παραγωγικές διαδικασίες και υφίσταται «ανοικτή» γραμμή παραγωγής) η πρόσβαση στους επισκέπτες θα επιτρέπεται υπό προυποθέσεις. Συγκεκριμένα, πριν από την είσοδο στην εγκατάσταση, θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα για τους επισκέπτες για την απολύμανση χεριών και υποδημάτων, αφαίρεση τιμαλφών & συναφών αντικειμένων που μπορεί να αποσπαστούν, καθώς και τη συμπλήρωση σχετικού εντύπου / ερωτηματολογίου σχετικά με νοσήματα & συμπτώματα των επισκεπτών που σχετίζονται με τροφιμογενείς ασθένειες. Κατόπιν, η είσοδος των επισκεπτών στους ανωτέρω χώρους θα επιτρέπεται μόνο με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού μιας χρήσης: ρόμπα με μακριά μανίκια, πλαστικά γάντια, κάλυμμα κεφαλής με λάστιχο, ποδονάρια, κάλυμμα προστατευτικό για γένια. Όλα τα παραπάνω παρέχονται στους επισκέπτες υποχρεωτικά από την επιχείρηση. Η πορεία της επίσκεψης που θα ακολουθείται γίνεται σύμφωνα με τη φυσική ροή της παραγωγικής διαδικασίας και όχι αντίστροφα και παράλληλα αποφεύγονται οι άσκοπες μετακινήσεις με σκοπό την αποφυγή (επι)μολύνσεων.  

ι) Πυρασφάλεια. Σε ό,τι αφορά τα προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας και τα μέτρα ενεργητικής πυροπροστασίας του τυροκομείου, η επιχείρηση καλύπτεται από τις σχετικές άδειες/εγκρίσεις που αποτέλεσαν προϋπόθεση αδειοδότησης της ίδρυσης και λειτουργίας.
ια) Γνωστοποίηση με ειδική σήμανση και με γραφή braille, στον χώρο του επισκέψιμου τυροκομείου καθώς και με διαδικτυακή, τηλεφωνική ή έντυπη ενημέρωση για τη δυνατότητα επίσκεψης και φιλοξενίας ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ).
ιβ) Ανάρτηση όλων των παραπάνω στοιχείων επισκεψιμότητας στην επίσημη ιστοσελίδα εφόσον υπάρχει, της επιχείρησης του τυροκομείου με εφαρμογή screen reader για ηχητική προσβασιμότητα.

Διαβάστε την ΚΥΑ και πάρτε μέρος στη διαβούλευση (πατήστε εδώ)

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού (EA) με Απόφασή της, 8 Φεβρουαρίου 2023, αποφάσισε να διεξάγει χαρτογράφηση των συνθηκών ανταγωνισμού στις αγορές των προϊόντων: (α) απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων, (β) γάλα φρέσκο πλήρες, (γ) βρεφικό γάλα, (δ) τυρί και (ε) γιαούρτι αγελάδος.

Όπως επισημαίνει η «Χαρτογράφηση» είναι ένα νέο εργαλείο που προστέθηκε στις αρμοδιότητες της ΕΑ, με τις διατάξεις του Ν. 4886/2022 (άρθρο 14 παρ. 2 περ. ιθ) και της επιτρέπει να μελετά τις συνθήκες ανταγωνισμού σε οποιαδήποτε αγορά ή κλάδο της οικονομίας, όταν αυτό απαιτείται για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων της.

Η Χαρτογράφηση εκκινεί άμεσα με την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και πραγματοποιείται από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, ενδεχομένως σε συνεργασία με ειδικούς εμπειρογνώμονες από τον ακαδημαϊκό χώρο και την ομάδα του Επικεφαλής Τεχνολογίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Σκοπός της Χαρτογράφησης στα συγκεκριμένα προϊόντα είναι να εμβαθύνει την έρευνα της ΕΑ, που ξεκίνησε σε σειρά προϊόντων κατόπιν και της σύστασης ομάδας κρούσης σούπερ μάρκετ με την κλαδική έρευνα στα βασικά καταναλωτικά είδη, που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο 2021, λαμβάνοντας υπόψη και τις τελευταίες εξελίξεις στην αγορά λόγω της σημαντικής αύξησης τιμών σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, μεταβολή στις συνήθειες των  καταναλωτών, και μέτρων που έχουν υιοθετηθεί από την Πολιτεία.

Στον κίνδυνο που υπάρχει για την αγορά φέτας από την παραγωγή των «λευκών τυριών», αναφέρεται σε δηλώσεις του στον ΑγροΤύπο ο προβατοτρόφος και πρόεδρος στον Αγροκτηνοτροφικό Σύλλογο Παιονίας κ. Θωμάς Καρυπίδης.

Όπως επισημαίνει ο κ. Καρυπίδης, «οι γαλακτοβιομηχανίες θέλουν να παράγουν ένα λευκό τυρί με γεύση που να μοιάζει στην φέτα. Μέχρι σήμερα είχαμε παραγωγή λευκών τυριών με βασική πρώτη ύλη το αγελαδινό γάλα. Τώρα, σύμφωνα με πληροφορίες μας, προσπαθούν να παράγουν ένα λευκό τυρί που θα προέρχεται κατά 75% από αγελαδινό γάλα και κατά 25% από πρόβειο. Έτσι θα καταφέρουν να στρέψουν τους καταναλωτές σε αυτό το φτηνό τυρί (ήδη μπορούν να εισάγουν σ εχαμηλές τιμές αγελαδινό γάλα ή σκόνη γάλακτος από το εξωτερικό) και η φέτα θα γίνει ένα γκουρμέ ακριβό προϊόν. 

Δεν γνωρίζω αν έχει ήδη βγει στην εγχώρια αγορά αυτό το τυρί. Το σίγουρο είναι όταν βγει, με την ονομασία της κάθε γαλακτοβιομηχανίας, στα ράφια των σούπερ μάρκετ θα φέρει ένα δυνατό χτύπημα στον τζίρο της φέτας και σύντομα θα την κάνει ένα ακριβό τυρί που θα πωλείται σε καταστήματα ντελικατέσεν. Ήδη έχουμε μείωση του μεριδίου πωλήσεων της φέτας και αύξηση της ζήτησης για λευκό τυρί από αγελαδινό γάλα. Πάντως αν καταφέρουν να περάσουν αυτό το τυρί στην ελληνική αγορά από την ερχόμενη Άνοιξη αναμένεται να έχουμε μεγάλες «πιέσεις για μείωση» της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα.

Εμείς στείλαμε τα αιτήματά μας στον υπουργό κ. Γεωργαντά. Περιμένουμε να τον συναντήσουμε και από τις απαντήσεις του θα αποφασίσουμε αν θα προχωρήσουμε σε κινητοποιήσεις. 

Ο Αγροκτηνοτροφικός Σύλλογος Παιονίας θα συμμετέχει ενεργά στις κινητοποιήσεις όχι μόνο τη συγκεκριμένη περίοδο αλλά όλο το χρόνο και όχι εθιμοτυπικά όπως κάποιοι το πλασάρουν αλλά συνέχεια επειδή τα προβλήματά μας υπήρχαν και υπάρχουν και δυστυχώς οι κυβερνήσεις δεν ανταποκρίνονται στα αιτήματά μας. Και όταν λέμε κινητοποιήσεις μιλάμε για κλείσιμο του τελωνείου των Ευζώνων.

Τον τελευταίο χρόνο επί θητείας του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Γεωργαντά, έχουν γίνει κάποια πράγματα προς την θετική κατεύθυνση, αλλά δεν είναι αρκετά ώστε να συνεχίσουμε να διατηρούμε τις επιχειρήσεις μας και να είναι βιώσιμες σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε. Και ούτε επιθυμούμε στη συγκεκριμένη προεκλογική περίοδο να μας πετάξουν λίγα ψίχουλα, διότι με τα ψίχουλα δεν σώζεται η κατάσταση και απόδειξη είναι ότι τα αιτήματά μας είναι διαρθρωτικά και διαχρονικά.

Τα αιτήματά μας είναι τα παρακάτω:

1. Ο ΑΤΑΚ και τα ηλεκτρονικά συμφωνητικά που απαιτούνται στις δηλώσεις ΟΣΔΕ, ζητούμε να είναι προαιρετικά και ιδανικά να μην εφαρμοστούν, γιατί είναι ένα πρόβλημα του κράτους, του κτηματολογίου και των ιδιοκτητών γης και ο τελευταίος που δεν ευθύνεται είναι ο καλλιεργητής, δηλαδή εμείς. Μας αναγκάζουν να ολοκληρώσουμε δουλειά του κτηματολογίου που δεν κατάφεραν να την κάνουν εδώ και χρόνια. Επίσης λάβετε υπ’ όψιν ότι ο νομός Κιλκίς έχει την ιδιαιτερότητα (μετά και την δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της απογραφής), να είναι ο πρώτος νομός σε μετανάστευση, που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να εντοπίσουμε και να συνάψουμε τα ηλεκτρονικά συμφωνητικά με τους ιδιοκτήτες  και αυτό μας δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα ώστε να δηλώσουμε τα αγροτεμάχια μας.

2. Οι βοσκότοποι να γυρίσουν στους πραγματικούς κτηνοτρόφους με πραγματικά ζώα. Να φύγει επιτέλους η τεχνική λύση που εφαρμόστηκε το 2015 και να υπάρχει χώρος ώστε να αιτούνται και να λαμβάνουν βοσκότοπους οι πραγματικοί κτηνοτρόφοι.

3. Να γίνουν επιτέλους εντατικοί έλεγχοι στις ελληνοποιήσεις για το γάλα και το κρέας. Δεν είναι δυνατόν να είμαστε ελλειμματικοί κατά 70% στο γάλα και κατά 80% στο κρέας και σε όλα τα SUPER MARKET να βλέπουμε τα προϊόντα όλα να αναγράφουν ότι είναι ελληνικά. Δεν θα επιβάλλουμε εμείς σε κανένα μάρκετ και σε καμία κυβέρνηση να πουλάνε μόνο ελληνικά προΐόντα, αλλά απαιτούμε να διαχωρίζονται τα ελληνικά από τα εισαγόμενα ώστε να έχει τη δυνατότητα ο καταναλωτής να επιλέξει το ανάλογο προϊόν με την αντίστοιχη τιμή.

4. Ζητάμε αγροτικό πετρέλαιο στην αντλία, ώστε να λαμβάνουν την επιδότηση μόνο οι αγρότες που καλλιεργούν και όχι ιδιοκτήτες των χωραφιών που απλά κάνουν μια δήλωση ΟΣΔΕ από την πόλη και δεν ξέρουν που είναι τα χωράφια τους. Και αν αναρωτιέστε, αυτό συμβαίνει λόγω του παραπάνω προβλήματος  που αναφέραμε, με τα ηλεκτρονικά συμφωνητικά. Η συγκεκριμένη επιδότηση θεσπίστηκε για 2-3 μήνες τον προηγούμενο χρόνο και ξαφνικά σταμάτησε χωρίς να υπάρχει λόγος, καθώς η τιμή του πετρελαίου κίνησης στην αντλία παραμένει υψηλή.

5. Αιτούμαστε οι εισφορές του ΕΛΓΑ να συγχωνεύονται με τις αποζημιώσεις για να διευκολυνθεί και ο αγρότης και το κράτος να λαμβάνει τις εισφορές στην ώρα τους. Για να γίνει αυτό βέβαια θα πρέπει και οι αποζημιώσεις να επισπεύδονται, ώστε να καλύπτουν το χαμένο εισόδημα που προκλήθηκε από τις καιρικές συνθήκες τη συγκεκριμένη περίοδο και όχι μετά από 2-3 χρόνια.

6. Επίσης θα θέλαμε να επισπεύσετε τις διαδικασίες και να μας ενημερώσετε για το τι συμβαίνει με το «Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας». Ενώ ανακοινώθηκε η έναρξη συνεργασίας με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα για την έναρξη του προγράμματος, έκτοτε δεν έχει γίνει κάτι και είναι ένα απαραίτητο χρηματοδοτικό εργαλείο στον αγώνα που καθημερινά κάνουμε για την επιβίωση των επιχειρήσεων μας.

7. Τέλος, αιτούμαστε μια γενναία ενίσχυση στην κτηνοτροφία με τρόπο που θα είναι δίκαιος και όχι σαν τις προηγούμενες, που αδικήθηκαν πολλοί γεωργοκτηνοτρόφοι, επειδή είχαν ως 2° ΚΑΔ την κτηνοτροφία ή επειδή το γεωργικό εισόδημα ήταν μεγαλύτερο από το κτηνοτροφικό. Εξάλλου εσείς παροτρύνετε τους κτηνοτρόφους να καλλιεργήσουν γη, για να ιδιοπαράγουν τις ζωοτροφές τους. Αντιλαμβάνεστε πως όλα αυτά είναι απαραίτητα  για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε αυτή τη δύσκολη περίοδο και να συνεχίσουμε να παράγουμε προϊόντα για τους συνανθρώπους μας.

Ειδικά για το θέμα της ενίσχυσης των ζωοτροφών έχουμε και ένα ακόμη πρόβλημα. Όσοι πέρασαν από έλεγχο το 2020 (απλό έλεγχο όχι επιβολή ποινής) μένουν εκτός πληρωμής.

Τον τελευταίο χρόνο επί θητείας του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Γεωργαντά, έχουν γίνει κάποια πράγματα προς την θετική κατεύθυνση, αλλά δεν είναι αρκετά ώστε να συνεχίσουμε να διατηρούμε τις επιχειρήσεις μας και να είναι βιώσιμες σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε. Και ούτε επιθυμούμε στη συγκεκριμένη προεκλογική περίοδο να μας πετάξουν λίγα ψίχουλα, διότι με τα ψίχουλα δεν σώζεται η κατάσταση και απόδειξη είναι ότι τα αιτήματά μας είναι διαρθρωτικά και διαχρονικά». 

Την λειτουργία του, σε δοκιμαστικό επίπεδο, ξεκίνησε στις 30 Ιανουαρίου 2023, η νέα τυροκομική μονάδα της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου.

Το ολοκαίνουργιο τυροκομείο της ΕΑΣ στην περιοχή του Γλινάδου ξεκίνησε την δοκιμαστική του λειτουργία. Σε αυτήν την φάση, οι δοκιμές θα γίνουν με την χρήση νερού. Όμως, σε περίπου 45 μέρες θα αρχίσει πλέον κανονικά η τυροκόμηση των εκλεκτών και ποιοτικών τυριών της Ένωσης, με «ναυαρχίδα» της παραγωγής, όπως πάντοτε, την πεντανόστιμη και πολυβραβευμένη Γραβιέρα Νάξου Π.Ο.Π. Η επένδυση του νέου Τυροκομείου, ενός έργου πολύτιμου για την ΕΑΣ, το Ναξιώτη παραγωγό και την οικονομία της Νάξου, υλοποιήθηκε με αξιοποίηση επιδότησης από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών μεταξύ άλλων, αναφέρεται στην ανακοίνωση του Συνεταιρισμού.

Για τη νέα επένδυση μίλησε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου κ. Δημήτρης Καπούνης, σημειώνοντας τα ακόλουθα: «στις 30 του Ιανουαρίου, κάναμε την πρώτη δοκιμαστική λειτουργία με χρήση νερού. Το επόμενο στάδιο είναι να κάνουμε χρήση τυρόγαλου. Στις αρχές Μαρτίου θα κάνουμε τυροκόμηση και τον Ιούλιο θα ολοκληρωθούν τα πειράματα, για να ξεκινήσουμε άμεσα. Το έργο ήταν αρχικού προϋπολογισμού 4,9 εκατ. ευρώ, με ίδια κεφάλαια της Ένωσης 1,25 εκατ. ευρώ, ενώ θα μας στοιχίσει εν τέλει 6,5 εκατ. ευρώ. Με τη νέα μονάδα που έγινε στο χώρο που υπήρχε μια παλιότερη εγκατάσταση θα έχουμε μεγάλη εξοικονόμηση κόστους, λόγω των πολλών αυτοματισμών στην τυροκόμηση. Η νέα μονάδα θα μπορεί να υποδεχθεί 100 τόνους γάλα την ημέρα, όταν στο παλιό τυροκομείο μπορούσαμε με μονή βάρδια να επεξεργαστούμε 20 τόνους γάλα και με διπλή 40 τόνους ημερησίως».

Μετά την αδρανοποίηση της αντίστοιχης ομάδας αιγοπρόβειου γάλακτος του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Βοιωτίας.

Χωρίς ένα σχήμα οργάνωσης παραμένουν οι κτηνοτρόφοι που ήταν οργανωμένοι μέχρι τρία χρόνια πριν στην ομάδα αιγοπρόβειου γάλακτος του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Βοιωτίας.

Εδώ και λίγο καιρό, όμως, όπως αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Ηλίας Σκοπάς, κτηνοτρόφος από την Βοιωτία, γίνεται προσπάθεια για δημιουργία μιας νέας ομάδας αιγοπροβατοτρόφων Ελικώνα - Παρνασσού, ώστε να υπάρξει οργάνωση και προσπάθεια για μεταποίηση προϊόντων.

«Η προηγούμενη ομάδα στο πλαίσιο του Κτηνοτροφικού Βοιωτίας δεν λειτουργεί εδώ και μια τριετία περίπου, όμως κάνουμε προσπάθεια για σύσταση μιας νέας ομάδας, από κτηνοτρόφους της Βοιωτίας και των γύρω περιοχών, όπως το Κυριάκι, το Δίστομο κ.λπ.», εξηγεί μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Σκοπάς, που ηγείται της συγκεκριμένης προσπάθειας.

Όπως μας είπε επίσης, βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους σχήματα συλλογικά, είναι η γραφειοκρατία και οι μεγάλες καθυστερήσεις στις ενισχύσεις, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται ένα σωρό προβλήματα.

«Κάπως έτσι είχαμε παρακινηθεί λόγω των χαμηλών τιμών στο γάλα και επίσης επειδή δεν το απορροφούσαν οι εταιρείες, να κάνουμε την ομάδα της Βοιωτίας. Επειδή όμως δεν υπάρχει πνεύμα συνεργασίας στην Ελλάδα και ο,τιδήποτε συλλογικό το αντιμετωπίζει ο κόσμος με επιφύλαξη, αναστείλαμε μετέπειτα την λειτουργία μας. Και να φανταστείτε ότι είχαμε μπει και στη μεταποίηση γάλακτος και βγάζαμε τα δικά μας προϊόντα. Τώρα απευθύνω έκκληση για συνεργασία στο νέο σχήμα. Γιατί μπορεί να υπάρχει ανταγωνισμός με τις εταιρείες πλέον για το ποιά θα πάρει το γάλα των παραγωγών, όμως η οργάνωση σε σχήματα παραμένει διαρκές ζητούμενο, στην προσπάθεια που κάνουμε για μείωση του κόστους. Οι τιμές στο πρόβειο γάλα, αλλά και στο γίδινο είναι σήμερα σε πολύ καλά επίπεδα. Αυτό ισχύει για κτηνοτρόφους σαν εμένα, που βγάζω για βοσκή τα ζώα μου στο ύπαιθρο, όσοι όμως τα έχουν σταβλισμένα, τα βγάζουν δύσκολα πέρα», σημειώνει ο ίδιος.

Στην καινούργια προσπάθεια για συλλογική δράση, που ετοιμάζεται συμμετέχουν συνολικά 30 άτομα, αιγοπροβατοτρόφοι από την περιοχή, αλλά ο κ. Σκοπάς απευθύνει κάλεσμα σε ακόμα περισσότερους, ώστε να προκύψει ένα δυνατό, όπως καταλήγει, σχήμα.

Η οικογένεια Ψαροφάγη από τα Καλύβια Ελασσόνας έχει κάνει το... όραμά της, πραγματικότητα.

Τα Καλύβια Ελασσόνας, ένα χωριό ορεινό με υψόμετρο 700 μέτρα, στους πρόποδες του Ολύμπου δεν προσφέρει και πολλές δυνατότητες απασχόλησης, με τους κατοίκους να έχουν εντρυφήσει ως επί το πλείστον στην κτηνοτροφία και την παραγωγή γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων, τα οποία διακρίνονται και ξεχωρίζουν θα λεγε κανείς για την ποιότητά τους.

Ήταν το 2012, όταν ο Θανάσης Ψαροφάγης, προβατοτρόφος από το 2003, βλέποντας τις δυσκολίες στην αγορά του γάλακτος και το γεγονός ότι ξεχωριστή πρώτη ύλη με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά δυσκολεύονταν να... πωληθεί, σκέφτηκε, να καθετοποιήσει την παραγωγή του, στο πλαίσιο μιας μικρής οικογενειακής επιχείρησης, με βασική ασχολία την κτηνοτροφία. «Στο δύσκολο επάγγελμα της κτηνοτροφίας και δη της προβατοτροφίας είμαι από το 2003. Κάπου στο 2012 μου μπήκε η ιδέα, με αφορμή τις μεγάλες δυσκολίες απορρόφησης της παραγωγής γάλακτος και συνεπακόλουθα τις χαμηλές τιμές, να καθετοποιήσω την παραγωγή μου μαζί με την οικογένειά μου και να μπω στη μεταποίηση», τονίζει.

Λίγα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 2016 η οικογένεια Ψαροφάγη έβαλε... μπροστά το δικό της τυροκομείο. Για το λόγο αυτό, όπως είπε στον ΑγροΤύπο ο Θανάσης Ψαροφάγης απευθύνθηκε σε ένα έμπειρο γραφείο μελετών με έδρα στη Θεσσαλονίκη, σε μια προσπάθεια να ενταχτεί και σε κάποιο πρόγραμμα ενίσχυσης. Έτσι κι έγινε και μετά από δυο χρόνια περίπου είχε εγκαταστήσει με 50% επιδότηση μια μικρή μονάδα τυροκομείου-μεταποίησης στα Καλύβια, το οποίο είναι κοντέινερ. Μια πενταετία μετά, οι δουλειές πάνε καλά και στόχος της οικογένειας, που διαθέτει πλέον στην αγορά αρκετούς κωδικούς προϊόντων, είναι καταρχήν να μεγαλώσει το κοπάδι της και κατά δεύτερον την παραγωγή της σε γαλακτοκομικά. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο τζίρος της επιχείρησης φθάνει ήδη τα 400.000 ευρώ.

«Στην αρχή οι γραφειοκρατικές δυσκολίες ήταν μεγάλες και χρειάστηκε να κάνουμε αρκετή υπομονή. Ευτυχώς είχαμε καλή καθοδήγηση από το μελετητικό γραφείο, που παίζει μεγάλο ρόλο. Συνολικά χρειαστήκαμε έναν ολόκληρο χρόνο για να κάνουμε το τυροκομείο. Μάλιστα ενταχθήκαμε και σε ένα πρόγραμμα ενίσχυσης, με επιδότηση 50%. Το συνολικό κόστος του έργου ήταν 150.000 ευρώ περίπου. Το καλό είναι ότι είχαμε ως βάση την προβατοτροφική μας μονάδα, η οποία σήμερα αριθμεί 800 πρόβατα. Στόχος μας είναι άμεσα να πάμε στα 1.000, ώστε να αυξήσουμε την παραγωγή μας. Σήμερα καθημερινά βγάζουμε περίπου 1 τόνο γάλα, το οποίο και χρησιμοποιούμε αποκλειστικά για τα προϊόντα μας με το brand Αληθινό, όπως Φέτα ΠΟΠ από πρόβειο αποκλειστικά γάλα, παραδοσιακό πρόβειο γιαούρτι, ξινοτύρι και ξινοτύρι καυτερό, πρόβειο βούτυρο, μυζήθρα και μανούρι», σημειώνει στον ΑγροΤύπο, ο. Ψαροφάγης.

«Στην αρχή ήταν δύσκολο να βγούμε στην αγορά»

Στο ξεκίνημα, εκτός των γραφειoκρατικών διαδικασιών, λέει ο ίδιος, εκείνος και η οικογένειά του, είχαν να αντιμετωπίσουν πολλές δυσκολίες. Βασικά ήταν δύσκολη, η είσοδος στην αγορά, ειδικά με προϊόντα, αποκλειστικά παρασκευασμένα από πρόβειο γάλα, που δεν τα γνωρίζει ο καταναλωτής. Σήμερα, τονίζει ο ίδιος, διαθέτει στη χονδρική, αλλά κυρίως στη λιανική αγορά. Δίνει ακόμα και σε αγορές του εξωτερικού Φέτα (π.χ. στην Πολωνία), αλλά έχει εστιάσει στην εγχώρια αγορά, όπου διατηρεί συνεργασίες με μαγαζιά σε Λάρισα, Μαγνησία, αλλά και Πιερία, Θεσσαλονίκη. «Ανά τακτά διαστήματα κάνουμε δρομολόγια με παραδόσεις και στην Αθήνα, όπου κανονίζουμε συναντήσεις και έρχεται ο κόσμος και αγοράζει προϊόν. Συνήθως στην Αθήνα το κοινό προτιμά Φέτα, ξυνοτύρι, αλλά και βούτυρο», αναφέρει.

«Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τιμής»

Εκτός της ποιότητας των προϊόντων του, αλλά και της γεύσης, ο κ. Ψαροφάγης, θεωρεί ιδιαίτερα ανταγωνιστικό το θέμα της τιμής. Για παράδειγμα την Φέτα, όπως υπογραμμίζει καταλήγοντας, την διαθέτει σήμερα στα 10 ευρώ το κιλό, είτε μιλάμε για λιανική, είτε για χονδρική, καθώς οι εποχές είναι δύσκολες, για όλους τους καταναλωτές και πολύ περισσότερο για τις κτηνοτροφικές μονάδες, που αντιμετωπίζουμε τεράστια κόστη για προμήθεια ζωοτροφών. Ελλείψει πάντως δικής του καλλιέργειας, ο κ. Ψαροφάγης, καλύπτει τις ανάγκες της μονάδας του, μέσω σταθερής συνεργασίας που έχει με αγρότες της περιοχής.

Οι κτηνοτρόφοι ζητάνε σοβαρά μέτρα ενίσχυσης της παραγωγής, για να συνεχίσουν να... υπάρχουν, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.

Προβληματισμό σε όλο τον κλάδο της κτηνοτροφίας έχουν φέρει οι εξελίξεις στο αγελαδινό γάλα, για το οποίο το ρεπορτάζ αναφέρει πως ήδη κάποιες εταιρείες, έχουν ειδοποιήσει τους παραγωγούς για μείωση τιμών.

Οι τιμές στο αγελαδινό γάλα έχουν πέσει από 1 έως 4 λεπτά το κιλό, τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Θρακών Αμνός, κ. Στέλιος Τσολακίδης, όμως στο πρόβειο γάλα οι τιμές που ακούγονται στην περιοχή είναι μεταξύ 1,50 και 1,60 ευρώ το κιλό και στο γίδινο μεταξύ 95 λεπτών και 1 ευρώ ανά κιλό. Όπως προσθέτει: «στο αγελαδινό γάλα ήδη άρχισαν ανακοινώσεις τιμών με μείωση έως 4 λεπτά το κιλό, όμως η κατάσταση στο αιγοπρόβειο είναι εντελώς διαφορετική. Εκτιμώ πως όσον αφορά στο αγελαδινό γάλα, όλο αυτό γίνεται γιατί οι Ευρωπαίοι τον τελευταίο χρόνο έχουν προωθήσει πολύ συμπύκνωμα στην αγορά και έτσι οι τιμές πιέζονται. Ο Συνεταιρισμός μας έχει 80 μέλη-κτηνοτρόφους, αιγοπροβατοτρόφους, με μια παραγωγή της τάξης των 1.500 τόνων γάλακτος περίπου. Οι μονάδες εδώ έχουν από 150 έως 300 πρόβατα. Στην παραγωγή ο Συνεταιρισμός μπαίνει κυρίως τους επόμενους μήνες. Έχουμε μια καλή συνεργασία με την εταιρεία Όμηρος. Όταν υπάρχει ασφάλεια, ο κτηνοτρόφος μπορεί να φροντίσει όπως πρέπει το κοπάδι του και να έχει μια καλή παραγωγή. Η κτηνοτροφία στον Έβρο είναι γενικά πεσμένη, αλλά κάνουμε προσπάθειες για να ανεβεί. Έχουμε και μεις βάλει ως συνεταιρισμός ένα λιθαράκι σε όλη αυτή την προσπάθεια και γι' αυτό έχουν αρχίσει και μας φέρνουν το γάλα τους και κτηνοτρόφοι εκτός συνεταιρισμού. Επίσης, έχουμε συμβάλλει με τον τρόπο μας στη μείωση του κόστους παραγωγής. Για παράδειγμα, στα βασικά είδη ζωοτροφών, όπως είναι το καλαμπόκι κάναμε μαζική προμήθεια. Έτσι όταν στην αγορά το καλαμπόκι είχε 36 λεπτά, εμείς το πήραμε 31 και 32 λεπτά. Έτσι γίνεται οικονομία κλίμακςο και ωφελείται ο παραγωγός».

Ο κ. Παναγιώτης Κολλιόπουλος, πρόεδρος στον Αγροτικό Γαλακτοκομικό Κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό Αρκαδίας Μαντίνεια δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα εξής: «εμείς ως συνεταιρισμός με 25 μέλη - παραγωγούς, κάναμε συμφωνία για το πρόβειο γάλα, με έναρξη ισχύος από αρχές Νοεμβρίου και για ένα χρόνο, δηλαδή μέχρι τον επόμενο Νοέμβριο. Δεν έχει αλλάξει κάτι με τις τιμές, οι οποίες είναι στο 1,65 ευρώ το κιλό, όπως προβλέπει η συμφωνία. Η παραγωγή είναι στα ίδια επίπεδα με πέρσι και εκτιμώ πως φέτος θα ανέλθει στους 900 με 1.000 τόνους. Βασικό πρόβλημα για μας είναι οι αυξημένες τιμές των ζωοτροφών, οι οποίες μπορεί να υποχωρούν λίγο, αλλά παραμένουν ακόμα σε δυσθεώρητα για τις μονάδες επίπεδα».

Ο ιδιοκτήτης - διευθυντής της εταιρείας Ολυμπία Φέτα από το Καπελέτο Ηλείας, κ. Γιάννης Λιανάκης από την πλευρά του δεν κρύβει τον προβληματισμό του για την κατάσταση, τονίζοντας ότι δεν φαίνεται να υπάρχει σοβαρή πολιτική βούληση για στήριξη του κλάδου, μέσω της πάταξης φαινομένων νοθείας. «Πρέπει να γίνουν σοβαροί έλεγχοι και όσοι παραπλανούν το κοινό πουλώντας λευκό τυρί για Φετα να κλείσουν. Σήμερα αναγκαζόμαστε να πουλάμε Φέτα με 7 και 7,45 ευρώ το κιλό και τα νούμερα δεν βγαίνουν με την τιμή στο πρόβειο γάλα 1,5 ευρώ το κιλό. Και οι κτηνοτρόφοι από την άλλη όμως, έχουν κάθε δίκιο να φωνάζουν, αφού δεν είναι σε θέση, ούτε να δίνουν τροφές στα ζώα τους, όπως θα έπρεπε. Πολλοί δε, αναγκάζονται να σφάζουν τα κοπάδια τους, γιατί δε μπορούν να αντεπεξέλθουν. Είχαμε την κρίση το 2018 με το πρόβλημα διάθεσης και τις πολύ χαμηλές τιμές και τώρα η κατάσταση αυτή έρχεται να ξεκαθαρίσει αρκετά πράγματα. Πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες από την πολιτεία, για να συνεχίσουμε να λειτουργούμε». Σημειώνεται πως η συγκεκριμένη εταιρεία, συνεργάζεται με 487 κτηνοτρόφους, ενώ όπως λέει ο κ. Λιανάκης, είναι μαθηματικά βέβαιο πως η παραγωγή, όσο περνά ο καιρός, θα φθίνει.

Κρήτη: Στα κάγκελα οι κτηνοτρόφοι, θα πεινάσουμε με τη νέα ΚΑΠ, φωνάζουν

Στα επίπεδα του 1,25 με 1,40 ευρώ το κιλό κυμαίνεται η τιμή για το πρόβειο γάλα στην Κρήτη, με τους κτηνοτρόφους να δηλώνουν φοβερά ενοχλημένοι και πιεσμένοι από την κατάσταση, την ακρίβεια στις ζωοτροφές, αλλά και τις προβλέψεις της νέας ΚΑΠ για το νησί, που οδηγούν σε τρομακτικές περικοπές επιδοτήσεων. Για την όλη κατάσταση μίλησε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Μυλοποτάμου, κ. Γρύλλος Παπαδάκης, λέγοντας τα εξής: «η κατάσταση στον πρωτογενή τομέα της Κρήτης, τη γεωργία και κυρίως την κτηνοτροφία διαμορφώνεται δραματική. Από τις πρώτες ενημερώσεις που παίρνουμε από τα ΚΥΔ για τα ισχύοντα στη νέα ΚΑΠ, μας έχει πιάσει απογοήτευση, καθώς προβλέπεται μια μείωση στο εισόδημά μας από τις επιδοτήσεις έως και 50-55% έως το 2027 σε σχέση με σήμερα. Πρέπει να μας πουν και να μας εξηγήσουν να το ξέρουμε, οι έχοντες την πολιτική ευθύνη και τις αποφάσεις, εάν επιθυμούν να συνεχίσουμε να παράγουμε σε λίγα χρόνια από σήμερα. Γιατί με τέτοιες προβλέψεις, κινδυνεύουμε να αναγκαστούμε να αφήσουμε τις περιουσίες μας και να πάμε να γίνουμε μετανάστες... Φαίνεται ξεκάθαρα πως όσοι πήραν τις αποφάσεις αυτές για την Κρήτη, δεν έλαβαν καθόλου υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κτηνοτροφίας στο νησί μας και ειδικά τι γίνεται στον ορεινό όγκο, όπου οι δυσκολίες για την παραγωγή είναι ακόμα μεγαλύτερες. Αν θέλουν στην Αθήνα να συνεχίσουμε να παράγουμε ποιοτικά προϊόντα, να μας το πουν και να μας ενισχύσουν. Ο κτηνοτρόφος στην Κρήτη έρχεται αντιμέτωπος με ένα σωρό δυσκολίες, προκειμένου να συνεχίσει να παράγει. Υπάρχουν μονάδες που οι κτηνοτρόφοι για δώσουν τροφή στα ζώα τους το χειμώνα, χρειάζονται πολλές ώρες δρόμο, μέσα σε δύσβατους δρόμους και με πολλούς κινδύνους. Οφείλει η πολιτεία να παρέμβει, γιατί όπως το πάνε, δεν θα υπάρχει στην Κρήτη, παρά μόνο ο τουρισμός».

«Η γαλακτοπαραγωγός αγελαδοτροφία της χώρας απειλείται με αφανισμό», τονίζει η Ένωση Φυλής Χολστάιν Ελλάδος (ΕΦΧΕ).
 
«Και εάν τα τελευταία χρόνια συνιστά μια μόνιμη διαπίστωση ότι η απουσία εθνικού σχεδιασμού και η έλλειψη ουσιαστικού ενδιαφέροντος από πλευράς της Πολιτείας, έχουν απομακρύνει τον Έλληνα από την πρωτογενή παραγωγή, αυτό που βιώνουμε εσχάτως είναι πραγματικά άνευ προηγουμένου», προσθέτει.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Κεφαλάς, αγελαδοτρόφος από τον Λαγκαδά της Θεσσαλονίκης και μέλος της ΕΦΧΕ, «έχουμε μια μονομερή ενέργεια από γαλακτοβιομηχανία που θα διαταράξει την αγορά αγελαδινού γάλακτος. Ενημερώθηκαν οι αγελαδοτρόφοι με ανακοίνωση - που τους στάλθηκε τον Ιανουάριο - ότι μειώνεται η τιμή του γάλακτος τον Δεκέμβριο. Μιλάμε για 2 λεπτά αλλά όμως αναφέρουν οι παραγωγοί θα ακολουθήσει νέα μείωση τους επόμενους μήνες κατά 5 λεπτά. Το ερώτημα είναι αγοράζοντας φτηνότερα από τους παραγωγούς θα μπορέσει να πουλήσει πιο εύκολα στο ράφι. Η κατάσταση με τις ζωοτροφές είναι πολύ δύσκολη και σε όλη την Ευρώπη αναλαμβάνουν μέτρα στήριξης της παραγωγής γάλακτος. Στην Ελλάδα η παραγωγή αγελαδινού γάλακτος έχει μειωθεί κατά 5-6% σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Τους τελευταίους δυο μήνες έχουμε μια σταθερή μείωση της παραγωγής. Όταν το γάλα μειώνεται σημαίνει ότι μειώνονται τα κοπάδια και δύσκολα θα επανέλθει».   

Η ανακοίνωση της ΕΦΧΕ αναφέρει τα εξής: 

«Είναι γεγονός ότι εδώ κι έναν χρόνο ζούμε μία πολύ ιδιαίτερη περίοδο, λόγω των διεθνών εξελίξεων που έχουν οδηγήσει σε ισχυρές ανατιμήσεις αγαθών και προϊόντων, πρωτίστως λόγω του αυξημένου ενεργειακού κόστους. Είναι επίσης γεγονός, ότι σε αναντίστοιχο βαθμό πλήττεται η πρωτογενής παραγωγή, με την κτηνοτροφία να επωμίζεται το μεγαλύτερο βάρος. Οι τιμές των ζωοτροφών έχουν εκτιναχθεί, με αυξήσεις που υπερβαίνουν το 70%, ενώ οι ανατιμήσεις στο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος και πετρελαίου πλαισιώνουν την εικόνα των υπέρμετρων οικονομικών απαιτήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει ο Έλληνας κτηνοτρόφος. 

Σε αυτή τη συγκυρία κι ενώ οι διεθνείς τιμές γάλακτος παρουσίασαν μια άμεση αντισταθμιστική αύξηση, οι γαλακτοβιομηχανίες της χώρας μας κατά την προσφιλή τους τακτική, επέδειξαν αδικαιολόγητη καθυστέρηση να αποκριθούν στην ήδη διαμορφωμένη και διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση. Αλλά ακόμα κι όταν το έπραξαν, αυτό έγινε με χαρακτηριστική βραδύτητα και διστακτικότητα προσαρμογής σε βιώσιμες τιμές για τον παραγωγό. Ηχηρό αποτέλεσμα αυτής της μεθοδολογίας ήταν η πτώση κατά περίπου 10% στο παραγόμενο αγελαδινό γάλα για το έτος 2022 έναντι του 2021 στην χώρα μας, λόγω αδυναμίας ικανοποιητικής σίτισης των ζώων και των μαζικών σφαγών. 

Όπως αποδείχτηκε όμως, τα χειρότερα δεν είχαν έρθει ακόμα. Η χρήση εισαγόμενου συμπυκνώματος αντί του φρέσκου ελληνικού γάλακτος σε μια σειρά γαλακτοκομικών προϊόντων, καταδείχτηκε κάτι παραπάνω από μια βολική συνήθεια για κάποιες ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες. Η απουσία ελέγχου και η ανεύθυνη εταιρική στάση που έχει καταστήσει την παραπλάνηση του καταναλωτικού κοινού μάλλον τον κανόνα, παρά την εξαίρεση, οδήγησαν σε πρωτοφανή φαινόμενα ασυδοσίας

• Πώς είναι δυνατόν η ελληνική παραγωγή αγελαδινού γάλακτος να επαρκεί για το 1/3 των καταναλωτικών μας αναγκών σε γαλακτοκομικά και σχεδόν όλα τα σχετικά προϊόντα στο ράφι να αναγράφουν ότι παράγονται «αποκλειστικά από ελληνικό φρέσκο γάλα»;
• Πώς είναι δυνατόν εισαγόμενα τυριά να ανασκευάζονται και να χρησιμοποιούν παραπλανητικά για το κοινό προσωνύμια όπως «Τρικαλινό», «Μακεδονικό» κοκ;
• Πώς είναι δυνατόν οι τιμές του ελληνικού νωπού γάλακτος να καθορίζονται ευθέως και ανταγωνιστικά προς τα εισαγόμενα συμπυκνώματα υψηλής θερμικής επεξεργασίας;
• Πώς είναι δυνατόν οι γαλακτοβιομηχανίες να επικαλούνται ότι τους περισσεύει το ελληνικό γάλα σε μια χώρα εξόχως ελλειμματική στην παραγωγή του;
• Πώς είναι δυνατόν οι καταναλωτές να βιώνουν πολλαπλές αυξήσεις στο ράφι την ώρα που γίνονται μειώσεις στις τιμές των Ελλήνων κτηνοτρόφων;

Καταγγέλλουμε επώνυμα τις γαλακτοβιομηχανίες Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ (Όλυμπος, Ροδόπη, Τυράς) και ΔΕΛΤΑ για τις μειώσεις που πραγματοποίησαν στους παραγωγούς αγελαδινού γάλακτος για το μήνα Δεκέμβριο! Καταγγέλλουμε ανοιχτά τη δεδηλωμένη πρόθεση τους για περαιτέρω μειώσεις τους επόμενους μήνες! Προειδοποιούμε το σύνολο των υπόλοιπων ελληνικών γαλακτοβιομηχανιών να μην παρασυρθούν επιπόλαια σε παρεμφερείς τακτικές που είναι εγκληματικές για τον ελληνικό πρωτογενή τομέα στο σύνολό του, αφού η εθνική αγροτική οικονομία είναι άμεσα εξαρτώμενη από την κτηνοτροφία!

Προχωρούμε άμεσα σε σύγκληση πανελλήνιας συνάντησης των Ελλήνων κτηνοτρόφων της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας και σε δράσεις ενημέρωσης του καταναλωτικού κοινού! Καλούμε στο πλευρό μας κάθε φορέα και θεσμό που κινείται με γνώμονα το συμφέρον της εθνικής οικονομίας και του δικαιώματος πρόσβασης του Έλληνα πολίτη σε ποιοτικά εγχώρια προϊόντα!

Απευθύνουμε έκκληση στο καταναλωτικό κοινό να αποδοκιμάσει έμπρακτα αυτούς που συνειδητά και αναίσχυντα καταστρέφουν την ίδια εθνική παραγωγή που τους οδήγησε σε ισολογισμούς και κέρδη εκατοντάδων εκατομμυρίων!

Ο Έλληνας κτηνοτρόφος έχει μάθει να αντιμετωπίζει αδιαμαρτύρητα και περήφανα την σκληρή καθημερινότητα, αφού εργάζεται πρωί και βράδυ, χωρίς το δικαίωμα σε διακοπές, αργίες ή προσωπική ασθένεια. Και η στάση μας δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική, την έσχατη αυτή στιγμή, γνωρίζοντας πλέον καλά πως η προσπάθεια μας να αποτρέψουμε τον αφανισμό της ελληνικής κτηνοτροφίας θα είναι και η τελευταία μάχη που μας αναλογεί να δώσουμε!

Υ.Γ. Η τρέχουσα ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης φέρει σοβαρές ευθύνες αφού η αδιάφορη στάση της και η έλλειψη ανταπόκρισης σε συνάντηση, παρά τις πολλαπλές οχλήσεις μας, όπως και η καθυστέρηση στην υποσχεθείσα ανατροπή της επαίσχυντης νομοθετικής παρέμβασης του κ. Αποστόλου (Κώδικας Τροφίμων και Ποτών - Γιαούρτι) έχουν επιδεινώσει δραματικά την κατάσταση».