Σε κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν ΕΣΥΦ (Ελληνικός Σύνδεσμος Φυτοπροστασίας), ο ΣΕΑΜΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Απεντομώσεων Μυοκτονιών Ελλάδος), ο ΣΕΠΥ (Σύνδεσμος Εποχειρήσεων Πολλαπλασιαστικού Υλικού), ο ΣΕΣΣΠ (Σύλλογος Ελλήνων Σποροπαραγωγών & Σποροφύτων) και ο ΣΠΕΛ (Σύνδεσμος Παραγωγών & Εμπόρων Λιπασμάτων) αναφέρονται στα μέτρα προστασίας και διαχείρισης στις πλημμυρισμένες περιοχές.
Εκφράζουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας στους πληγέντες από τις πλημμύρες που σημειώθηκαν σε Μαγνησία, Λάρισα, Καρδίτσα και Τρίκαλα, εξαιτίας της πρόσφατης κακοκαιρίας Daniel. Πρωτόγνωρες οι συνθήκες που βιώνει η χώρα μας, με ανυπολόγιστες καταστροφές και κινδύνους για τη Δημόσια Υγεία, σε περιοχές με πολύ υψηλή γεωργική παραγωγή.
Εκτιμούμε ότι στην τρέχουσα φάση είναι αναγκαία και η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων προστασίας των εμπλεκόμενων για τη συλλογή και απομάκρυνση των φυτοπροστατευτικών, των βιοκτόνων, των λιπασμάτων και του πολλαπλασιαστικού υλικού από τις πλημμυρισμένες περιοχές.
Ειδικότερα, είναι απαραίτητη η χρήση των μέσων ατομικής προστασίας (γάντια νιτριλίου, φόρμα μιας χρήσης, μάσκες), τα οποία αναγράφονται και στα τεχνικά δελτία ασφαλείας φυτοπροστατευτικών και βιοκτόνων. Η συλλογή, η μεταφορά και η τελική διάθεση των συλλεχθέντων χημικών πρέπει να γίνει σε αδειοδοτημένους αποδέκτες (φορείς διαχείρισης αποβλήτων), σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζει η ελληνική νομοθεσία.
Ενδεχόμενη διασπορά τους στο περιβάλλον θα αποτελέσει κίνδυνο για τους ανθρώπους, τα ζώα και το περιβάλλον.
Τονίζεται ότι σε περίπτωση όπου εντός κτιρίου υπάρχει εκτεθειμένο χημικό υψηλής τοξικότητας (π.χ. εντομοκτόνο) ή εύφλεκτο, πρέπει να ενημερωθεί η Πυροσβεστική Υπηρεσία και οι αρμόδιες αρχές, πριν την είσοδο των ενδιαφερομένων σε αυτό.
Ειδικά για υλικά τα οποία είναι πολύ τοξικά ή απαγορεύεται να έρθουν σε επαφή με το νερό (π.χ. φωσφίνη), πρέπει να υπάρχει ειδική ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων σχετικά με τον τρόπο συλλογής, μεταφοράς και διάθεσης τους.
Ο ΕΣΥΦ, ο ΣΕΑΜΕ, ο ΣΕΠΥ, ο ΣΕΣΣΠ και ο ΣΠΕΛ στις δύσκολες αυτές στιγμές προχωρούν στη δωρεά μέσων ατομικής προστασίας και απολυμαντικά συνολικής αξίας 5.000 ευρώ για την ασφάλεια των ανθρώπων που δίνουν τις μάχες στις πληγείσες περιοχές.
Δικαιότερες αποζημιώσεις ζητούν οι φυτωριούχοι που καταστράφηκαν από τον Daniel. Ακόμη υποστηρίζουν ότι η αποζημίωση πρέπει να καταβληθεί ανάλογα με το είδος φυτών που καταστράφηκαν.
Αυτά ανέφεραν εκπρόσωποι των φυτώριων της Λάρισας στην συνάντηση που είχαν με τον πρώην υπουργό ΑΑΤ και βουλευτή Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμο Χαρακόπουλο.
Συγκεκριμένα του επισήμαναν ότι η αποζημίωση που έλαβαν, ύψους 5.217 ευρώ το στρέμμα, επ’ ουδενί δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία των φυτειών τους, στις οποίες αναπτύσσουν δενδρύλλια διαφόρων καλλιεργούμενων ειδών, κυρίως οπωροφόρων, ακρόδρυων, πρέμνα αμπελιών και στη συνέχεια να τα πουλάνε στους ενδιαφερόμενους αγρότες και καλλιεργητές.
Ωστόσο, η πυκνότητα των φυτών που αναπτύσσουν στις φυτείες τους είναι μεγάλη - ανάλογα με το είδος υφίσταται σε χιλιάδες φυτά ανά στρέμμα. Για τα οπωροφόρα, για παράδειγμα, μια μέση πυκνότητα είναι περίπου 8.500 φυτά το στρέμμα. Συνυπολογίζοντας και την εμπορική αξία των χαμένων τους δενδρυλλίων –για τα οπωροφόρα περίπου στα 4 ευρώ το φυτό - είναι φανερό ότι η στρεμματική αξία των φυτειών τους είναι αρκετά υψηλότερη από την αποζημίωση που έλαβαν.
Κατόπιν των ανωτέρω ζήτησαν να υπάρξει ένας πιο δίκαιος τρόπος υπολογισμός των αποζημιώσεων ώστε αυτές να βρίσκονται κοντά με την πραγματική αξία των φυτών που έχασαν.
Επιπροσθέτως, σημείωσαν ότι οι ζημιές στις φυτείες τους έχουν καταγραφεί έγκαιρα και λεπτομερώς από τον ΕΛΓΑ και ζήτησαν η πολιτεία να σκύψει με προσοχή πάνω στο πρόβλημά τους διότι η ζημιά δεν προέρχεται μόνο από τις απώλειες στα φυτά που θα πουλούσαν μέχρι την άνοιξη του 2024, αλλά και από την αδυναμία τους να εγκαταστήσουν έγκαιρα νέες φυτείες για την τρέχουσα χρονιά, χάνοντας ουσιαστικά και την παραγωγή δενδρυλλίων για τον χειμώνα 2024-2025.
Ο Θεσσαλός πολιτικός άκουσε τα επιχειρήματά τους και προκειμένου να βρεθεί λύση στο πρόβλημά τους επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον αρμόδιο για τις αποζημιώσεις στο φυτικό κεφάλαιο υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, ο οποίος δεσμεύτηκε να τους συναντήσει.
Παρόντες στη συνάντηση εκ μέρους των φυτωριούχων ήταν οι κ.κ. Ιωάννης Τριανταφύλλου, Λευτέρης Δαμασιώτης και Γιώργος Χατζηδάκης και η κα Μάρω Κασσάρου.
Καταρρέει η Τράπεζα Γενετικού Υλικού, η πολύτιμη κιβωτός των σπόρων της ελληνικής γεωργίας.
Η Ελληνική Τράπεζα Γενετικού Υλικού ιδρύθηκε, το 1981, με την υποστήριξη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ως η εθνική οργάνωση για την προστασία των καλλιεργειών της χώρας και εργάζεται για να σώσει τη βιολογική ποικιλότητα των διατροφικών πόρων.
Χαρακτηριστικό μάλιστα της κατάστασης που επεσήμαναν τα στελέχη του ΕΛΓΟ–Δήμητρα, είναι το γεγονός ότι, «αν δεν αλλάξει κάτι την επόμενη πενταετία, το 20% των δειγμάτων που διαθέτει σήμερα η Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) θα περάσει στην …ιστορία. Τα 15.000 δείγματα συλλογής από διάφορες παραδοσιακές ποικιλίες, αλλά και αυτοφυή είδη που είναι συγγενή με τα καλλιεργούμενα, δεν μπορούν να διατηρηθούν για πάντα μέσα στους θαλάμους. Πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να ελέγχουμε τη βλαστική τους ικανότητα, να τα πολλαπλασιάζουμε ξανά και να αποθηκεύουμε και πάλι».
Η Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού, αποτελεί το συντονιστικό-εκτελεστικό όργανο του Εθνικού Συστήματος Διατήρησης και Προστασίας Φυτογενετικών Πόρων Καλλιεργούμενων Ειδών και οι συλλογές της συμπεριλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- είδη και ποικιλίες σιτηρών, οσπρίων, ψυχανθών, κηπευτικών, αμπέλου, χορτοδοτικών, βιομηχανικών, αρωματικών-φαρμακευτικών, νέων ανθοκομικών, καθώς και θαμνώδων- δενδρώδων ειδών. Αποτελεί έναν πολύτιμο «ταμιευτήρα χαρακτηριστικών και γονιδίων για τη βελτίωση των φυτών, συμβάλλει ενεργά στην ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και βιώσιμης γεωργίας, συμμετέχοντας σε ευρωπαϊκά δίκτυα, ερευνητικά έργα και δράσεις, με στόχο τη διατήρηση και αξιοποίηση της βιοποικιλότητας», αναφέρουν στελέχη του ΕΛΓΟ–Δήμητρα.
Ερώτηση στην Βουλή
Να ληφθούν άμεσα μέτρα ώστε να μη καταρρεύσει η Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) των σπόρων της Ελληνικής Γεωργίας, ζητά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτησή του προς τον αρμόδιο ΥπΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα.
Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη την οποία συνυπογράφουν επίσης 15 Βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης αναφέρει τα εξής:
«Mε το άρθρο 21 του ν. 1564/1985 προβλεπόταν η σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού (Ε.Ο.Π.Υ.) με τις κάτωθι αρμοδιότητες που είχαν και αναπτυξιακό χαρακτήρα:
- Χρηματοδότηση ερευνητικών Ιν/των για τη δημιουργία νέων Ελληνικών ποικιλιών.
- Διατήρηση υπό τους όρους και προϋποθέσεις του νόμου αυτού των ποικιλιών, καθώς και η παραγωγή και εμπορία πολλαπλασιαστικού υλικού των κατηγοριών α, β και γ της παρ. 2 του άρθρ. 3. (δηλαδή παραγωγή μέχρι βασικού υλικού σπόρων ή αγενούς πολ/κού υλικού)
- Υποβοήθηση των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων οι οποίες ασχολούνται με το πολλαπλασιαστικό υλικό.
- Συμμετοχή και παροχή τεχνογνωσίας σε εταιρείες οι οποίες ασχολούνται με την παραγωγή, επεξεργασία και εμπορία του πολλαπλασιαστικού υλικού.
Το 1989 οι αρμοδιότητες του παραπάνω Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού υλικού μεταφέρονται στο ΕΘΙΑΓΕ με την παρ.2 του άρθρου 4 του νόμου 1845/89 «Το αντικείμενο δραστηριότητας του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού (Ε.Ο.Π.Υ.), τα μέσα για την επίτευξη των σκοπών του και οι πόροι του, όπως ορίζονται στις παρ. 3,4 και 5 του άρθρου 21 του ν. 1564/1985 (ΦΕΚ 164), περιέρχονται στο ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.
Αναγνωρίζοντας τον ύψιστο ρόλο λειτουργίας της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού, η Κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙ.Ζ.Α., τον Φεβρουάριο του 2018 ολοκλήρωσε τη λειτουργία της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού στο Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ–Δήμητρα. Με τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης έγινε η ανέγερση ενός νέου κτιρίου για την εγκατάσταση της ΤΓΥ και συλλέχθηκαν πάνω από 7000 δείγματα τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών και 4500 δείγματα άγριων συγγενών των καλλιεργούμενων ειδών με προοπτική να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση των Ελληνικών ποικιλιών. Επιπλέον, τον Μάρτιο του 2019 ((ΦΕΚ 950/Β’/20.03.2019), για πρώτη φορά στην Ελλάδα, εγκρίθηκε από το ΥπΑΑΤ το Ειδικό Πρόγραμμα Δημιουργίας Νέων Ποικιλιών Φυτικών Ειδών το οποίο και υλοποιείται από τα Ινστιτούτα Αγροτικής Έρευνας του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.
Σήμερα, όμως σαν κεραυνός εν αιθρία έρχεται ο νόμος 5035/2023 «Ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού ΕΛΓΟ– ΔΗΜΗΤΡΑ» και βάζει οριστική ταφόπλακα στο όραμα της δεκαετίας του 1980 για έναν δυναμικό Τομέα Ελληνικού Φυτικού Πολλαπλασιαστικού Υλικού.
Στον παραπάνω νόμο, στις αρμοδιότητες του ΕΛΓΟ-Δήμητρα, δεν συμπεριλαμβάνονται πλέον οι αρμοδιότητες του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού. Εκείνο που αναφέρεται και αφορά το Φ.Π.Υ. είναι το εδάφιο στ του άρθρου 4 για τους σκοπούς του ΕΛΓΟ: «η καταγραφή, διατήρηση και αξιοποίηση των εθνικών φυτικών, ζωικών και μικροβιακών γενετικών πόρων, που σχετίζονται με τη γεωργία, τα τρόφιμα και το περιβάλλον, μέσω, ιδίως, της τήρησης Εθνικών Συλλογών και Τράπεζας Γενετικού Υλικού»,
Επειδή οι γενετικοί πόροι της χώρας μας είναι αυξημένοι και κατατάσσουν την Ελληνική βιοποικιλότητα σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο.
Επειδή η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των Ελληνικών ποικιλιών συμβάλλει όχι μόνο στην κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε πολλαπλασιαστικό υλικό, αλλά δημιουργεί και προοπτικές εξαγωγών πολλαπλασιαστικού υλικού σε άλλες χώρες.
Επειδή για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και τη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας απαιτείται η αξιοποίηση των εγχώριων ποικιλιών.
Επειδή η λειτουργία της τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού αποτελεί εθνικό πλούτο, σε σύνδεση με την ιστορία και τον πολιτισμό και καθορίζει ακόμη και την ύπαρξη του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας.
Επειδή επιβάλλεται η συλλογή, διάσωση, διατήρηση και προστασία των φυτογενετικών πόρων της χώρας μας μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού άμεσης προτεραιότητας για την Πολιτεία.
Επειδή καταλήξαμε να κάνουμε μόνο συλλογές και αν δεν υπάρχει μέριμνα και επαρκή χρηματοδότηση από το ΥΠΑΑΤ στο μέλλον και αυτές οι συλλογές σταδιακά θα χαθούν.
Επειδή αν η ΤΓΥ έχει σαν στόχο μόνο τη διατήρηση /συντήρηση διαφόρων συλλογών γενετικών πόρων και δεν τους χρησιμοποιούμε για τη γενετική βελτίωση των καλλιεργούμενων φυτών και του ζωικού κεφαλαίου της χώρας μας για την αντιμετώπιση π.χ. της κλιματικής αλλαγής τότε η ΤΓΥ υπολείπεται του αναπτυξιακού της ρόλου.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Ποια είναι η Πολιτική του Υπουργείου για την Τράπεζα Γενετικού Υλικού, για το Φυτικό πολλαπλασιαστικό Υλικό;»
2. Θα αναλάβει πρωτοβουλία για την ετήσια χρηματοδότηση από το ΥΠΑΑΤ για να καλύψει την έλλειψη του επιστημονικού προσωπικού του ΤΓΥ και την αγορά σύγχρονου εργαστηριακού εξοπλισμού;
3. Γνωρίζει ότι η αν δεν ληφθούν μέτρα στην επόμενη πενταετία υπάρχει ο κίνδυνος απώλειας του 20% των δειγμάτων της ΤΓΥ;
4. Προτίθεται να συμπεριλάβει τη θεσμοθέτηση και οργάνωση Τράπεζας Ζωικού γενετικού υλικού και μικροβιακών γενετικών πόρων;»
Ο Πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας κ. Ζαφείρης Μυστακίδης, σε επιστολή του προς το ΥπΑΑΤ, αναφέρεται στην «επικίνδυνη καθυστέρηση στην έκδοση ετικετών πιστοποίησης για την Ελληνική σποροπαραγωγή σιτηρών όσον αφορά τη φετινή εσοδεία, καθυστέρηση η οποία θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις τόσο για τους καλλιεργητές όσο και τους σποροπαραγωγούς».
Και προσθέτει: «Ειδικότερα, τα προηγούμενα χρόνια η σποροπαραγωγή σιτηρών διεξαγόταν κανονικά υπό την επίβλεψη των Τμημάτων Αγροτικής Ανάπτυξης (Τ.Α.Α.) του ΥπΑΑΤ, ανά νομό και στη συνέχεια επιδίδονταν από το κάθε Τ.Α.Α. οι σχετικές ετικέτες πιστοποίησης για την περαιτέρω διακίνηση του πιστοποιημένου σπόρου σιτηρών. Να σημειώσουμε εδώ ότι η χρήση πιστοποιημένου σπόρου σιτηρών πέραν του ποιοτικού και ποσοτικού αποτελέσματος στην καλλιεργητική προσπάθεια των αγροτών μας, τους εξασφαλίζει και τη σχετική συνδεδεμένη ενίσχυση στην καλλιέργεια τους.
Όμως, για τη φετινή χρονιά δεν υπάρχουν ετικέτες πιστοποίησης σιτηρών στα κατά τόπους Τ.Α.Α., ούτε το λοιπό αναλώσιμο υλικό (π.χ. μελανοταινίες) που χρειάζονται για τη λειτουργία τους οι εν λόγω υπηρεσίες.
Πληροφορηθήκαμε δε, ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δέσμευσε τα σχετικά κονδύλια που είχαν στη διάθεση τους τα προηγούμενα χρόνια τα Τ.Α.Α., για να κάνει συνολική προμήθεια των ανωτέρω υλικών (ετικέτες πιστοποίησης κ.λ.π.) πανελλαδικά. Μέχρι σήμερα όμως δεν έχει προκηρυχθεί ούτε κάποιος τέτοιος σχετικός διαγωνισμός, ούτε έχει γίνει κάποια σχετική ανάθεση για την προμήθεια ετικετών πιστοποίησης σιτηρών (κ.α. υλικών) και από ότι διαφαίνεται η διαδικασία αυτή δεν πρόκειται να τελειώσει ούτε τον Αύγουστο.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία σοβαρών προβλημάτων στην πιστοποίηση των σπόρων αφού η διαδικασία είναι χρονοβόρα. Ακόμα και αν τον Σεπτέμβριο χορηγηθούν τελικά από το ΥπΑΑΤ οι ετικέτες πιστοποίησης, είναι σχεδόν αδύνατο να προλάβει να πιστοποιηθεί ο σπόρος μέχρι τις σπορές των αγροτών μας.
Για αυτό το λόγο παρακαλούμε για την επίσπευση των σχετικών διαδικασιών για την προμήθεια των ετικετών πιστοποίησης σιτηρών, χωρίς άλλη χρονική καθυστέρηση ώστε να ολοκληρωθεί ομαλά η διαδικασία πιστοποίησης και ο πιστοποιημένος σπόρος να καταλήξει στα χέρια των αγροτών πριν την εποχή της σποράς του.
Διαφορετικά, οι αγρότες μας θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε σπορές με μη πιστοποιημένο σπόρο, από τα τυχόν αποθέματα της περσινής παραγωγής τους. Αυτό θα έχει ένα δυσμενές αποτέλεσμα με τρεις σημαντικές συνιστώσες:
1. Οι αγρότες μας θα χάσουν τη συνδεδεμένη ενίσχυση στα σιτηρά τους, που δίνεται μόνο με τη χρήση πιστοποιημένων σπόρων. Τη στιγμή που το υψηλό κόστος παραγωγής της σιτοκαλλιέργειας καθιστά αναγκαία τη συγκεκριμένη ενίσχυση.
2. Θα υπάρξει ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση του παραγόμενου προϊόντος της σιτοκαλλιέργειας σε μια εποχή που η διατροφική επάρκεια της χώρας μας είναι το ζητούμενο, εν μέσω της συνεχιζόμενης πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία και τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί στη διακίνηση των σιτηρών παγκοσμίως.
3. Και τέλος θα προκύψει πολύ μεγάλη οικονομική ζημιά στις Ελληνικές σποροπαραγωγικές επιχειρήσεις, που δεν θα προλάβουν να πιστοποιήσουν τους σπόρους που παρήγαγαν και συνεπώς να τους διαθέσουν στην αγορά, ενώ ήδη από μέρους τους θα έχουν προβεί στις απαραίτητες δαπάνες σποροπαραγωγής.
Κ. Υπουργέ,
Γνωρίζοντας την ευαισθησία σας σε τέτοια ζητήματα και παρά το γεγονός ότι η όποια καθυστέρηση στη διαδικασία πιστοποίησης από το ΥΠΑΑΤ μπορεί να μην είναι δική σας ευθύνη, καθότι τώρα αναλάβατε τα καθήκοντα σας, παρακαλούμε να επιληφθείτε και να επιλύσετε το πρόβλημα που έχει προκύψει, διαφορετικά θα έχετε να αντιμετωπίσετε και τις σοβαρές επιπτώσεις αυτής της καθυστέρησης, μαζί με όλα τα άλλα θέματα που απασχολούν τον τελευταίο καιρό το ΥΠΑΑΤ, τους Αγρότες μας και την Αγροτική παραγωγή της χώρας μας γενικότερα».
Νέα πρωτοβουλία ξεκινά η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, η οποία θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Aθηνών. Αφορά το πρόγραμμα Ευφυούς Γεωργίας «Έξυπνη Σπορά».
Το εν λόγω πρόγραμμα θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται στη δοκιμαζόμενη από τις πλημμύρες Θεσσαλία και περιλαμβάνει μία πλατφόρμα η οποία θα δίνει σημαντικές λύσεις για τη βιώσιμη διαχείριση της καλλιέργειας κριθαριού αλλά και για μεγαλύτερες και ποιοτικότερες αποδόσεις παραγωγής. Με την «Έξυπνη Σπορά» θα επιτυγχάνεται καλύτερος προγραμματισμός και εξοικονόμηση κόστους από τους παραγωγούς, καθώς και καλύτερη διαχείριση των φυσικών πόρων.
Να θυμίσουμε ότι από το 2008, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία πραγματοποιεί το πρώτο και μεγαλύτερο στο είδος του Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού μέσω του οποίου προμηθεύεται ελληνικό κριθάρι για την κάλυψη του 100% των αναγκών για την παραγωγή των προϊόντων της, σε συνεργασία με περισσότερους από 2.000 Έλληνες παραγωγούς σε 19 νομούς της χώρας, απορροφά περίπου το 20% της ετήσιας παραγωγής κριθαριού στη χώρα.
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι η Αθηναϊκή Ζυθοποιία ΑΕ συνεργάζεται με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ) από το 2011 με αντικείμενο την «Αξιολόγηση ποικιλιών βυνοποιήσιμου κριθαριού της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας ως προς τα αγρονομικά και ποιοτικά τους χαρακτηριστικά». Μέσω αποδεικτικών αγρών μεγάλης κλίμακας σε διάφορες περιοχές της χώρας μας
α) έχουν αξιολογηθεί και επιλεχθεί σύγχρονες ποικιλίες βυνοποιήσιμου κριθαριού που ανταποκρίνονται καλύτερα στις εδαφο-κλιματικές συνθήκες της χώρας και οι οποίες έχουν αξιοποιηθεί από το Πρόγραμμα της Συμβολαιακής Καλλιέργειας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας,
β) έχουν αυξηθεί οι αποδόσεις και ως εκ τούτου το κέρδος των παραγωγών,
γ) παράγεται κριθάρι υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών και
δ) ενισχύεται η βιώσιμη παραγωγή βυνοποιήσιμου κριθαριού χαμηλών εισροών για την εναρμόνιση της καλλιέργειας στις κατευθύνσεις του «Πρασινίσματος της Γεωργίας».
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο η υπεύθυνη του προγράμματος, καθηγήτρια του ΓΠΑ κ. Γαρυφαλλιά Οικονόμου, «η συνεργασία με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία υλοποιείται με δύο δράσεις. Η πρώτη αφορά την αξιολόγηση στις ελληνικές συνθήκες, της αποδοτικότητας και της ποιότητας εμπορικών ποικιλιών της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας που αναπτύσσονται και παράγονται στο εξωτερικό. Με τη δεύτερη δράση, αξιολογούνται και επιλέγονται νέοι γονότυποι βυνοποιήσιμου κριθαριού, προσαρμοσμένοι στις ελληνικές συνθήκες με στόχο την ανάπτυξη των μελλοντικών ποικιλιών της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στη χώρα μας.
Δύο νέοι γονότυποι μετά από διετή αξιολόγηση από το Ινστιτούτο Ελέγχου Ποικιλιών Καλλιεργούμενων Φυτών-ΥΠΑΑΤ βρίσκονται σε διαδικασία εγγραφής τους στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών Καλλιεργούμενων Φυτών του ΥπΑΑΤ».
«Έξυπνη Σπορά»
Τώρα έρχεται το πρόγραμμα «Έξυπνη Σπορά», που αξιοποιεί την υψηλή επιστημονική κατάρτιση και το εκτενές ερευνητικό έργο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου στον αγροτικό τομέα, με στόχο να προσφέρει, στους πάνω από 2.000 παραγωγούς – συνεργάτες της εταιρείας σε όλη τη χώρα, μια ψηφιακή πλατφόρμα γεωργίας ακριβείας, υπολογισμού άνθρακα, εκτίμησης παραγωγής και βιώσιμης διαχείρισης για την καλλιέργεια κριθαριού, με δυνατότητα επέκτασης και άμεσης εφαρμογής από περισσότερους καλλιεργητές σε όλη την Ελλάδα, καθώς και σε άλλες αροτραίες καλλιέργειες και περιοχές της χώρας. Η πλατφόρμα θα αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια δύο καλλιεργητικών περιόδων του φυτού, ξεκινώντας από τον Απρίλιο του 2024 και ολοκληρώνοντας τον Ιούλιο του 2025.
Ο κ. Σπυρίδων Φουντάς, Καθηγητής στο Τμήμα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής του ΓΠΑ, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «το πρόγραμμα «Έξυπνη Σπορά» έχει τρεις πυλώνες. Με τον πρώτο πυλώνα θα χρησιμοποιήσουμε όλους τους διαθέσιμους αισθητήρες που θα σκανάρουν τα αγροτεμάχια. Επίσης θα χρησιμοποιήσουμε εικόνες μέσω drones και δορυφόρων από τις οποίες θα αντλούνται στοιχεία για την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα των εκτάσεων. Με το δεύτερο πυλώνα θα εξετάσουμε από τις πρακτικές που χρησιμοποιούν οι παραγωγοί, στην κατεργασία εδάφους, την λίπανση και την άρδευση, τις οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις που υπάρχουν, με στόχο την μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Και ο τρίτος πυλώνας θα είναι η δημιουργία της πλατφόρμας που θα γίνει σε δύο φάσεις - τέλος 2024 και άνοιξη του 2025 - στην οποία θα συμπεριληφθούν τα συγκεκριμένα δεδομένα. Η πλατφόρμα θα είναι ανοικτή και θα μπορούν οι συνεργαζόμενοι παραγωγοί κριθαριού να ελέγχουν τα αποτελέσματα από τις πρακτικές που κάνουν και τον οικονομικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο που έχουν».
Οφέλη στον παραγωγό
Όπως αναφέρει η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, η πλατφόρμα αναμένεται να επιφέρει πολλαπλά οφέλη για τους παραγωγούς, τόσο σε οικονομικό όσο και σε περιβαλλοντικό/ενεργειακό επίπεδο.
Σε οικονομικό επίπεδο:
Θωράκιση στις συνεχείς οικονομικές αλλαγές
Οικονομική σύγκριση των παραδοσιακών και βιώσιμων καλλιεργητικών πρακτικών
Ανάλυση κόστους και κατάρτιση προϋπολογισμού της διαχείρισης
Αξιολόγηση οικονομικών προτάσεων
Αποτύπωση οικονομικών στοιχείων και προτάσεων στην έκθεση αναφοράς για κάθε αγροτεμάχιο
Σε περιβαλλοντικό επίπεδο:
Συμμόρφωση με περιβαλλοντικούς κανονισμούς
Υπολογισμός αποτυπώματος άνθρακα
Ενεργειακή σύγκριση παραδοσιακών και βιώσιμων καλλιεργητικών πρακτικών
Προστασία απέναντι από την κλιματική αλλαγή
Αποτύπωση περιβαλλοντικών στοιχείων και προτάσεων στην έκθεση αναφοράς για κάθε αγροτεμάχιο
Σε επίπεδο παραγωγής:
Βελτίωση της ποιότητας του καρπού
Μεγαλύτερες και ποιοτικότερες αποδόσεις παραγωγής
Για την εξοικείωση και την εκπαίδευση των παραγωγών στις νέες τεχνολογίες θα πραγματοποιηθούν σχετικά σεμινάρια και workshops, που θα παρουσιάζουν την πλατφόρμα και τις δυνατότητες της στους παραγωγούς.
Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών παρουσίασαν σε κοινή εκδήλωση το νέο πρωτοποριακό πρόγραμμα Ευφυούς Γεωργίας «Έξυπνη Σπορά», μια σημαντική πρωτοβουλία της μεγαλύτερης ελληνικής ζυθοποιίας, που επενδύει στο μέλλον του ελληνικού αγροτικού τομέα και στη δημιουργία μιας νέας γενιάς παραγωγών. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η δημιουργία ενός άμεσα εφαρμόσιμου και εύχρηστου εργαλείου που να ενδυναμώνει και να θωρακίζει τους παραγωγούς απέναντι στις σύγχρονες οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Ως αφετηρία του μεγάλου αυτού έργου επιλέχθηκε η περιοχή της Θεσσαλίας, η ενίσχυση της οποίας αποτελεί προτεραιότητα, τόσο για τη σημασία της για τον αγροτικό τομέα της Ελλάδας, όσο και για την ανάγκη προστασίας της από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η εκδήλωση για την έναρξη του προγράμματος πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο της Βιβλιοθήκης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου. Στην εκδήλωση υπήρξε χαιρετισμός από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Λευτέρη Αυγενάκη. Επισημαίνεται ότι το αμέσως επόμενο διάστημα η Αθηναϊκή Ζυθοποιία θα επιδιώξει σχετικές ενημερωτικές συναντήσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε τοπικό και σε κεντρικό επίπεδο.
Το πρόγραμμα «Έξυπνη Σπορά» αξιοποιεί την υψηλή επιστημονική κατάρτιση και το εκτενές ερευνητικό έργο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου στον αγροτικό τομέα, με στόχο να προσφέρει στους παραγωγούς μια ψηφιακή πλατφόρμα γεωργίας ακριβείας, υπολογισμού άνθρακα και εκτίμησης παραγωγής για την καλλιέργεια κριθαριού, με δυνατότητα επέκτασης και άμεσης εφαρμογής σε άλλες αροτραίες καλλιέργειες και περιοχές της χώρας.
Μέσα από ένα καινοτόμο μοντέλο συλλογής δεδομένων από πολλαπλές πηγές, επεξεργασίας δεδομένων και πρόβλεψης παραγωγής με τη χρήση αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης, η ψηφιακή πλατφόρμα θα δίνει σημαντικές λύσεις για τη βιώσιμη διαχείριση της καλλιέργειας και μεγαλύτερες και ποιοτικότερες αποδόσεις παραγωγής, επιτρέποντας, παράλληλα, καλύτερο προγραμματισμό και εξοικονόμηση κόστους από τους παραγωγούς καθώς και την καλύτερη διαχείριση των φυσικών πόρων.
Η σημαντική πρωτοβουλία της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας αποτελεί ένα ορόσημο στη διαχρονική στήριξη του πρωτογενούς τομέα από την εταιρεία. Μέσω του Προγράμματος Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού, του πρώτου και μεγαλύτερου στο είδος του στην Ελλάδα, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία συνεργάζεται με περισσότερους από 2.000 καλλιεργητές σε όλη την Ελλάδα, χρησιμοποιεί 100% ελληνικό κριθάρι για όλα τα τοπικώς παραγόμενα προϊόντα της, απορροφά περίπου το 20% της ετήσιας παραγωγής κριθαριού στη χώρα και πιστοποιεί το 98% αυτού ως προϊόν βιώσιμης καλλιέργειας.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, κ. Αλέξανδρος Δανιηλίδης δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που η άρρηκτη σύνδεση της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας με τον πρωτογενή τομέα αποκτά σήμερα νέο περιεχόμενο, με μια πρωτοβουλία που ενισχύει τους καλλιεργητές – συνεργάτες μας με σύγχρονα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής. Ξεκινάμε από τη Θεσσαλία, την καρδιά της παραγωγικής Ελλάδας και μια περιοχή που έχει πληγεί ιδιαιτέρως από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης. Πιστεύουμε βαθιά πως αντίστοιχες πρωτοβουλίες, οι οποίες με οδηγό την καινοτομία προωθούν τόσο την περιβαλλοντική όσο και την οικονομική βιωσιμότητα, αποτελούν μέρος ενός καλύτερου αύριο».
Ο Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστήμιου Αθηνών, κ. Σπυρίδων Κίντζιος, δήλωσε: «Η κλιματική αλλαγή μας φέρνει αντιμέτωπους με ριζικές αλλαγές στον αγροτικό τομέα. Τόσο η ανάπτυξη των καλλιεργειών, όσο και οι φυσικοί πόροι παίρνουν νέα μορφή και ταυτότητα, που οφείλουμε να σεβόμαστε και να προστατεύουμε. Το πρόγραμμα «Έξυπνη Σπορά», σε συνεργασία με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία, πυλώνα της γεωργίας στη χώρα μας, συμβάλλει στην κατανόηση των νέων συνθηκών από τους παραγωγούς και στην εκσυγχρόνιση του πρωτογενούς τομέα, ώστε να ανταποκρίνεται στο σήμερα και στο μέλλον».
Μετά τα τρόφιμα το ΥπΑΑΤ ανακοίνωσε ότι το 2023 έκανε 34.758 ελέγχους σε ζωοτροφές, λιπάσματα και πολλαπλασιαστικό υλικό.
Το ερώτημα που υπάρχει βέβαια είναι που βρέθηκαν όλοι αυτοί οι υπάλληλοι για να κάνουν ελέγχους.
«Το ΥΠΑΑΤ έχει λάβει μέτρα συγκράτησης του κόστους παραγωγής στον πρωτογενή τομέα και στήριξης των παραγωγών», απαντά ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε αναφορά που κατέθεσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης, με θέμα «Σε αδιέξοδο παραγωγοί και επαγγελματίες πωλητές Λαϊκών Αγορών».
Όπως αναφέρει το ΥπΑΑΤ, η μείωση του κόστους παραγωγής αποτελεί βασικό πυλώνα της πολιτικής του Υπουργείου, διαχρονικά, με στόχο - μεταξύ άλλων - και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων.
Και προσθέτει: Ειδικότερα, ανάμεσα στις δράσεις που υλοποιούνται, βρίσκονται και οι έλεγχοι που διενεργούνται από τη Γενική Διεύθυνση Αποκεντρωμένων Δομών του ΥΠΑΑΤ στα αγροεφόδια (ζωοτροφές, λιπάσματα, πολλαπλασιαστικό υλικό), σε όλα τα στάδια διακίνησής τους, προκειμένου να διασφαλιστεί η προμήθεια ασφαλών και υψηλής ποιότητας αγροεφοδίων στους παραγωγούς.
Το 2023 διενεργήθηκαν συνολικά 34.758 έλεγχοι, εκ των οποίων:
- 3.234 σε λιπάσματα
- 30.126 σε πολλαπλασιαστικό υλικό
- 1.398 σε ζωοτροφές,
ενώ υποβλήθηκαν 503 εκθέσεις ελέγχου για μη συμμόρφωση προϊόντων αγροεφοδίων, τα οποία διακινούνται στην αγορά.
«Το ΥΠΑΑΤ στηρίζει και προωθεί τον τομέα των οπωροκηπευτικών μέσα από τις Οργανώσεις Παραγωγών, με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας αυτών των Οργανώσεων και του ειδικού στόχου διατήρησης και προστασίας του Περιβάλλοντος», επισημαίνει ο Υπουργός.
Μάλιστα, στη νέα ΚΑΠ 2023-2027, στις παρεμβάσεις που αφορούν τα οπωροκηπευτικά, οι Οργανώσεις Παραγωγών θα περιλαμβάνουν υποχρεωτικά στα προγράμματά τους, σε ποσοστό 2%, δράσεις που θα έχουν ως στόχο την έρευνα για βιώσιμες μεθόδους παραγωγής, καινοτόμες πρακτικές και τεχνικές παραγωγής που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και δίνουν ώθηση στην ανάπτυξη αγορών.
Επισημαίνεται, ακόμη, ότι προ ημερών, υπεγράφη εκ μέρους του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη, η ΚΥΑ για την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο. Η εν λόγω Κοινή Υπουργική Απόφαση προβλέπει ότι το ποσό επιστροφής του ΕΦΚ που δικαιούνται οι αγρότες είναι ανεκχώρητο και ακατάσχετο από το ελληνικό δημόσιο ή οποιονδήποτε τρίτο.
Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι η κυβέρνηση έχει προβεί στη μείωση του ΦΠΑ για αγορά λιπασμάτων και ζωοτροφών από το 13% στο 6%.
Η 7η Επιστημονική Συνάντηση για τις Τοπικές και Γηγενείς Ποικιλίες επιδιώκει να φέρει κοντά επιστήμονες από διαφορετικά πεδία και παράλληλα να αναπτύξει έναν γόνιμο διάλογο με τους παραγωγούς των προϊόντων που προέρχονται από Τοπικές και Γηγενείς ποικιλίες. Προχωρώντας έτσι σε μία από κοινού διερεύνηση και κατανόηση των ιστορικών, πολιτισμικών, γεωπονικών και οικονομικών παραγόντων που έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση των τοπικών ποικιλιών. Τελικός στόχος είναι η ανάδειξη των μελλοντικών προοπτικών που οι τοπικές ποικιλίες ανοίγουν στην έρευνα, την οικονομία την κοινωνία και γενικότερα στο ανθρωπογενές περιβάλλον.
21 Μαρτίου 2024, 8:30-17:30, Αμφιθέατρο Λεωνίδας Ζέρβας, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Λεωφόρος Βασιλέως Κωνσταντίνου 48 (Μετρό Ευαγγελισμός)
Η 7η Συνάντηση Επιστημονική Συνάντηση για τις Τοπικές και Γηγενείς Ποικιλίες που διοργανώνουν το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών θα μεταδοθεί και διαδικτυακά.
Οδηγίες για να παρακολουθήσετε διαδικτυακά την Συνάντηση είναι αναρτημένες εδώ όπως είναι και το Πρόγραμμα και η σχετική Ανακοίνωση. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.
Είναι η ώρα να ανοίξει η συζήτηση για την αναδιάρθρωση καλλιεργειών, δήλωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, από το βήμα της Food Expo.
Σε συνδυασμό με τα νέα δεδομένα που έχει επιφέρει η κλιματική κρίση, επεσήμανε ο Υπουργός, είναι η ώρα να ανοίξει η συζήτηση για την αναδιάρθρωση καλλιεργειών.
«Δεν μπορούμε να συζητάμε για συγκεκριμένα μοντέλα που μάθαμε να ακολοθούμε χωρίς να λαμβάνουμε υπ' όψιν μας συγκεκριμένα δεδομένα (όπως τι νερό απαιτείται) αλλά παράλληλα και τι ζητάει η αγορά.
Θα παράξουμε αυτό που η ίδια η αγορά ζητάει», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι «αυτή η κουβέντα που γίνεται για πολλά χρόνια αλλά ουδέποτε υλοποιήθηκε, θα προχωρήσει».
Θυμίζουμε ότι η «Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών», που περιλαμβανόταν στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, αφορούσε υπό σύσταση νομικά πρόσωπα και όχι φυσικά πρόσωπα (παραγωγούς) και με προϋπολογισμό ύψους 166.720.000 ευρώ.
Η εξωστρέφεια για την ενδυνάμωση του πρωτογενούς τομέα
Μέσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις, οι οποίες απειλούν την ύπαρξη του πρωτογενούς τομέα, όπως η κλιματική κρίση και η διεθνής γεωστρατηγική αστάθεια, καλούμαστε να διαβάσουμε σωστά τα δεδομένα και να κάνουμε σωστές ενέργειες που θα εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα του κλάδου. «Με πλάνο, όραμα και ολιστικό σχεδιασμό να καταφέρουμε τον δομικό μετασχηματισμό του πρωτογενούς τομέα», τόνισε ο ΥπΑΑΤ, εκφράζοντας τον στόχο του Υπουργείου στη νέα εποχή.
Βασικό εργαλείο της χώρας μας στην προσπάθεια αυτή είναι, όπως σημείωσε, τα κονδύλια 19.3 δις που εξασφάλισε η Ελλάδα από την ΚΑΠ, τα οποία θα βοηθήσουν τους παραγωγούς να προσδώσουν νέα χαρακτηριστικά στον αγροδιατροφικό τομέα. «Οφείλουμε να τον εξελίξουμε από το παραδοσιακό πρότυπο και χαρακτηριστικά όπως οι νέες τεχνολογίες, οι συνέργειες, η πράσινη ανάπτυξη και η εξωστρέφεια να γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των αγροτών», τόνισε.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στην εξωστρέφεια, σημείωσε ότι «αποτελεί προϋπόθεση ώστε να καταστήσουμε τον πρωτογενή τομέα έναν εκ των βασικών πυλώνων ανάπτυξης της χώρας μας, απελευθερώνοντας το δυναμικό του ελληνικού οικοσυστήματος της αγροτικής οικονομίας αλλά και να ενισχύσουμε αποτελεσματικά τα μοναδικής ποιότητας προϊόντα της ελληνικής γης και να καταφέρουμε την ενίσχυση της διείσδυσής τους στις διεθνείς αγορές».
Ο Υπουργός προέτρεψε, ακόμη, τους παραγωγούς να αναδείξουν περαιτέρω την αδιαμφισβήτητη ποιότητα των ελληνικών προϊόντων, η οποία δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων.
Ο υπουργός κάλεσε όλους τους φορείς να συμπράξουν γιατί μόνο έτσι, κατέληξε, «η μετάβαση προς έναν έξυπνο, βιώσιμο, ανταγωνιστικό, ανθεκτικό και έντονα αναπτυξιακό ελληνικό αγροδιατροφικό τομέα θα είναι επιτυχημένη».
Μέτρα στήριξης
Προς την κατεύθυνση αυτή ο Υπουργός ανέφερε ενδεικτικά ότι: Ενθαρρύνεται εκ μέρους του υπουργείου «η συμμετοχή των παραγωγών σε εθνικά συστήματα ποιότητας όπως οι πιστοποιήσεις κατά Agro, διαδικασία που στηρίζουμε ήδη από το ΠΑΑ μέσω του μέτρου 3.1 «Στήριξη για νέα συμμετοχή σε συστήματα ποιότητας», σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, και με πόρους της τάξης των 50 εκ. ευρώ»
«Τρέχουν» προγράμματα προώθησης γεωργικών προϊόντων και οίνου σε χώρες της ΕΕ ή και σε τρίτες χώρες. Τα προγράμματα χρηματοδοτούνται από ενωσιακά ή εθνικά κεφάλαια σε ποσοστά από 50 έως και 80%.
Για τα γεωργικά προϊόντα, υλοποιούνται την τρέχουσα περίοδο συνολικά 22 προγράμματα με συνολικό προϋπολογισμό 42,7 εκ. ευρώ, ενώ βρίσκονται σε διαδικασία συμβασιοποίησης 6 ακόμη εγκεκριμένα προγράμματα συνολικού προϋπολογισμού 11,7 εκ. ευρώ.
Για την προώθηση οίνου, την περίοδο 2019-2023 υλοποιήθηκαν 33 προγράμματα με συνολικό προϋπολογισμό 25 εκ. ευρώ, με την περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας να υλοποιεί πρόγραμμα προώθησης οίνων με χώρες-στόχους την Κορέα και την Ιαπωνία, προϋπολογισμού 1.840.760 €. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε επιτυχώς και ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2023.
Για την περίοδο 2023-2027, υπάρχουν στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ παρεμβάσεις ετήσιου προϋπολογισμού 12,8 εκ ευρώ για την προώθηση οίνου.
Η Ομάδα Παραγωγών (ΟΠ) Επιτραπέζιων Σταφυλιών «Μακεδονικοί Αμπελώνες» εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει τα εξής:
Κατά την εφαρμογή της συναφθείσης σύμβασης μεταξύ της «Μακεδονικοί Αμπελώνες» που εδρεύει στην Τέρπυλλο Κιλκίς και των εταιρειών:
1. Luribay Business INC, 2. POLAR FRUIT EUROPA SL BARCELONA SPAIN,
έχει απαγορευτεί η παραγωγή και η διακίνηση επιτραπέζιων σταφυλιών της ποικιλίας A C S V 01 – PRISTINE (όπως αυτή εμφανίζεται στον Ευρωπαϊκό και τον Ελληνικό κατάλογο προστατευμένων ποικιλιών) όπως και άδεια χρήσης της ονομασίας PRISTINE-BLANC SEEDLESS στην Ελλάδα.
Προειδοποιούμε αυστηρά:
Τους παραγωγούς φυτών (ΦΥΤΩΡΙΑ), τους παραγωγούς σταφυλιών, τους χονδρεμπόρους και όλα τα καταστήματα διάθεσης φρούτων, συμπεριλαμβανομένων των υπεραγορών (super market) να μην προβούν σε οποιαδήποτε παράνομη αναπαραγωγή, καλλιέργεια, διακίνηση και εμπορία φυτών ή προϊόντων - φρούτων της ποικιλίας ACSV-PRISTINE.
Η παραγωγή και η διακίνηση της παραπάνω ποικιλίας ανήκει αποκλειστικά στην «Μακεδονικοί Αμπελώνες».
Επιφυλασσόμαστε παντός νόμιμου δικαιώματός μας για την προάσπιση των περιουσιακών μας συμφερόντων και της φήμης της εταιρείας μας.
Για την παράνομη παραγωγή και εμπορία ποικιλιών δενδρυλλίων ροδάκινων και νεκταρινιών που παράγονται αποκλειστικά και μόνο από τους παραγωγούς αναφέρεται ανακοίνωση του Α.Σ.Ε.Π.Ο.Π. Βελβεντού.
Συγκεκριμένα η Πληρεξούσια Δικηγόρος του συνεταιρισμού αναφέρει τα εξής:
Για την παράνομη παραγωγή και εμπορία ποικιλιών δενδρυλλίων ροδάκινων και νεκταρινιών που παράγονται αποκλειστικά και μόνο από τους παραγωγούς του Αγροτικού Συνεταιρισμού με την επωνυμία «ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΩΛΗΣΕΩΣ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΥΝ.Π.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο «Α.Σ.Ε.Π.Ο.Π. Βελβεντού», που εδρεύει στην Τ.Κ. Βελβεντού (ΤΚ 504 00), της Δ.Ε. Βελβεντού και Δήμου Βελβεντού, με την ονομασία «VELVITA» ανακοινώνουμε ότι:
Κατ’ εφαρμογή της συναφθείσας σύμβασης μεταξύ της ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ εδρεύουσας στην Κοζάνη και της εταιρείας με την επωνυμία «VIVEROS PROVEDO S.A.», εδρεύουσα στην Ισπανία, έχει απαγορευθεί η παραγωγή και διακίνηση δενδρυλλίων:
- ροδάκινων (PRO 514 Extreme® 514,PRO 725 Extreme® 725, PEACH PRO 460 Extreme® 460, PEACH PRO 568 Extreme® 568) και
- νεκταρινιών (PRO 761 Extreme® 761, PRO 710 Extreme® 710, PRO C 165 Extreme® Red, PRO C 140 Extreme® Shine, PRO 733 Extreme® 733, NECTARINE PRO 614 Extreme® Candy) της προστατευμένης φυτικής ποικιλίας μας.
Επειδή είμαστε αποκλειστικοί δικαιούχοι τόσο των φυτικών αυτών ποικιλιών ροδάκινων και νεκταρινιών όσο και του Ελληνικού Σήματος «VELVITA» και επειδή δεν έχουμε παραχωρήσει άδεια παραγωγής και εμπορίας δενδρυλλίων ροδάκινων – νεκταρινιών των ως άνω ποικιλιών, όπως και άδεια χρήσης της ονομασίας (σήματος) «VELVITA» στην Ελλάδα.
Προειδοποιούμε αυστηρά:
Τους παραγωγούς δενδρυλλίων-φυτώρια, τους παραγωγούς ροδάκινωννεκταρινιών, τις συνεταιριστικές οργανώσεις, τους χονδρεμπόρους ροδάκινων-νεκταρινιών και τις υπόλοιπες βιομηχανίες εμπορίας-μεταποίησης ροδάκινων και νεκταρινιών να μην προβούν σε οποιαδήποτε παράνομη αναπαραγωγή, συσκευασία διακίνηση και εμπορία δενδρυλλίων και φρούτων των προαναφερόμενων ποικιλιών, οι οποίες ανήκουν αποκλειστικά στον ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ ΣΥΝ.ΠΕ, χωρίς ειδική και αποδεδειγμένη εξουσιοδότησή μας. Αλλιώς, επιφυλασσόμαστε παντός νομίμου δικαιώματος μας για την προάσπιση των περιουσιακών μας συμφερόντων και της φήμης και της πίστης της εταιρίας μας στον χώρο των συναλλαγών.
Τον Ιούλιο 2023, η Commission δημοσίευσε μία πρόταση με σκοπό να άρει τoυς περιορισμούς που αφορούν το φυτικό υλικό που προκύπτει από νέες τεχνολογίες gene-editing (γονιδιδιακής επεξεργασίας).
Αυτή η πρόταση είναι μέρος ενός πακέτου μέτρων που έχουν ως στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τομέα γεωργίας και τροφίμων της ΕΕ. Η ρύθμιση των νέων γονιδιωματικών τεχνικών έρχεται με σκοπό την απόκτηση πρόσβασης των αγροτών και τηνοτρόφων σε τεχνολογίες αιχμής.
Τι είναι οι Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (NGTs);
Οι γονιδιωματικές τεχνικές είναι τεχνικές που μπορούν να αλλάξουν το γενετικό υλικό ενός οργανισμού. Στη μελέτη της Επιτροπής, ο όρος νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGTs) χρησιμοποιείται για να αναφέρεται σε τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν τις τελευταίες δύο δεκαετίες μετά την έγκριση της Οδηγίας 2001/18/ΕΚ. Οι NGTs αναφέρονται σε μια ποικιλία τεχνικών που μεταβάλλουν το γενετικό υλικό ενός οργανισμού. Δεν υπήρχαν ακόμη το 2001, όταν εγκρίθηκε η νομοθεσία της ΕΕ για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (GMO). Επί του παρόντος, τα φυτά που λαμβάνονται από NGT τεχνικές υπόκεινται στους ίδιους κανόνες με τα GMO.
Σύμφωνα με την Commision, οι νέες τεχνικές γονιδιωματικής (NGT) είναι εργαλεία καινοτομίας αιχμής που θα συμβάλλουν στην αύξηση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας της τροφικής αλυσίδας. Δίνουν την δυνατότητα ανάπτυξης βελτιωμένων φυτικών ποικιλιών, όπως για παράδειγμα με αντοχή στην αλλαγές του κλίματος, σε εχθρούς ή ασθένειες, ποικιλιών με λιγότερες απαιτήσεις σε λιπάσματα ή φυτοφάρμακα με ταυτόχρονη συμβολή στην μείωση χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων στο 50%, που είναι και στόχος της ΕΕ, ποικιλίες με μεγαλύτερες αποδόσεις, μείωση εξαγωγών, κτλ. Το μεγάλο πλεονέκτημα των τεχνικών αυτών είναι οι εξειδικευμένες, με μεγαλύτερη ακρίβεια και ταχύτητα αλλαγές, οι οποίες θα μπορούσαν να επιτευχθούν και με κλασικές μεθόδους βελτίωσης, όπως οι διασταυρώσεις.
Εν συντομία, η Ευρωπαϊκή επιτροπή προτείνει την καθιέρωση δύο κατηγοριών υλικού που προκύπτει από νέες τεχνικές γονιδιωματικής:
α) Υλικό το οποίο είναι συγκρίσιμο με φυσικό και συμβατικό φυτικό υλικό, και
β) φυτά με περισσότερο σύνθετη τροποποίηση.
Οι κατηγορίες θα υπόκεινται σε διαφορετικές απαιτήσεις δημιουργίας και διάθεσης μέχρι να φτάσουν στην αγορά, ανάλογα με τα τροποποιημένα χαρακτηριστικά και την κατηγορία κινδύνου. Το υλικό της δεύτερης κατηγορίας θα υπόκειται σε εκτεταμένο έλεγχο σύμφωνα με την διαδικασία της Οδηγίας για τους GMO οργανισμούς.
Τη Δευτέρα, 11 Δεκεμβρίου 2023, η Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (COM AGRI) συνεδρίασε με σκοπό την αξιολόγηση της δέσμης μέτρων για το υλικό NGT.
Οι κυβερνήσεις εξέφρασαν έντονη ανησυχία σχετικά με την ασφάλεια των προϊόντων, την σήμανση αυτών και την αποδοχή τους από τους καταναλωτές. Η κύρια ανησυχία είναι ο έλεγχος της 1ης κατηγορίας NGT προϊόντων, η οποία θα μπορούσε να μετατραπεί σε μία ευρεία κατηγορία γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, η οποία θα παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη.
Γαλλία και Ισπανία συμφωνεί ότι πρέπει να υπάρξει αποκλεισμός όλων των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών από την βιολογική γεωργία, και των φυτών με ανθεκτικά σε ζιζανιοκτόνα από την 1η κατηγορία. Η Γερμανία από την πλευρά της μίλησε για την ανάγκη για κοινωνική συναίνεση και το δικαίωμα των καταναλωτών στο να έχουν γνώση για το αν οποιοδήποτε τρόφιμο είναι προιόν οποιαδήποτε γενετικής τροποποίησης. Άλλες χώρες, όπως η Ρουμανία και η Πολωνία έδειξαν την αντίθεση τους στην τρέχουσα μορφή της νομοθεσίας.
Κάποια από τα αιτήματα περιλάμβαναν τον πλήρη διαχωρισμό των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων από τις συμβατικές καλλιέργειες και τον πλήρη χαρακτηρισμό τον προϊόντων με σήμανση καθόλη τη ζωή τους έως το τέλος της τροφικής αλυσίδας, με πλήρη ανάλυση κινδύνου, και για τις δύο κατηγορίες υλικών και τελικών προϊόντων. Οι ενώσεις της βιομηχανίας σπόρων θέλουν επίσης να συμπεριληφθεί η απαγόρευση πατέντας ή δικαιωμάτων για τους σπόρους της κατηγορίας 1, με σκοπό την ελεύθερη πρόσβαση των αγροτών και κτηνοτρόφων στα προϊόντα αυτά.
Υπενθυμίζεται ότι η προτεινόμενη μεταρρύθμιση θα δημιουργήσει δύο νέες κατηγορίες γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, με την πρώτη να θεωρείται ισοδύναμη με την συμβατική βελτίωση ή αναπαραγωγή και τη δεύτερη να υπόκειται σε ελαφριά ρύθμιση συγκριτικά με ότι ισχύει σήμερα για τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες, των οποίων η εμπορική καλλιέργεια περιορίζεται στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, ενώ ο περιορισμός δεν θα ισχύει για τις νέες κατηγορίες.
Η Γερμανία απείχε από την ψηφοφορία ενώ η Ελλάδα, η Κροατία, η Μάλτα, η Αυστρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Ουγγαρία και η Κύπρος ψηφίζουν κατά. Ωστόσο, η πλειονότητα των Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ είναι υπέρ της πρότασης. Παραμένει όμως αβέβαιο το γεγονός εάν θα επιτευχθεί εντέλει συμφωνία πριν τις Ευρωεκλογές.
Οι αντιδράσεις για την πρόταση της Επιτροπής είναι πολύπλευρες. Οι βιομηχανίες ζωοτροφών και βιοτεχνολογίας βρίσκουν θετική την πρόταση, ενώ τα ο τομέας των βιολογικών τροφίμων και γεωργίας κατέκρινε την πρόταση της Επιτροπής στην αφαίρεση των NGT προϊόντων από το υπάρχον πλαίσιο, καθώς αφήνει τα συστήματα βιολογικών τροφίμων απροστάτευτα.
Ένα γεγονός είναι ότι πραγματικά απαιτούνται νέες τεχνικές βελτίωσης που θα επιταχύνει τις τρέχουσες ιδέες και προγράμματα βελτίωσης και που θα φέρει “καλύτερα” προιόντα στην αγορά. Γεγονός που θα ενισχύσει τους Ευρωπαίους αγρότες στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τις δυσμενείς επιπτώσεις της, αλλά θα τους κάνει και πιο ανταγωνιστικούς εμπορικά.
Αυτή τη στιγμή οι κανονισμοί της ΕΕ διαφέρουν από αυτές των ΗΠΑ και τη Αυστραλίας, γεγονός που δημιουργούν ανισότητες και προκλήσεις στο διεθνές εμπορικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα όμως, οι αυστηροί κανονισμοί της ΕΕ, δημιουργεί πιο ασφαλές πλαίσιο καλλιέργειας προϊόντων, έναντι στις όποιες πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της τεχνολογίας γονιδιωματικής επεξεργασίας.
Στο ενδιάμεσο, το πλαίσιο αυτό μέτρων αποδίδει μία ισορροπία μεταξύ των πλεονεκτημάτων της τεχνολογίας και της καινοτομίας και της διατήρησης υψηλού επιπέδου προστασίας του ανθρώπου, των ζώων και του περιβάλλοντος.
Από την πλευρά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Νέων Αγροτών κρίνει θετικά την πρόταση, πιστεύοντας ότι δημιουργείται η ευκαιρία στοχευμένης γενετικής τροποποίησης η οποία θα βοηθήσει τους αγρότες να προσαρμοστούν στα προβλήματα που δημιουργούνται λόγω κλιματικής αλλαγής, μέσω καλύτερα προσαρμοζόμενων ποικιλιών.
Επιπλέον, υπάρχει και η άποψη ότι αυτό το σχέδιο είναι επικίνδυνο για την ευρωπαϊκή αυτονομία υλικού, και θα οδηγήσει στην μονοπώληση των γενετικών προϊόντων και καλεί την Επιτροπή να δράσει υπέρ της ελευθερίας των αγροτών και των καταναλωτών. Ακόμα δεν υπάρχει σαφής προστασία της παραγωγής με μέτρα συνύπαρξης των καλλιεργειών, αλλά ούτε και διασφάλιση δίκαιης κατανομής κινδύνων.
Εν κατακλείδι, σημαντικό είναι όμως ότι η πρόταση παρέχει τη βάση για τον αποκλεισμό των φυτών NGT από την δυνατότητα κατοχύρωσης με πατέντα, ενισχύει την επιστημονική βάση και την προβλεψιμότητα της διαδικασίας επαλήθευσης, απομακρύνει τον χαρακτηρισμό σήμανση των σπόρων της κατηγορίας 1, αφαιρεί την σήμανση GMO στα προϊόντα κατηγορίας 2, προσφέρει ρήτρα αναθεώρησης για την απαγόρευση της κατηγορίας 1 στην βιολογική γεωργία, διασφαλίζει την καλλιέργεια και την ελεύθερη διακίνηση του υλικού κατηγορίας 1, και διευρύνει τον ορίζοντα της κατηγορίας 1 για κάποια φυτά της κατηγορίας 2.
Σαλής Κωνσταντίνος
Η Ελλάδα λέει «ναι» στην καινοτομία και η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη σταθερά και δυναμικά τάσσεται υπέρ της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών, αλλά με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν κανόνες.
Την ξεκάθαρη αυτή θέση κατέθεσε στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας στις Βρυξέλλες, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε παρέμβασή του για τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να βρεθεί σε μειονεκτική θέση απέναντι σε άλλες μεσογειακές χώρες, σε σχέση με το ζήτημα αυτό.
Ανάμεσα στις προϋποθέσεις και τους κανόνες που επισήμανε ο ΥπΑΑΤ για την ανάπτυξη των νέων γονιδιωματικών τεχνικών είναι:
Η εξαίρεση των νησιωτικών και ορεινών περιοχών.
Από τη στιγμή που η Προεδρία προτείνει ότι κάθε Κράτος Μέλος θα πρέπει να διαθέτει όλα τα νόμιμα μέσα για να εξασφαλίσει και να εφαρμόσει προσαρμοσμένους και ειδικούς κανόνες συνύπαρξης για τις βιολογικές καλλιέργειες, αυτό θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και το δικαίωμα απαγόρευσης της καλλιέργειας των νέων αυτών φυτών σε περιοχές όπου η συνύπαρξη είναι πρακτικά ή οικονομικά μη εφικτή ή ανεπιθύμητη.
Για την Ελλάδα η κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας των τεχνικών αυτών, παραμένει «κόκκινη γραμμή» και το φυτικό υλικό από αυτές τις νέες τεχνικές θα πρέπει να εξαιρείται από τις ρυθμίσεις της σχετικής Οδηγίας.
Τα φυτά νέων γονιδιωματικών τεχνικών, κατηγορίας 1, σύμφωνα με το πνεύμα και την προσέγγιση του παρόντος κανονισμού θεωρούνται συμβατικά φυτά και συνεπώς θα πρέπει να υπόκεινται στο πλαίσιο των ρυθμίσεων των φυτικών ποικιλιών, ενθαρρύνοντας έτσι την αποδοχή της καινοτομίας και υποστηρίζοντας την ευρεία χρήση των νέων ποικιλιών.
Επίσης σε ό,τι αφορά τον κανονισμό για την παραγωγή και εμπορία φυτικού και δασικού αναπαραγωγικού υλικού, ο ΥπΑΑΤ είπε ότι η Ελλάδα συμφωνεί με την πρόταση της ΕΕ και χαιρετίζει τον διαχωρισμό μεταξύ φυτικού και δασονομικού αναπαραγωγικού υλικού αλλά και με τη δομή τους που προσδίδει έμφαση στην εμπορία και στην ποιότητα του πολλαπλασιαστικού υλικού. Αναφερόμενος στις παρεκκλίσεις είπε ότι οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη θεμελιώδη στοιχεία αναφορικά με τους φυτοϋγειονομικούς κινδύνους και τις περιορισμένες ποσότητες.
Συγκεκριμένα πρότεινε:
Τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού για το φυτικό πολλαπλασιαστικό υλικό, ώστε να συμπεριλάβει απαιτήσεις, οι οποίες θα πρέπει να εφαρμόζονται όχι μόνο στο ενδοκοινοτικό εμπόριο αλλά και στις εισαγωγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επιπρόσθετα, μια παράταση της περιόδου για τους τακτικούς ελέγχους από «τουλάχιστον μία φορά κάθε 12 μήνες» σε «τουλάχιστον μία φορά κάθε 18 μήνες», θα δώσει στις αρμόδιες αρχές μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά στον προγραμματισμό των ελέγχων μετά τον πραγματικό κύκλο παραγωγής.
Μεγαλύτερη ευελιξία σχετικά με το κόστος των δραστηριοτήτων πιστοποίησης είναι επίσης επιθυμητή.
Επιπλέον, ότι η παραγωγή και η εμπορία κτηνοτροφικών φυτών δεν μπορούν να ταξινομηθούν ως «ετερογενές υλικό». Υποστηρίζουμε παρέκκλιση για την εισαγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού, που δεν παράγεται για τους σκοπούς της αγοράς.
Ο λωτός είναι μια καλλιέργια που έχει αυξημένο ενδιαφέρον για τους παραγωγούς της χώρας μας και έχουμε πολλές νέες φυτεύσεις. Οι παραγωγοί τον προτιμούν επειδή έχει μειωμένο κόστος καλλιέργειας και οι καταναλωτές στην χώρα μας έχουν αρχίζει να τον προτιμούν.
Ο παραγωγός από τη Νάουσα, Μάκης Αντωνιάδης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ασχολούμε με την καλλιέργεια της ποικιλίας λωτού Rojo Brillante που έχει μεγαλύτερη διάρκεια αποθήκευσης. Οι νές φυτεύσεις ξεκινούν από Δεκέμβριο και μπορεί να γίνουν μέχρι τον Μάρτιο. Επειδή όμως τα δέντρα τον χειμώνα είναι σε λήθαργο αν κάνεις νωρίς τις φυτεύσεις τα δέντρα δεν έχουν ανάγκη άρδευσης. Εγώ προσωπικά κάνω ελεύθερη φύτευση και βάζω τα δέντρα σε αποστάσεις 4 επί 5 μέτρα. Μπορεί να γίνει όμως φύτευση και σε παλμέτα σε 3,5 επί 2 μέτρα. Η αξία του δέντρου ποικιλίας Rojo Brillante είναι στα 2 ευρώ. Ο λωτός ξεκινά να δίνει παραγωγή από το τρίτο χρόνο. Η συγκομιδή γίνεται από τέλος Οκτωβρίου μέχρι μέσα Νοεμβρίου».
Ο κ. Τάσος Χαλκίδης, παραγωγός από τη Βέροια που ασχολείται εδώ και 27 χρόνια με την παραγωγή λωτού ποικιλίας Jiro, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι νέες φυτεύσεις γίνονται μέσα στο χειμώνα. Η τιμή του φυτού κυμαίνεται από 3 έως 3,5 ευρώ. Από τον τρίτο χρόνο ξεκινά ο λωτός να δίνει παραγωγή. Όταν φτάσει το δέντρο 8 έως 9 ετών μπορεί να δώσει μια παραγωγή από 80 έως 100 κιλά, βέβαια με τις σωστές καλλιεργητικές φροντίδες. Εγώ έχω δέντρα μεγάλης ηλικίας που δίνουν παραγωγή έως και 120 κιλά το καθένα.
Εκτιμώ ότι η ελεύθερη φύτευση (4 επί 5 μέτρα) είναι κατάλληλη για τον λωτό. Έχει καλύτερο αερισμό και το βλέπει ο ήλιος. Πάντως η κατανάλωσή του στην χώρα μας κάθε χρόνο ακολουθεί ανοδική πορεία. Όσοι δοκιμάζουν για πρώτη φορά λωτό τους αρέσει και γίνονται φανατικοί καταναλωτές του. Επίσης από τον λωτό μπορούμε να παράγουμε και ξύδι.
Από την πλευρά τους οι παραγωγοί προτιμούν την καλλιέργεια λόγω του μειωμένου κόστους. Η άρδευση γίνεται με πομόνες και είναι ανάλογα τις ανάγκες του φυτού και το έδαφος. Έχει μόνο δύο προληπτικούς ψεκασμούς φυτοπροστασίας, ένα με χαλκό και ένα κατά της μύγας της Μεσογείου.
Υπάρχει ζήτηση για λωτό στην εγχώρια αγορά αλλά θα κάναμε και πολλές εξαγωγές αν δεν υπήρχε το ρώσικο εμπάργκο στα φρούτα και λαχανικά. Οι Ρώσοι γνωρίζουν πολύ καλά τον λωτό και εκτιμούν την καλή ποιότητα».
Στο μεταξύ σε σύσταση Ομάδας Παραγωγών στην καλλιέργεια του λωτού, την πρώτη που θα λειτουργήσει σε όλη την Ελλάδα, ετοιμάζονται να προχωρήσουν αγρότες της Πέλλας. Την προσπάθεια οργανώνει παραγωγός κ. Νίκος Μηνάς, από τα Καλύβια, ενώ στο συνεταιριστικό σχήμα αναμένεται να συμμετάσχουν και άλλοι τουλάχιστον 13 παραγωγοί λωτού της ευρύτερης περιοχής.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νίκος Μηνάς, «η Ομάδα Παραγωγών θα καλλιεργεί συνολικά 250 στρέμματα με λωτό. Το 2024 εκτιμώ ότι θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία. Θέλουμε να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ισπανίας και θα τυποποιούμε την παραγωγή και θα τη διαθέτουμε στην αγορά με ένα brand name.
Οι περισσότεροι παραγωγοί μέλη μας καλλιεργούσαν ροδάκινα αλλά στράφηκαν στην καλλιέργεια λωτού γιατί έχει μικρότερο κόστος παραγωγής. Αρκεί να σας αναφέρω ότι δεν χρειάζεται αραίωμα και η συγκομιδή του καρπού γίνεται με ένα χέρι. Επίσης επειδή είναι νέα καλλιέργεια δεν έχει προβλήματα ασθενειών.
Κυρίως καλλιεργούνται στην χώρα μας δύο ποικιλίες λωτού. Η Rojo Brillante είναι μια ποικιλία που πρέπει να ωριμάσει πριν πάει στην κατανάλωση και η Jiro που πάει απευθείας στην κατανάλωση μετά την συγκομιδή. Οι καταναλωτές έχουν αρχίσει να προτιμούν τον λωτό σαν ένα χειμερινό φρούτο.
Όσον αφορά τις νέες φυτεύσεις όσοι παραγωγοί καλλιεργούν δαμάσκηνα ή ροδάκινα και έχουν τα μηχανήματα προτιμούν να κάνουν φύτευση με παλμέτα. Οι υπόλοιποι κάνουν ελεύθερη φύτευση. Η παλμέτα φέρνει ποσότητα, ενώ η ελεύθερη φύτευση φέρνει μεγέθη που ζητά όμως ο καταναλωτής.
Η ελεύθερη φύτευση γίνεται με 60 - 70 δέντρα το στρέμμα για την ποικιλία Rojo Brillante και με 50 δέντρα το στρέμμα για την ποικιλία Jiro. Μέση απόδοση έχουμε στους 3 τόνους το στρέμμα για την Rojo Brillante και 4 τόνους το στρέμμα για την Jiro. Η αξία των δενδρυλλίων του λωτού κυμαίνεται από 2 έως 2,5 ευρώ».
Υπάρχει ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις στα οπωροφόρα, ποιες καλλιέργειες προτιμούν οι παραγωγοί και γιατί; Ο ΑγροΤύπος μίλησε με εκπροσώπους φυτωρίων και πήρε απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα.
Ο κ. Δημήτριος Μαστρογιαννίδης, από τα φυτώρια Μαστρογιαννίδη, ανέφερε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «εδώ και τρία χρόνια είχαμε μεγάλο αριθμό φυτεύσεων σε βιομηχανικό ροδάκινο σε Πέλλα και Ημαθία. Οι κύριες ποικιλίες Κατερίνα και Άνδρος αλλά και κάποιες ισπανικές ποικιλίες (πρώιμες - όψιμες). Τις ισπανικές ποικιλίες τις προτιμούν οι παραγωγοί γιατί στο πρώτο χέρι μπορούν να συγκομίζουν το 80% της παραγωγής και άρα λύνουν το πρόβλημα με τα εργατικά και μειώνουν το κόστος.
Πριν τις θεομηνίες η Θεσσαλία έδειχνε ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις αμυγδαλιάς. Ενδιαφέρον υπάρχει για την ποικιλία Τέξας (Texas almond) που είναι μια κλασική ποικιλία και προέρχεται από τις ΗΠΑ. Επίσης ενδιαφέρον υπάρχει για την Φυρανιά που είναι γαλλικής προέλευσης. Τελευταία ενδιαφέρον υπάρχει και για την Penta, μια ισπανική αυτογόνιμη ποικιλία αμυγδαλιάς, που έχει πολύ όψιμη ανθοφορία και ενδείκνυται για περιοχές με όψιμους παγετούς.
Ο λωτός είναι μια καλλιέργια που έχει ενδιαφέρον για τους παραγωγούς και έχουμε πολλές νέες φυτεύσεις σε Πέλλα και Ημαθία. Οι παραγωγοί προτιμούν τις εμπορικές ποικιλίες Rojo Brillante και η Jiro. Έχουν μειωμένο κόστος καλλιέργειας και οι καταναλωτές στην χώρα μας έχουν αρχίζει να τις γνωρίζουν.
Τα επόμενα χρόνια αναμένεται να αυξηθεί το ενδιαφέρον για επιτραπέζια ροδάκινα. Σε αυτό βοηθούν οι καλές τιμές που έχουν οι παραγωγοί το τελευταίο διάστημα.
Για νέες φυτεύσεις κερασιάς δείχνουν ενδιαφέρον οι περιοχές της Αγιάς και της Εορδαίας. Μιλάμε κυρίως όμως για υπερπρώιμες και πρώιμες ποικιλίες.
Οι μηλιές δεν έχουν ζήτηση τα τελευταία χρόνια και οφείλεται στα προβλήματα με την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και τα προβλήματα με τις εξαγωγές.
Οι νέες φυτεύσεις ακτινιδιάς έχουν διαφοροποιήσεις ανάλογα με τις τιμές παραγωγού που δίνουν κάθε χρόνο. Ενδιαφέρον υπάρχει για την κύρια ποικιλία της χώρας μας που είναι η Χέιγουορθ (Hayward). Επίσης πολλοί παραγωγοί ρωτάνε για τις κιτρινόσαρκες ποικιλίες αλλά ακόμη οι φυτεύσεις είναι περιορισμένες σε αριθμό. Αρνητικό για την καλλιέργεια είναι το υψηλό κόστος εγκατάστασης (γραμμική φύτευση) που φτάνει τα 2.500-3.000 ευρώ ανά στρέμμα.
Στάσιμη είναι η κατάσταση με τις φυτεύσεις στις καρυδιές.
Στις περιοχές της Πελοποννήσου έχουμε ενδιαφέρον για φυτεύσεις επιτραπέζιου βερίκοκου, κυρίως πρώιμες ποικιλίες. Δεν φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον για την ποικιλία Μπεμπέκου και αναμένεται να έχουμε μείωση της παραγωγής το επόμενο χρονικό διάστημα.
Κανένα ενδιαφέρον δεν έχουμε για αχλαδιές (επιτραπέζιες και βιομηχανικές) και αναμένεται τα επόμενα χρόνια να έχουμε πρόβλημα με τις ποσότητες παραγωγής αχλαδιών στην χώρα μας».
Από την πλευρά του ο κ. Πασχάλης Αποτόλου, υπεύθυνος στα Φυτώρια Αποστόλου, δήλωσε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών που είχαμε τα τελευταία χρόνια και της έλλειψης εργατικών είχαμε μείωση των νέων φυτεύσεων στις κερασιές. Αυτό συμβαίνει αν και έδωσαν καλές τιμές παραγωγού στα όψιμα κεράσια.
Μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για τα επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια. Οι παραγωγοί δείχνουν ενδιαφέρον για κιτρινόσαρκες ποικιλίες που συγκομίζονται από Ιούλιο και Αύγουστο, που είναι και οι πιο εμπορικές ποικιλίες της αγοράς.
Ζήτηση για νέες φυτεύσεις υπάρχει σε όλη την Μακεδονία για τα επιτραπέζια βερίκοκα. Αυτό οφείλεται στο χαμηλό κόστος καλλιέργειας και στην αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές που δίνουν καλές τιμές στο προϊόν. Οι παραγωγοί ζητούν ποικιλίες που συγκομίζονται το διάστημα από 15 Ιουνίου - 15 Ιουλίου.
Μέτριο ενδιαφέρον υπάρχει για νέες φυτεύσεις στις δαμασκηνιές και κυρίως αφορούν τις κιτρινόσαρκες ποικιλίες.
Η μειωμένη φετινή παραγωγή στα μήλα και το άνοιγμα της ινδικής αγοράς έφεραν κάποιες καλές τιμές στουν μηλοπαραγωγούς. Πέρυσι φάνηκε να υπάρχει ένα ενδιαφέρον για κόκκινες ποικιλίες μηλιάς. Ωστοσο εκτιμώ ότι τα επόμενα χρόνια οι φυτεύσεις θα είναι μειωμένες.
Θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια οι νέες φυτεύσεις ακτινιδιάς στην χώρα μας. Θα γίνονται όμως από παραγωγούς που γνωρίζουν την καλλιέργεια και θέλουν να αυξήσουν τις ποσότητες που παράγουν. Κυριαρχεί η ποικιλία Hayward αλλά όλο και περισσότερο ρωτάνε οι παραγωγοί για τις κιτρινόσαρκες ποικιλίες.
Αυξημένη δυναμική θα έχουν τα επόμενα χρόνια οι φυτεύσεις λωτού. Τις ποικιλίες Rojo Brillante και Jiro τις έμαθαν οι καταναλωτές στην χώρα μας και έχουν μειωμένο κόστος για τους παραγωγούς.
Όσον αφορά το κόστος της νέας φύτευσης ο παραγωγός μπορεί για να το καλύψει να ενταχθεί στο πρόγραμμα των Σχεδίων Βελτίωσης. Η διαδικασία είναι ίδια με τις άλλες επενδύσεις. Επίσης υπάρχει δυνατότητα χρηματοδότησης για νέες φυτεύσεις μέσα από τα επιχειρησιακά προγράμματα του τομέα των οπωροκηπευτικών που αφορούν βέβαια συλλογικά σχήματα. Το πρόσφατο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών δεν είχε μεγάλη ζήτηση και εντάχθηκαν μόνο κάποιοι μεγάλοι συνεταιρισμοί».
Από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος συνελήφθη, την περασμένη Πέμπτη, 6 Απριλίου 2023, ημεδαπός κατηγορούμενος για κατάρτιση και διακίνηση πλαστών ετικετών πιστοποίησης σπόρων βαμβακιού, σιταριού και κριθαριού.
Πρόκειται για ιδιοκτήτη εταιρίας εμπορίας σπόρων, η οποία έχει διαγραφεί από τα μητρώα σποροπαραγωγικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού από το 2018, διότι είχε απασχολήσει για παρόμοιο αδίκημα στο παρελθόν.
Όπως προέκυψε, εξέδιδε τιμολόγια πώλησης μέσω της εταιρίας και προμήθευε σε αγρότες τις πλαστές ετικέτες πιστοποίησης σπόρων, οι οποίοι τις υπέβαλαν στον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), προκειμένου να λάβουν οικονομική ενίσχυση.
Οι οικονομικές ενισχύσεις που θα λάμβαναν οι αγρότες με την υποβολή των πλαστών ετικετών πιστοποίησης υπερβαίνει το ποσό των 472.000 ευρώ, ποσό που θα προερχόταν από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Επίσης, η ζημία των νομίμων εταιριών εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού στις οποίες αντιστοιχούσαν οι κατασχεθείσες ετικέτες, υπολογίζεται στο ποσό των 68.000 ευρώ.
Σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν με τη συνδρομή της Διεύθυνσης Αποκεντρωμένων Υπηρεσιών Κεντρικής Μακεδονίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
- 759 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων σίτου, που αντιστοιχούν σε 30.345 κιλά σπόρων σίτου,
- 692 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων βάμβακος, που αντιστοιχούν σε 13.840 κιλά σπόρων βάμβακος,
- 74 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων κριθαριού, που αντιστοιχούν σε 2.590 κιλά σπόρων κριθαριού,
- 7 σφραγίδες, εκ των οποίων 3 δημόσιων φορέων, παραστατικά και χειρόγραφες σημειώσεις και φορητή συσκευή σφράγισης σάκων.
Ο συλληφθείς, με τη δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος του για πλαστογραφία, οδηγήθηκε στην αρμόδια εισαγγελική Αρχή.
Αντιδράσεις υπάρχουν για την νομοθετική ρύθμιση πρόβλεψης καταβολής τελών προς το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για την διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων στα πλαίσια έκδοσης φυτοϋγειονομικών διαβατηρίων από τις φυτωριακές επιχειρήσεις της χώρας (ΦΕΚ 3114Β/2022).
Όπως αναφέρει η σχετική νομοθεσία, σε περίπτωση μη καταβολής των φυτοϋγειονομικών τελών, αναστέλλεται η διενέργεια των προβλεπόμενων ελέγχων και απαγορεύεται η εισαγωγή, εξαγωγή ή η διακίνηση και διάθεση των υπό έλεγχο φυτών, φυτικών προϊόντων ή άλλων αντικειμένων.
Σε ανακοίνωση της ΠΟΓΕΔΥ τονίζεται ότι «είναι γνωστό ότι οι μικρές οικογενειακές Μονάδες αποτελούν τον κορμό των φυτωριακών επιχειρήσεων οι οποίες στηρίζουν την τοπική οικονομία και συμβάλλουν τόσο στην αποφυγή των εισαγωγών όσο και στην τόνωση των εξαγωγών.
Μέχρι και τον Ιούνιο του 2022 οι φυτωριούχοι καλούνταν να καταβάλουν τέλη προς το ΥπΑΑΤ για την έκδοση φυτοϋγειονομικών διαβατηρίων και οι απαιτούμενες εργαστηριακές αναλύσεις επιβάρυναν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου προς το οποίο οι φυτωριούχοι καταβάλουν ετήσια ανταποδοτικά τέλη.
Με μια αναιτιολόγητη και χωρίς διαβούλευση με τους εκπροσώπους των φυτωριούχων απόφαση ο κ. Γεωργαντάς (ως κατεξοχήν αρμόδιος για την γεωργία) εξέδωσε, τον Ιούνιο 2022, απόφαση με την οποία για να εκδοθεί φυτοϋγειονομικό διαβατήριο, εκτός από το πάγιο τέλος, απαιτείται πλέον και η καταβολή ποσού για την διενέργεια των εργαστηριακών εξετάσεων, ποσά που ξεκινούν από τα 80 € ανά φυτικό είδος και δείγμα και φτάνουν ακόμη και στα 250 € ή και πολλαπλά ποσά αν αναφερόμαστε σε πολλά δείγματα.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
1. Αντιλαμβάνεται το κόστος με το οποίο επιβαρύνει φυτωριακές μονάδες οι οποίες για να «πιστοποιήσουν» φυτά μικρού εμπορικού κύκλου (π.χ. αρωματικά) πρέπει να καταβάλουν ποσό που ξεπερνά τα 100 €; Δηλαδή για ένα τζίρο 1.000 € το πολύ ζητείται από το Μπενάκειο το 10% του τζίρου, μάλλον έβαλε συνεταίρο σε μικροεπιχειρηματίες. Αντιλαμβάνεται ότι ωθεί Έλληνες επιχειρηματίες να σταματήσουν να παράγουν; Γνωρίζει ότι από πέρυσι απαιτείται έκδοση φυτοϋγειονομικών διαβατηρίων για το σύνολο των παραγομένων φυτικών ειδών, γεγονός που ούτως ή άλλως επιβαρύνει τους παραγωγούς σε σχέση με το παρελθόν;
2. Πως έχουν προκύψει τα κοστολόγια αυτά αφού οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των φυτωριούχων αναφέρονται σε υπέρογκες χρεώσεις, έξω από τον ανταγωνισμό, για τον οποίο κόπτεται πολιτικά ο κύριος Υπουργός και οι συνυπογράφοντες με αυτόν. Γιατί ενώ καταβάλλονται ανταποδοτικά τέλη προς το Υπ.Α.Α.Τ. για τους ελέγχους, δεν στηρίζεται το σύστημα ελέγχου και είσπραξής των ανταποδοτικών αυτών τελών, έστω και με μικρή άνοδο στις τιμές; Αντιθέτως, κινούμενος ευνοϊκά προς μεγάλους παίκτες μείωσε με μια από τις τελευταίες αποφάσεις του τα ανταποδοτικά τέλη για εισαγωγείς πολλαπλασιαστικού υλικού, ευνοώντας τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις
3. Μήπως με τις ενέργειες αυτές ωθείται η κατάσταση προς την ιδιωτικοποίηση της διαδικασίας αφού θα εξωθηθούν οι ίδιοι οι φυτωριούχοι να απαιτούν τον «υγιή ανταγωνισμό» (εργαστήρια και Ελεγκτές), τα αποτελέσματα του οποίου έχουμε δει σε πλήθος άλλων τομέων; Ας πάρουμε την ηλεκτρική ενέργεια και την δυσφήμιση της Δ.Ε.Η. η οποία είχε προηγηθεί της απελευθέρωσης της αγοράς; Μήπως ποντάροντας στην αγανάκτηση επιχειρεί να επαναλάβει τις μεγάλες του «επιτυχίες» με τους ιδιώτες Ελεγκτές στον ΕΛΓΟ;
4. Από πότε Δημόσιοι Λειτουργοί και συγκεκριμένα οι φυτοϋγειονομικοί Ελεγκτές του ΥπΑΑΤ και των Περιφερειών χρησιμοποιούνται ως εισπράκτορες ενός Νομικού προσώπου, έσοδα του οποίου καλούνται να βεβαιώσουν με έκδοση εντύπου; Έχει αντιληφθεί ο κ. Γεωργαντάς ότι με τις εφαρμοζόμενες πολιτικές οι Γεωπονικές Υπηρεσίες οδεύουν προς λουκέτο; Ποιος θα επιβαρυνθεί με επιπλέον γραφειοκρατία; Έχει αντιληφθεί ότι οδηγεί το σύστημα φυτοϋγείας σε κατάρρευση αφού οι ίδιοι οι φυτωριούχοι θα προσπαθούν να το αποφύγουν για να γλιτώσουν το χαράτσωμα, με ότι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό για την χώρα; Μήπως επιχειρούν να οδηγηθούμε σε αδυναμία εξαγωγών;
5. Ποιες ενέργειες έχει κάνει για την αναβάθμιση των συνθηκών παροχής φυτοϋγειονομικών Υπηρεσιών; Τα Τμήματα των Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του Υπ.Α.Α.Τ. γιατί δεν αξιοποιούνται προς την κατεύθυνση αυτή; Γνωρίζει τις συνθήκες εκτέλεσης φυτοϋγειονομικών επιθεωρήσεων στους Κήπους Έβρου (μάλλον ναι αφού τους έχει επισκεφθεί). Ελπίζουμε ότι δεν θα υιοθετήσει καταστροφικές εισηγήσεις για κλείσιμο του σημείου, θεωρούμε βέβαια ότι πλέον δεν είναι σε θέση να πράξει οποιαδήποτε ενέργεια δεν κατάφερε για σχεδόν ενάμισι έτος που θήτευσε ως Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων».
Η ΠΟΓΕΔΥ τονίζει ότι «στηρίζει τις ελληνικές επιχειρήσεις παραγωγής και εμπορίας φυτών. Στηρίζει την Δημόσια παροχή Υπηρεσιών σε αυτές, όπως γίνεται σε όλα τα προοδευμένα Ευρωπαϊκά Κράτη. Ζητάμε την άμεση τροποποίηση την απόφασης χαρατσώματος των επιχειρήσεων και την ενίσχυση των φυτοϋγειονομικών Υπηρεσιών με Γεωπόνους και μέσα για να κάνουν την δουλειά τους σωστά και με αξιοπρέπεια. Ας σεβαστούν τον Έλληνα παραγωγό και τον Δημόσιο Γεωπόνο, ας ξεχάσουν την δια της πλαγίου προσπάθεια ανάθεσης δημόσιου έργου σε ιδιώτες. Το ενθαρρυντικό τουλάχιστον στην όλη υπόθεση είναι ότι ένας από τους καταστροφικότερους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων των τελευταίων χρόνων, μετράει πλέον πολιτικές ημέρες».
Εκπρόσωποι του κλάδου υποστηρίζουν πως το κόστος των ελέγχων καθίσταται δυσβάσταχτο.
Αλλαγή ή ακόμα καλύτερα και άρση της απόφασης (δείτε εδώ) που μεταφέρει το κόστος των φυτοϋγειονομικών ελέγχων από το κράτος στα ίδια τα φυτώρια ζητούν εκπρόσωποι του κλάδου.
Για το θέμα μιλήσαμε με τον πρόεδρο του συλλόγου φυτωριούχων Κορινθίας, κ. Αναστάσιο Γρούμπο, που διαθέτει φυτωριακή μονάδα στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας. Σύμφωνα με τον κ. Γρούμπο: «Η υπ' αριθμόν 5579/158054 που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 20 Ιουνίου του 2022 μεταφέρει το κόστος φυτοϋγειονομικού ελέγχου από το κράτος στις φυτωριακές μονάδες. Στις δύσκολες εποχές που ζούμε, με το ενεργειακό και όχι μόνο κόστος για μας στα ύψη, με τον τρόπο αυτό, δυσκολεύει ακόμα περισσότερο το οικονομικό τοπίο για μας. Εμείς ως επιχειρήσεις κάνουμε από χρόνια αυστηρούς ελέγχους και επενδύουμε συνέχεια σε αυτό τον τομέα. Επίσης, θεωρώ, ότι αυτή η απόφαση δεν θα κομίσει τίποτα ως προς την αποτελεσματικότητα των ελέγχων».
Ο Σύλλογος Φυτωριούχων Κορινθίας απέστειλε και σχετικό αίτημα (δείτε εδώ) προς τον ΥπΑΑΤ κ. Γιώργο Γεωργαντά, επισημαίνοντας όλες τις προεκτάσεις της απόφασης, το οποίο έγγραφο κοινοποιήθηκε και στην περιφέρεια Πελοποννήσου.
Ανατιμήσεις στο φυτωριακό υλικό ως αποτέλεσμα της απόφασης, σε κίνδυνο οι μικρές μονάδες
Για δυσβάσταχτο επιπλέον κόστος παραγωγής, που θα πλήξει ειδικά τις μικρές φυτωριακές μονάδες, ως αποτέλεσμα της απόφασης του ΥπΑΑΤ (και των συναρμόδιων υπουργείων) κάνει λόγο από την πλευρά του και ο πρόεδρος της Ένωσης Φυτωριούχων Ελλάδος, κ. Σωτήρης Σαλής. Όπως επισημαίνει μιλώντας στον ΑγροΤύπο: «πρέπει να μηδενιστούν τα τέλη κι αυτό έχουμε έχουμε ζητήσει από το ΥπΑΑΤ ως Ένωση και περιμένουμε αλλαγές. Βάσει της απόφασης, οι παραγωγικές μονάδες, δηλαδή τα φυτώρια, επωμιζόμαστε πλέον το κόστος των φυτοϋγειoνομικών ελέγχων. Για παράδειγμα αν θέλω να κάνω εξαγωγή π.χ. 10.000 δενδρυλλίων ελιάς εντός ΕΕ, θα πρέπει να πληρώσω ένα πρόσθετο κόστος, της τάξης των 600 ευρώ για να πάρω το φυτοϋγειονομικό διαβατήριο, που αφορά και τον έλεγχο για Xylella. Μέχρι πριν τις 20 Ιουνίου 2022 το κόστος για το διαβατήριο το επωμίζονταν το Ελληνικό δημόσιο. Η απόφαση αυτή θα φέρει ανατίμηση στο τελικό προϊόν».
Καλή χρονιά πέρσι για τα ξινά, φρένο στις φυτεύσεις Καλαμών
Επί τη ευκαιρία, ο κ. Γρούμπος, αναφέρεται και στην κατάσταση που επικρατεί στον κλάδο. «Πέρσι ήταν μια καλή χρονιά για τα ξινά (εσπεριδοειδή) με αρκετές φυτεύσεις, όμως φέτος δεν πάνε τόσο καλά τα πράγματα. Επίσης, πρέπει να πούμε, ότι ειδικά στις ελιές, κυρίως τις Καλαμών, έχουν τραβήξει... χειρόφρενο οι αγρότες σε νέες φυτεύσεις, αφού οι τιμές του προϊόντος είναι χαμηλές», σημείωσε ο κ. Γρούμπος.
Σύμφωνα με τον κ. Σαλή, οι επιχειρήσεις φυτωριακού υλικού δουλεύουν πλέον κυρίως με εξαγωγές. «Η εγχώρια αγορά έχει βαλτώσει. Μπορώ να πω, ότι μόνο το 10% της παραγωγής μας, καταλήγει στην Ελλάδα. Κυρίως δουλεύουμε με εξαγωγές. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για ελιές κυρίως, αλλά και άλλα είδη, όπως ροδιές και φιστικιές, από Λιβύη, Αλγερία, Λίβανο, Βοσνία, Κροατία κ.λπ.», καταλήγει μιλώντας στον ΑγροΤύπο.
Eγγραφή στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας με τίτλο: Τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες: γνώσεις και πρακτικές.
Πιο συγκεκριμένα, πρωτοβουλία για την εγγραφή του στοιχείου «Τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες: γνώσεις και πρακτικές» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, σε συνεργασία με την Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού-ΔΗΜΗΤΡΑ ανέλαβε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Την Παρασκευή 24 Ιουνίου 2022 με την Υπουργική Απόφαση ΑΠ: 300792, εγκρίθηκε η εγγραφή του στοιχείου «Τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες: γνώσεις και πρακτικές» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, διότι αποτελεί έκφραση της μακραίωνης αλληλεπίδρασης ανθρώπου και φύσης, που οδήγησε στην παραγωγή διατροφικών και άλλων αγαθών, αναδεικνύοντας τον καθοριστικό ρόλο τους, τόσο στην επιβίωση των τοπικών πληθυσμών κατά το παρελθόν, όσο και τη σημασία τους για τη συγκρότηση πολιτισμικών πρακτικών γύρω από την παραγωγή και κατανάλωσή τους.
Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με την Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού-ΔΗΜΗΤΡΑ ανέλαβε πρωτοβουλία για την εγγραφή του στοιχείου «Τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες: γνώσεις και πρακτικές». Οι τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες αποτελούν ένα σημαντικό στοιχείο των κατοίκων του αγροτικού χώρου, αλλά και της μνήμης και της γαστρονομικής εμπειρίας του αστικού χώρου. Είναι αυτές οι ποικιλίες που συν-δημιούργησε ο αγρότης μαζί με τη φύση του κάθε τόπου στο βάθος των αιώνων και συνεισέφερε στη βιοποικιλότητά τους με τις επιλογές του και την εφεύρεση καλλιεργητικών τεχνικών.
Οι τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες είναι σε πολλά γεωργικά είδη όπως για παράδειγμα τα ρόδια Ερμιόνης, τα φασόλια Πρεσπών, τα σύκα Ταξιάρχη Ευβοίας, το σιτάρι Καπλουτζάς, οι εκλεκτές ελληνικές ποικιλίες αμπέλου, η φακή Εγκλουβής Λευκάδας, οι ελαιοποιήσιμες και επιτραπέζιες ελιές, οι φάβες Φενεού και Σαντορίνης, η κορινθιακή σταφίδα, το κατσούνι Αμοργού είναι τοπικές και γηγενείς ποικιλίες.
Η εγγραφή στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας έγινε με τίτλο: Τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες: γνώσεις και πρακτικές. Η εγγραφή αυτή είναι ‘καρπός’ επιστημονικής, ερευνητικής εργασίας σε όλη την Ελλάδα και εμπειρίας δεκάδων ετών των δύο φορέων σε συνεργασία με πολλούς φορείς αγροτών αλλά και μεμονωμένους αγρότες και αποτελεί μια σημαντική αναγνώριση της σημαντικής συνεισφοράς του ανθρώπου της υπαίθρου στον γεωργικό πολιτισμό της χώρας μας.
Για την παραπάνω ενέργεια συνέβαλαν τα μέγιστα από την πλευρά του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Βελτίωσης Φυτών & Γεωργικού Πειραματισμού, κ. Πηνελόπη Μπεμπέλη, Καθηγήτρια, η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Αμπελολογίας κ. Αικατερίνη Μπινιάρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, η κ. Μαριτίνα Σταυρακάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια και η κ. Δέσποινα Μπούζα, μέλος ΕΔΙΠ από το Εργαστήριο Αμπελολογίας. Επίσης, σημαντική ήταν και η συμβολή της κ. Παρθενόπης Ράλλη, Ερευνήτριας από την Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού-ΔΗΜΗΤΡΑ και του κ. Ροίκου Θανόπουλου, Γεωπόνου, αποσπασμένου από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό-ΔΗΜΗΤΡΑ.
Από σήμερα οι γνώσεις και πρακτικές για τις τοπικές και γηγενείς γεωργικές ποικιλίες αναγνωρίζονται από ένα σημαντικό θεσμό του ΟΗΕ. Η αναγνώριση αυτή αποτελεί μια νέα αφετηρία στην προσπάθεια διάσωσης των τοπικών και γηγενών ποικιλιών της χώρα μας, καταλήγει η σχετική ανακοίνωση του ΓΠΑ.
Ο ΣΕΠΥ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πολλαπλασιαστικού Υλικού) ανακοινώνει ότι συγκροτήθηκε σε Σώμα το νέο Δ.Σ. που εκλέχθηκε στις Αρχαιρεσίες, οι οποίες έγιναν την Πέμπτη (30/06/2022), στην Αθήνα, όπου πραγματοποιήθηκε η Ετήσια Τακτική Αρχαιρεσιακή Επαναληπτική Γενική Συνέλευση Μελών 2022.
Κατόπιν ψηφοφορίας, το νέο 7-μελές Διοικητικό Συμβούλιο συγκροτήθηκε σε Σώμα ως ακολούθως:
Αθανάσιος Τσούτσας - «BASF Hellas ΑΒΕΕ» - Πρόεδρος
Μαρία Φωτοπούλου - «Αγροτικός Οίκος Σπύρου ΑΕΒΕ» - Αντιπρόεδρος
Νικόλαος Μπρουζιώτης - «BIOARTIS» - Γεν. Γραμματέας
Ιωάννης Μπουτσέλης - «ΕΛΑΝΚΟ ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ» - Ταμίας
Ευθύμιος Ευθυμιάδης - «Bios Agrosystems ABEE» - Μέλος
Γεώργιος Κοντοσφύρης - «SYNGENTA HELLAS Μονοπρόσωπη AΕΒΕ» - Μέλος
Ιωάννης Καρακόλης - «AGRIS A.E.» - Μέλος
Αναπληρωματικά μέλη εξελέγησαν:
1. Ξανθόπουλος Θεόδωρος - «ΥΒΡΙΔΙΑ ΕΛΛΑΣ»
2. Ελένη Ραφτοπούλου - «CORTEVA AGRISCIENCE HELLAS MAE»
Η 6η Επιστημονική Συνάντηση για τις Τοπικές και Γηγενείς Ποικιλίες, θα πραγματοποιηθεί στο χώρο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης εντός της Πανεπιστημιούπολης την 31η Μαΐου - 1η Ιουνίου 2022.
Στο πρόγραμμά της, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, περιλαμβάνονται ομιλίες και συζητήσεις από εξαιρετικούς και ιδιαίτερα σημαντικούς προσκεκλημένους ομιλητές από όλο τον κόσμο, οι οποίοι είναι εξειδικευμένοι στα αντικείμενα μελέτης, διάσωσης και διαχείρισης φυτογενετικών πόρων.
Στη Συνάντηση θα αναδειχθούν θέματα όπως η διατήρηση των τοπικών και γηγενών ποικιλιών στον αγρό, η μελέτη των φυτικών γενετικών πόρων, ο ρόλος τους στην κλιματική αλλαγή και η σημασία τους για την επισιτιστική ασφάλεια, η ιστορία τους καθώς και θέματα που αφορούν στην οικονομική αξία των ποικιλιών στην πρωτογενή παραγωγή και τον αγροδιατροφικό τομέα. Επιπλέον στη δεύτερη ημέρα της Συνάντησης στην οποία θα συμμετέχουν ομιλητές από το εξωτερικό θα παρουσιαστούν παραδείγματα διατήρησης και αξιοποίησης των φυτικών γενετικών πόρων στην Ευρώπη, ζητήματα νομοθεσίας αλλά και πολιτικές έρευνας και καινοτομίας εντός της ΕΕ, θέματα γύρω από την ιστορία και αρχαιολογία των ποικιλιών ενώ θα αναλυθεί ο ρόλος των Τραπεζών Γενετικού Υλικού στη διατήρηση της γενετικής ποικιλότητας των γηγενών και τοπικών ποικιλιών.
Στο τέλος κάθε ημέρας θα διοργανωθεί συζήτηση στρογγυλής τράπεζας που θα δώσει την ευκαιρία να συνομιλήσουν και να αλληλοεπιδράσουν εκπρόσωποι καλλιεργητών, επιχειρηματίες του πρωτογενούς τομέα, ερευνητές, εκπρόσωποι κρατικών φορέων και μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ).
Κατά την πρώτη ημέρα οι εργασίες Συνάντησης θα διεξαχθούν στην ελληνική γλώσσα ενώ κατά τη δεύτερη ημέρα θα διεξαχθούν στην αγγλική με μετάφραση στα ελληνικά. Η εκδήλωση θα είναι υβριδική και θα γίνει τόσο δια ζώσης όσο και με ταυτόχρονη μετάδοση στο διαδίκτυο ενώ θα χορηγείται και βεβαίωση παρακολούθησης. Η είσοδος στην εκδήλωση είναι ελεύθερη και ανοιχτή στο κοινό, τηρουμένων των απαραίτητων μέτρων για την επιδημία του κορονοϊού.
Για περισσότερες πληροφορίες ώστε να δείτε το Πρόγραμμα αλλά και να δηλώσετε συμμετοχή ακολουθείστε το σύνδεσμο εδώ
Διοργανωτές:
Κοσμητεία Γεωπονίας, Δασοπονίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Τμήμα Γεωπονίας Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου ΘεσσαλονίκηςΤμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Συνδιοργάνωση:
ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού
Ένωση Αγροτών Βιοκαλλιεργητών Βόρειας Ελλάδας
Εργαστήριο Διεπιστημονικής Αρχαιολογικής Έρευνας Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ε.Δ.Α.Ε.
Plant Cult
Υπό την αιγίδα του:
Υπουργείου Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) Υ.ΜΑ.Θ.
Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ΥΠΑΑΤ.
Πλούσια σε συμπεράσματα η πρώτη ημέρα του 30ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών (ΕΕΕΟ).
Το Συνέδριο πραγματοποιείται στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας από τις 9 έως τις 13 Μαΐου με χορηγό επικοινωνίας την εταιρεία ΑγροΤύπος ΑΕ (www.agrotypos.gr και Περιοδικό Γεωργία Κτηνοτροφία). Η συμμετοχή είναι μαζική και τα συμπεράσματα εξόχως ενδιαφέροντα.
Στο πλαίσιο στρογγυλής τράπεζας με θέμα το Πολλαπλασιαστικό Υλικό των Οπωροκηπευτικών, τα προβλήματα και τις προκλήσεις στον τομέα αναπτύχθηκε γόνιμος προβληματισμός κυρίως ως προς τις προωθούμενες ποικιλίες των δενδρωδών και του αμπελιού ενόψει και του προγράμματος αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών μέσω Ταμείου Ανάκαμψης. Όπως γνωστοποίησε ο Πέτρος Ρούσσος από το Εργαστήριο Δενδροκομίας του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής, πρόκειται να γίνει μελέτη από από το ΓΠΑ και φορείς έρευνας σε συνεργασία με το ΥπΑΑΤ ενόψει του προγράμματος αναδιάρθρωσης καλλιεργειών. Στην διάρκεια της συζήτησης ο κ. Ρούσσος κάλεσε τα στελέχη του ΥπΑΑΤ που παρευρίσκονταν εκεί (Κοσμάς, Κούρεντα κ.ά.) να αναπτύξουν την σκέψη τους σχετικά με το πώς μπορεί να συμβάλλει το ΥπΑΑΤ στο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και τις προωθούμενες ποικιλίες. Ο κ. Σωτήρης Κοσμάς στάθηκε ιδιαίτερα στην απουσία όπως είπε στην Ελλάδα πρωτοβουλιών βελτίωσης φυτών, κάτι που γίνεται κατά κόρον σε άλλες χώρες (π.χ. Ισραήλ). Η κα Κούρεντα, στέλεχος του ΥπΑΑΤ μίλησε για την αναγκαιότητα συννενόησης και ανάπτυξης πρωτοβουλιών για το πολλαπλασιαστικό υλικό μέσω συλλογικών σχημάτων.
Στο πάνελ συμμετείχαν και στελέχη της αγοράς πολλαπλασιαστικού υλικού. Εκ μέρους της εταιρείας Vitro Ελλάς η κα Μερέτη στάθηκε στην αναγκαιότητα σύστασης ενός φορέα σε συνεργασία με το ΥπΑΑΤ ώστε να προωθηθεί η έρευνα και τα αποτελέσματα αυτής (για τις ποικιλίες) να μπορούν να είναι προσβάσιμα στους παραγωγούς, ενώ σημείωσε την αναγκαιότητα αναπροσαρμογής των προωθούμενων ποικιλιών, με έμφαση όχι μόνο σε ξενικές ποικιλίες, αλλά και κάποιες γηγενείς με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (όπως π.χ. είναι τα Λεμονάτα Βόλου).
Ο κ. Γιώργος Πουλτσίδης από την ομώνυμη εταιρεία τόνισε την ανάγκη να κινητοποιηθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και σημείωσε την ανάγκη να οριστούν ζώνες καλλιέργειας, στις οποίες θα μπορεί να ξέρει κάθε παραγωγός που θέλει να εγκαταστήσει μόνιμη καλλιέργεια, τι ταιριάζει να καλλιεργήσει. Μάλιστα υπενθύμισε πως στο παρελθόν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης επιδότησε τη φύτευση συγκεκριμένων ειδών σε κάποιες περιοχές (Ζαγορά, Νάουσα).
O κ. Γιάννης Κανάκης, γεωπόνος ΓΠΑ με μεταπτυχιακές σπουδές Αμπελουργίας - Οινολογίας, συνεργάτης της φυτωριακής επιχείρησης Φυτώρια Αμπέλου Φασούλης δήλωσε πως δυστυχώς για τον κλάδο δεν υπάρχει εξωστρέφεια, παρότι οι συνθήκες στη χώρα μας είναι ιδανικές. Στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη για περισσότερους και πιο αυστηρούς φυτοϋγειονομικούς ελέγχους, επικαιροποίησης της νομοθεσίας, στη χρήση νέων τεχνολογιών και στην ενσωμάτωση και στη νομοθεσία της χώρας μας, όλων των νέων, κοινοτικών δεδομένων.
Γεωργαντάς: Ο συγκερασμός παραδοσιακών καλών πρακτικών και επιστημονικής τεχνογνωσίας η απάντηση στις προκλήσεις της νέας εποχής
Ο συγκερασμός των παραδοσιακών καλών πρακτικών στις καλλιέργειες και των σύγχρονων επιστημονικών καινοτομιών θα δώσει τη δυνατότητα στη χώρα μας να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος, αλλά και σε όποιον θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τον πρωτογενή τομέα να εξελιχθεί και να διασφαλίσει ένα καλό εισόδημα, επεσήμανε από την πλευρά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Γεωργαντάς, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου της ΕΕΕΟ.
Στην ομιλία του ο κ. Γεωργαντάς επικεντρώθηκε στις συνθήκες που διαμορφώνουν για τον πρωτογενή τομέα το ασταθές διεθνές περιβάλλον και οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Λόγω της κλιματικής κρίσης, ο ΥπΑΑΤ επεσήμανε την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην εξεύρεση και χρήση νέων ανθεκτικότερων ποικιλιών στις καλλιέργειες. Παράλληλα, τόνισε ότι οι βελτιωμένες γεωργικές πρακτικές είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην υγεία. Είπε, επίσης, ότι οφείλουμε να διατηρήσουμε την διατροφή που κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας προσαρμόζοντας την παραγωγή μας σε αυτή, με παράλληλη αξιοποίηση των νέων δυνατοτήτων που δίνει η επιστήμη, για τη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων που παράγονται στη χώρα μας. Σε ό,τι αφορά την αντίληψη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, σημείωσε ότι στηρίζεται σε μια θεμελιακή αλλαγή σε σχέση με τις πολιτικές του χθες:
«Να μεταβούμε από το μοντέλο της οικογενειακής εκμετάλλευσης σε αυτό της αγροτικής επιχείρησης και ταυτόχρονα της ενδυνάμωσης των συνεταιριστικών, αγροτικών συλλογικών σχημάτων. Πιστεύουμε στην πολλαπλασιαστική δύναμη της συνένωσης, των πολλών παραγωγών, μαζί. Το κυβερνητικό μας σχέδιο για τον αγροτικό τομέα έχει ως άξονες την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη μετάβαση σε ένα νέο πρότυπο αγροτικής επιχειρηματικότητας». Καταλήγοντας ο κ. Γεωργαντάς, επισήμανε ότι «Το νέο αυτό πρότυπο μπορεί να ευδοκιμήσει και να αναπτυχθεί κάτω από τη δική σας επιστημονική ομπρέλα και γνώση».
Τα συμπεράσματα από την διαδικτυακή εκδήλωση της BASF.
Την καινοτόμα τεχνολογία στο σπόρο ρυζιού Provisia®, που σε συνδυασμό με σπόρους της καταξιωμένης τεχνολογίας Clearfield®, μπορεί να προσφέρει στον Έλληνα ορυζοπαραγωγό, ένα ολοκληρωμένο σύστημα παραγωγής και διαχείρισης της ανθεκτικότητας των ζιζανίων, παρουσίασε η BASF, σε ειδική ηλεκτρονική εκδήλωση, που πραγματοποίησε την Τετάρτη 6 Απριλίου.
Όπως ειπώθηκε στην εκδήλωση, την οποία χαιρέτισε και ο διευθύνων σύμβουλος της BASF ΑΒΕΕ, κ. Βασίλης Γούναρης, με την τεχνολογία αυτή, ο παραγωγός επιτυγχάνει καταπολέμηση των πιο ανθεκτικών αγρωστδών ζιζανίων και κυρίως του κόκκινου ρυζιού και της μουχρίτσας. Συντονίστρια της απομακρυσμένης τηλεδιάσκεψη ήταν η Μαριάννα Βρεττού, Διευθύντρια Marketing της BASF, ενώ στο πάνελ συμμετείχε και ο επικεφαλής του τεχνικού τμήματος της εταιρίας Δημήτρης Σέρβης.
Σύστημα Παραγωγής Provisia®: Η νέα τεχνολογία στην παραγωγή του ρυζιού
Συνδυάζει ποικιλίες ρυζιού Provisia, ανθεκτικές στο ζιζανιοκτόνο Verresta® (δραστική ουσία cycloxydim), κατάλληλο για την καλλιέργεια του ρυζιού. Με το σύστημα παραγωγής Provisia® επιτυγχάνεται η καταπολέμηση των πιο δύσκολων και ανθεκτικών αγρωστωδών ζιζανίων, ιδιαίτερα του κόκκινου ρυζιού και της μουχρίτσας και υψηλή παραγωγικότητα συγκομιδής.
Στα πλεονεκτήματα συμπεριλαμβάνονται, το ευρύ φάσμα δράσης στα κυριότερα αγρωστώδη ζιζάνια και στο κόκκινο ρύζι, η καλύτερη διαχείριση των καλλιεργειών, η μεγαλύτερη ευελιξία στην αμειψισπορά. Σε συνδυασμό με το σύστημα παραγωγής Clearfield®, το σύστημα παραγωγής Provisia® καθιστά δυνατή την εναλλαγή των μεθόδων καταπολέμησης των ζιζανίων. Επίσης, η βιώσιμη καλλιέργεια ρυζιού, με υπεύθυνη χρήση της τεχνολογίας: Το σύστημα παραγωγής Provisia® βελτιώνει τη διαχείριση του ορυζώνα και συμβάλλει στην παραγωγικότητα.
Σύστημα Παραγωγής Clearfield®
Είναι ένα αναγνωρισμένο και σύγχρονο σύστημα καλλιέργειας της BASF για την καλλιέργεια του ρυζιού. Συνδυάζει ποικιλίες ρυζιού Clearfield®, που είναι ανθεκτικές στο ζιζανιοκτόνο Beyond® Plus (δραστική ουσία imazamox). Με το σύστημα παραγωγής Clearfield® επιτυγχάνεται ο έλεγχος του κόκκινου ρυζιού καθώς και άλλων δυσεξόντωτων ζιζανίων. Η διαχείριση των ζιζανίων στην καλλιέργεια είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς επιφέρει καλύτερες αποδόσεις και ποιοτικό τελικό προϊόν.
Με ποιον τρόπο θα πρέπει να χρησιμοποιούνται οι τεχνολογίες Clearfield και Provisia, για να ελαχιστοποιήσουμε την ανάπτυξη ανθεκτικότητας των ζιζανίων;
Για την καλύτερη διαχείριση των προβλημάτων ανθεκτικότητας των αγρωστωδών ζιζανίων , συνιστάται η εναλλαγή στη χρήση της τεχνολογίας Provisia®, με την τεχνολογία Clearfield® ή άλλες καλλιέργειες όπου είναι δυνατό.
Συστήνεται τριετής κύκλος εναλλαγής τεχνολογίας των ποικιλιών με την καλλιέργεια αμειψισποράς, όπως βαμβάκι, καλαμπόκι, χειμερινά σιτηρά και άλλες. Δεν θα πρέπει να καλλιεργούνται για περισσότερα από δύο συνεχόμενα έτη στο ίδιο χωράφι ποικιλίες με την τεχνολογία Provisia®. Μετά την καλλιέργεια ποικιλιών Provisia®, για να αποφευχθεί η διασταύρωση μεταξύ των φυτών εθελοντών Provisia® με κόκκινο ρύζι, συνιστάται να καλλιεργηθεί μια ποικιλία Clearfield® μέσου-πρώιμου κύκλου, πραγματοποιώντας ψευδοσπορά και καταστρέφοντας με χημικά ή μηχανικά μέσα τα ζιζάνια που υπάρχουν πριν από τη σπορά.
Εισόδημα σε 7.000 με 10.000 άτομα
Το λόγο στην αρχή της εκδήλωσης έλαβεο κ. Κώστας Μάττας, ομότιμος καθηγητής Αγροτικής Πολιτικής στο Αριστοτέλειο, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι η ορυζοκαλλιέργεια προσφέρει εισόδημα σε 7.000 με 10.000 άτομα, άμεσα ή έμμεσα. Στην συνέχεια, στάθηκε ιδιαίτερα στην σημασία της χρήσης πιστοποιημένου σπόρου.
Εναλλαγή Provisia® με Clearfield® προτείνει η BASF
Όπως ειπώθηκε στην εκδήλωση για την πιο αποτελεσματική διαχείριση των προβλημάτων με την ανθεκτικότητα των αγωστωδών ζιζανίων συνιστάται στους παραγωγούς, η εναλλαγή της Provisia®, που αναπτύχθηκε στην οκταετία, με την Clearfield®. Εκτός αυτού, όπως ανέφερε ο επικεφαλής του τεχνικού τμήματος της εταιρείας, Δημήτρης Σέρβης, παράλληλα με τον τριετή κύκλο εναλλαγής τεχνολογίας των ποικιλιών, αποτελέσματα έχει και η αμειψισπορά με καλλιέργειες, όπως το βαμβάκι, το καλαμπόκι κι άλλα. Μετά την καλλιέργεια ποικιλιών Provisia®, για να αποφευχθεί η διασταύρωση μεταξύ των φυτών εθελοντών Provisia® με κόκκινο ρύζι, συνιστάται να καλλιεργηθεί μια ποικιλία Clearfield® μέσου-πρώιμου κύκλου, με ψευδοσπορά και καταστροφή με χημικά ή μηχανικά μέσα των ζιζανίων.
Πώς δρα το νέο ζιζανιοκτόνο Verresta
To Verresta περιέχει την δραστική cycloxydim, που απορροφάται από τα φύλλα και παρεμποδίζει το σχηματισμό των μεριστωματικών ιστών των ευαίσθητων ζιζανίων. Για το βέλτιστο έλεγχο του κόκκινου ρυζιού, η πρώτη εφαρμογή θα πρέπει να γίνεται σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης των ζιζανίων. Εάν η εφαρμογή γίνει όταν το κόκκινο ρύζι είναι στο στάδιο του αδελφώματος, υπάρχει κίνδυνος αναβλαστήσεων. Σε περίπτωση που οι δυο εφαρμογές γίνουν σωστά, η αποτελεσματικότητα φτάνει το 100% στα φυτρωμένα ζιζανια. Παράλληλα συνιστάται και αφαίρεση ζιζανίων με γλυφοσάτη, ώστε να αποφευχθεί η διασταύρωσή τους.
Νέες ποικιλίες ρυζιού
Στην εκδήλωση έγινε αναφορά στην μακρόσπερμη ποικιλία PVL 024, που αποδείχθηκε ανθεκτική στο πλάγιασμα. Όπως ειπώθηκε τέλος από τους υπέυθυνους της εταιρείας, η BASF θα συνεχίσει να επενδύει στην τοπική σποροπαραγωγή.
Τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Υποέργο 2 : «Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών». Ημερομηνία λήξης της διαβούλευσης είναι η Τετάρτη (23 Μαρτίου 2022).
Η δημόσια ενίσχυση ανέρχεται σε 170.000.000 ευρώ και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την περίοδο 2022-2025.
Η μέγιστη ενίσχυση δεν πρέπει να υπερβαίνει το 80 % της δαπάνης. Η αναδιάρθρωση θα γίνει μέσω των συνεταιριστικών οργανώσεων. Δικαιούχοι είναι νομικά πρόσωπα όπως Ομάδες Παραγωγών (Ομ.Π.), Οργανώσεις Παραγωγών τκαι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ), Ανώνυμες Εταιρίες των οποίων η πλειοψηφία των μετοχών ανήκει σε Συνεταιρισμούς.
Η διάρκεια υλοποίησης των σχεδίων ορίζεται σε 18 μήνες με δυνατότητα παράτασης, που θα χορηγείται, είτε για λόγους ανωτέρας βίας, είτε κατόπιν ειδικής αιτιολόγησης. Η καταληκτική ημερομηνία υλοποίησης - ολοκλήρωσης της επένδυσης δεν δύναται να ξεπερνά την 31η Δεκεμβρίου 2025.
Υποβολή των αιτήσεων γίνεται από 15 Μαΐου 2022 έως 15 Νοεμβρίου 2022.
Η διάρκεια της αξιολόγησης υπολογίζεται σε 7 μήνες, από την 15η Μαΐου 2022 έως την 30η Νοεμβρίου 2022.
Το τρίτο τρίμηνο του 2022 (Οκτώβριος 2022) αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής, αξιολόγησης και ελέγχου των σχετικών αιτημάτων πληρωμής.
Μετά την αποδοχή της εγκριτικής απόφασης ενίσχυσης, είναι δυνατή η χορήγηση προκαταβολής σε κάθε δικαιούχο μέχρι το 100% της δημόσιας χρηματοδότησης. Στην περίπτωση αυτή ο δικαιούχος θα προσκομίσει ισόποση εγγυητική επιστολή προκαταβολής από αναγνωρισμένο προς τούτο πιστωτικό ίδρυμα, η οποία εκδίδεται υπέρ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με διάρκεια ισχύος είτε αορίστου χρόνου, είτε ορισμένου χρόνου με λήξη 12 μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου.
Ως επιλέξιμα αγροτεμάχια ορίζονται τα ακόλουθα:
α) Όσα έχουν εγκατεστημένες υφιστάμενες δενδρώδεις καλλιέργειες οι οποίες θα εκριζωθούν στο πλαίσιο αναδιάρθρωση (σύμφωνα με την ΕΑΕ 2022)
β) Όσα δεν έχουν εγκατεστημένες υφιστάμενες δενδρώδεις καλλιέργειες (σύμφωνα με την ΕΑΕ 2021) και δεν καλλιεργούνται ή καλλιεργούνται με ετήσιες καλλιέργειες, θα υπαχθούν στο παρόν Υποέργο με την προϋπόθεση ότι η δράση θα συνοδεύεται με εκρίζωση πολυετούς/δενδρώδους καλλιέργειας οποιουδήποτε είδους / ποικιλίας, ίδιας έκτασης (απόκλιση έκτασης ±10%).
γ) Νέα αγροτεμάχια που θα δηλωθούν για πρώτη φορά στην ΕΑΕ του 2022.
δ) Οι νέες φυτείες θα πρέπει να εγκαθίστανται σε ενιαίες ή και όμορες εκτάσεις σε ποσοστό τουλάχιστον 50% της συνολικά δηλωθείσας έκτασης
ε) Ο δικαιούχος δύναται να εφαρμόσει πλάνο αναδιάρθρωσης για το σύνολο των μελών του και των εκτάσεων αυτών, με την υποχρέωση εκπόνησης μελέτης με σκοπό την εγκατάσταση των νέων φυτειών σε ενιαίες ή και όμορες εκτάσεις σε ποσοστό τουλάχιστον 50% της συνολικά δηλωθείσας έκτασης
στ) Οι επιλέξιμες γεωργικές εκτάσεις και εκμεταλλεύσεις θα συμμορφώνονται με του κανόνες της πολλαπλής συμμόρφωσης
Οι ενισχύσεις αφορούν επενδύσεις για αναδιάρθρωση πολυετών/δενδρωδών καλλιεργειών και συγκεκριμένα:
α) Εκρίζωση υφιστάμενης φυτείας (όπως προκύπτει από τη δήλωση της ΕΑΕ 2022)
β) Προμήθεια και εγκατάσταση νέων δενδρυλλίων
γ) Προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος στήριξης (γραμμική φύτευση - παλμέτα)
Οι νέες, επιλέξιμες ποικιλίες θα πρέπει:
α) Να είναι ανθεκτικές στη κλιματική αλλαγή
β) Να είναι ανθεκτικές σε εχθρούς και ασθένειες που έχουν καταγραφεί και επηρεάζουν την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων
γ) Τα παραγόμενα αγαθά και προϊόντα να έχουν εξαγώγιμο εμπορικό προσανατολισμό
δ) Δεν είναι επιλέξιμες οι οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου και η ελαιοκαλλιέργεια.
Οι αιτήσεις ενίσχυσης για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών θα πρέπει να λάβουν υπόψη μελέτη από Πανεπιστημιακό Φορέα, που θα δημοσιευτεί έως την ημερομηνία έναρξης υποβολής των αιτήσεων στο πλαίσιο της παρούσας. Στη μελέτη θα περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:
α) Τις ποικιλίες των υφιστάμενων πολυετών φυτειών οι οποίες χαρακτηρίζονται από έναν από τους παρακάτω παράγοντες και προτείνονται για εκρίζωση στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης:
αα) Είναι ευπαθείς στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
ββ) Τα προϊόντα τους έχουν χαμηλή εμπορική αξία και εμφανίζουν συγκριτικά μειονεκτήματα έναντι του διεθνούς ανταγωνισμού.
γγ) Είναι ευπαθείς σε ασθένειες και εχθρούς, με υψηλό βαθμό απωλειών κατ΄ έτος.
β) Τις ποικιλίες νέων πολυετών φυτειών οι οποίες εμφανίζουν χαρακτηριστικά που τις καθιστούν ανταγωνιστικές σε κάθε έναν από τους παρακάτω παράγοντες και προτείνονται για νέα εγκατάσταση στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης:
αα) Είναι ανθεκτικές στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
ββ) Τα προϊόντα τους έχουν υψηλή εμπορική αξία και εμφανίζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι του διεθνούς ανταγωνισμού.
γγ) Είναι ανθεκτικές σε ασθένειες και εχθρούς, με χαμηλό βαθμό απωλειών κατ΄ έτος
γ) Τον προσδιορισμό του κόστους εγκατάστασης ανά στρέμμα, στο οποίο θα συμπεριλαμβάνεται το κόστος εκρίζωσης, το κόστος προμήθειας και εγκατάστασης νέων δενδρυλλίων και το κόστος προμήθειας και εγκατάστασης υποδομής για γραμμική φύτευση (παλμέτα).
Τα όρια του αιτούμενου επιλέξιμου προϋπολογισμού κάθε αίτησης ενίσχυσης είναι τα ακόλουθα:
- Κατώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός: 500.000 ευρώ
- Ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός: 1.000.000 ευρώ
Ποσοστά ενίσχυσης
Δυτική Ελλάδα, Θεσσαλία, Ήπειρος, Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Ιόνια Νησιά, Πελοπόννησος, Κρήτη: 50%
Μικρά νησιά αιγαίου: 75%
Αττική, Στερεά Ελλάδα, Δυτική Μακεδονία: 40%
Τα ανωτέρω ποσοστά μπορούν να αυξηθούν κατά 20 εκατοστιαίες μονάδες, υπό την προϋπόθεση ότι η μέγιστη ένταση ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το 80 % για: α) επενδύσεις που συνδέονται με συγχώνευση οργανώσεων παραγωγών ή β) πράξεις που λαμβάνουν στήριξη στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας (ΕΣΚ).
Διαβάστε την προκήρυξη (εδώ)