Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας «χτίζουν» το νέο πλαίσιο για την έγκριση των βιολογικών γεωργικών φαρμάκων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Η ταχεία ανάπτυξη των βιολογικών φυτοφαρμάκων από τη βιομηχανία βρήκε ανέτοιμους τους μηχανισμούς έγκρισής τους στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, με αποτέλεσμα αυτά τα νέα και καινοτόμα φυτοφάρμακα να αξιολογούνται με βάση το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί για τα συνθετικά χημικά φυτοφάρμακα. Αυτό επιβραδύνει την είσοδο των βιολογικών φυτοφαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγορά θέτοντας σε κίνδυνο την επίτευξη του στόχου της «Πράσινης Συμφωνίας» για μείωση της χρήση συνθετικών χημικών φυτοφαρμάκων κατά 50% ως το 2030, αλλά και γενικότερα την προστασία των καλλιεργειών, αφού ένας μεγάλος αριθμός συνθετικών χημικών φυτοφαρμάκων αποσύρονται από την αγορά.
Η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Βιοτεχνολογίας Φυτών και Περιβάλλοντος, στο Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην Λάρισα, ως επικεφαλής του ερευνητικού έργου RATION (Risk AssessmentT InnOvatioN), που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με 7 εκ. ευρώ, ανέλαβε να δώσει λύση στην είσοδο των βιολογικών φυτοφαρμάκων στην αγορά.
Στο έργο συμμετέχει ένα δίκτυο με 21 ερευνητικούς φορείς συμπεριλαμβανομένων πανεπιστημίων, ερευνητικών ιδρυμάτων, βιομηχανιών-κολοσσών όπως η SYNGENTA και η BAYER, Ρυθμιστικών Αρχών από 11 χώρες - μέλη, αλλά και χωρών εκτός ΕΕ όπως το Ισραήλ και η Κορέα.
«Στο πλαίσιο του RATION θα αναπτύξουμε όλα τα εργαλεία που θα υποστηρίξουν ένα νέο πλαίσιο αξιολόγησης της επικινδυνότητας (risk assessment) των βιολογικών φυτοφαρμάκων, παράγοντας όλη την απαραίτητη γνώση ώστε να μπορούμε να αποφασίσουμε εάν ένα βιολογικό φυτοφάρμακο είναι αποτελεσματικό αλλά και ασφαλές για την υγεία μας και το περιβάλλον. Οι νέες αυτές διαδικασίες θα αφορούν σε όλες τις κατηγορίες βιολογικών φυτοφαρμάκων που ήδη υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή αγορά, σε νέα βιολογικά φυτοφάρμακα όπως τα ds-RNA και σε καινοτόμα μικροβιακά με υψηλή εξειδίκευση στην δράση τους όπως βακτηριοφάγους αλλά και σε κοινοπραξίες μικροοργανισμών για τα οποία δεν υπάρχει κανένα πλαίσιο αξιολόγησης και τα οποία αποτελούν το next big thing στην αγορά των βιολογικών φυτοφαρμάκων», εξηγεί ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας & Βιοτεχνολογίας, Δημήτρης Καρπούζας, ο οποίος συντονίζει το έργο.
Σήμερα στην Ευρώπη έχουν εγκριθεί 74 μικροβιακά φυτοφάρμακα ενώ ακόμη 25 βρίσκονται σε στάδιο αξιολόγησης, μεταξύ αυτών και το πρώτο προϊόν που περιέχει βακτηριοφάγους για την καταπολέμηση βακτηρίων που προσβάλουν και καταστρέφουν την πατάτα.
«Στις ΗΠΑ έχουν ήδη αδειοδοτηθεί σκευάσματα που περιέχουν ds-RNA (που αντί για χημικές ενώσεις ή μικροοργανισμούς περιέχουν δίκλωνο RNA σχεδιασμένο ώστε να εισέρχεται εξειδικευμένα σε βλαβερά έντομα και να τα σκοτώνει αναστέλλοντας την δράση βασικών συστημάτων των εντόμων-στόχων), αλλά δυστυχώς στην Ευρώπη ήμασταν απροετοίμαστοι για τέτοια προϊόντα. Η Ευρώπη πρόσφατα διαμόρφωσε το πρώτο κείμενο – οδηγία για την αξιολόγηση της επικινδυνότητας των μικροβιακών φυτοφαρμάκων. Πιστεύουμε ότι με την ολοκλήρωση του RATIΟΝ θα παρέχουμε όλα εκείνα τα εργαλεία που θα ανοίξουν τον δρόμο για την ταχεία και ασφαλή εισροή νέων και καινοτόμων βιολογικών φυτοφαρμάκων που θα διαμορφώσουν μια νέα πιο «πράσινη» και ασφαλή γεωργία, αλλά και πιο ασφαλή γεωργικά προϊόντα για τους καταναλωτές», προσθέτει ο καθηγητής κ. Καρπούζας.
Μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του έργου θα δημιουργηθεί και μια εφαρμογή για smart phone μέσω της οποίας οι παραγωγοί και οι γεωπόνοι θα μπορούν να ενημερώνονται σε πραγματικό χρόνο για τις εγκρίσεις, χρήσεις, δράσεις και εφαρμογές βιολογικών φυτοφαρμάκων τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και στην χώρα τους.
Το Τμήμα Αγροτικής Παραγωγής του Δήμου Βέροιας, το Κέντρο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, ο Σύλλογος Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, ο Αγροτικός Σύλλογος Γεωργών Βεροίας και ο Αγροτικός Σύλλογος Ημαθίας, διοργανώνουν ανοιχτή για το κοινό, ενημερωτική εκδήλωση - εσπερίδα, με θέμα: «Οπωροφόρα Δέντρα - Ευκαιρίες και προκλήσεις στην σύγχρονη εποχή».
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του Κέντρου ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, Αριστοτέλους 2, Μακροχώρι Ημαθίας (έναντι ΕΑΚ ΒΕΡΟΙΑΣ), στις 4 Οκτωβρίου 2024, ημέρα Παρασκευή και ώρα 18:00.
Αναλυτικά το πρόγραμμα της εσπερίδας έχει ως εξής:
18:00 Προσέλευση και εγγραφή συμμετεχόντων.
18:30 Έναρξη και Χαιρετισμοί.
19:00 Εισήγηση του κ. ΒΑΪΔΗ ΙΩΑΝΝΗ, πρόεδρο του Συλλόγου Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, με θέμα: «Επιδοτούμενα Προγράμματα Αγροτών και Ομάδων Παραγωγών μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης».
19:10 Εισήγηση της Δρ. ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΔΡΟΓΟΥΔΗ, Διευθύντρια Ερευνών του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας με θέμα: «Η χρονική εξέλιξη του "χειμερινού ψύχους” στη Νάουσα, οι επιπτώσεις του στα οπωροφόρα δένδρα και μέτρα αντιμετώπισης».
19:25 Εισήγηση του Δρ. ΠΑΝΤΕΛΙΔΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Εντεταλμένος Ερευνητής του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας «Μέθοδοι υπολογισμού της συσσώρευσης του χειμερινού ψύχους- απαιτήσεις ποικιλιών σε ψύχος».
19:40 Εισήγηση του κ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ΧΡΗΣΤΟΥ, Αντιπρόεδρο ΕΘΕΑΣ με θέμα: «Επικαιροποίηση του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και αποτελέσματα της καταγραφής των παραμορφωμένων πυρηνοκάρπων».
19:50 Συζήτηση και ερωτήσεις επί των τοποθετήσεων – Λήξη Ημερίδας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος και η Οργανωτική Επιτροπή του 20ου Πανελλήνιου Εντομολογικού Συνεδρίου, αποφάσισαν την αναβολή του 20ου ΠΕΣ, το οποίο είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί από 11-14 Νοεμβρίου 2024, στο Συνεδριακό Κέντρο ΚΕΔΕΑ, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η αναβολή του συνεδρίου οφείλεται σε οργανωτικά προβλήματα που προέκυψαν λόγω περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και έθεταν σε κίνδυνο την επιτυχημένη διενέργεια του Συνεδρίου.
Με νεότερη ανακοίνωση θα ενημερωθείτε για τις νέες ημερομηνίες διενέργειας του Συνεδρίου. Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη σας ότι το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί εντός του 2025.
Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι επαγγελματιών χρηστών φυτοπροστατευτικών προϊόντων με τη συνδρομή των αρμόδιων ελεγκτικών αρχών των τοπικών ΔΑΟΚ των ΠΕ και των Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του ΥπΑΑΤ.
Σύμφωνα με το υπουργείο ο στόχος της εντατικοποίησης των ελέγχων είναι διπλός:
- Πρώτον, η ενημέρωση και θωράκιση των αγροτών φυτικής παραγωγής να αποφεύγουν πρακτικές μη ορθολογικής παραγωγικής διαδικασίας και
- Δεύτερον, η προστασία του καταναλωτή και του περιβάλλοντος.
Οι έλεγχοι αφορούν κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που χρησιμοποιεί γεωργικά φάρμακα (φυτοπροστατευτικά προϊόντα) κατά την επαγγελματική του δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των ψεκαστών, αγροτών-παραγωγών, γεωπόνων ή άλλων που εφαρμόζουν γεωργικά φάρμακα στο γεωργικό τομέα ή σε άλλους τομείς δραστηριότητάς τους.
Οι έλεγχοι των αρμόδιων ελεγκτικών αρχών περιλαμβάνουν επιτόπιους ελέγχους κατά την εφαρμογή τους, ελέγχους ψεκαστικού υγρού και μηχανήματος εφαρμογής του, δειγματοληψία και ελέγχους φυτικών ιστών κτλ, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τις διαδικασίες που περιγράφονται στην Εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ με Αριθ. Πρωτ. 8222/108917/03-08-2018.
Οι επαγγελματίες χρήστες καλούνται να συμμορφώνονται πλήρως με τις ορθολογικές διαδικασίες που επιτάσσει η σύγχρονη παραγωγή τροφίμων φυτικής προέλευσης και είναι νομοθετημένες τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο και ιδίως σε ό,τι αφορά στη χρήση των γεωργικών φαρμάκων.
Υπενθυμίζεται ότι τα διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλονται στους παραβάτες δύναται να ανέρχονται έως και του ποσού των 30.000 ευρώ αναλογικά της φύσης του παραπτώματος.
Ο Τομέας Επιστήμης Γεωργίας της Bayer ανακοινώνει με χαρά την κυκλοφορία του νέου προϊόντος Tuta Pro Press, το οποίο εντάσσεται στη σειρά βιοφυτοπροστατευτικών προϊόντων Vynyty®. Το προϊόν αυτό έρχεται να εμπλουτίσει το ήδη πλούσιο χαρτοφυλάκιο Βiologicals της Bayer, προσφέροντας μια καινοτόμο λύση για την καταπολέμηση του εντόμου Tuta absoluta.
Το Tuta Pro Press είναι ένα πρωτοποριακό προϊόν φυτοπροστασίας, σχεδιασμένο ειδικά για την προστασία των θερμοκηπιακών καλλιεργειών τομάτας, πιπεριάς και μελιτζάνας. Βασίζεται στην τεχνολογία των φερομονών σεξουαλικής σύγχυσης, προσφέροντας μια φιλική προς το περιβάλλον λύση μέσω της μείωσης των χημικών επεμβάσεων.
Σε ένα αγροτικό περιβάλλον με συνεχόμενες προκλήσεις, η Bayer προσφέρει λύσεις που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις των αγορών, προωθώντας την ολοκληρωμένη διαχείριση των καλλιεργειών. Το Tuta Pro Press αποτελεί σημαντικό εργαλείο της διαχείρισης του εντόμου Tuta absoluta για τον Έλληνα παραγωγό, καθώς προσφέρει σημαντικά οφέλη, όπως:
- Αποτελεσματικότητα στην Καταπολέμηση: Η χρήση φερομονών σεξουαλικής σύγχυσης έχει αποδειχθεί ότι μειώνει σημαντικά τον πληθυσμό της Tuta absoluta, περιορίζοντας με φιλικό τρόπο τις ζημιές στις καλλιέργειες.
- Αποτελεσματική Διαχείριση της Ανθεκτικότητας: Αντιμετωπίζει το υπαρκτό πρόβλημα της ανθεκτικότητας στα χημικά εντομοκτόνα.
- Εύκολη και Ταχεία Εφαρμογή: Η τεχνολογία PRESS επιτρέπει την ταχύτερη εφαρμογή με λιγότερους πόρους σε σύγκριση με άλλες φερομόνες της κατηγορίας του.
- Περιβαλλοντική Υπευθυνότητα: Το Tuta Pro Press είναι φιλικό προς το περιβάλλον, δεν διαθέτει διαλύτες ή μικροπλαστικά, βιοδιασπώμενο και δεν αφήνει υπολείμματα.
- Ασφάλεια για Χρήστες και Περιβάλλον: Είναι ασφαλές για τον χρήστη και δεν προκαλεί καμία απολύτως επιβάρυνση στο περιβάλλον.
- Συμβατότητα με Βιολογική Γεωργία: Κατάλληλο για χρήση στη βιολογική γεωργία, καθιστώντας το ιδανικό για παραγωγούς που επιθυμούν να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες πρακτικές.
Ο Γρηγόρης Μοσχόπουλος, Head of Field Activation & Marketing Operations του Τομέα Επιστήμης Γεωργίας της Bayer Ελλάς, δήλωσε: «Με το Tuta Pro Press, η Bayer επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που προάγουν τη βιωσιμότητα και την ασφάλεια στην γεωργία. Το προϊόν αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της μείωσης των χημικών επεμβάσεων και της υποστήριξης των παραγωγών στην αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η Tuta absoluta».
Με την εγγύηση της Bayer, το Tuta Pro Press εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα και την κερδοφορία της καλλιέργειας με περιβαλλοντική ευθύνη, προωθώντας βιώσιμες γεωργικές πρακτικές και μειώνοντας την ανάγκη για χημικά εντομοκτόνα.
Tuta Pro Press! Για τον παραγωγό που αναζητά καινοτόμες, πρακτικές και εύκολες στην εφαρμογή τους λύσεις, φιλικές για το περιβάλλον, τους καταναλωτές και τον ίδιο.
Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε η παρουσίαση των καινοτόμων συστημάτων γεωργίας ακριβείας της Raven από την P.J. Condellis S.A., επίσημο αντιπρόσωπο της Raven στην Ελλάδα, την Τρίτη, 17 Σεπτεμβρίου 2024, στο αμφιθέατρο «Aliki Perroti Educational Center» της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.
Η εκδήλωση προσέλκυσε επαγγελματίες από τον αγροτικό τομέα, εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης καθώς και στελέχη αλλά και εκπαιδευτικό προσωπικό με τους μαθητές της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.
Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό και εισαγωγικές ομιλίες, που ανέδειξαν τη στρατηγική συνεργασία της Raven με τη CNH Industrial και την P.J. Condellis S.A. για την ανάπτυξη και προώθηση τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας.
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των αυτόνομων συστημάτων και της ψηφιακής γεωργίας, καθώς και για το πώς οι λύσεις της Raven βελτιώνουν την παραγωγικότητα των αγροτών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν οι κύριες τεχνολογικές λύσεις της Raven, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων σποράς και φύτευσης, προστασίας καλλιεργειών, συγκομιδής και διαχείρισης εδάφους.
Ομιλητές από την P.J. Condellis S.A. και τη Raven ανέλυσαν τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν ακρίβεια και αποδοτικότητα, βοηθώντας τους αγρότες να μειώσουν τα κόστη και να αυξήσουν την παραγωγή τους.
Η εκδήλωση κορυφώθηκε με μια ζωντανή επίδειξη στο χωράφι, όπου οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν σε πραγματικές συνθήκες την εφαρμογή των συστημάτων της Raven.
Οι τεχνολογίες αυτοματισμού, αυτόματης καθοδήγησης και γεωργίας ακριβείας εντυπωσίασαν τους παρευρισκόμενους με την αποτελεσματικότητά τους, ενώ αναδείχθηκε η συμβολή τους στην προστασία του περιβάλλοντος μέσω της ορθολογικής χρήσης πόρων.
Η P.J. Condellis S.A. εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη νέα συνεργασία και την ανταπόκριση και τόνισε τη δέσμευσή της να συνεχίσει να προωθεί λύσεις που προάγουν τη βιώσιμη και αποδοτική γεωργία, με την υποστήριξη των καινοτόμων προϊόντων της Raven.
Συνεχίζεται η πολιτική κατά των Ευρωπαίων παραγωγών, που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η Κομισιόν, η οποία «πιέζει» για απελευθέρωση των εισαγωγών τροφίμων από τρίτες χώρες που περιέχουν υπολείμματα απαγορευμένων δραστικών ουσιών στην ΕΕ.
Να θυμίσουμε οι εισαγωγές από τρίτες χώρες ήταν ένα βασικό αίτημα των μεγάλων αγροτικών κινητοποιήσεων που έγιναν πέρυσι σε όλη την Ευρώπη αλλά φαίνεται ότι η Κομισιόν συνεχίζει να αδιαφορεί για τους αγρότες της ΕΕ.
Δύο αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτρέψουν τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες που περιέχουν υπολείμματα απαγορευμένων στην ΕΕ δραστικών ουσιών καταψηφίστηκαν, την Τετάρτη (18/9), στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν τις αποφάσεις για να επιτραπούν ανοχές στην εισαγωγή (γνωστές και ως μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων) που αφορούν τις δραστικές ουσίες cyproconazole και spirodiclofen στα δημητριακά, σπόροι, κρέας, καθώς και τις benomyl, carbendazim και thiophanate‐methyl σε οπωροκηπευτικά (όπως λεμόνια, λάιμ, μανταρίνια και μπάμιες).
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η χρήση όλων αυτών των φυτοφαρμάκων είναι απαγορευμένη στην ΕΕ.
522 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της ένστασης στην απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την cyproconazole και τη spirodiclofen, 127 κατά και 28 απείχαν.
Για το benomyl, το carbendazim και το thiophanate-methyl, 516 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της ένστασης, 129 κατά και 27 απείχαν.
Χρειαζόταν απόλυτη πλειοψηφία τουλάχιστον 359 βουλευτών για την απόρριψη των δύο αποφάσεων της Επιτροπής.
Η Επιτροπή πρέπει τώρα να αποσύρει τις προτάσεις της.
Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να υποβάλει νέο σχέδιο που να μειώνει όλα τα μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων (στη χαμηλότερη ποσότητα στην οποία μπορεί να ανιχνευθεί) ή στην προεπιλεγμένη τιμή του 0,01 mg/kg και να απορρίψει τυχόν αιτήματα για ανοχές εισαγωγής τροφίμων από τρίτες χώρες.
Για το θέμα σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μανώλης Κεφαλογιάννης, αναφέρει ότι απορρίφθηκαν από το Ευρωκοινοβούλιο δύο αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα επέτρεπαν την αύξηση των ορίων ανοχής στις εισαγωγές εσπεριδοειδών, λαχανικών και σιτηρών από τρίτες χώρες. Η οποιαδήποτε αυξημένη ανοχή αυτών των φυτοφαρμάκων θα έδειχνε ασυνέπεια των πολιτικών της ΕΕ απέναντι στον στόχο για μείωση της παρουσίας φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα και την προστασία της υγείας των καταναλωτών και κυρίως θα παραβίαζε την αρχή της αμοιβαιότητας των κανόνων σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων.Οι παραπάνω δραστικές ουσίες είναι απαγορευμένες στην Ε.Ε. εδώ και πολλά χρόνια, αλλά χρησιμοποιούνται ευρέως από τρίτες χώρες που εξάγουν προϊόντα στην Ευρώπη.
Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε προτάσεις για την αύξηση των ανώτατων ορίων καταλοίπων (MRLs) για τις ουσίες αυτές σε εισαγόμενα προϊόντα. Η αλλαγή αυτή θα επέφερε πολύ σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στους Έλληνες και Ευρωπαίους παραγωγούς, οι οποίοι βρίσκονται ήδη σε σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι των παραγωγών τρίτων χωρών».
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.
Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.
Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.
Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:
1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.
2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Παρατηρήσεις
α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.
Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.
Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.
Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.
Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».
Απάντηση ΥπΑΑΤ
Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.
Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.
Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.
Συγκεκριμένα:
- Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
- Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
- Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.
Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:
1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης
2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.
Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.
Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.
Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.
Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.
Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μίας νέας ηλεκτρονικής παγίδας στα πλαίσια του προγράμματος LIFE eGymer. Οι ερευνητικές ομάδες του εργαστηρίου Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος υπό τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου και του εργαστηρίου Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών υπό τον καθηγητή Αθανάσιο Κοράκη συνεργάζονται με Πανεπιστήμια και εταιρείες από την Ισπανία και την Σλοβενία για την υλοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων παρακολούθησης του εντόμου, Lymantria dispar σε αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των μέτρων διαχείρισης και στην προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Εισαγωγικά στοιχεία
Η διαχείριση των πληθυσμών των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αποτελεί μια κρίσιμη πρόκληση για τις σύγχρονες πόλεις και κοινότητες. Οι έντονες αλλαγές στο κλίμα, η αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα και η εξάπλωση νέων ειδών εντόμων, μέσω των παγκόσμιων δικτύων εμπορίου και μεταφορών, έχουν δημιουργήσει ένα σύνθετο και δυναμικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο που απαιτεί καινοτόμες λύσεις για την προστασία της αστικής και περιαστικής χλωρίδας. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παρακολούθησης και καταπολέμησης των εντόμων, αν και αποδοτικές σε πολλές περιπτώσεις, συχνά περιορίζονται από την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρουσία και την έλλειψη ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης. Στο σύγχρονο τεχνολογικό τοπίο, η ανάγκη για πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και βιώσιμα μέσα παρακολούθησης γίνεται επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηλεκτρονικές παγίδες αναδεικνύονται ως μια επαναστατική προσέγγιση που συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης. Αυτές οι συσκευές επιτρέπουν τη συνεχή και ακριβή καταγραφή της παρουσίας και της δραστηριότητας των εντόμων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των απαιτούμενων ανθρωποωρών, η αυξημένη ακρίβεια στην αναγνώριση ειδών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων καταπολέμησης και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, η χρήση αυτών των τεχνολογιών ενισχύει την κατανόηση της οικολογικής δυναμικής των αστικών οικοσυστημάτων, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η διασύνδεση των ηλεκτρονικών παγίδων με το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η δυνατότητα άμεσης ανάλυσης των δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανοίγουν νέους δρόμους για την απομακρυσμένη και σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Οι παραπάνω καινοτόμες προσεγγίσεις δεν είναι μόνο αποτελεσματικές αλλά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς μειώνουν την ανάγκη για συνεχή επιθεώρηση και παρέχουν τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες και στρατηγικές επεμβάσεις.
Γενικότερα, η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καινοτόμου και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων μας. Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενσωματώνονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης, αναμένεται να προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία της χλωρίδας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.
Πλεονεκτήματα της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον
Οι ηλεκτρονικές παγίδες για την παρακολούθηση εντόμων προσφέρουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία και τη διαχείριση των δένδρων και της χλωρίδας στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
1. Συνεχής Παρακολούθηση
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργούν αδιάκοπα, παρέχοντας συνεχή παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι οι χειριστές έχουν μια συνεχή ροή δεδομένων και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τις αυξημένες συλλήψεις και να αντιδράσουν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα.
2. Ακρίβεια και Αξιοπιστία
Οι αισθητήρες και οι κάμερες υψηλής ανάλυσης παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα. Η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση των ειδών εντόμων, μειώνοντας τα σφάλματα που μπορεί να προκύψουν από χειροκίνητες καταγραφές.
3. Άμεση Ανάλυση και Αντίδραση
Τα δεδομένα που συλλέγονται από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο σε κεντρικούς διακομιστές για ανάλυση. Αυτό επιτρέπει την ταχεία αντίδραση σε ενδεχόμενες επιδημίες ή εξάρσεις πληθυσμών εντόμων, επιτρέποντας τη λήψη προληπτικών μέτρων πριν τα προβλήματα γίνουν ανεξέλεγκτα.
4. Μείωση Ανθρωποωρών και Κόστους
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μειώνουν την ανάγκη για συχνές επισκέψεις και επιθεωρήσεις από ανθρώπινο προσωπικό στο πεδίο, εξοικονομώντας έτσι ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους. Η αυτοματοποιημένη παρακολούθηση επιτρέπει στους χειριστές να επικεντρώνονται σε άλλες κρίσιμες εργασίες.
5. Εξοικονόμηση Πόρων
Η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένες και συχνές επιθεωρήσεις, μειώνοντας έτσι τη χρήση καυσίμων και άλλων πόρων που θα απαιτούνταν για τις μετακινήσεις και τις χειροκίνητες επιθεωρήσεις.
6. Ολοκληρωμένη Διαχείριση Δεδομένων
Τα δεδομένα από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποθηκεύονται και να αναλύονται συστηματικά, παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα των πληθυσμών των εντόμων και των τάσεων τους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό επιτρέπει τη λήψη πιο ενημερωμένων και στρατηγικών αποφάσεων.
7. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα
Η στοχευμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση των εντομολογικών προβλημάτων συμβάλλει στη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών και φυτοφαρμάκων, προωθώντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.
8. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργήσουν και ως εκπαιδευτικά εργαλεία, παρέχοντας δεδομένα και πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της χλωρίδας και τη σημασία της διατήρησης των οικοσυστημάτων.
9. Ευκολία Ενσωμάτωσης σε Υφιστάμενα Συστήματα
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης δασών και χώρων πρασίνου, προσφέροντας ένα επιπλέον εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των οικοσυστημάτων.
10. Βελτίωση της Δημόσιας Υγείας
Η αποδοτική διαχείριση των εντόμων-εχθρών μπορεί να μειώσει την εξάπλωση εντομομεταδιδόμενων ασθενειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE eGymer
Το πρόγραμμα LIFE eGymer LIFE20 ENV/GR/000801 είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πράσινο Ταμείο. Το LIFE είναι το μοναδικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ αποκλειστικά αφιερωμένο στο περιβάλλον και την κλιματική δράση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Ο κύριος στόχος του LIFE eGymer είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα ενός καινοτόμου συστήματος παγίδευσης και παρακολούθησης του Lymantria dispar, ενός Λεπιδοπτέρου που προκαλεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα τόσο σε φυσικούς οικοτόπους όσο και σε ημιαστικές και περιαστικές περιοχές των πόλεων. Είναι πολυφάγο είδος που προσβάλλει τα δάση της βελανιδιάς στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική και αποτελεί σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς μπορεί να καταστρέψει ολόκληρα δέντρα και να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα (π.χ. αλλεργίες). Για την καταπολέμησή του έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα εντομοκτόνα, όπως και αεροψεκασμοί, οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα. Το προτεινόμενο σύστημα του έργου συνδυάζει τις πλέον σύγχρονες λύσεις που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου, αλλά ενσωματώνει επίσης σύγχρονες τεχνολογίες για τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του είδους σε διάφορες χώρες και κλιματικές ζώνες της ΕΕ, όπου οι παραδοσιακές εφαρμογές είναι είτε ανέφικτες είτε/και οικονομικά μη βιώσιμες. Επιπλέον, στοχεύει στη μείωση των ποσοτήτων πλαστικού που σπαταλούνται στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και στη μείωση του συνολικού κόστους τους.
Οι κύριες δραστηριότητες του προγράμματος περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικής παγίδας για την παρακολούθηση του L. dispar σε δασώδεις και περιαστικές εκτάσεις, τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) και τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου επιβλαβούς εντόμου, που περιλαμβάνουν την δημιουργία και αξιολόγηση νέων συσκευών παγίδων για τη σύλληψη τόσο των προνυμφών όσο και των ενηλίκων του εντόμου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην μείωση του πληθυσμού τους καθώς και στην εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μεθόδου παρεμπόδισης της σύζευξης των δύο φύλων (mating disruption), για τον αποτελεσματικό έλεγχο του L. dispar. Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται μεταξύ των ετών 2022-2024 σε περιοχές της Σλοβενίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου LIFE eGymer αναπτύχθηκε εφαρμογή με την ονομασία του έργου, όπου οι χρήστες μπορούν ανά πάσα στιγμή με την είσοδο τους σε αυτή να ενημερώνονται για τις συλλήψεις του L. dispar σε Ελλάδα, Σλοβενία και Ισπανία. Συνολικά, τα αποτελέσματα του έργου θα αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του L. dispar.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Αθανασίου υλοποιείται από έναν συνδυασμό πανεπιστημίων, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στην Σλοβενία και το Πανεπιστήμιο της Λιέιδα στην Ισπανία, εταιρειών, όπως η AIMPLAS - Plastics Technology Centre και η PROBODELT, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, οι οποίοι συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το LIFE eGymer επιδιώκει να επιτύχει μια σειρά από οφέλη, όπως η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών για την αντιμετώπιση του L. dispar, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων, και στη παροχή πολύτιμων δεδομένων και γνώσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων αντιμετώπισης για άλλα έντομα-εχθρούς στο μέλλον.
Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο υποστηρίζει έργα που συμβάλλουν στην περιβαλλοντική και κλιματική δράση και το Πράσινο Ταμείο. Η σημασία του LIFE eGymer είναι πολλαπλή. Πρώτον, εισάγει νέες τεχνολογίες και μεθόδους για την περιβαλλοντική διαχείριση, προωθώντας την καινοτομία. Δεύτερον, προωθεί βιώσιμες πρακτικές και μειώνει την εξάρτηση από χημικές ουσίες, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία. Τρίτον, συμβάλλει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των ειδικών σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Τέλος, με την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές και περιαστικές περιοχές.
Συνοψίζοντας, το πρόγραμμα LIFE eGymer αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει την τεχνολογία και την περιβαλλοντική διαχείριση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, προσφέροντας λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης και ελέγχου του L. dispar. Μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων και προηγμένων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη, το πρόγραμμα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για χημικά προϊόντα, στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών και στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων. Επιπλέον, ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ επιστημονικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική προστασία και την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
(Το έργο LIFE eGymer έχει συγχρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κωδικό έργου LIFE20 ENV/GR/000801).
Συγγραφείς:
Λαμπίρη Ευαγγελία Υπ. Διδάκτορας ΠΘ, Αγραφιώτη Παρασκευή Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Αθανασίου Χρήστος Καθηγητής Εντομολογίας ΠΘ
Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.
Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.
Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.
3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.
4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.
5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
- Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.
Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
- Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:
- Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
- Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
- Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
- Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
- Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
- Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
- Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
- Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
- Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.
Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).
Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.
Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.
Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.
Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:
- ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.
Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)
Καταρρέει η Τράπεζα Γενετικού Υλικού, η πολύτιμη κιβωτός των σπόρων της ελληνικής γεωργίας.
Η Ελληνική Τράπεζα Γενετικού Υλικού ιδρύθηκε, το 1981, με την υποστήριξη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ως η εθνική οργάνωση για την προστασία των καλλιεργειών της χώρας και εργάζεται για να σώσει τη βιολογική ποικιλότητα των διατροφικών πόρων.
Χαρακτηριστικό μάλιστα της κατάστασης που επεσήμαναν τα στελέχη του ΕΛΓΟ–Δήμητρα, είναι το γεγονός ότι, «αν δεν αλλάξει κάτι την επόμενη πενταετία, το 20% των δειγμάτων που διαθέτει σήμερα η Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) θα περάσει στην …ιστορία. Τα 15.000 δείγματα συλλογής από διάφορες παραδοσιακές ποικιλίες, αλλά και αυτοφυή είδη που είναι συγγενή με τα καλλιεργούμενα, δεν μπορούν να διατηρηθούν για πάντα μέσα στους θαλάμους. Πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να ελέγχουμε τη βλαστική τους ικανότητα, να τα πολλαπλασιάζουμε ξανά και να αποθηκεύουμε και πάλι».
Η Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού, αποτελεί το συντονιστικό-εκτελεστικό όργανο του Εθνικού Συστήματος Διατήρησης και Προστασίας Φυτογενετικών Πόρων Καλλιεργούμενων Ειδών και οι συλλογές της συμπεριλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- είδη και ποικιλίες σιτηρών, οσπρίων, ψυχανθών, κηπευτικών, αμπέλου, χορτοδοτικών, βιομηχανικών, αρωματικών-φαρμακευτικών, νέων ανθοκομικών, καθώς και θαμνώδων- δενδρώδων ειδών. Αποτελεί έναν πολύτιμο «ταμιευτήρα χαρακτηριστικών και γονιδίων για τη βελτίωση των φυτών, συμβάλλει ενεργά στην ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και βιώσιμης γεωργίας, συμμετέχοντας σε ευρωπαϊκά δίκτυα, ερευνητικά έργα και δράσεις, με στόχο τη διατήρηση και αξιοποίηση της βιοποικιλότητας», αναφέρουν στελέχη του ΕΛΓΟ–Δήμητρα.
Ερώτηση στην Βουλή
Να ληφθούν άμεσα μέτρα ώστε να μη καταρρεύσει η Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) των σπόρων της Ελληνικής Γεωργίας, ζητά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτησή του προς τον αρμόδιο ΥπΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα.
Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη την οποία συνυπογράφουν επίσης 15 Βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης αναφέρει τα εξής:
«Mε το άρθρο 21 του ν. 1564/1985 προβλεπόταν η σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού (Ε.Ο.Π.Υ.) με τις κάτωθι αρμοδιότητες που είχαν και αναπτυξιακό χαρακτήρα:
- Χρηματοδότηση ερευνητικών Ιν/των για τη δημιουργία νέων Ελληνικών ποικιλιών.
- Διατήρηση υπό τους όρους και προϋποθέσεις του νόμου αυτού των ποικιλιών, καθώς και η παραγωγή και εμπορία πολλαπλασιαστικού υλικού των κατηγοριών α, β και γ της παρ. 2 του άρθρ. 3. (δηλαδή παραγωγή μέχρι βασικού υλικού σπόρων ή αγενούς πολ/κού υλικού)
- Υποβοήθηση των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων οι οποίες ασχολούνται με το πολλαπλασιαστικό υλικό.
- Συμμετοχή και παροχή τεχνογνωσίας σε εταιρείες οι οποίες ασχολούνται με την παραγωγή, επεξεργασία και εμπορία του πολλαπλασιαστικού υλικού.
Το 1989 οι αρμοδιότητες του παραπάνω Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού υλικού μεταφέρονται στο ΕΘΙΑΓΕ με την παρ.2 του άρθρου 4 του νόμου 1845/89 «Το αντικείμενο δραστηριότητας του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού (Ε.Ο.Π.Υ.), τα μέσα για την επίτευξη των σκοπών του και οι πόροι του, όπως ορίζονται στις παρ. 3,4 και 5 του άρθρου 21 του ν. 1564/1985 (ΦΕΚ 164), περιέρχονται στο ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.
Αναγνωρίζοντας τον ύψιστο ρόλο λειτουργίας της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού, η Κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙ.Ζ.Α., τον Φεβρουάριο του 2018 ολοκλήρωσε τη λειτουργία της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού στο Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ–Δήμητρα. Με τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης έγινε η ανέγερση ενός νέου κτιρίου για την εγκατάσταση της ΤΓΥ και συλλέχθηκαν πάνω από 7000 δείγματα τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών και 4500 δείγματα άγριων συγγενών των καλλιεργούμενων ειδών με προοπτική να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση των Ελληνικών ποικιλιών. Επιπλέον, τον Μάρτιο του 2019 ((ΦΕΚ 950/Β’/20.03.2019), για πρώτη φορά στην Ελλάδα, εγκρίθηκε από το ΥπΑΑΤ το Ειδικό Πρόγραμμα Δημιουργίας Νέων Ποικιλιών Φυτικών Ειδών το οποίο και υλοποιείται από τα Ινστιτούτα Αγροτικής Έρευνας του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.
Σήμερα, όμως σαν κεραυνός εν αιθρία έρχεται ο νόμος 5035/2023 «Ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού ΕΛΓΟ– ΔΗΜΗΤΡΑ» και βάζει οριστική ταφόπλακα στο όραμα της δεκαετίας του 1980 για έναν δυναμικό Τομέα Ελληνικού Φυτικού Πολλαπλασιαστικού Υλικού.
Στον παραπάνω νόμο, στις αρμοδιότητες του ΕΛΓΟ-Δήμητρα, δεν συμπεριλαμβάνονται πλέον οι αρμοδιότητες του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού. Εκείνο που αναφέρεται και αφορά το Φ.Π.Υ. είναι το εδάφιο στ του άρθρου 4 για τους σκοπούς του ΕΛΓΟ: «η καταγραφή, διατήρηση και αξιοποίηση των εθνικών φυτικών, ζωικών και μικροβιακών γενετικών πόρων, που σχετίζονται με τη γεωργία, τα τρόφιμα και το περιβάλλον, μέσω, ιδίως, της τήρησης Εθνικών Συλλογών και Τράπεζας Γενετικού Υλικού»,
Επειδή οι γενετικοί πόροι της χώρας μας είναι αυξημένοι και κατατάσσουν την Ελληνική βιοποικιλότητα σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο.
Επειδή η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των Ελληνικών ποικιλιών συμβάλλει όχι μόνο στην κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε πολλαπλασιαστικό υλικό, αλλά δημιουργεί και προοπτικές εξαγωγών πολλαπλασιαστικού υλικού σε άλλες χώρες.
Επειδή για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και τη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας απαιτείται η αξιοποίηση των εγχώριων ποικιλιών.
Επειδή η λειτουργία της τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού αποτελεί εθνικό πλούτο, σε σύνδεση με την ιστορία και τον πολιτισμό και καθορίζει ακόμη και την ύπαρξη του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας.
Επειδή επιβάλλεται η συλλογή, διάσωση, διατήρηση και προστασία των φυτογενετικών πόρων της χώρας μας μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού άμεσης προτεραιότητας για την Πολιτεία.
Επειδή καταλήξαμε να κάνουμε μόνο συλλογές και αν δεν υπάρχει μέριμνα και επαρκή χρηματοδότηση από το ΥΠΑΑΤ στο μέλλον και αυτές οι συλλογές σταδιακά θα χαθούν.
Επειδή αν η ΤΓΥ έχει σαν στόχο μόνο τη διατήρηση /συντήρηση διαφόρων συλλογών γενετικών πόρων και δεν τους χρησιμοποιούμε για τη γενετική βελτίωση των καλλιεργούμενων φυτών και του ζωικού κεφαλαίου της χώρας μας για την αντιμετώπιση π.χ. της κλιματικής αλλαγής τότε η ΤΓΥ υπολείπεται του αναπτυξιακού της ρόλου.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Ποια είναι η Πολιτική του Υπουργείου για την Τράπεζα Γενετικού Υλικού, για το Φυτικό πολλαπλασιαστικό Υλικό;»
2. Θα αναλάβει πρωτοβουλία για την ετήσια χρηματοδότηση από το ΥΠΑΑΤ για να καλύψει την έλλειψη του επιστημονικού προσωπικού του ΤΓΥ και την αγορά σύγχρονου εργαστηριακού εξοπλισμού;
3. Γνωρίζει ότι η αν δεν ληφθούν μέτρα στην επόμενη πενταετία υπάρχει ο κίνδυνος απώλειας του 20% των δειγμάτων της ΤΓΥ;
4. Προτίθεται να συμπεριλάβει τη θεσμοθέτηση και οργάνωση Τράπεζας Ζωικού γενετικού υλικού και μικροβιακών γενετικών πόρων;»
Από τη Δευτέρα (19 Αυγούστου) έως και την Τρίτη (10 Σεπτεμβρίου) θα πραγματοποιηθούν οι αιτήσεις εγγραφής των επιτυχόντων στις Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) του ΕΛΓΟ Δήμητρα που υπέβαλαν παράλληλο μηχανογραφικό.
Στην «Αίτηση Εγγραφής» στη Σ.Α.Ε.Κ. επιτυχίας τους, συνοδευόμενη με τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Όσοι δεν υποβάλουν την σχετική αίτηση, αυτόματα θα θεωρηθεί ότι δεν επιθυμούν να εγγραφούν.
Για την χρήση της δωρεάν παροχής Σίτισης ή και Στέγασης θα πρέπει να κατατεθεί η «Αίτηση Σίτισης – Στέγασης», συνοδευόμενη με τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Σημειώνεται ότι η παροχή αυτή δεν αφορά τη Σ.Α.Ε.Κ. Αττικής- Κτήμα Συγγρού Αμαρουσίου.
Η «Αίτηση Εγγραφής» υποβάλλεται αυτοπροσώπως, είτε με άλλο εξουσιοδοτημένο από αυτούς πρόσωπο, είτε ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή, είτε με ηλεκτρονικό τρόπο (μέσω email) στη Σ.Α.Ε.Κ. επιτυχίας.
Για οποιαδήποτε πληροφορία οι επιτυχόντες θα πρέπει να απευθύνονται στη Σ.Α.Ε.Κ. επιτυχίας τους. Στοιχεία επικοινωνίας των Σ.Α.Ε.Κ. βρίσκονται στις ιστοσελίδες: εδώ και εδώ
Τέλος, υπενθυμίζεται ότι απαγορεύεται η εγγραφή των επιτυχόντων ταυτόχρονα σε Σχολή, Τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση ΑΕΙ και σε Δημόσια Σ.Α.Ε.Κ.
Απαραίτητα Δικαιολογητικά
Α. Για την Εγγραφή στις Δημόσιες Σ.Α.Ε.Κ. του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, οι επιτυχόντες οφείλουν να υποβάλλουν και τα κάτωθι δικαιολογητικά:
1. Φωτοαντίγραφο του Δελτίου Ταυτότητας ή Διαβατηρίου τους.
2. Φωτοαντίγραφο του Τίτλου Σπουδών εγγραφής τους (Απολυτήριο Λυκείου, Πτυχίο ΤΕΕ Β’ Κύκλου) και όχι πτυχία ανώτερης βαθμίδας (ΑΕΙ, ΤΕΙ).
3. Βεβαίωση ΑΜΚΑ
4. Τα αποδεικτικά όλων των υπολοίπων δηλωθέντων στην αίτηση στοιχείων τους (κοινωνικά κριτήρια), όπως:
1. Πολυτεκνία: πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή πιστοποιητικό πολυτεκνίας σε ισχύ ή δικαστική απόφαση ή άλλο έγγραφο που να πιστοποιεί τη γονική μέριμνα.
2. Τριτεκνία: πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του δήμου ή της κοινότητας ή βεβαίωση οικογενειακής κατάστασης που χορηγείται από τα ΚΕΠ μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Εθνικού Δημοτολογίου (ΟΠΣΕΔ) (κ.υ.α.) που περιέχει όλα τα γεγονότα των οποίων η συνδρομή αποτελεί προϋπόθεση για την κατά νόμο κτήση της ιδιότητας του τρίτεκνου γονέα ή τέκνου τρίτεκνης οικογένειας ή αντίστοιχο πιστοποιητικό αρμόδιας αλλοδαπής αρχής.
3. Μονογονεϊκή οικογένεια: δικαστική απόφαση ή άλλο έγγραφο που να πιστοποιεί τη γονική μέριμνα, πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του δήμου ή της κοινότητας.
4. Ειδική περίπτωση (Ελληνοκύπριοι από τα κατεχόμενα της Κύπρου ή μέλη της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας):
Δικαιολογητικά: Αποδεικνύεται με Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς (ΕΔΤΟ). Σχετικά με τη δήλωση της ειδικής περίπτωσης, επισημαίνουμε ότι υποψήφιοι που τη δηλώνουν, συμμετέχουν σε ξεχωριστή διαδικασία επιλογής από τους υπόλοιπους υποψηφίους. Επομένως, επιτυχόντες για τους οποίους θα διαπιστωθεί κατά το διοικητικό έλεγχο στις εγγραφές ότι έχουν δηλώσει ψευδώς ότι ανήκουν στην ειδική περίπτωση, χάνουν το δικαίωμα για εγγραφή.
Β. Για την δωρεάν παροχή Σίτισης και Στέγασης, οι ενδιαφερόμενοι επιτυχόντες οφείλουν να υποβάλλουν και τα κάτωθι δικαιολογητικά:
1. Αποδεικτικό έγγραφο μόνιμης κατοικίας (λογαριασμός ΔΕΗ ή ΟΤΕ ή ΕΥΔΑΠ ή λογαριασμός κινητού κ.λπ.).
2. Αντίγραφο εκκαθαριστικού εφορίας του τελευταίου οικονομικού έτους (μέσω taxisnet). Το εκκαθαριστικό θα πρέπει να είναι του γονέα (όταν ο καταρτιζόμενος είναι προστατευόμενο μέλος) ή του ιδίου καταρτιζόμενου σε περίπτωση που είναι πάνω από 25 ετών.
Τα φωτοαντίγραφα δεν χρειάζεται να είναι επικυρωμένα. Αρκούν απλά, ευανάγνωστα φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων από δημόσιες υπηρεσίες (Ν. 4250/2014 (ΦΕΚ 74 /Α’/26-3-2014). Αντίστοιχα, γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά τα απλά, ευανάγνωστα φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων των ιδιωτικών εγγράφων, εφόσον τα έγγραφα αυτά έχουν επικυρωθεί αρχικά από δικηγόρο καθώς και ευκρινή φωτοαντίγραφα από τα πρωτότυπα όσων ιδιωτικών εγγράφων φέρουν θεώρηση από τις υπηρεσίες και τους φορείς που εμπίπτουν στη ρύθμιση (π.χ. απολυτήριο ιδιωτικού λυκείου που φέρει τη θεώρηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων). Επίσης, γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά τα ευκρινή φωτοαντίγραφα αλλοδαπών εγγράφων, υπό την προϋπόθεση ότι τα έγγραφα αυτά έχουν επικυρωθεί πρωτίστως από δικηγόρο.
Φωτογραφία: Επίσκεψη και αξιολόγηση στον πειραματικό αμπελώνα της Νεμέας από την ερευνητική ομάδα του ΓΠΑ.
Τα ζιζάνια ανήκουν στους σημαντικότερους παράγοντες που περιορίζουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών, την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Η επιτυχής διαχείριση των ζιζανίων αποτελεί μια σημαντική προτεραιότητα για τους παραγωγούς, οι οποίοι όμως συχνά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εφαρμογές χημικών ζιζανιοκτόνων. Σύμφωνα μάλιστα με τα πρόσφατα στοιχεία του FAO, τα ζιζανιοκτόνα αποτελούν τη δεύτερη πιο διαδεδομένη κατηγορία φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αντιπροσωπεύοντας το 34.3% του συνόλου των πωλήσεων το 2022.
Ωστόσο, η αλόγιστη και λανθασμένη χρήση ζιζανιοκτόνων έχουν σημαντικές συνέπειες για τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, η ανεξέλεγκτη χρήση συχνά συνοδεύεται από ρύπανση του εδάφους και των υπόγειων υδάτων με υπολείμματα ζιζανιοκτόνων, μείωση της μικροβιακής χλωρίδας και των ωφέλιμων οργανισμών του εδάφους, αρνητικές επιδράσεις σε οργανισμούς μη στόχους και ανάπτυξη φαινομένων ανθεκτικότητας των ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα με διάφορους μηχανισμούς δράσης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η ΕΕ έχει στρέψει τη προσοχή της στην προώθηση και αξιολόγηση εναλλακτικών αγροοοικολογικών προσεγγίσεων και πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων που προάγουν τη βιοποικιλότητα προκειμένου να αναπτυχθούν αποτελεσμαστικά και αειφόρα συστήματα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Ζιζανίων (ΟΔΖ).
Το έργο «GOOD-Agroecology for Weeds» είναι ένα έργο τετραετούς διάρκειας που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Horizon Europe για την έρευνα και την καινοτομία για το διάστημα 2023-2027. Το έργο στοχεύει να αναδείξει το ρόλο καινοτόμων αγροοικολογικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων σε 16 «ζωντανά εργαστήρια» (Living Labs), δημιουργώντας ένα Δίκτυο Αγροοικολογικής Διαχείρισης Ζιζανίων (Agroegological Weed Management Network) με σκοπό τη συν-δημιουργία (co-creation) γνώσης, την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων από τους παραγωγούς και την ευρύτερη εφαρμογή και αποδοχή των αγροοικολογικών στρατηγικών και προσεγγίσεων. Τα Living Labs του έργου GOOD θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «οικοσυστήματα ανοικτής καινοτομίας» που σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς αποσκοπούν στην ανάπτυξη και αξιολόγηση εναλλακτικών, μη χημικών και ψηφιακών πρακτικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων με τη συνδρομή προσεγγίσεων Γεωργίας Ακριβείας (Precision Agriculture). Πιο συγκεκριμένα, το έργο δίνει έμφαση στη χρήση φυτών κάλυψης (cover crops) και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους έναντι των ζιζανίων μέσω εμβολιασμού με ωφέλιμους μικροοργανισμούς (microbial inoculation) αλλά και στο συνδυασμό των καλλιεργειών κάλυψης με άλλες μεθόδους διαχείρισης των ζιζανίων όπως η ψευδοσπορά (false/stale seedbed), ο μηχανικός έλεγχος ζιζανίων (mechanical weed control), οι εντοπισμένες (site-specific) εφαρμογές ζιζανιοκτόνων με τη βοήθεια αισθητήρων και drones κ.ά.
Οι παραπάνω αγροοικολογικές προσεγγίσεις αξιολογούνται σε πειράματα αγρού που πραγματοποιούνται σε συμβατικά, βιολογικά και μικτά καλλιεργητικά συστήματα. Αναλυτικά, έχουν εγκατασταθεί 16 Living Labs σε 9 χώρες με 15 συνολικά υπό μελέτη καλλιέργειες, τόσο ετήσιες (ψυχανθή, σιτηρά, κηπευτικά) όσο και πολυετείς (αμπέλι, ελιά, μηλοειδή, εσπεριδοειδή και πυρηνόκαρπα). Στη χώρα μας, έχουν εγκατασταθεί από την ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών δύο πειραματικοί αγροί, ο ένας στην περιοχή της Νεμέας στην καλλιέργεια του αμπελιού (Εικόνα 1) και ο άλλος στην περιοχή του Δομοκού στην καλλιέργεια του σκληρού σιταριού (Εικόνα 2) με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων, ολιστικών και βιώσιμων αγροοικολογικών πρακτικών για τη διαχείριση των ζιζανίων που θα δημιουργήσουν κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη μέσω της μείωσης των χημικών εισροών και της βελτιστοποιημένης χρήσης των φυσικών πόρων. Και στα δύο Living Labs αξιολογούνται οι καλλιέργειες κάλυψης (cover crops) σε συνδυασμό με άλλες αγροοικολογικές πρακτικές για την διαχείριση των ζιζανίων τόσο σε συμβατικό όσο και σε βιολογικό σύστημα καλλιέργειας με τα πρώτα αποτελέσματα να είναι αρκετά ενθαρρυντικά. Επιστημονικά υπεύθυνοι του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ηλίας Τραυλός και ο Καθηγητής Σπύρος Φουντάς. Το έργο υλοποιείται από μια κοινοπραξία είκοσι συμμετεχόντων φορέων υπό τον συντονισμό του Πανεπιστημίου της Coimbra και της Καθηγήτριας Helena Freitas και χρηματοδοτείται από την ΕΕ.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://www.goodhorizon.eu/ και στους λογαριασμούς του έργου στο LinkedIn και στο Facebook.
Συγγραφείς:
Ν. Αντωνόπουλος, Ι. Γαζούλης, Φ. Δεληγιάννης, Δ. Πετράκη, Μ. Κοκκίνη, Μ. Δανάσκος, Κ. Κοντογεώργου, Α. Ρέκκας, Α. Ταταρίδας, Π. Κανάτας, Σ. Φουντάς και Η. Τραυλός
Στις 23/7/2024, το πρωί, έντονη χαλαζόπτωση, συνοδευόμενη από ισχυρούς ανέμους, έπληξε τις καλλιέργειες μηλοειδών και πυρηνοκάρπων μιας περιοχής της Αγιάς Λαρίσης, από το Βαθύρεμα και μέχρι την είσοδο του δρόμου για τους Νερομύλους.
Από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου εκδόθηκαν οδηγίες για την περιοχή της Αγιάς, που επλήγηκε από την χαλαζόπτωση.
Όπως επισημαίνει το χαλάζι εκτός από την καταστροφής της παραγωγής, προκαλεί πληγές στους φυτικούς ιστούς, οι οποίες αποτελούν πύλες εισόδου παθογόνων οργανισμών.
Συστήνεται στους καλλιεργητές των οποίων οι καλλιέργειες επλήγησαν από το χαλάζι αλλά και σε όσους στην γύρω περιοχή δέχτηκαν το ξαφνικό καταρρακτώδες μπουρίνι να επέμβουν άμεσα με κατάλληλα και εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα ή άλλα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα, για την προστασία των δένδρων από παθογόνους μύκητες και βακτήρια.
Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.
Διαβάστε αναλυτικά τι λέει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου για τα μηλιά και τα αχλαδιά (εδώ)
Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος για την υποβολή περιλήψεων ανακοινώσεων για το 21ο Πανελλήνιο Φυτοπαθολογικό Συνέδριο, η οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου αποφάσισε την παράταση της περιόδου υποβολής έως τη 31η Ιουλίου 2024.
Πέραν της ημερομηνίας αυτής, καμία περίληψη δε θα μπορεί να γίνει δεκτή για λόγους επιμέλειας και έκδοσης των πρακτικών.
Επισημαίνεται ότι για λόγους ομαλής διεξαγωγής και παρακολούθησης του συνεδρίου ο συνολικός αριθμός των προφορικών παρουσιάσεων είναι συγκεκριμένος και ο τελικός τρόπος παρουσίασης αποτελεί αρμοδιότητα της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
Η υποβολή περιλήψεων γίνεται από ειδικό σύνδεσμο της ιστοσελίδας του συνεδρίου. Στις θεματικές ενότητες του συνεδρίου περιλαμβάνονται: Νέες ασθένειες - αιτιολογία, μη παρασιτικές ασθένειες των φυτών, καινοτόμα εργαλεία ταυτοποίησης παθογόνων και διάγνωσης ασθενειών των φυτών, οικολογία και χαρακτηρισμός φυτοπαθογόνων μικροοργανισμών, επιδημιολογία ασθενειών των φυτών, σχέσεις παθογόνου-ξενιστή, στρατηγικές και καινοτόμα εργαλεία αντιμετώπισης ασθενειών των φυτών κ.ά. Η εγγραφή στο συνέδριο είναι υποχρεωτική προκειμένου να παρουσιαστεί η εργασία στο συνέδριο και να εξασφαλισθεί η δημοσίευση της στο τεύχος των Περιλήψεων του Συνεδρίου.
Ο κάθε εγγεγραμμένος σύνεδρος θα μπορεί να παρουσιάσει προφορικά μόνο μία (1) εργασία. Πέραν αυτής, θα μπορεί να παρουσιάσει επιπλέον εργασίες μόνο ως εικονογραφημένα κείμενα (posters).
Λεπτομερείς οδηγίες για τη συγγραφή και την υποβολή της περίληψης, για τις διαστάσεις των εικονογραφηµένων κειμένων και το πρόγραμμα του Συνεδρίου, υπάρχουν στον ιστότοπο του 21ου Πανελλήνιου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου (εδώ).
Οι σύνεδροι που επιθυμούν να παρουσιάσουν προφορική ή εικονογραφημένη ανακοίνωση στο συνέδριο παρακαλούνται να ολοκληρώσουν την εγγραφή τους και να αποστείλουν το σχετικό παραστατικό απόδειξης πληρωμής του κόστους εγγραφής μέχρι την 31η Ιουλίου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: [email protected].
Περιλήψεις ανακοινώσεων που θα αποσταλούν από συνέδρους που δεν θα έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους στο συνέδριο δεν θα συμπεριληφθούν στην έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου.
ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΚΑΛΥΤΕΡΩΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ
Στα πλαίσια του 21ου Πανελληνίου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου, η Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία θα βραβεύσει έξι νέους ερευνητές, σύμφωνα με τις παρακάτω προϋποθέσεις:
- Βραβείο καλύτερης προφορικής παρουσίασης: 500 €
- Βραβείο καλύτερης εικονογραφημένης παρουσίασης: 150 €
- Βραβεία 2ης και 3ης καλύτερης προφορικής και εικονογραφημένης παρουσίασης: Φυτοπαθολογικό Λεξικό (Αγγλοελληνικό-Ερμηνευτικό), Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, Π.Η. Κυριακοπούλου, Α.Ε. Βολουδάκης, Κ.Δ. Χολέβας, Α.Σ. Αλιβιζάτος, Εκδόσεις Πάπυρος, 2018, (>13.800 όροι) 845 σελ.
Δυνατότητα συμμετοχής στο θεσμό των βραβεύσεων παρουσιάσεων έχουν μεταπτυχιακοί φοιτητές, και υποψήφιοι διδάκτορες.
Οι υποψήφιοι διδάκτορες θα πρέπει να μην κατέχουν οργανική θέση σε κάποιο φορέα και να είναι πρώτοι συγγραφείς ή επικεφαλής της σχετικής ερευνητικής ομάδας, ενώ κάθε υποψήφιος μπορεί να συμμετέχει μόνο με μια (1) προφορική παρουσίαση ή μία (1) εικονογραφημένη παρουσίαση.
Αναλυτικές πληροφορίες και οδηγίες, σχετικά με τη συμμετοχή σας, την υποβολή των περιλήψεων των εργασιών, το πρόγραμμα του Συνεδρίου, οδηγίες για τις διαστάσεις των εικονογραφημένων κειμένων και πληροφορίες για την πρόσβαση στο χώρο διεξαγωγής του 21ου Πανελλήνιου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου, θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Συνεδρίου (εδώ).
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε Λάρισας, σε συνέχεια των επιτόπιων ελέγχων σχετικά με την εμφάνιση παραμόρφωσης σε καρπούς ροδάκινων, η οποία προκάλεσε έντονη ανησυχία στους παραγωγούς της περιοχής, προέβη σε δειγματοληψίες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Τυρνάβου και τα δείγματα αποστάλθηκαν στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για εργαστηριακές εξετάσεις.
Τα αποτελέσματα του Μπενακείου Φυτόπαθολογικού Ινστιτούτο αναφέρουν ότι οι καρποί που ελεγχθήκαν παρουσίαζαν προσβολή από:
α. Τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα
β. Το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς
γ. Τον ιό της πράσινης δακτυλιωτής ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς
δ. Τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων καθώς επίσης και
ε. και από άτομα ενός είδος ακάρεως, του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae)
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αποδειχθεί ότι ευθύνεται για τα συμπτώματα της έντονης παραμόρφωσης των ροδακίνων και το αίτιο της παραμόρφωσης των καρπών τελεί υπό περαιτέρω διερεύνηση.
Σχετική βιβλιογραφική έρευνα για ανάλογα συμπτώματα στη ροδακινιά σε άλλες χώρες δεν έδωσε αποτελέσματα ώστε να μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε κάποια διάγνωση.
Την σύσταση συμβουλευτικού και γνωμοδοτικού οργάνου με την επωνυμία «Εθνική Επιτροπή ΑΚΙS (ΕΕΑΚΙS)» αποφάσισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση σκοπός της Επιτροπής είναι «η τεχνοκρατική υποστήριξη του έργου του αρμόδιου Υπουργού στο σχεδιασμό και την άσκηση της εθνικής στρατηγικής η οποία θέτει στόχους και κατευθύνσεις σε θέματα έρευνας, καινοτομίας, κατάρτισης και εκπαίδευσης στον αγροδιατροφικό τομέα. Επί πλέον θέτει στόχους και κατευθύνσεις στο πλαίσιο της ενωσιακής νομοθεσίας και των εθνικών προγραμματικών κειμένων των κρατών – μελών».
Στην απόφαση περιγράφονται αναλυτικά τα καθήκοντα της Επιτροπής που θα έχει επιτελικό ρόλο και θα θέτει στόχους σε ζητήματα εκπαίδευσης, κατάρτισης, έρευνας και καινοτομίας.
Πρόεδρος της Επιτροπής θα είναι ο/η εκάστοτε Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων με αναπληρωτή/τρια τον/την Προϊστάμενο/η της Διεύθυνσης Έρευνας Καινοτομίας και Εκπαίδευσης.
Μέλη της Εθνικής Επιτροπής AKIS θα είναι εκπρόσωποι από τις κάτωθι υπηρεσίες και φορείς:
1. Διεύθυνση Έρευνας Καινοτομίας και Εκπαίδευσης του ΥΠΑΑΤ
2. Διεύθυνση Αγροτικής Πολιτικής Τεκμηρίωσης και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ
3. Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΥΕ ΠΑΑ) // Μονάδα Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Γεωργικών Συμβουλών του ΥΠΑΑΤ (συντονιστικό όργανο AKIS)
4. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΕΥΔ ΣΣ ΚΑΠ) / Μονάδα Προγραμματισμού και Δικτύωσης του ΥΠΑΑΤ
5. ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ
6. Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ)
7. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ)
8. Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο
9. Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών
10. Πέντε εκπρόσωποι των Γεωπονικών Πανεπιστημίων και Σχολών: 1 από το Γεωπονικό. Πανεπιστήμιο Αθηνών, 1 από τη Σχολή Γεωπονίας Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, 1 από τη Σχολή Γεωπονικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 1 από τη Σχολή Επιστημών Γεωπονίας και Δασολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, 1 από τη Σχολή Γεωπονίας και Τροφίμων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
11. Δύο εκπρόσωποι των Κτηνιατρικών Τμημάτων: 1 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και 1 από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
12. Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ)
13. Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ)
14. Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ)
15. Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών (ΠΕΝΑ)
16. Πανελλήνιος Σύλλογος Φορέων Παροχής Γεωργικών Συμβουλών «Γεωργικοί Σύμβουλοι».
Την Εθνική Επιτροπή AKlS θα συνεπικουρούν στο έργο της, μετά από πρόσκληση του Προέδρου, στελέχη και υπάλληλοι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εκπρόσωποι άλλων οργανισμών και φορέων και εμπειρογνώμονες που διαθέτουν την αναγκαία τεχνογνωσία και εμπειρία.
Ξεκίνησε, από χθες Δευτέρα (1/7/2024), στην Αθήνα, το 20ο Παγκόσμιο Συνέδριο Φυτοπροστασίας (XX IPP Congress).
Το Συνέδριο πραγματοποιείται, από 1 έως τις 5 Ιουλίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και διοργανώνεται από την Φυτιατρική Εταιρεία Ελλάδος, υπό την αιγία της International Association for the Plant Protection Sciences (IAPPS) και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επιπλέον, η Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, η Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος και η Ελληνική Ζιζανιολογική Εταιρεία συμβάλουν στην οργάνωση του Συνεδρίου.
Το Συνέδριο αποτελείται από παράλληλες συνεδρίες με προσκεκλημένους ομιλητές, καθώς και προφορικές και αναρτημένες παρουσιάσεις, για θα καλύψει όλους τους κλάδους της Φυτοπροστασίας.
Επτακόσιοι και πλέον επιστήμονες από 60 χώρες του κόσμου θα βρίσκονται στην Αθήνα για το παγκόσμιο αυτό γεγονός στην Φυτοπροστασία.
Όπως ανέφερε στην εναρκτήρια ομιλία του ο πρόεδρος του συνεδρίου Δρ Ελευθέριος Τζάμος, «σε μια εποχή του αναμφισβήτητου φαινομένου της κλιματικής αλλαγής που κυριαρχεί σε όλο τον κόσμο, σε μια περίοδο τεράστιας αύξησης του πληθυσμού της γης με τεράστια προβλήματα στην επισιτιστική ασφάλεια, σε μια περίοδο τεράστιας πίεσης στους φυσικούς πόρους για την κάλυψη μιας μεγάλης ανάγκης για ασφαλή τρόφιμα, που αναζητάμε τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και δημιουργία ευκαιριών για οικονομική ανάπτυξη, η φυτοπροστασία θα παίξει έναν εξαιρετικά σημαντικό παγκόσμιο ρόλο στην εξασφάλιση της ανθρώπινης ευημερίας.
Η διαχείριση της απώλειας καλλιεργειών που προκαλείται από παθογόνα και παράσιτα είναι ένα περίπλοκο ζήτημα υψίστης σημασίας για την παγκόσμια γεωργία.
Υπάρχει ανάγκη να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ασθένειες ή τα παράσιτα που απειλούν την παγκόσμια ανθρώπινη ευημερία.
Το Συνέδριο αποτελείται από ταυτόχρονες συνεδριάσεις με προσκεκλημένους ομιλητές και θα καλύψει όλους τους κλάδους φυτοπροστασίας, συμπεριλαμβανομένης της Φυτοπαθολογίας, της Εντομολογίας, της Ζιζανιολογίας, της Νηματωδολογίας κ.α.
Επίσης οι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με την επισιτιστική ασφάλεια, την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία των φυτών θα είναι αναλύσουν κρίσιμα τπροβλήματα που σχετίζονται με την παγκόσμια γεωργία και θα προτείνουν μέτρα και δράσεις».
Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο επισκεφθείτε την ιστοσελίδα (εδώ)
Κώστας Τσιάρας στο 20ο Διεθνές Συνέδριο Φυτοπροστασίας
Έναν τετραπλό στόχο για την ποιότητα των παραγομένων προϊόντων, καθώς και την παραγωγή ποιοτικά καλών και περισσότερων τροφίμων προκειμένου να διασφαλιστεί η επισιτιστική επάρκεια, προέβαλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του 20ου Διεθνούς Συνεδρίου Φυτοπροστασίας. Ο τετραπλός στόχος στα θέματα φυτοπροστασίας, όπως τον περιέγραψε ο κ. Τσιάρας, εστιάζεται στα εξής:
- Την πλήρη Προστασία του Φυτικού Κεφαλαίου και της Φυτικής Παραγωγής
- Την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας
- Τη μείωση του κόστους παραγωγής των προϊόντων και ταυτόχρονα,
- Την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, όπως είπε, εφαρμόζονται συγκεκριμένες και ολοκληρωμένες δράσεις που συμβάλλουν στη διατήρηση, τη διαρκή αξιολόγηση και αξιοποίηση των εγχώριων φυτογενετικών πόρων και προώθηση νέων ποικιλιών και ειδών με βελτιωμένη απόδοση, ποιότητα και προσαρμοστικότητα.
Αναφερόμενος στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας τα εντόπισε στα εξής:
- ο μικρός και κατακερματισμένος κλήρος,
- η ανορθολογική χρήση των υδάτων,
- οι ξεπερασμένες, οριζόντιες μέθοδοι παραγωγής,
- η κατάχρηση ή η απουσία φυτοπροστατευτικών μέσων,
- το αυξημένο κόστος παραγωγής
Όπως είπε, πρόκειται για παράγοντες «που κρατούν την ελληνική αγροτική παραγωγή για χρόνια καθηλωμένη και δεν της επιτρέπουν να αξιοποιήσει το τεράστιο πλεονέκτημα της αναγνωρισμένης ποιότητας των προϊόντων που παράγει η ελληνική γη».
Ο κίνδυνος επισιτιστικής ανεπάρκειας
Σε αυτά τα προβλήματα ο κ. Τσιάρας προσέθεσε και εξωγενείς παράγοντες όπως η κλιματική κρίση και οι συνέπειες από τους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, που ως αποτέλεσμα έχουν την πληθωριστική κρίση και την αύξηση του κόστους παραγωγής, «διακινδυνεύοντας παράλληλα την αυτάρκεια και την επάρκεια αγροτικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο».
Και πρόσθεσε: «Θα μου επιτρέψετε να επιμείνω στον κίνδυνο έλλειψης επισιτιστικής επάρκειας, καθώς από την ύπαρξή της εξαρτάται και η κοινωνική συνοχή και - κατά συνέπεια - και η πολιτική σταθερότητα, σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού η έλλειψη τροφίμων μπορεί να δημιουργήσει κοινωνικές εκρήξεις που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Φυσικά δεν βρισκόμαστε σε αυτήν την κατάσταση, αλλά ο ρόλος των πολιτικών είναι να είμαστε προμηθείς και όχι επιμηθείς. Και ο ρόλος ο δικός σας στην διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας μέσα από την αύξηση της παραγωγής και της παραγωγής ποιοτικά καλών, τροφίμων, είναι καθοριστικός».
Αντίπαλοι και σύμμαχοι της αγροτικής παραγωγής
Αναφερόμενος στους αντιπάλους της ελληνικής αγροτικής παραγωγής ο υπουργός τους εντόπισε στα εξής σημεία:
- στις στρεβλώσεις στην εσωτερική διάρθρωση της παραγωγής,
- στην εντεινόμενη κλιματική κρίση που πλήττει κατά καιρούς διαφορετικές αγροτικές περιοχές της πατρίδας μας και
- στην διαρκώς αυξανόμενη ανθεκτικότητα των ασθενειών και των εχθρών των φυτών και φυτικών προϊόντων που αποτελεί την πιο σταθερή απειλή για την αγροτική παραγωγή.
Σημείωσε, ωστόσο, ότι η ελληνική αγροτική παραγωγή έχει και ισχυρούς συμμάχους όπως:
- την πλούσια εμπειρία από την μακρά αγροτική μας παράδοση,
- τη διαρκή εξέλιξη της γνώσης,
- την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας
Επένδυση στη γνώση
Ως πρώτη προτεραιότητά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έθεσε την επένδυση στη γνώση, όπως είναι και η εντολή του Πρωθυπουργού, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
«Να επενδύσουμε στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, πρωτίστως των κατ’ επάγγελμα αγροτών, για τις νέες μεθόδους παραγωγής και φυτοπροστασίας. Και να μετατρέψουμε την επιστημονική γνώση σε εκπαίδευση και κατάρτιση, ιδίως των νέων αγροτών. Ώστε να μπορέσουν να εφαρμόσουν νέες αποδοτικές μεθόδους στη γεωργία και την κτηνοτροφία μας. Επιδίωξή μας να καταστεί η κατάρτιση και η γνώση ένας πρόσθετος παραγωγικός συντελεστής, που βελτιώνει την παραγωγικότητα, την ποιότητα και την αποδοτικότητα».
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος ο κ. Τσιάρας είπε ότι η πολιτεία διαθέτει τα αναγκαία μέσα, Οργανισμούς, όπως ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
Ο ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ πρόκειται να ξεκινήσει την υλοποίηση ταχύρρυθμων προγραμμάτων εκπαίδευσης - κατάρτισης μελισσοκόμων σε όλη τη χώρα για το μελισσοκομικό έτος 2024.
Τα προγράμματα εκπαίδευσης - κατάρτισης είναι δωρεάν και έχουν διάρκεια έως τριών (3) ημερών (έως 15 διδακτικές ώρες).
Σε όλους τους καταρτιζόμενους μελισσοκόμους θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης μετά το πέρας του προγράμματος κατάρτισης.
Οι θεματικές ενότητες των προγραμμάτων εκπαίδευσης - κατάρτισης των Μελισσοκόμων είναι ενδεικτικά οι εξής:
- Αρχές οργάνωσης και λειτουργίας μελισσοκομείου κ.ά.
- Εχθροί και ασθένειες των μελισσών και τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης,
- Τυποποίηση - Εμπορία - Προώθηση - Σήμανση των μελισσοκομικών προϊόντων,
- Εθνική και ενωσιακή νομοθεσία για την ασφάλεια και υγιεινή στα τρόφιμα, περιβαλλοντική νομοθεσία και την εργατική νομοθεσία.
Τα προγράμματα κατάρτισης - κατάρτισης θα πραγματοποιούνται σε αίθουσες των Κέντρων «ΔΗΜΗΤΡΑ» ή σε αίθουσες που θα παραχωρηθούν από τους μελισσοκομικούς συνεταιρισμούς ή συλλόγους ή τα Κέντρα Μελισσοκομίας ή και από τις Περιφερειακές Ενότητες ώστε να εξυπηρετήσουν σε τοπικό επίπεδο τους ενδιαφερόμενους.
Οι ενδιαφερόμενοι επαγγελματίες Μελισσοκόμοι προκειμένου να συμμετάσχουν στα προγράμματα κατάρτισης μπορούν να απευθύνονται τόσο στα Κέντρα «ΔΗΜΗΤΡΑ» του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, όσο και στους μελισσοκομικούς Συνεταιρισμούς – Συλλόγους της περιοχής τους, προκειμένου να αιτηθούν για τη συμμετοχή τους.
Για το θέμα της ίωσης καστανής ρυτίδωσης, σε καλλιέργειες τομάτας και πιπεριάς, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη, την Τρίτη 25/6/2024, στην αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου Ιεράπετρας.
Στην σύσκεψη παραβρέθηκαν μερίδα αγροτών που αντιμετώπισαν πρόσφατα το πρόβλημα καθώς και η προϊσταμένη τμήματα ΔΑΟΚ Ιεράπετρας κ. Μίχου.
Όπως επισημαίνει ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας, «κοινή παραδοχή όλων των παρευρισκόμενων είναι ότι υπήρξε αδυναμία επίσημης καταγραφής των δειγμάτων που έχουν εμφανιστεί στην περιοχή μας.
Για το λόγο αυτό καλούμε όλους τους αγρότες της περιοχής μας να ανταποκριθούν με υπευθυνότητα σε αυτό το κάλεσμα και να ενημερώνουν έγκαιρα της αρμόδιες υπηρεσίες για την εμφάνιση καστανής ρυτίδωσης σε οποιοδήποτε στάδιο καλλιέργειας.
Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να έχουμε συνολική εικόνα την εξέλιξη της ίωσης στην περιοχή μας αλλά και αποδεικτικά στοιχεία για το μέγεθος της καταστροφής που έχει υποστεί κάθε παραγωγός.
Μέχρι τότε είναι σημαντικό να συνεχίζουμε να τηρούμε τα μέτρα υγιεινής στις καλλιεργητικές εργασίες και να αποφεύγουμε οποιοδήποτε τρόπο και μέσο που συντελεί στην περαιτέρω εξάπλωση του ιού».
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πραγματοποίησε, σήμερα Παρασκευή (21/6/2024), επίσκεψη στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η ημέρα της επίσκεψης στο ΥπΑΑΤ συμπίπτει με θερινό ηλιοστάσιο που είναι η επίσημη έναρξη του καλοκαιριού.
Τον πρωθυπουργό υποδέχθηκε ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστας Τσιάρας.
Ο νέος κανονισμός του ΕΛΓΑ θα έρθει προς έγκριση στο υπουργικό συμβούλιο πριν του τέλος του καλοκαιριού υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Μιλώντας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τόνισε ότι ο αγροτικός τομέας θα συνεχίσει να λαμβάνει τις επιδοτήσεις, υπογραμμίζοντας όμως ότι «θα τις εισπράττουν μόνο αυτοί που πραγματικά παράγουν».
Επίσης τόνισε ότι οι αγορές θα πρέπει να δίνουν ένα καλό εισόδημα στους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων.
Για το κόστος ενέργειας ανέφερε ότι θα δοθεί παράταση για ένταξη στο αγροτικό τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» και θα προχωρήσει σε καμπάνια ενημέρωσης των αγροτών το ΥπΑΑΤ.
Τόνισε ακόμη ότι η κυβέρνηση θα πάρει μέτρα για το υψηλό κόστος ζωοτροφών, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
Ειδικά για τα φυτοφάρμακα επεσήμανε ότι θα υπάρξει παρέμβαση υπάρχουν πολυεθνικές που τα διαθέτουν σε διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με τις τιμές που έχουν στις γειτονικές χώρες και αυτό είναι ένα θέμα προς εξέταση. Δεν θα γίνουν ανεκτές αυτές οι πρακτικές των πολυεθνικών, τόνισε ο πρωθυπουργός.
Μεγάλη σημασία αποδίδουμε στα έργα διαχείρισης νερού για να εξορθολογίσουμε συνολικά τη χρήση του, τόνισε και πρόσθεσε ότι είναι μεγάλη η πρόκληση της κλιματικής αλλαγής.
Πάντως ο πρωθυπουργός δήλωσε αισιόδοξος για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας.
Από τη μεριά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κα Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, τόνισε ότι «ο πρωθυπουργός μας έδωσε συγκεκριμένες κατευθύνσεις που εδράζονται σε ένα συγκεκριμένο κυβερνητικό σχέδιο που αφορά σύμφωνα με το οποίο ότι πρέπει να κινηθούμε με ταχύτητα στην κατεύθυνση των μεγάλων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων». Πρόσθεσε επίσης ότι ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, το αυξημένο κόστος παραγωγής και η νέα ΚΑΠ.
Στην σύσκεψη στο ΥπΑΑΤ, που διήρκεσε περίπου δύο ώρες, συμμετείχαν οι υφυπουργοί κ.κ. Χρήστος Κέλλας και Διονύσης Σταμενίτης, οι γενικοί γραμματείας του ΥπΑΑΤ, οι πρόεδροι ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ, ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος και ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό Γιώργος Μυλωνάκης. Το περίεργο είναι ότι δεν υπήρξε κάποιος εκπρόσωπος του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στην συνάντηση (απουσία Προέδρου πάνε Αντιπρόεδροι).
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι μέχρι και σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί οποιαδήποτε μόλυνση από το παθογόνο βακτήριο Xylella fastidiosa στον Κερκυραϊκό ελαιώνα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Σουπιώνης, Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμ. Φυτικής-Ζωικής Παραγωγής & Ποιοτικού Ελέγχου Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, μετά την ανησυχία που προκλήθηκε από διάφορα δημοσιεύματα λόγω της εμφάνισης ξεραμένων κλαδίσκων σε ελαιόδεντρα του νησιού, η Υπηρεσία πραγματοποίησε επιτόπιες αυτοψίες και έστειλε σχετικά δείγματα σε διαπιστευμένο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, αναμένοντας τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
Σύμφωνα με την μακροσκοπική εκτίμηση των γεωπόνων της υπηρεσίας, η ξήρανση των συγκεκριμένων κλαδίσκων οφείλεται στην δράση ξυλοφάγων εντόμων.
Ωστόσο, ο κίνδυνος εισόδου του παθογόνου Xylella fastidiosa στο νομό μας παραμένει και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εισαγωγή μη πιστοποιημένου φυτικού υλικού».