Είκοσι ημέρες μετά τις μεγάλες ζημιές στη Θεσσαλία από την κακοκαιρία «Ντάνιελ» έχουμε νέες καταστροφές από τη νέα κακοκαιρία «Ελίας» που συνεχίζει και σήμερα το καταστροφικό της έργο.

Μπορεί η νέα κακοκαιρία να μην έχει την ένταση της προηγούμενης αλλά έχει φέρει το τελειωτικό χτύπημα στην αγροτική παραγωγή και οι ζημιές είναι τεράστιες.

Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει καθυστέρηση στην πληρωμή της προκαταβολής των αποζημιώσεων. Η ζωική παραγωγή πάει για τέλη Οκτωβρίου ενώ η φυτική πάει ... «στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα». Και χωρίς χρήματα δεν μπορεί να γίνουν νέες φυτεύσεις.   

Πολύ δύσκολες είναι οι τελευταίες ώρες στη Κεντρική και Βόρεια Εύβοια, καθώς το κύμα της κακοκαιρίας έχει παραμείνει πάνω από την περιοχή για περισσότερο από 6 ώρες. Ο δρόμος από το Μαντούδι προς Πευκί είναι αδιάβατος, μετά από καταπτώσεις που έχουν σημειωθεί. Το ίδιο από την Κήρινθο προς την Λίμνη. Σε πολλές περιπτώσεις, τα σωστικά συνεργεία που καλούνται για απεγκλωβισμούς αδυνατούν να φτάσουν στα χωριά.

Βρέχει καταρρακτωδώς τόσο στη Λαμία όσο και στη Δυτική Φθιώτιδα και η αγωνία έχει ξεκινήσει και πάλι για το Σπερχειό. Οι κάτοικοι του χωριού Κόμμα που αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο βρίσκονται από χθες το βράδυ σε μία διαρκή ετοιμότητα, έτσι ώστε όταν δοθεί το σύνθημα της εκκένωσης να φύγουν γρήγορα, για να μην εγκλωβιστούν από τα νερά.

Από τη Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλίας ανακοινώνεται ότι, λόγω των δυσμενών καιρικών φαινομένων (έντονη βροχόπτωση και μεγάλος όγκος νερού), απαγορεύεται η κυκλοφορία των οχημάτων στην ευρύτερη περιοχή της πόλης του Βόλου.

Για δεύτερη φορά μέσα στο Σεπτέμβριο οι κάτοικοι περιοχών της Καρδίτσας, είναι αντιμέτωποι με μια καταστροφική κακοκαιρία, με αποτέλεσμα χωριά του Δήμου Παλαμά να βρεθούν σε κίνδυνο νέων πλημμυρών.

Καταστροφικό ήταν το πέρασμα της νέας κακοκαιρίας και στη Λάρισα. Πλημμύρες σημειώθηκαν σε πολλές περιοχές και κυρίως στους Δήμους Κιλελέρ και Φαρσάλων. Το τελευταίο χωριό που εκκενώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες ήταν το Αχίλλειο.

Η ΕΜΥ προβλέπει ότι για σήμερα Πέμπτη (28/9) αναμένονται κατά τόπους ισχυρές βροχές και καταιγίδες μέχρι τις προμεσημβρινές ώρες στη Μαγνησία, τις Σποράδες, την Εύβοια (κυρίως τη βόρεια), τη Φθιώτιδα, τη Φωκίδα και τη Βοιωτία (κυρίως τη δυτική και βόρεια).

Δηλώσεις Αυγενάκη
Παρέμβαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, είχαμε στην ενημέρωση του Συντονιστικού στη Λάρισα. Ο υπουργός ανέφερε τα εξής:

«Είκοσι ημέρες μετά την καταστροφή στη Θεσσαλία, βρισκόμαστε εδώ, πράττοντας ό,τι είναι δυνατόν για να προσφέρουμε στήριξη στους πληγέντες μέσω της κινητοποίησης του κρατικού μηχανισμού, που όμοιά της, εν καιρώ ειρήνης, δεν έχει υπάρξει.

Ανάλογη στήριξη, όπως αυτή που προσφέρουμε στη Θεσσαλία, να είστε βέβαιοι, ότι θα προσφέρει η κυβέρνηση και σε όσους επλήγησαν από την κακοκαιρία Elias, σε όποια περιοχή της πατρίδας μας κι αν βρίσκονται.

Οι συμπολίτες μας στη Φθιώτιδα, στην Εύβοια, στην Κορινθία, στην Αργολίδα, στην Αχαΐα και όπου αλλού έχουν υποστεί ζημιές, πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς ότι η πολιτεία είναι παρούσα και θα τους προσφέρει την απαιτούμενη στήριξη.

Όπως παρούσα θα συνεχίσει να είναι η πολιτεία και στον Έβρο, τον οποίο θα επισκεφθούμε τις επόμενες ημέρες μαζί με στελέχη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Στη Θεσσαλία, για να επουλώσουμε τις πληγές της, ενεργοποιούμε κάθε εθνικό ή ευρωπαϊκό πόρο.

Στην προσπάθειά μας αυτή, έχουμε σύμμαχό μας και τον αρμόδιο Επίτροπο Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ο οποίος θα βρίσκεται εδώ στη Θεσσαλία την Πέμπτη, 5 Οκτωβρίου, για να δει ιδίοις όμμασι τις καταστροφές.

Όπως γνωρίζετε, ένας από τους τομείς που επλήγησαν περισσότερο είναι αυτός της αγροτικής παραγωγής. Προϊόντα όπως το βαμβάκι, το καλαμπόκι, το σιτάρι, τα μήλα, τα ακτινίδια, επλήγησαν, ενώ χιλιάδες ζώα πνίγηκαν από την πλημμύρα.

Το πρώτο που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν να αποτραπεί ο υγειονομικός κίνδυνος από τα νεκρά ζώα. Και το πετύχαμε. Αναφορικά με τη διαχείριση των νεκρών ζώων, το μεγαλύτερο μέρος τους έχει περισυλλεγεί.
Έχουμε συλλέξει και διαχειριστεί (ταφή ή αποτέφρωση) περί τα 70.000 νεκρά ζώα και περί τα 110.000 πτηνά.

Σε οργανωμένες κτηνοτροφικές μονάδες, υπάρχουν ακόμα 13 μονάδες στις οποίες δεν υπάρχει δυνατότητα προσέγγισης. Οι τελευταίες βροχοπτώσεις επιβάρυναν ένα υπάρχον πρόβλημα.

Φυσικά ολοκληρώνεται και η συλλογή οικόσιτων νεκρών ζώων, αλλά και ψαριών που βρέθηκαν σε αγρούς από τους παρακείμενους ποταμούς.

Στο σημείο αυτό θέλω να ευχαριστήσω τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Θεσσαλίας, τις κτηνιατρικές υπηρεσίες και των τεσσάρων νομών, τον Στρατό, το Πυροσβεστικό Σώμα, την ΕΛ.ΑΣ τους ιδιώτες, τους εθελοντές, αλλά και τους ίδιους τους πληγέντες κτηνοτρόφους, για την άριστη συνεργασία που συνέβαλε καθοριστικά στο να κερδίσουμε το μεγάλο αυτό στοίχημα που αφορούσε τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας.

Όσον αφορά τις ζημιές του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου:

• Για το φυτική παραγωγή έχουν υποβληθεί 18.226 δηλώσεις ζημιών.
• Για το ζωικό κεφάλαιο έχουν υποβληθεί 1.352 δηλώσεις για νεκρά ζώα και 904 δηλώσεις για μελισσοσμήνη.

Σχετικά με τις προθεσμίες υποβολής δηλώσεων ζημίας:
Ο ΕΛΓΑ είναι υποχρεωμένος να θέτει προθεσμίες για να μπορεί να προχωρήσει τη διαδικασία στο επόμενο στάδιο ανάδειξης δικαιούχων αποζημίωσης και καθορισμού του ύψους των αποζημιώσεων.
Έδωσα εντολή στη διοίκηση του ΕΛΓΑ για τη διευκόλυνση των δοκιμαζόμενων παραγωγών μας, να παραταθεί κι επίσημα η προθεσμία υποβολής δηλώσεων για απώλεια φυτικής παραγωγής μέχρι και την 13η Οκτωβρίου και για τις δηλώσεις για την απώλεια φυτικού κεφαλαίου, υποδομών και γεωργο- τεχνικού εξοπλισμού, μέχρι και την 20η Οκτωβρίου.
Δηλώσεις απώλειας ζωικού κεφαλαίου θα γίνονται δεκτές έως και την 30η Σεπτεμβρίου.

Η προκαταβολή των αποζημιώσεων για το ζωικό κεφάλαιο αναμένεται να καταβληθεί το τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.

Ο χρόνος καταβολής της προκαταβολής για τη φυτική παραγωγή θα εξαρτηθεί από τον χρόνο ολοκλήρωσης των δηλώσεων από τους παραγωγούς. Ακριβώς για αυτό το λόγο, προτρέπω τους αγρότες μας να σπεύσουν άμεσα στους ανταποκριτές του ΕΛΓΑ και να υποβάλλουν δηλώσεις. Εμείς, ως πολιτεία, έχουμε κάθε διάθεση να βοηθήσουμε και γι’ αυτό έχουμε απλοποιήσει πλήρως τη διαδικασία.

Θέλω να ενημερώσω τους αγρότες, ότι η κυβέρνηση μέσα από τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό και αναμένοντας την έγκριση από την ΕΕ για ενίσχυση του ΕΛΓΑ, θα καταβάλει τους απαιτούμενους οικονομικούς πόρους – σε πρώτη φάση περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ- για την κάλυψη των αποζημιώσεων.

Σε ό,τι αφορά τους παραγωγούς των κλάδων που έχουν κάνει χρήση της δυνατότητας που τους παρέχει ο νόμος για εξαίρεση ασφάλισης της παραγωγής τους (π.χ. χοιροτροφία, πτηνοτροφία κ.α.), θέλω να τους ενημερώσω ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μεριμνά και γι’ αυτούς. Με απόφασή μου, οι παραγωγοί που εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία θα λάβουν ενίσχυση από το Αγροτικό Αποθεματικό του 2023.

Τέλος σε ό,τι αφορά στην απώλεια μηχανολογικού εξοπλισμού, θυμίζω πως αποζημιώνεται από την Κρατική Αρωγή». 

Επτασφράγιστο μυστικό κρατά η κυβέρνηση τα ποσά των αποζημιώσεων για τις ζημιές από την θεομηνία «Ντάνιελ».

Η επίσημη γραμμή που ακολουθείται από την κυβέρνηση είναι ότι θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί η καταγραφή των ζημιών και μετά να αποφασιστεί το ποσό που θα δοθεί ως αποζημίωση. 

Πάντως εμφανίστηκε μια λίστα στις πληγείσες περιοχές που κάνει λόγο για αποζημιώσεις στη βιομηχανινή ντομάτα στα 600 ευρώ ανά στρέμμα και στο βαμβάκι στα 156 ευρώ. Και μάλιστα αυτή η αποζημίωση στους βαμβακοπαραγωγούς να αφορά όσους έχουν κατηγορία ασφάλισης +20%. 

Όπως δήλωσαν στον ΑγροΤύπο βαμβακοπαραγωγοί από την Θεσσαλία, «δεν γίνεται σε παραγωγές όπως το βαμβάκι, που έχει 300 ευρώ έξοδα το στρέμμα, να σχεδιάζεις να χορηγήσεις τέτοιες αποζημιώσεις». Όμως μήπως ανακοινώθηκαν αυτές οι τιμές για να δει η κυβέρνηση τις αντιδράσεις των αγροτών και πως θα πρέπει να κινηθεί;

Ας πάρουμε όμως τα δεδομένα και τι έχει ανακοινωθεί μέχρι σήμερα. Οι εκτάσεις που επλήγησαν από πλημμυρικά φαινόμενα ανέρχονται σε περίπου ένα εκατομμύριο στρέμματα. Επίσης χιλιάδες ζώα είναι νεκρά, ενώ υπάρχουν πολλοί στάβλοι που έχουν καταστραφεί όπως και αποθήκες με προϊόντα.

Η Ελλάδα θα μπορέσει να πάρει 2,2 δις ευρώ κονδύλια από την ΕΕ για την αποκατάσταση των ζημιών.

Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι «το όριο de minimis και οι διατάξεις του Κανονισμού του ΕΛΓΑ δεν επιτρέπουν αποζημίωση για ζημιές τέτοιου μεγέθους».

Ο ΕΛΓΑ δεν έχει χρήματα στα ταμεία του για να πληρώσει αποζημιώσεις και όπως δήλωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, «έχει εξασφαλιστεί κονδύλι 100 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους για την κάλυψη των ζημιών που υπέστησαν γεωργοί και κτηνοτρόφοι από την θεομηνία».

Το μοντέλο που μέχρι σήμερα ακολουθεί η κυβέρνηση είναι ότι ο ΕΛΓΑ πρέπει να κάνει τις εκτιμήσεις ζημιών. Στην συνέχεια οι αποζημιώσεις θα καταβληθούν είτε από ευρωπαϊκά κονδύλια είτε από χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Για να γίνει όμως κάτι τέτοιο θα πρέπει να ψηφιστεί τροπολογία στη Βουλή στην οποία θα αναφέρονται αναλυτικά τα ποσά αποζημίωσης προς τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν πληγεί από την θεομηνία. Εκεί θα αναγράφονται και τα ποσά που θα πάρει ο ΕΛΓΑ για τις αποζημιώσεις σε μηχανήματα, κτιριακές εγκαταστάσεις, καλλιέργειες και ζωικό κεφάλαιο.

Θυμίζουμε για τον ΙΑΝΟ (που είχε πολύ μικρότερο μέγεθος καταστροφών σε σχέση με τον Ντάνιελ) κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, το ανώτατο ετήσιο όριο αποζημίωσης ανά αγροτεμάχιο, ήταν στο 100% της ασφαλιζόμενης αξίας της παραγωγής του που ζημιώθηκε.

Το αν τα ποσά της αποζημίωσης θα είναι ο μέσος όρος της 5ετίας ή όχι θα το αποφασίσουν οι κυβερνώντες και οι βουλευτές που θα ψηφίσουν το σχετικό νομοσχέδιο.

Ο ΑγροΤύπος πάντως θυμίζει στους βουλευτές ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις κόστους παραγωγής και προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής συνέβησαν το 2022 και το 2023.

Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ οι δηλώσεις ζημιάς στη ζωική παραγωγή από τους κτηνοτρόφους της Θεσσαλίας έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί και το επόμενο διάστημα αναμένεται να ξεκινήσουν οι πληρωμές προκαταβολών.

Αντίθετα η δηλώσεις ζημιάς στην φυτική παραγωγή γίνονται με αργούς ρυθμούς με αποτέλεσμα να αργήσουν οι πληρωμές των προκαταβολών. 

Σημειώνεται από το ΥπΑΑΤ ότι οι εκτάσεις που επλήγησαν από πλημμυρικά φαινόμενα ανέρχονται σε περίπου, ένα εκατομμύριο στρέμματα, ενώ οι δηλώσεις για φυτική παραγωγή κυμαίνονται στις 15.000, σε αντίθεση με τις δηλώσεις για ζωική παραγωγή που τείνουν να ολοκληρωθούν, με αποτέλεσμα οι κτηνοτρόφοι να μπορέσουν να πάρουν προκαταβολές στο τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.

Μάλιστα ο Υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, εξήγησε ότι δεν απαιτείται άλλη δήλωση για τις ζημιές στην παραγωγή και άλλη δήλωση για την απώλεια κεφαλαίου και μηχανολογικού εξοπλισμού που αφορά αποζημιώσεις από την Κρατική Αρωγή. Όπως επίσης και ότι οι πληγέντες δεν καταβάλουν εκτιμητικά τέλη, ενώ μπορούν και χειρόγραφα να υποβάλουν δηλώσεις, αρκεί να αναγράφουν τον ΑΦΜ και το τηλέφωνό τους.

Στο μεταξύ επειδή τα ταμεία του ΕΛΓΑ είναι άδεια (για αυτό και χρωστά αποζημιώσεις από το παρελθόν) έχει εξασφαλιστεί κονδύλι 100 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους για την κάλυψη των ζημιών που υπέστησαν γεωργοί και κτηνοτρόφοι από την θεομηνία. Παράλληλα έχει διασφαλιστεί μέσω de minimis η αποζημίωση των παράκτιων αλιέων για όσο διάστημα φερτά υλικά στον Παγασητικό τους εμποδίζουν να ασκήσουν το επάγγελμά τους.

Στο μεταξύ για την προσεχή Πέμπτη, 5 Οκτωβρίου, ορίσθηκε η επίσκεψη του Επιτρόπου Γεωργίας της ΕΕ, Γιάνους Βoϊτσεσχόφσκι, στη Θεσσαλία, προκειμένου να δει από κοντά τις ζημιές που έχει υποστεί η περιοχή από τα πρόσφατα έντονα καιρικά φαινόμενα.

Αλλαγή Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ χωρίς την συμμετοχή των αγροτών. Αυτό καταγγέλουν οι Αγροτικοί Σύλλογοι της Μεσσηνίας και της Κρήτης.

Όπως επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Α.Σ. Γαργαλιάνων, Ντεμερούκας Ασημάκης, «κανείς δεν γνωρίζει ποιοι θα πάρουν τις αποφάσεις για την αλλαγή του Κανονισμού και προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν. Επίσης η ασφάλιση των θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων είναι υψηλού κόστους και για αυτό επιμένουμε να παραμείνει προαιρετική όπως είναι σήμερα. Πάντως οι Σύλλογοι της Μεσσηνίας και της Κρήτης έχουν προτάσεις για να γίνει η ασφαλιστική κάλυψη βιώσιμη για τους αγρότες αλλά και τον Οργανισμό και είναι έτοιμοι να τις καταθέσουν στους υπευθύνους».   

Η επιστολή των Αγροτικών Συλλόγων αναφέρει τα εξής:
Με αφορμή την δημόσια αναφορά του ΥπΑΑΤ κ. Αυγενάκη για το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του ΕΛΓΑ, σας παραθέτουμε την άποψη μας επ’ αυτού.

Ειλικρινά μας προκαλεί αλγεινή εντύπωση η ενημέρωση ότι πραγματοποιείται ήδη διαβούλευση για την τελική αναμόρφωση του κανονισμού του ΕΛΓΑ χωρίς να έχει ζητηθεί ποτέ η γνώμη των φορέων που εκπροσωπούν τους αγρότες και δη αυτών δραστηριοποιούνται στον κλάδο των θερμοκηπιακών καλλιεργειών.

Και εύλογα γεννούνται τα ερωτήματα: από που προέρχεται η ενημέρωση για τις ιδιαιτερότητές της ασφάλισης των θερμοκηπιακών καλλιεργειών και σκοπό εξυπηρετεί; Ποιος μπορεί να ορίσει τα ζητήματα για αυτό το αντικείμενο πέραν των αγροτών που βιώνουν στην πράξη τις συνέπειες από διάφορες καταστροφές; (καιρικές - φυτοπαθολογικές). Λαμβάνονται υπόψη τα επιμέρους παράγοντες που δύναται να καταστήσουν μία ασφαλιστική κάλυψη βιώσιμη για τους αγρότες αλλά και τον Οργανισμό; 

Από τα παραπάνω, σας κάνουμε γνωστή την πρόθεση μας να συμμετάσχουμε ενεργά σε έναν τέτοιο διάλογο, με τεκμηριωμένες προτάσεις αλλά υπό τον αποκλειστικό όρο ότι ασφάλιση θερμοκηπίων θα συνεχίσει να υφίσταται ως «προαιρετική». Και αυτό έως ότου η Πολιτεία να αποδείξει εμπράκτως ότι βρίσκεται το πλάι του αγρότη στη δύσκολη στιγμή, έγκαιρα και αποτελεσματικά και όχι όπως δυστυχώς γινόταν τα προηγούμενα χρόνια.

Ευελπιστούμε στην θετική σας ανταπόκριση και αναμένουμε άμεσα την πρόσκληση σας για αυτό το σημαντικό και πολύπαθο θέμα.

Εκ των ΔΣ
Α.Σ Φιλιατρών – Πρ. Κοροβίλας Ευάγγελος
Α.Σ. Γαργαλιάνων – Πρ. Ντεμερούκας Ασημάκης
Α.Σ. Σελίνου Χανίων - Πρ. Χαλκιάς Γεώργιος.
Α.Σ. Τυμπακίου Ηρακλείου - Πρ. Ορφανουδάκης Εμμανουήλ.
Α.Σ. Σητείας Λασιθίου –  Πρ. Τσιφετάκης Γεώργιος.
Α.Σ Ιεράπετρας Λασιθίου –  Πρ. Γαϊτάνης Ιωάννης

Η πολιτική της ΕΕ στον αμπελοοινικό τομέα δεν βοηθάει την ανταγωνιστικότητα των καλλιεργητών και δεν ανταποκρίνεται στους περιβαλλοντικούς στόχους. Αυτό επισημαίνεται σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).

Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ είναι υπό αυστηρή ρύθμιση και υποστήριξη. Οι αμπελουργοί έχουν λάβει περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ από χρήματα της ΕΕ ετησίως για να αναδιαρθρώσουν τους αμπελώνες τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί. 

Από το 2016, οι αμπελουργοί μπορούν επίσης να ζητήσουν άδεια για να φυτέψουν επιπλέον αμπέλια. Στόχος να επιτραπεί η ελεγχόμενη αύξηση του παραγωγικού δυναμικού (έως μέγιστη ετήσια αύξηση 1 %), αποφεύγοντας παράλληλα την υπερπροσφορά.

«Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αμπελοοινικού τομέα είναι απαραίτητη και ιδιαίτερα σημαντική για την ΕΕ, αλλά θα πρέπει να συμβαδίζει με τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας», δήλωσε η Joëlle Elvinger, μέλος του ECA που ηγήθηκε του ελέγχου. «Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι, σε κάθε στόχο, η δράση της ΕΕ πρέπει ακόμη να αποδώσει».

Στην ΕΕ, τα κρασιά μπορεί να είναι κόκκινα, λευκά και ροζέ, αλλά ο τρόπος που καλλιεργούνται σπάνια είναι «πράσινος». Παρά το μεγάλο ποσό της χρηματοδότησης, η πολιτική της ΕΕ για το κρασί έχει κάνει πολύ λίγα για το περιβάλλον. 

Ειδικότερα, το μέτρο αναδιάρθρωσης δίνει ελάχιστη προσοχή για τους πράσινους στόχους. Στην πράξη, τα χρήματα της ΕΕ δεν έχουν διοχετευθεί σε έργα για τη μείωση των επιπτώσεων της οινοκαλλιέργειας στο κλίμα ή και στο περιβάλλον. Όμως θα μπορούσε να έχει ακόμη και το αντίθετο αποτέλεσμα, όπως η μετάβαση σε ποικιλίες σταφυλιού που χρειάζονται περισσότερο νερό για άρδευση. Επίσης, η ετήσια αύξηση 1 % στις αμπελοοινικές εκτάσεις, η οποία παρατάθηκε κατά 15 επιπλέον χρόνια (μέχρι το 2045), δεν αξιολογήθηκε ποτέ από περιβαλλοντική άποψη.

Όπως τονίζει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, το πλαίσιο στο οποίο βασίζεται το μέτρο της αναδιάρθρωσης στερείται κατάλληλων ορισμών, συνεκτικών στρατηγικών και σχετικών δεικτών. «Τα πέντε κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε χρηματοδοτούσαν όλες τις επιλέξιμες αιτήσεις και δεν χρησιμοποιούσαν κριτήρια για την επιλογή έργων με γνώμονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Τα συγκεκριμένα κράτη μέλη χρηματοδότησαν επίσης έργα στα οποία δεν παρατηρήθηκε διαρθρωτική αλλαγή. Ούτε η Επιτροπή ούτε τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε δεν αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο τα έργα συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας, και οι δικαιούχοι δεν υποχρεούνται να υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με το πώς η δραστηριότητα αναδιάρθρωσης τούς κατέστησε περισσότερο ανταγωνιστικούς», προσθέτει.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι η αναδιάρθρωση παλαιών αμπελώνων μπορεί να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή. Όπως αναφέρει: «Κατά τη χορήγηση αδειών, τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε εφαρμόζουν λίγα μόνο κριτήρια επιλεξιμότητας και προτεραιότητας που συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα, και οι άδειες συχνά κατανέμονται κατ’ αναλογία. Στους δικαιούχους παραχωρούνται πολύ μικρές εκτάσεις και δεν μπορούν να κάνουν μακροπρόθεσμα σχέδια, γεγονός που ενδεχομένως να παρεμποδίζει την επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας».

Το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή:

• να στοχεύσει το μέτρο αναδιάρθρωσης και το καθεστώς αδειοδότησης φύτευσης προς την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και
• να αυξήσει την περιβαλλοντική φιλοδοξία της πολιτικής για τον αμπελοοινικό τομέα.

Διαβάστε το κείμενο του ΕΕΣ (εδώ) 

Αυξημένη ζήτηση έχουμε αυτή την εποχή για επιτραπέζια σταφύλια στις αγορές της Ευρώπης. 

Η παραγωγή όμως στις χώρες της Μεσογείου αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών, κάτι που βοηθά τις τιμές να είναι σε καλά για την εποχή επίπεδα.

Η Ελλάδα έχει προβλήματα από τις βροχοπτώσεις και δεν έχει μεγάλη διαθεσιμότητα. Αυτή την εποχή η χώρα μας εξάγει σταφύλια μόνο από την περιοχή της Καβάλας.

Τα άσπερμα ιταλικά σταφύλια έχουν και αυτά μειωμένη παραγωγή και πωλούνται με τιμές λιανικής γύρω στα 2 ευρώ το κιλό. Αναμένεται να είναι στις αγορές μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου.

Η Ισπανία έχει επίσης λιγότερα διαθέσιμα σταφύλια λόγω της ξηρασίας. Πάντως τα τελευταία χρόνια η χώρα έχει κάνει αναδιάρθρωση καλλιεργειών και έχει προχωρήσει σε φύτευση όψιμων ποικιλιών, με αποτέλεσμα τα προηγούμενα χρόνια να καταφέρνει να κυριαρχεί στις αγορές μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου, εκτοπίζοντας τα ελληνικά σταφύλια από τις αγορές.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι Ισπανοί έκαναν οργανωμένη αναδιάρθρωση καλλιέργειας με όψιμες ποικιλίες και κυριαρχούν στην Ευρώπη μέχρι τέλη Νοεμβρίου. Μας έβγαλαν ουσιαστικά από τις αγορές, που στο παρελθόν είχαμε μονοπώλειο. Με την ξηρασία που αντιμετωπίζουν όμως είχαν φέτος μειωμένες παραγωγές. Η χώρα μας έχει ευκαιρία αν κάνει με σχέδιο αναδιάρθρωση ποικιλιών και προσαρμογή στις συνθήκες των καταναλωτικών αγορών να ξανακερδίσει σημαντικό μερίδιο στις αγορές. Ήδη γίνονται μεμονωμένα αναδιάρθρωση ποικιλιών σε Χαλκιδική (πρώιμες) και σε Καβάλα (όψιμες). Θα πρέπει να γίνει σε πανελλαδικό επίπεδο γιατί η ζήτηση είναι μεγάλη στο εξωτερικό και πρέπει να αυξηθεί η εμπορική περίοδος για τα ελληνικά σταφύλια». 

Όσον αφορά τις φετινές ελληνικές εξαγωγές στα  επιτραπέζια σταφύλια ανά περιοχή μέχρι σήμερα έχουμε τα εξής:

• Στο Ηράκλειο  το 2023 είχαμε εξαγωγή 3.652 τόνων (από 3.430 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Κορινθία το 2023 είχαμε εξαγωγή 2.174 τόνων (από 3.981 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Αργολίδα το 2023 είχαμε εξαγωγή 3.313 τόνων (από 5.265 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Καβάλα το 2023 είχαμε εξαγωγή 14.560 τόνων (από 8.108 τόνους που είχαμε το 2022).

Οι ψευδείς δηλώσεις παραγωγών καθυστερούν τη διαδικασία αποζημιώσεων υποστηρίζει το ΥπΑΑΤ.

Ο υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, μιλώντας στο 4ο Olympia Forum τόνισε ότι επιταχύνουμε όλες τις διαδικασίες και διευκολύνουμε τους παραγωγούς, τις δηλώσεις των οποίων δεχόμαστε, χωρίς επιβάρυνση εκτιμητικών τελών, ακόμα και χειρόγραφα, αλλά δεν θα δεχθούμε παρατυπίες. Μάλιστα ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καλώντας τους συγκεκριμένους παραγωγούς να σταματήσουν αυτή τη συμπεριφορά. 

«Είναι κλεψιά και απάτη. Ζητούν να πάρουν χρήματα στην πλάτη συναδέλφων τους», σημείωσε και υπενθύμισε ότι το ίδιο συνέβη και στις περιπτώσεις αισχροκέρδειας στα οπωροκηπευτικά, τα οποία ανατιμήθηκαν, ενώ στη Θεσσαλία δεν υπάρχει παραγωγή οπωροκηπευτικών που να δικαιολογεί ανατιμήσεις.

Επίσης ο κ. Αυγενάκης ανέφερε ότι οι συγκεκριμένοι παραγωγοί λόγω των επιβεβλημένων ελέγχων που γίνονται, καθυστερούν τη διαδικασία καταβολής των προκαταβολών. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε σε περιπτώσεις μελισσοκόμων και ορισμένων παραγωγών σε χωριά των Τρικάλων, όπου παρατηρήθηκε έξαρση κατάθεσης πανομοιότυπων δηλώσεων, που δεν δικαιολογούνταν με βάση την παραγωγή του προηγουμένου έτους.

Την επί πλέον μοριοδότηση των πληγέντων από πλημμύρες και πυρκαγιές σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του ΠΑΑ, ανακοίνωσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε παρέμβασή του στο 4ο Olympia Forum, το Σάββατο (23 Σεπτεμβρίου).

Ο ΥπΑΑΤ, διαβεβαίωσε τους αγρότες πως ό,τι και να γίνει, η κυβέρνηση θα συνεχίσει να είναι δίπλα τους μέχρι να ξαναβρεί η Θεσσαλία τους ρυθμούς της.

Όσον αφορά την αλλαγή στον κανονισμό του ΕΛΓΑ ο ΥπΑΑΤ τόνισε ότι θα προχωρήσει κανονικά. Είπε ότι θα υπάρχουν επίπεδα επιλογών και κινδύνων και ότι θα αξιοποιηθεί το σύστημα ψηφιοποίησης ώστε ο εκτιμητής να βγάζει επί τόπου, στο χωράφι, μαζί με την εκτίμηση και το ποσό πληρωμής για τις ζημιές που έχει υποστεί ο παραγωγός.

Ακόμη για τον ΟΠΕΚΕΠΕ είπε: «Η σωστή λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ παραμένει ένα μεγάλο στοίχημα. Στόχος μας είναι να λειτουργήσει με ταχύτητα και με περισσότερη διαφάνεια. Και κυρίως, να υπάρχει συνέπια στο χρόνο καταβολής των επιδοτήσεων. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ καταβάλει περί τα 2,8 με 3 δις το χρόνο. Δεν υπήρχε απόλυτη τάξη και διαφάνεια με αποτέλεσμα να υπάρχει αναστάτωση. Στόχευση και δέσμευσή μου είναι να κάνουμε τα πάντα. ώστε οι πληρωμές να γίνονται στην ώρα τους και να μη χαθεί ούτε ευρώ από αυτά που πρέπει, επιβάλλεται, να καταβληθούν στους δικαιούχους. Για μένα είναι στόχος και υποχρέωση»

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μίλησε εκτενώς για την κατάσταση που επικρατεί στη Θεσσαλία και για την προσπάθεια που κάνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο ίδιος για διασφάλιση ευρωπαϊκών πόρων για τη στήριξη των πληγέντων και ανακοίνωσε ότι έχει εξασφαλιστεί η ad hoc χρηματοδότηση του ΕΛΓΑ κατ’ αρχάς με επί πλέον 100 εκατ. ευρώ για την καταβολή αποζημιώσεων στους πλημμυροπαθείς αγρότες.

Μάλιστα είπε ότι τα 15 εκατ. ευρώ από το Γεωργικό Αποθεματικό του 2023 που δικαιούτο η χώρα μας συν τα ποσά που θα εξασφαλίσει από το ίδιο Ταμείο για το 2024, του οποίου το αποθεματικό ζήτησε να αυξηθεί, θα δοθούν για αποζημιώσεις πληγέντων που η παραγωγή τους δεν ήταν δηλωμένη στον ΕΛΓΑ.

Τέλος αναφερόμενος στις καταστροφές στη Θεσσαλία είπε πως, αν πολιτεία και τοπικές κοινωνίες δουλέψουν από κοινού, μπορεί να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα. Και ανακοίνωσε ότι στην περιοχή βρίσκεται μεγάλη Ολλανδική εταιρεία  με πολυετή εμπειρία στην αποκατάσταση εδαφών μετά από πλημμύρες και πυρκαγιές, η οποία σε τέσσερις εβδομάδες θα καταθέσει το πρόπλασμα των προτάσεών της, για την ανασυγκρότηση της περιοχής.

Κατατέθηκε στη Βουλή συμπληρωματικός Προϋπολογισμός ύψους 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 450 εκατ. ευρώ για το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και 150 εκατ. ευρώ για τον τακτικό Προϋπολογισμό, για να καλύψει τις πρώτες αποζημιώσεις, την κρατική αρωγή και αγροτικές αποζημιώσεις από τις καταστροφές.

Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Θάνος Πετραλιάς, κατά την τοποθέτησή του στη Βουλή, επεσήμανε ότι «το συνολικό κόστος των αποζημιώσεων αναμένεται σημαντικά μεγαλύτερο, άνω του 1 δισ. ευρώ, και θα επιβαρύνει και τα επόμενα έτη, καθώς θα επισκευάζονται τα κτίρια που υπέστησαν ζημιά και θα αποζημιώνονται από την κρατική αρωγή. Αυτά τα χρήματα είναι συμπληρωματικά αυτών που απαιτούνται για έργα αποκατάστασης υποδομών που θα χρηματοδοτηθούν κατά κύριο λόγο από συγχρηματοδοτούμενα εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης».

Ο κ. Πετραλιάς ανέφερε ότι: «Οι πιστώσεις του συμπληρωματικού Προϋπολογισμού χρησιμοποιούνται για μέτρα όπως:

• Η ενίσχυση μέσω του arogi.gov.gr για πρώτες ανάγκες, ζημιές σε οικοσκευή και απλές επισκευαστικές εργασίες έως 6.600 ευρώ.
• Η πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής κτιρίων που υπέστησαν βλάβες έως 10.000 ευρώ και εν συνεχεία η στεγαστική συνδρομή ύψους 80% επί του κόστους επισκευής ή ανακατασκευής των κτιρίων.
• Η επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης από 300 έως 500 ευρώ το μήνα.
• Η αναστολή συμβάσεων εργασίας με αποζημίωση ειδικού σκοπού προς τους εργαζόμενους των πληγεισών επιχειρήσεων.
• Η πρώτη αρωγή έναντι κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις ύψους έως 4.000 ευρώ και εν συνεχεία η αποζημίωση 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς σε στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης όπως μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα.
• Οι αποζημιώσεις προς πληγείσες αγροτικές εκμεταλλεύσεις που περιλαμβάνει τόσο αποζημίωση 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς σε στοιχεία ενεργητικού της αγροτικής εκμετάλλευσης, όπως μηχανολογικό εξοπλισμό, έγγειο κεφάλαιο, πρώτες ύλες και εμπορεύματα, όσο και η αποζημίωση της τρέχουσας παραγωγής μέσω του ΕΛΓΑ».

Έως και χθες Πέμπτη (22/9), κατεγράφησαν ήδη 22.589 αιτήσεις στην κρατική αρωγή οριστικοποιημένες και 4.840 εκκρεμείς.

Την Τετάρτη, 27 Σεπτεμβρίου, θα επισκεφθεί την Θεσσαλία, για να δει από κοντά τις καταστροφές που υπέστη η περιοχή, ο Επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεσχόφσκι, ύστερα από πρόσκληση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη.

Το ανακοίνωσε ο ίδιος ο υπουργός κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Λάρισα, όπου μαζί με τη λοιπή ηγεσία του ΥΠΑΑΤ ενημέρωσε για τις δράσεις και την παρουσία του υπουργείου και των εποπτευομένων φορέων στις περιοχές που έχουν πληγεί.

Με την παρουσία του ο Ευρωπαίος Επίτροπος Γεωργίας, θα συμβάλει στην ανάδειξη του προβλήματος, τόνισε ο Λευτέρης Αυγενάκης επισημαίνοντας ότι ανάλογα θα συμβάλει και η παρουσία της Επιτρόπου Υγείας και Τροφίμων, Στέλλας Κυριακίδου, που θα ακολουθήσει, όπως και η παρουσία του Επιτρόπου Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Νικολά Σμιτ.

Πάντως ο κ. Αυγενάκης ήταν «αυστηρός» απέναντι σε εκείνους που υποβάλλουν ψευδείς δηλώσεις ζωικής παραγωγής και μελισσοκομίας. Χαρακτήρισε απαράδεκτα αυτού του είδους τα παιχνίδια σε βάρος εκείνων που επλήγησαν πραγματικά. Όπως είπε «το ΥπΑΑΤ είναι αποφασισμένο να βοηθήσει αποτελεσματικά, αλλά δεν πρόκειται να αποδεχθεί ψευδείς δηλώσεις».

«Πρόκειται για μάχη διαρκείας και θα κριθούμε από την αντοχή που θα επιδείξουμε, την επιμονή και την συνέπειά μας, τόνισε υπενθυμίζοντας ότι εντολή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να μη φύγει κανείς από την περιοχή, αν η Θεσσαλία δεν ξαναβρεί τους κανονικούς της ρυθμούς. Και θύμισε ότι χάρη στις παρεμβάσεις του Πρωθυπουργού ενεργοποιούνται ευρωπαϊκές διαδικασίες για εξεύρεση και αξιοποίηση πόρων για τη βοήθεια των πληγέντων», πρόσθεσε.

Για τη δυνατότητα καλλιέργειας των εδαφών ο ΥπΑΑΤ είπε ότι σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία των επιστημονικών ερευνών του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ δεν προκύπτει από πουθενά ότι τα εδάφη είναι μολυσμένα. Τόνισε ότι σύντομα θα ολοκληρωθούν οι μελέτες και γενική είναι η εκτίμηση ότι θα μπορέσουν γρήγορα να καλλιεργηθούν. Μάλιστα, σύμφωνα με όσα είπε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος, από τα στοιχεία της έκθεσης που έδωσε στη δημοσιότητα το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο «το Νοέμβριο η κατάσταση της πλειονότητας των εδαφών δεν θα αποτελεί περιοριστικό παράγοντα για να ξεκινήσει η καλλιέργεια σιτηρών».

Σε ό,τι αφορά τους αλιείς ο ΥπΑΑΤ σημείωσε ότι οι 451 αλιείς που διαθέτουν άδειες σε Λάρισα και Μαγνησία, θα αποζημιωθούν, επειδή στις περιοχές τους δεν είναι δυνατή η αλίευση, καθώς στη θάλασσα υπάρχουν φερτά υλικά που προκαλούν ζημιές στον εξοπλισμό τους.

Όσον αφορά το ύψος των αποζημιώσεων, ο υπουργός χαρακτήρισε άκαιρη τη συζήτηση με δεδομένο ότι οι δηλώσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί.

Οι προκαταβολές θα μπορέσουν να καταβληθούν με την ολοκλήρωση των δηλώσεων. Όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Ανδρέας Λυκουρέντζος, για να επιταχυνθεί η διαδικασία μπήκε ένα πρώτο χρονικό όριο για την υποβολή των δηλώσεων για τη ζωική παραγωγή στις 25 Σεπτεμβρίου και για τη φυτική παραγωγή στις 30 Σεπτεμβρίου.

Σχετικά με τα κρούσματα κερδοσκοπίας ο ΥπΑΑΤ ήταν ιδιαίτερα αυστηρός τονίζοντας ότι «όσοι αισχροκερδούν στην πλάτη των πληγέντων θα υποστούν αυτό που είπε ο πρωθυπουργός: θα τους τσακίσουμε».

Ο Γ.Γ. Γιώργος Στρατάκος είπε ότι η συλλογή ζώων από οργανωμένες μονάδες θα έχει ολοκληρωθεί έως την Κυριακή και στη συνέχεια θα ακολουθήσει αποκομιδή νεκρών ζώων από οικόσιτες μονάδες. Δυστυχώς, είπε, υπάρχουν σημεία ακόμη στα οποία δεν υπάρχει πρόσβαση. Καθημερινά στο πεδίο επιχειρούν 100 άτομα.

Όσον αφορά τις ψευδείς δηλώσεις, ο Γ.Γ. ανέφερε ότι το ΥπΑΑΤ έχει τη δυνατότητα ελέγχων μέσα από τη βάση της Κτηνιατρικής και το σύστημα ΑΡΤΕΜΙΣ και γνωρίζει ποιοί είναι αυτοί που τις έχουν υποβάλλει. Θα ελεγχθούν οι υπερβολές και τα ποσά που θα έχουν εισπραχθεί θα επιστραφούν ως αχρεωστίτως καταβληθέντα.

Ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Λυκουρέντζος κάλεσε τους παραγωγούς να καταθέσουν το συντομότερο δυνατόν τις δηλώσεις τους για την καταβολή αποζημιώσεων ακόμα και χειρόγραφα, αρκεί να αναγράφουν τον ΑΦΜ και ένα τηλέφωνό τους. Αναφέρθηκε και ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ στην ανάγκη ειλικρίνειας των δηλώσεων επισημαίνοντας: «διαχειριζόμαστε δημόσιο χρήμα. Είναι ζήτημα ηθικής τάξεως η ειλικρίνεια. Θα υπάρξει έλεγχος με ακρίβεια και δικαιοσύνη». Και σημείωσε ότι οι αναληθείς δηλώσεις καθυστερούν τη διαδικασία. Διευκρίνισε, επίσης, ότι οι μελισσοκόμοι που είναι ασφαλισμένοι θα αποζημιωθούν σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία. Είπε ότι ουδέποτε ζητήθηκαν εκτιμητικά τέλη και αν κάποιος κατέβαλε θα του επιστραφούν και επανέλαβε ότι δεν επιβάλλεται παρουσία εκτιμητή του ΕΛΓΑ για την αποκομιδή των ζώων.

Τέλος, είπε ότι στους 86 εκτιμητές του ΕΛΓΑ στην περιοχή έχουν προστεθεί 50 με οκτάμηνη σύμβαση και 30 του ΓΕΩΤΕΕ, ενώ έχουν προκηρυχθεί και 8 επί πλέον θέσεις κτηνιάτρων.

Ο Ανδρέας Λυκουρέντζος διαβεβαίωσε τους παραγωγούς ότι θα λάβουν και το τελευταίο ευρώ που δικαιούνται με δικαιοσύνη και φερεγγυότητα, επισημαίνοντας ότι στην τετραετία ο ΕΛΓΑ έχει καταβάλλει αποζημιώσεις 1,1 δις ευρώ.

Ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Σέρκο Χαρουτουνιάν και ο Διευθύνων Σύμβουλος, Παναγιώτης Χατζηνικολάου είπαν ότι ο Οργανισμός με το επιστημονικό προσωπικό και τα τρία συνεργεία που διαθέτει παίρνει καθημερινά δείγματα από 50 περιοχές. Σημείωσαν ότι το 95% των εδαφών είναι άμεσα διαχειρίσιμα και εκτιμούν ότι θα υπάρξει δυνατότητα καλλιέργειάς τους ακόμα και από το Νοέμβριο, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη την αρχική καταστροφολογία. Τόνισαν ότι οδηγίες για τη διαχείριση των εδαφών έχει αναρτήσει ο ΕΛΓΟ στο διαδίκτυο, ενώ σύντομα θα ξεκινήσει ενημερωτικές ημερίδες σε όλες τις πληγείσες περιοχές, όπως έγινε στη Ρόδο και στον Έβρο.

Ο αντιπρόεδρος του ΕΦΕΤ, Σταύρος Ζανόπουλος τόνισε ότι τα συνεργεία του Οργανισμού παρεμβαίνουν και κάνουν ελέγχους, όχι για να επιβάλλουν πρόστιμα, αλλά για να παράσχουν συμβουλές για να είναι ασφαλής η διατροφή σε συνθήκες ιδιαίτερες. Κάλεσε δε την Τοπική Αυτοδιοίκηση και εθελοντικές οργανώσεις να επικοινωνούν με τον ΕΦΕΤ και τα κλιμάκιά του για να λαμβάνει συμβουλευτική υποστήριξη. Τόνισε δε ότι τα κλιμάκια του ΕΦΕΤ έχουν ξεκινήσει ήδη ελέγχους, στην ίδια λογική, και στα κυλικεία των σχολείων.

Η φετινή ιταλική παραγωγή οίνου προβλέπεται να κυμανθεί λίγο κάτω από τα 44 εκατομμύρια εκατόλιτρα, μειωμένη, κατά 12%, σε σύγκριση με 50 εκατομμύρια που ήταν πέρυσι.

Αυτό ανακοινώθηκε την Τρίτη (12 Σεπτεμβρίου 2023) από εκπροσώπους του παρατηρητηρίου οίνου (Assoenologi), του Ismea (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου) και της Ιταλικής Ένωσης Οίνου (Unione italiana vini - Uiv).

Στην πραγματικότητα ο ιταλικός αμπελώνας φαίνεται να είναι χωρισμένος στα δύο, αυτός στον Βορρά που φαίνεται να έχει μια παραγωγή στα περσινά επίπεδα με μια μικρή αύξηση (+0,8%), ενώ στο κέντρο, το νότο και τα νησιά παρατηρούνται μειώσεις της παραγωγής της τάξης του 20% και 30 %.

Ειδικότερα οι απώλειες της παραγωγής, που οφείλονται στον περονόσπορο, υπολογίζονται σε -25% στην Απουλία, -30% στη Σικελία και -40% στο Abruzzo.  Επίσης μεγάλα προβλήματα φυτοπροστασίας αντιμετώπισαν και οι παραγωγοί βιολογικών σταφυλιών.

Μιλώντας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, που έγινε στην Ρώμη, ο πρόεδρος της Assoenologi, Riccardo Cotarella, επιβεβαίωσε ότι «φέτος είναι μια δύσκολη συγκομιδή όπου η τεχνική και επιστημονική γνώση πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μετριαστεί η ζημιά που προκαλείται από τις καιρικές συνθήκες». 

«Η απώλεια παραγωγής είναι πάντα πολύ επιζήμια σε ατομικό επίπεδο, αλλά η μείωση του όγκου δεν είναι κακή είδηση. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να παράγουμε 50 εκατομμύρια εκατόλιτρα, όπως στις προηγούμενες σοδειές, που οδήγησε σε ρεκόρ αποθεμάτων τα τελευταία χρόνια», τόνισε ο πρόεδρος της Unione italiana vini, Lamberto Frescobaldi.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Ismea, Livio Proietti, ανέφερε ότι «το θέμα δεν είναι τόσο η μείωση στους όγκους παραγωγής, αλλά η επιβράδυνση της εγχώριας και ξένης ζήτησης, η οποία μειώνει τις τιμές των ιταλικών οίνων. Πρέπει να εργαστούμε για να μειώσουμε το χάσμα ως προς την αξία μεταξύ μας και της Γαλλίας και της χώρας μας και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστική θέση των ποιοτικών κρασιών».

Ψίχουλα αναμένεται να πάρουν αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ για τα νεκρά ζώα τους οι κτηνοτρόφοι που επλήγησαν από τις πλημμύρες στην Θεσσαλία.

Σύμφωνα με την τελευταία αναθεώρηση του ΕΛΓΑ, που έγινε στις 4/5/2023, οι τιμές που αποζημιώνουν την φυτική παραγωγή είναι ανάλογες με την πενταετία 2017-2021 και του ζωικού κεφαλαίου ανάλογες με τις τιμές του 2010.

Το θέμα αναφέρει σε επιστολή του ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και του ΕΛΓΑ. Στην επιστολή αναφέρονται τα εξής:

«Θεωρούμε απαράδεκτο να αναθεωρούνται οι τιμές αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ το 2023 με τιμές του 2010 και του 2017-2021, ενώ οι μεγαλύτερες αυξήσεις κόστους παραγωγής και προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής συνέβησαν το 2022 και το 2023. 

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι με τα δεδομένα του ΕΛΓΑ, ως σήμερα η αποζημίωση μιας βελτιωμένης προβατίνας είναι 195 ευρώ, αν αναλογιστούμε ότι η μέση τιμή σφάγιού προβάτου σήμερα είναι 4,7 ευρώ το κιλό μια προβατίνα 35 κιλών αποφέρει 164,5 ευρώ, αν αναλογιστούμε ότι αυτή η προβατίνα θα γεννούσε ένα αρνί σε 20-30 ημέρες βάρους 10 κιλών σφάγιο με μέση τιμή σήμερα τα 8 ευρώ θα κόστιζε 80 ευρώ, σύνολο 244,5 χωρίς να αναλογιστούμε το γάλα κάθε προβάτου που χάνει ο παραγωγός με μέσο όρο παραγωγής τα 300 κιλά και μέση τιμή γάλακτος 1,6 ευρώ ανά κιλό τότε ο παραγωγός μόνο από το γάλα έχει χάσει 480 ευρώ και από το ζωικό κεφάλαιο 244,5 σύνολο δηλαδή 724,5 ευρώ. 

Καταλαβαίνουμε όλοι ότι το ποσό των 195 ευρώ δεν καλύπτει ούτε στο ελάχιστο την ζημία, αφού καλύπτει την ζημία μόνο κατά 27%, άρα δεν μιλάμε για 100% αποζημίωση αλλά για 27%. Για να καταλάβουμε πόσο εκτός πραγματικότητας είναι ο ΕΛΓΑ και η Ελληνική κυβέρνηση για να αντικαταστήσουμε ένα βελτιωμένο ζώο μια αίγα παραδείγματος χάρη, σας αναφέρουμε τιμολόγιο αγοράς βελτιωμένων αιγών από την Ολλανδία με κόστος 615 ευρώ ανά ζώο, το τιμολόγιο εκδόθηκε στις 1/6/2023 και αφορά αποστολή ζώων στην περιοχή Τρικάλων. 

Αιτούμαστε άμεσα την αναθεώρηση τιμών αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ σε φυτική και ζωική παραγωγή πριν από οποιαδήποτε αποζημίωση. 

Υπενθυμίζουμε ότι ο ΣΕΚ ζήτησε συγκεκριμένα μέτρα αποζημιώσεων προσαρμοσμένα κατά το μέγιστο στην πραγματικότητα που ζούμε σήμερα και με δεδομένο την οικονομική κατάσταση της χώρας μας και έχουν ως εξής: 

• Αποζημιώσεις καταστροφής κατοικιών και οικοσκευών. 
• Δημιουργία δικτύου φιλοξενίας πλημμυροπαθών.
• Καταβολή ολικών αποζημιώσεων κτηνοτροφικών υποδομών και απωλειών ζωικού κεφαλαίου με δεδομένα ΟΣΔΕ ή κτηνιατρικών βεβαιώσεων. 
• Νομοθέτηση προστασίας πρώτης κατοικίας και κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και διαγραφή οφειλών προς τράπεζες και Funds, καθώς και αντίστοιχη άρση υποθηκών για ακίνητα που κατεστράφησαν. Αναστολή καταβολής οφειλών προς Δημόσιο και ΕΦΚΑ για 2 χρόνια με ταυτόχρονη δυνατότητα γενναίας ρύθμισης. 
• Αποζημίωση 100% για κατεστραμμένα ή με σημαντικές ζημιές σπίτια.
• Επανακατασκευή κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, με 100% αποζημίωση από το κράτος, όπως και για τα μηχανήματα και γενικότερα μηχανολογικό εξοπλισμό. 
• Ειδικά για τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, προτείνουμε τις θερμοκηπιακού τύπου κατασκευές, που είναι χρονικά άμεση η κατασκευή τους, την άδεια την έχει ο κατασκευαστής, οικονομικά είναι συμφέρουσες και η πληρωμή μπορεί να γίνει απευθείας στον κατασκευαστή. 

Οι αποζημιώσεις για τα απολεσθέντα ζώα να είναι τέτοιες που να μπορούν οι συνάδελφοί μας που έχασαν τα ζώα τους να αποζημιωθούν με τουλάχιστον: 
-Με 250 ευρώ, ανά αρσενικό και θηλυκό αιγοπρόβατο άνω του έτους και 120 ευρώ για κάτω του έτους. 
-Για τα απολεσθέντα χοιρινά, για τις χοιρομητέρες 500 ευρώ (minimum), για τα χοιρίδια 200 ευρώ (Μ.Ο. μικρά και μεγάλα) και για τους κάπρους 3.500 ευρώ ανά κάπρο. 
-Για τα απολεσθέντα βοοειδή, 1.500 ευρώ (Μ.Ο.) ανά βοοειδές.
-Για την μελισσοκομία αποζημιώσεις για τις απολεσθείσες κυψέλες- μελίσσια. 
-Για την πτηνοτροφία να αποζημιωθούν όσοι έχουν χάσει ζωικό πληθυσμό (κύρια στον Έβρο από φωτιές)

Για την φυτική παραγωγή και ιδιαίτερα την παραγωγή ζωοτροφών, οι πληγείσες περιοχές κύρια της Θεσσαλίας (με 1-3 χρόνια για επανακαλλιέργεια) θα χρειαστεί ιδιαίτερη στήριξη έως την επανέναρξη της καλλιέργειας.

Για τις επιδοτήσεις από την υλοποίηση της νέας ΚΑΠ και μετά τις καταστροφές που υπέστη η χώρα, να ζητηθεί, από την ΕΕ, να θεωρηθεί το 2023 μεταβατικό έτος και να αποδοθούν με βάση το 2022».

Ο ΕΛΓΑ αποφάσισε την χορήγηση εξάμηνης παράτασης για την υποβολή της πρώτης αίτησης πληρωμής της Δράσης 5.1.1 (αντιχαλαζικά).

Συγκεκριμένα το ΔΣ του Οργανισμού αποφάσισε, λόγω των πρόσφατων καταστροφικών φαινομένων (πυρκαγιά Έβρο, θεομηνία Θεσσαλίας), να δώσει παράταση, μέχρι τις 12/4/2024, στη Δράση 5.1.1. «Επενδύσεις σε προληπτικές δράσεις που αποσκοπούν σε μείωση των επιπτώσεων στο φυτικό κεφάλαιο (ιδιωτικές παρεμβάσεις)» του Υπομέτρου 5.1 μετά από αίτημα που κατέθεσε το ΓΕΩΤΕΕ Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας κ. Ζαφείρης Μυστακίδης, «επειδή καθυστέρησε η αξιολόγηση των αιτήσεων αν δεν έδιναν παράταση θα κινδύνευε μεγάλος αριθμός παραγωγών, που είχαν κάνει την επένδυση, να απενταχθούν από το πρόγραμμα. Τελικά δόθηκε η παράταση που ζητήσαμε».

Όπως επισήμανε σε επιστολή του το ΓΕΩΤΕΕ προς τον ΕΛΓΑ, σύμφωνα με την σχετική πρόσκληση θα έπρεπε μέχρι 12 Οκτωβρίου 2023 να γίνει ένα πρώτο αίτημα πληρωμής τουλάχιστον του 20% της επένδυσης. Το πληροφοριακό σύστημα του μέτρου όμως κατέστη λειτουργικό 2 μήνες μετά την έκδοση της απόφασης ένταξης και η απόφαση κατανομής πίστωσης εκδόθηκε μόλις στις 24/7/2023. Για αυτό υπήρχε κίνδυνος απένταξης σε ένα μέτρο που είναι πολύ σημαντικό για την προστασία των δυναμικών καλλιεργειών από την αστάθεια των καιρικών φαινομένων.

Να γίνει η ΕΕ πιο ευέλικτη, πιο προσαρμοστική και πιο αποτελεσματική, και να δείξει έμπρακτα η Ευρώπη την αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα, ζήτησε ο Υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, από τους ομολόγους του της ΕΕ, κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ.

«Πολύ σωστά», είπε ο Έλληνας Υπουργός, «διαμορφώνουμε πολιτικές και υλοποιούμε ενέργειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, χρηματοδοτώντας αδρά τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα, που θα έχει αποτέλεσμα πολλά χρόνια μετά», αλλά, επισήμανε «δαπανούμε λίγους πόρους, ως Ευρώπη, για να αντιμετωπίσουμε την προσαρμογή στην πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής, την οποία βιώνουμε καθημερινά με φαινόμενα που ξεπερνούν κάθε προβλεπτικό μοντέλο. Βέβαια, και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε εθνικό, υπάρχουν στρατηγικά σχέδια και εργαλεία! Φαίνεται πλέον στη πράξη όμως ότι δεν είναι επαρκή! Διότι όταν τα σχεδιάζαμε δεν είχαμε εικόνα του μεγέθους των κρίσεων που θα καλούμασταν να διαχειριστούμε!». 

Μάλιστα έκανε αναφορά και στην πυρκαγιά στον Έβρο χαρακτηρίζοντάς τη ως τη μεγαλύτερη στην πρόσφατη ιστορία της Ευρώπης.

Έχοντας καταθέσει από την προηγούμενη εβδομάδα, μέσω επιστολής του προς όλους τους ομολόγους του, προτάσεις με συγκεκριμένα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής στη Θεσσαλία, ο Έλληνας υπουργός παρουσίασε φωτογραφικό υλικό στο οποίο αποτυπώνεται με ρεαλιστικό τρόπο το μέγεθος της καταστροφής.

Συνοψίζοντας τις προτάσεις που υπέβαλε, ο ΥπΑΑΤ, τόνισε ότι η ΕΕ πρέπει να δείξει γρήγορα αντανακλαστικά:

«Πριν μερικές ημέρες λάβατε από μέρους μου memo με πλέγμα πρωτοβουλιών. Θυμίζω: 

1. Αύξηση του Γεωργικού Αποθεματικού για το 2024 και ευέλικτη αποδέσμευσή του
2. Παρεκκλίσεις των επενδυτικών προγραμμάτων του ΠΑΑ και του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής
3. Ενεργοποίηση μέτρων για φυσικές καταστροφές από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης
4. Adhoc κρατικές ενισχύσεις για την ενίσχυση του ταμείου του ΕΛΓΑ

Κι εδώ να τονίσω ότι το όριο de minimis και οι διατάξεις του Κανονισμού του ΕΛΓΑ δεν επιτρέπουν αποζημίωση για ζημιές τέτοιου μεγέθους».

Σε δηλώσεις του σημείωσε: «Ζήτησα - κάτι βεβαίως που πρέπει να γίνει και σε επίπεδο  πρωθυπουργών - να υπάρξει ad hoc ενίσχυση των χωρών που πλήττονται και πάνω απ΄ όλα, ζήτησα να υπάρξει γενικώς μια διαφορετική προσέγγιση στους μηχανισμούς, στους κανονισμούς, έτσι ώστε να υπάρξει σχετική ευελιξία, διότι καλή η γραφειοκρατία, καλοί οι κανόνες, σωστό και ισχυρότερο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, αλλά τώρα έχουμε εντελώς διαφορετικά δεδομένα. Δεν μπορεί η Ευρώπη να συζητά -και σωστά κάνει- για το αποτύπωμα του άνθρακα και για μια στρατηγική για την επόμενη 10ετία-15ετία, την ώρα που η κλιματική αλλαγή έχει έρθει ήδη και κινείται εξαιρετικά επιθετικά με πολύ βαριές συνέπειες για τη χώρα μας και για την Ευρώπη συνολικότερα», σημείωσε.

Ο Yπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ζήτησε από τον Επίτροπο Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, όπως και από τους ομολόγους του υπουργούς των χωρών μελών της ΕΕ, να προγραμματίσουν άμεσα επίσκεψη στη Θεσσαλία για να δουν ιδίοις όμμασι τις καταστροφές και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της Θεσσαλίας.

Ακόμη ανέφερε ότι συνολικά επλήγησαν 22 Δήμοι με πληθυσμό άνω των 720.000 κατοίκων. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις, η έκταση των πληγέντων καλλιεργειών ανέρχεται σε 85.891 εκτάρια (858.910 στρέμματα), έκταση που λόγω της συνεχούς μετακίνησης των υδάτων και της δημιουργίας νέων πλημμυρικών φαινομένων δύναται να προσαυξηθεί έως 25% τουλάχιστον. Επιπλέον, κτηνοτροφικές μονάδες και μονάδες μεταποίησης έχουν καταστραφεί ολοσχερώς.  Ομοίως και οι αγροτικές υποδομές. Την ίδια ώρα έχει σταματήσει η αλιεία στην περιοχή του Παγασητικού και η μελισσοκομία αφανίστηκε. Mόνο, η παραγωγή των πληγεισών περιοχών της Θεσσαλίας αντιστοιχεί στο 5,5% του συνολικού ΑΕΠ. Στη Θεσσαλία παράγεται το 23% της φυτικής παραγωγής και το 18% της ζωικής παραγωγής της χώρας. Όπως είπε, έχουν πνιγεί πάνω από 120.000 αιγοπρόβατα, βοοειδή και χοιρινά, 176.000 πτηνά και κουνέλια και 100.000 μελισσοσμήνη.

Κλείνοντας την παρέμβασή του στο Συμβούλιο υπουργών, τόνισε:

«Μπορούμε να βγούμε πιο δυνατοί από τις κρίσεις. Φτάνει να μετατρέψουμε τις σε ευκαιρίες. Με όραμα, με σχέδιο, με βούληση, με γενναίες αποφάσεις. Η ευρωπαϊκή διαδρομή το έχει αποδείξει αυτό! Στον πυρήνα της ΕΕ βρίσκονται οι αρχές της αλληλεγγύης,  της κοινωνικής συνοχής, της αειφορίας, της αλληλο-υποστήριξης και της συνεργασίας. 

Βασίζομαι στη στήριξή σας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου η Ελλάδα να αντιμετωπίσει τις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες ανάγκες που προκλήθηκαν. Είναι επείγον και απαραίτητο να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά, με ταχύτητα και ευελιξία, προσφέροντας υποστήριξη στον νευραλγικό τομέα της πρωτογενούς παραγωγής».

Σε δήλωσή του στα ΜΜΕ επισήμανε: «Οι δυσκολίες είναι πολλές και υπάρχει ανάγκη στήριξης και αλληλεγγύης έμπρακτης από την ΕΕ. Θέλω να πω σε όσους μας παρακολουθούν από την Ελλάδα ότι η κυβέρνηση συνολικά και πρώτα απ΄ όλα ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχουμε αποφασίσει -έχει αποφασίσει ο ίδιος - να  γίνουν τα πάντα σωστά και γρήγορα σε όλα τα επίπεδα, τόσο σε επίπεδο αποζημιώσεων, όσο και σε επίπεδο ενός ενιαίου σχεδιασμού για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας. Θα είμαστε εκεί μέχρις ότου βρει ξανά την περπατησιά της και το χαμόγελό της η κοινωνία αυτή, ο τόπος αυτός».

Η φετινή παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) πραγματοποιήθηκε το δεύτερο Σαββατοκύριακο της διοργάνωσης και όχι το πρώτο, όπως συμβαίνει παραδοσιακά στο παρελθόν.

Η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ, έγινε στο Συνεδριακό Κέντρο Ιωάννης Βελλίδης.

Ο προωθυπουργός τόνισε μεταξύ άλλων ότι το επόμενο διάστημα θα επιστραφεί ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο αγροτικό πετρέλαιο. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου η πληρωμή αναμένεται να γίνει τον Οκτώβριο για να βοηθηθούν οι αγρότες στις εργασίες που πρόκειται να κάνουν.

Ακόμη ανέφερε ότι: «Πρώτη μας προτεραιότητα είναι να βοηθήσουμε τους πολίτες στις πλημμυρισμένες περιοχές, κατ’ αρχάς να ξαναφτιάξουν τα σπίτια τους. Να στηρίξουμε τις επιχειρήσεις. Να δώσουμε στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους τα εφόδια για να μπορέσουν να ξαναπατήσουν στα πόδια τους, να μην εγκαταλείψουν τη γη τους. Οι πρώτες πληρωμές από το σύστημα κρατικής αρωγής ξεκίνησαν χθες (15 Σεπτεμβρίου). 

Σε χρόνο ρεκόρ εκταμιεύθηκαν 25 εκατομμύρια ευρώ σε σχεδόν 5.000 αγρότες, 6.600 ευρώ ώστε να μπορέσουν οι άνθρωποι αυτοί να ξαναμπούν στα σπίτια τους, να αποκτήσουν μια νέα οικοσκευή, να ξαναρχίσουν να παίρνουν τον έλεγχο της ζωής τους.

Όμως, εξίσου επείγουσα -το ξέρουμε καλά, το έχουμε συζητήσει εκτενώς με τα συναρμόδια Υπουργεία- είναι η ανασυγκρότηση των βαρέων υποδομών, κυρίως της μεταφοράς. Δρόμοι, γέφυρες, τρένα, γραμμές, σιδηροδρομικές γραμμές που παραδόθηκαν στο έλεος του νερού, πρέπει να ξαναφτιαχτούν και θα ξαναφτιαχτούν, με πολύ γρήγορες διαδικασίες. Αλλά και με νέες, πιο ανθεκτικές προδιαγραφές. Σχετική διάταξη παρέχει αυτή τη δυνατότητα στο Υπουργείο Υποδομών, ψηφίστηκε ήδη, την περασμένη εβδομάδα, από την Βουλή.

Όμως αυτό δεν αρκεί. Έχει γίνει πλέον σαφές ότι η Θεσσαλία σηκώνει στις πλάτες της παθογένειες πολλών δεκαετιών στα ζητήματα διαχείρισης των υδάτων της. Δεν είναι η ώρα τώρα να μιλήσω για επιλογές προηγούμενων γενιών, έγιναν σε άλλες συγκυρίες και με άλλες, τότε, εθνικές προτεραιότητες. Από την αποξήρανση της Κάρλας μέχρι την ίδρυση οικισμών στο πιο χαμηλό σημείο του κάμπου, εκεί δηλαδή όπου συνενώνονται τα έξι ποτάμια της περιοχής.

Επίσης ανέφερε ότι θα συνεχίσουμε να εκταμιεύουμε το επίδομα θέρμανσης με περισσότερους δικαιούχους, ειδικά με έμφαση στις οικογένειες με παιδιά. Συμπληρωματική πρόνοια θα υπάρξει και για το ρεύμα για τους πιο ευάλωτους καταναλωτές, ενώ τον Απρίλιο έρχεται και νέα αύξηση του κατώτατου μισθού.

Θυμίζω, τέλος, ότι υλοποιείται ήδη μία ακόμα προεκλογική μας δέσμευση: σε λίγο οι συνταξιούχοι που εργάζονται δεν θα επιβαρύνονται με τη μηνιαία μείωση των αποδοχών τους κατά 30%. Αντίθετα, θα καταβάλλουν μόνο μία εισφορά 10% επί των πρόσθετων αμοιβών τους, και αυτό μάλιστα με πλαφόν το οποίο θα καθοριστεί από το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Εργασίας. Είναι μία σημαντική ευκαιρία όχι μόνο να αυξήσουν τα εισοδήματά τους, αλλά και να νομιμοποιηθεί -ας μην κοροϊδευόμαστε- μία απασχόληση η οποία συχνά έμενε αδήλωτη».

Δεν απαιτείται η καταβολή εκτιμητικών τελών στον ΕΛΓΑ από τους πληγέντες παραγωγούς. Αυτό τόνισε ο υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, στην τακτική ενημέρωση του Συντονιστικού στη Λάρισα.

Ακόμη επισήμανε ότι και ο ΕΛΓΟ έχει αναστείλει την είσπραξη τελών για γάλα και κρέας. 

Επίσης ο κ. Αυγενάκης ανέφερε τα εξής: «Οι υπηρεσίες του ΕΛΓΑ εργάζονται εντατικά ώστε εντός του Οκτωβρίου να καταβληθούν οι προκαταβολές για τις αποζημιώσεις που αφορούν τη ζωική παραγωγή. Ο χρόνος καταβολής των αποζημιώσεων για τη φυτική παραγωγή εξαρτάται από τον χρόνο ολοκλήρωσης υποβολής των δηλώσεων από τους πληγέντες παραγωγούς. Διευκρινίζω ότι μιλάμε για τη φυτική και ζωική παραγωγή. Όχι για τις αποζημιώσεις που σχετίζονται με τις Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις, που αρμόδια είναι η Κρατική Αρωγή και ο κ. Τριαντόπουλος.

Μέχρι την Τετάρτη (13 Σεπτεμβρίου 2023) το μεσημέρι έχουμε τα στοιχεία από τον ΕΛΓΑ για δηλωθείσες απώλειες ζωικού κεφαλαίου αναφέρουν τα εξής:
1. 49.050 Αιγοπρόβατα
2. 19.295 Χοίροι
3. 4.186 Βοοειδή
4. 40.330 Πτηνά
5. 43.980 Μελισσοσμήνη

Για τα Αιγοπρόβατα: Μέχρι την ημέρα και την ώρα αναφοράς έχουμε συλλέξει και διαχειριστεί 24.856 νεκρά ζώα.
Για τα Χοιρινά: Μέχρι την ημέρα και την ώρα αναφοράς έχουμε συλλέξει και διαχειριστεί 7.500 νεκρά ζώα.
Για τα Βοοειδή: Μέχρι την ημέρα και την ώρα αναφοράς έχουμε συλλέξει και διαχειριστεί 35 νεκρά ζώα.
Για τα Πτηνά: Μέχρι την ημέρα και την ώρα αναφοράς έχουμε συλλέξει και διαχειριστεί 23.900 νεκρά ζώα».

Σύμφωνα με τον υπουργό, ήδη 27 μικτά κλιμάκια, με τη συμμετοχή του ΕΛΓΑ, έχουν ξεκινήσει το εκτιμητικό έργο.

Πάντως, σε δηλώσεις του σε τηλεοπτικούς σταθμούς, ο υπουργός έκανε «επίθεση» στους δημοσιογράφους, χαρακτηρίζοντας Fake news τις εκτιμήσεις για το μέγεθος των ζημιών. Κάνοντα μαθήματα δημοσιογραφίας τόνισε ότι «όποιος μιλήσει αυτή τη στιγμή για ύψος χωρίς να έχει ακριβή στοιχεία, θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά επιπόλαιος».

Όμως στη συνέχεια παραδέχτηκε το πρόβλημα με τα νεκρά ζώα και τόνισε ότι «λόγω της δυσκολίας προσέγγισης σε πολλές κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις η προσβασιμότητα για τη συλλογή και διαχείριση των νεκρών ζώων παραμένει στο 50% των δηλωθέντων».

Εμείς να αναφέρουμε στον υπουργό ότι μετά από μια τόσο μεγάλη καταστροφή κανείς δεν μπορεί να μείνει «ατσαλάκωτος», πάντως τα δύσκολα είναι μπροστά μας με τις ενισχύσεις της ΚΑΠ.

Μετά από εισήγηση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Ανδρέας Λυκουρέντζος, συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού με θέμα την έγκριση πρόσληψης γεωτεχνικού προσωπικού, για την αντιμετώπιση των επειγουσών αναγκών που δημιούργησε η θεομηνία στη Θεσσαλία.

Το Διοικητικό Συμβούλιο ενέκρινε την πρόσληψη 86 εποχικών γεωτεχνικών, δεδομένου ότι σε πολλά υποκαταστήματα του ΕΛΓΑ, σε αρκετές περιοχές της χώρας, δεν διαθέτουν ικανό αριθμό γεωπόνων για την έγκαιρη διενέργεια εξατομικευμένων εκτιμήσεων.

Συγκεκριμένα εγκρίθηκε η πρόσληψη εποχικών γεωτεχνικών σε τέσσερα υποκαταστήματα ως εξής:
Λάρισας: 50
Λαμίας: 10
Πάτρας: 20
Τρίπολης: 6

Να καταβληθούν αυξημένες αποζημιώσεις για την απώλεια του ζωικού κεφαλαίου ζητά ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ).

Συγκεκριμένα οι κτηνοτρόφοι ζητούν 250 ευρώ ανά αρσενικό και θηλυκό αιγοπρόβατο άνω του έτους, 500 ευρώ για κάθε χοιρομητέρα, 1.500 ευρώ (Μ.Ο.) ανά βοοειδή και αποζημιώσεις σε μελισσοκομία και πτηνοτροφία.
 
Σε επιστολή που έστειλε στο ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:
«Ο ΣΕΚ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια για τις απώλειες ανθρώπινων ζωών και την συμπαράστασή του στους χιλιάδες παραγωγούς του πρωτογενή τομέα της πατρίδας μας που αντιμετωπίζουν το φάσμα της καταστροφής, μετά από τα πρόσφατα πλήγματα των πυρκαγιών και των πλημυρών.

Οι φωτιές και οι πλημμύρες που έπληξαν σημαντικά κέντρα κτηνοτροφικής και γεωργικής παραγωγής όπως η Μαγνησία, η Θράκη, ο Θεσσαλικός κάμπος κατέστρεψαν σημαντικό αριθμό ζωικού κεφαλαίου (αιγοπρόβατα, βοοειδή, Χοιρινά, πουλερικά και μελίσσια). Ταυτόχρονα, εκατοντάδες αγροτικές υποδομές υπέστησαν πλήρη καταστροφή. Κτηνοτροφικές και γεωργικές εγκαταστάσεις, αποθηκευτικοί χώροι ζωοτροφών και εφοδίων, μηχανήματα και εξοπλισμός χάθηκαν ολοσχερώς. Επλήγη ο βασικός πυρήνας ζωικής και φυτικής παραγωγής.

Παράλληλα καταστράφηκαν ή υπέστησαν σημαντικές καταστροφές και οι ίδιες οι κατοικίες των παραγωγών στις παραπάνω περιοχές. Οι πληγές είναι τεράστιες όπως είναι και η αγωνία των παραγωγών για το μέλλον, το δικό τους των οικογενειών τους και των δραστηριοτήτων τους. Τα νερά από τις πλημμύρες ακόμη δεν έχουν υποχωρήσει απ΄ όλες τις περιοχές του κάμπου για να έχουμε μια τελική αποτίμηση της καταστροφής.

Πρέπει άμεσα να γίνει άμεσος έλεγχος και διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής σε όλα τα αποκλεισμένα χωριά. Το αμέσως επόμενο βήμα είναι η στέγαση όλων όσοι έχουν κατεστραμμένα η ανασφαλή σπίτια.

Επί πλέον να ξεκινήσει η συλλογή, η καύση και η ταφή των νεκρών ζώων, που αποτελούν υγειονομική βόμβα για ολόκληρη την περιοχή.

Το έργο της αποκατάστασης των πληγών που δημιουργήθηκαν στον πρωτογενή παραγωγικό ιστό της πατρίδας μας, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με αξιόπιστο στρατηγικό σχέδιο που θα καλύπτει τόσο τις άμεσες, όσο και τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ανάγκες. Και αυτές περιλαμβάνουν τόσο την αποκατάσταση των παραγωγικών δομών που επλήγησαν (ζωικό κεφάλαιο, αγροτικές υποδομές και εφοδιασμός), όσο και την βελτίωση των διοικητικών δομών για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης (κυβέρνηση, αυτοδιοίκηση, ελεγκτικός μηχανισμός επενδυτικών παρεμβάσεων). 

Ο ΣΕΚ, έχοντας επαφή με όλες τις περιφερειακές κτηνοτροφικές και συνεταιριστικές οργανώσεις, προτείνει προς την πολιτική ηγεσία τις παρακάτω ενέργειες που μετά την ολοκλήρωση της τελικής αποτίμησης των καταστροφών, θα πρέπει να εμπλουτισθούν περαιτέρω.

• Αποζημιώσεις καταστροφής κατοικιών και οικοσκευών.
• Δημιουργία δικτύου φιλοξενίας πλημμυροπαθών.
• Καταβολή ολικών αποζημιώσεων κτηνοτροφικών υποδομών και απωλειών ζωικού κεφαλαίου με δεδομένα ΟΣΔΕ ή κτηνιατρικών βεβαιώσεων.
• Νομοθέτηση προστασίας πρώτης κατοικίας και κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και διαγραφή οφειλών προς τράπεζες και Funds, καθώς και αντίστοιχη άρση υποθηκών για ακίνητα που κατεστράφησαν. 
• Αναστολή καταβολής οφειλών προς Δημόσιο και ΕΦΚΑ για 2 χρόνια με ταυτόχρονη δυνατότητα γενναίας ρύθμισης.
• Αποζημίωση 100% για κατεστραμμένα ή με σημαντικές ζημιές σπίτια.
• Επανακατασκευή κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, με 100% αποζημίωση από το κράτος, όπως και για τα μηχανήματα και γενικότερα μηχανολογικό εξοπλισμό.
• Ειδικά για τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, προτείνουμε τις θερμοκηπιακού τύπου κατασκευές, που είναι χρονικά άμεση η κατασκευή τους, την άδεια την έχει ο κατασκευαστής, οικονομικά είναι συμφέρουσες και η πληρωμή μπορεί να γίνει απευθείας στον κατασκευαστή.

Οι αποζημιώσεις για τα απολεσθέντα ζώα να είναι τέτοιες που να μπορούν οι συνάδελφοί μας που έχασαν τα ζώα τους να αποζημιωθούν με: 

• 250 ευρώ, ανά αρσενικό & θηλυκό αιγοπρόβατο άνω του έτους και 120 ευρώ για κάτω του έτους. 
• Για τα απωλεσθέντα χοιρινά, για τις χοιρομητέρες 500 ευρώ (minimum), για τα χοιρίδια 200 ευρώ (Μ.Ο. μικρά και μεγάλα) και για τους κάπρους 3.500 ευρώ ανά κάπρο. 
• Για τα απωλεσθέντα βοοειδή, 1.500 ευρώ (Μ.Ο.) ανά βοοειδές. 
• Για την μελισσοκομία αποζημιώσεις για τις απωλεσθείσες κυψέλες- μελίσσια. 
• Για την πτηνοτροφία, να αποζημιωθούν όσοι έχουν χάσει ζωικό πληθυσμό (κύρια στον Έβρο από φωτιές)

Για την φυτική παραγωγή και ιδιαίτερα την παραγωγή ζωοτροφών, οι πληγείσες περιοχές κύρια της Θεσσαλίας (με 1-3 χρόνια για επανακαλλιέργεια) θα χρειαστεί ιδιαίτερη στήριξη έως την επανέναρξη της καλλιέργειας).

Για τις επιδοτήσεις από την υλοποίηση της νέας ΚΑΠ και μετά τις καταστροφές που υπέστη η χώρα, να ζητηθεί από την ΕΕ να θεωρηθεί το 2023 μεταβατικό έτος και να αποδοθούν με βάση το 2022». 

Ο ΣΕΚ ήδη κινήθηκε προς τους θεσμούς των αγροτών και κτηνοτρόφων της ΕΕ (Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων ECVC, που μετέχει μέσω του Κτηνοτροφικού Αγροτικού Συλλόγου ΜΑΚΕΝΔΟΣ Καστοριάς (εκπρόσωπος ο κ. Θωμάς Μόσχος- μέλος του ΣΕΚ), αλλά και την COPA-COGECA όπου μετέχει η ΓΑΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ και ο ΣΑΣΟΕΕ. 

Επί πλέον υπήρξε συνεργασία με την Διεπαγγελματική Οργάνωση ΕΔΟΤΟΚΚ, με συνάντηση των προέδρων κ. Γιάννη Φασουλά (ΕΔΟΤΟΚΚ) και κ. Παναγιώτη Πεβερέτου (ΣΕΚ), και αναλαμβάνουν πρωτοβουλία για συνάντηση των Διεπαγγελματικών οργανώσεων που οι κλάδοι τους επλήγησαν από τις πλημμύρες και πυρκαγιές, για τον καλύτερο δυνατό συντονισμό των δράσεων για την επίλυση των πολύ σημαντικών - καταστροφικών προβλημάτων που έχουν προκύψει από τις πλημμύρες στην Θεσσαλία κύρια αλλά και τις φωτιές στον Έβρο και άλλες περιοχές.

Τέλος ο ΣΕΚ καλεί τα μέλη του να στηρίξουν τους ζημιωθέντες συναδέλφους μας με οποιονδήποτε τρόπο μπορούν (ζώα, χρήματα, πιστώσεις, ζωοτροφές).

Την πρόσληψη 100 γεωπόνων για να βοηθήσουν στις εκτιμήσεις των ζημιών ανακοίνωσε το ΥπΑΑΤ.

«Για το φυτικό κεφάλαιο συντομότατα θα έχουμε τουλάχιστον 100 στελέχη, τοπικά στελέχη, μέλη του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου, ώστε να ενδυναμώσουμε τους συνεργάτες του ΕΛΓΑ ώστε να σπεύσουν ταχύτατα για όλα αυτά που πρέπει να γίνουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα», ανέφερε σε δηλώσεις του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης.

Από την πλευρά του το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Κεντρικής Ελλάδας ανέφερε ότι «έχει ξεκινήσει η απογραφή και οι εκτιμήσεις από τον ΕΛΓΑ για το ζωικό και φυτικό κεφάλαιο. Η απογραφή ξεκινάει από τις περιοχές και τις εκμεταλλεύσεις που είναι προσβάσιμες. Ελέγχονται και απογράφονται από τον ΕΛΓΑ όλες οι ζημιές των εκμεταλλεύσεων (φυτικό, ζωικό, εξοπλισμός αγροτικής παραγωγής, αποθηκευμένα προϊόντα, πάγια κ.α.).
Προτεραιότητα θα δοθεί στις ζωικές εκμεταλλεύσεις, ώστε να απομακρυνθούν  τα νεκρά ζώα απο κάθε περιοχή γρήγορα γιατί υπάρχει κίνδυνος της δημόσιας υγείας. Η δήλωση ζημιάς για το ζωικό κεφάλαιο γίνεται απευθείας στον ΕΛΓΑ, ενώ για το φυτικό ισχύει το γνωστό καθεστώς με τους ανταποκριτές (ανά δήμο). Οι εκτιμήσεις είναι ατελώς».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Meteo, πλημμύρισαν 720.000 στρέμματα μόνο στην Θεσσαλία. Ζημιές όμως έχουμε και σε άλλες περιοχές της χώρας. Εκτιμάμαι ότι και όλους τους εκτιμητές του ΕΛΓΑ να πάρουν (μόνιμους και συμβασιούχους) και ακόμη 100 άτομα να προσλάβουν δεν αρκούν για να κάνουν έγκαιρα τις εκτιμήσεις ζημιάς στην φυτική παραγωγή.

Η φετινή απόδοση του αμπελώνα της Σαντορίνης έφτασε μόλις το 30% σε σχέση με τον ετήσιο μέσο όρο παραγωγής, τονίζει η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων-Santo Wines.

Καθυστερημένη ήταν φέτος η ημερομηνία έναρξης του τρύγου για το οινοποιείο μας, με το χρονολόγιό του να έχει ως εξής:
7 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή) για τον αφρώδη οίνο από την περιοχή του Πύργου
16 Αυγούστου - Αθήρι (λευκή)
19 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή)
17 Αυγούστου - Μαυροτράγανο και Βουδόματο (ερυθρές)
29 Αυγούστου - Αηδάνι (λευκή)
29 Αυγούστου - Μαντηλαριά (ερυθρή)
Όλες οι ποικιλίες από το σύνολο των αμπελώνων τρυγήθηκαν με το χέρι.

Κλιματολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της χρονιάς:
Χειμώνας: Ήπιος με λιγοστές βροχοπτώσεις (114 mm). Το συνολικό ύψος βροχής από Σεπτέμβριο 2022 έως Ιούλιο 2023 ήταν 188 mm (322 mm κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο).
Άνοιξη: Κρύα και ενίοτε με παγετό, με αρκετές βροχές μέχρι τις 2 Ιουνίου (74 mm), Χωρίς καταστροφικούς Νότιους ανέμους, μόνο στις 31 Μαρτίου και 1η Απριλίου είχαμε ισχυρούς Βοριάδες. 23 Απριλίου σημειώθηκε Χαλαζόπτωση.
Καλοκαίρι: Τυπικό νησιωτικό, με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, επίμονους καύσωνες τον Ιούλιο, και με αρκετή υγρασία που καθυστέρησαν πολύ την ωρίμαση.
Γενικά ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, με όλα τα κακά που θα μπορούσαν να συμβούν στον αμπελώνα της Σαντορίνης.

Ανομβρία τον χειμώνα
Ισχυρός Βοριάς όταν άνοιγαν οι ταξιανθίες.
Χαλαζόπτωση, στις 23 Απριλίου, που έπληξε τη νοτιοανατολική πλευρά, την περιοχή δηλαδή με τους καλλίτερους αμπελώνες του νησιού.
Βροχές την Άνοιξη που ναι μεν βοήθησαν τα φυτά να δυναμώσουν όμως βοήθησαν και στην ανάπτυξη του περονόσπορου.
Καύσωνες και υγρασία παρά τα μελτέμια το καλοκαίρι.
Όμως από το οινοποιείο μας δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες φυτοπροστασίας προς τους αμπελουργούς – μέλη μας και  έγινε αυστηρή διαλογή των λιγοστών σταφυλιών, ώστε να έχουμε καλό αποτέλεσμα στο τέλος.

Παραγωγή του 2023
Η συνολική παραγωγή φέτος μόλις που ξεπέρασε τους 1.000 τόνους σταφυλιών. Είχαμε δηλαδή μια πολύ μικρή παραγωγή για τον αμπελώνα της Σαντορίνης. Έχουν σημειωθεί και μικρότερες πάντως, το 1991 και το 1994.
Οινοποίηση και εκτιμήσεις: 
Παρόλα τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν και η φετινή χρονιά έχει προϋποθέσεις για την παραγωγή κρασιών με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Οι φετινές «Σαντορίνες» όπως πάντα αναμένεται να είναι αρωματικά έντονες και ευχάριστες. Αυτή τη στιγμή στις δεξαμενές μας παρουσιάζονται με:
-Αρωματικό μπουκέτο από λευκά άνθη, εσπεριδοειδή όπως λεμόνι και γκρέιπφρουτ, και λευκόσαρκα φρούτα όπως πεπόνι, ροδάκινο και αχλάδι.
-Στόμα νευρώδες με έντονη οξύτητα σε συνδυασμό με τη χαρακτηριστική ορυκτότητα της Σαντορίνης.
-Σώμα πλούσιο και γεμάτο με ιδιαίτερη ένταση.

Ο αλκοολικός τίτλος που κυμαίνεται στο 13 – 14%, οι οξύτητες που ανάλογα με το βαθμό ωριμότητας κυμαίνονται από 6 έως 6,5 gr/lt (εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ), και το pH από 3,00 έως 3,20, μας κάνουν να νοιώθουμε σίγουροι ότι η εσοδεία 2023 θα είναι αντάξια της υψηλής ποιότητας των κρασιών της Σαντορίνης με αντοχή στο χρόνο.

Ο γενικός Διευθυντής της Santo Wines, Ματθαίος Δημόπουλος έκανε αναφορά στη μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, και τόνισε ότι από τα 25.000 στρέμματα αμπελώνα που υπήρχαν στην Σαντορίνη την δεκαετία του 60, τώρα πλέον καλλιεργούνται μόλις 12.000.

Ο ετήσιος προϋπολογισμός του ΕΛΓΑ ανέρχεται σε περίπου 160 εκατ. ευρώ συν 35 εκατ. για λειτουργικά έξοδα και έχει ήδη εξαντληθεί για το 2023.

Δεν υπάρχει περίπτωση ο ΕΛΓΑ με την σημερινή μορφή που έχει να μπορεί να καλύψει τις ζημιές τέτοιων καταστροφών.

Σε αναζήτηση κονδυλίων βρίσκεται η κυβέρνηση ενώ ακόμη δεν έχει γίνει ορατό το μέγεθος της καταστροφής που είναι πολλαπλάσιο του Ιανού και εκτιμήσεις αναφέρουν ότι θα κυμανθεί στα 2 δις ευρώ.

Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε στο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων στην Περιφέρεια Θεσσαλίας τα εξής: «Θέλω να τονίσω και πάλι -το γνωρίζετε εξάλλου- ότι ο προϋπολογισμός του ΕΛΓΑ έχει πρακτικά εξαντληθεί για το έτος, όμως το κράτος και ο κρατικός προϋπολογισμός θα είναι εδώ και θα καλύψει στο ακέραιο οποιαδήποτε πρόσθετη παροχή χρηματοδότησης απαιτείται από τον ΕΛΓΑ, έτσι ώστε να μπορέσουμε να καλύψουμε τις ζημιές των αγροτών μας και των κτηνοτρόφων μας. Ξέρω πόσο δύσκολο και πόσο σκληρό είναι για τους αγρότες, αλλά ειδικά για τους κτηνοτρόφους οι οποίοι χάνουν τα ζώα τους. Θέλουμε οι άνθρωποι αυτοί να παραμείνουν στον τόπο τους, να ξαναχτίσουν το ζωικό τους κεφάλαιο και θέλω να γνωρίζουν ότι θα είμαστε δίπλα τους σε κάθε βήμα αυτής της διαδικασίας».

Ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι την Τρίτη (12/9) θα πάει στο Στρασβούργο, επικεφαλής ενός κυβερνητικού κλιμακίου, για να συναντήσει την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να συζητήσει μαζί της, όπως ανέφερε, «τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη πρέπει να σταθεί δίπλα στην πατρίδα μας, προκειμένου να έχουμε μια σημαντική οικονομική υποστήριξη για να αντιμετωπίσουμε αυτή τη μεγάλη καταστροφή».

Την βάσιμη ανησυχία τους, για την ενδυνάμωση των τάσεων εγκατάλειψης των αμπελώνων, εξέφρασαν οι πρόεδροι και τα στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών, στην τηλεδιάσκεψη της 6ης Σεπτεμβρίου, που διοργάνωσε η ΚΕΟΣΟΕ.

Κατά την διάρκεια της σύσκεψης περιγράφηκε η τρέχουσα πρωτοφανής στα χρονικά καταστροφική εικόνα στους αμπελώνες ολόκληρης της χώρας ως αποτέλεσμα, των ακραίων βροχοπτώσεων, με συνέπεια την μη αντιμετωπίσιμη επέλαση του περονόσπορου, των χαλαζοπτώσεων, της ξηρασίας και των διαδοχικών καυσώνων του Ιουλίου, ενώ διατυπώθηκε ότι φέτος δημιουργείται ένα επιπλέον πρόβλημα που αφορά την επάρκεια προμήθειας σταφυλικής παραγωγής για την ομαλή λειτουργία των οινοποιείων.

Στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων των οινοποιητικών συνεταιρισμών ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στα θέματα:

Των διαχρονικών προβλημάτων και της ελλιπούς εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, της απουσίας ελέγχων, της παραοικονομίας (από το αμπέλι και την μεταποίηση έως την εστίαση), θέματα που δεν αντιμετωπίσθηκαν ποτέ από τους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου, με αποτέλεσμα την ένταση της παραοικονομίας και παράλληλα τον εκτοπισμό των οινοποιητικών συνεταιρισμών από την αγορά.
    
Των διαδοχικών κρίσεων την τελευταία δεκαετία (ΕΦΚ, Covid-19, ενεργειακό κόστος, ρωσο-ουκρανικός πόλεμος), κρίσεις που επέφεραν την αλματώδη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Των τιμών σταφυλιών που είναι καθηλωμένες στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, με αποκλειστική ευθύνη του ιδιωτικού εμπορίου.

Ειδικότερα στην συνεδρίαση τονίστηκαν:

Το αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, που απεικονίζεται από την σημαντική μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας κατά 27% από την περίοδο 1990/1991 έως την περίοδο 2021/2022.

Φέτος, με υψηλότατο το κόστος καλλιέργειας και κατεστραμμένη την σταφυλική παραγωγή παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, πολλοί αμπελουργοί προβληματίζονται για τη συνέχιση της καλλιέργειας, δεδομένης και της ελκυστικότητας πλέον της ελαιοκαλλιέργειας.

Της αναγκαιότητας συνεργασίας μεταξύ των οινοποιητικών συνεταιρισμών για την κοινή προμήθεια ξηρών υλικών (φιάλες, χαρτοκιβώτια, κλπ.), προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές καρτέλ, των εισαγωγικών επιχειρήσεων.

Της σημασίας που έχει για τον αγροτικό και αμπελουργικό κόσμο η διατήρηση του  δημόσιου χαρακτήρα του ΕΛΓΑ και στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των αγροτών  στις διαδικασίες αναδιάρθρωσής του.

Τέλος τονίστηκε ότι φέτος που  απειλείται άμεσα  η  βιωσιμότητα της αμπελοκαλλιέργειας θα πρέπει να  ενισχυθεί αποτελεσματικά και να  αντιμετωπισθούν οι πρακτικές παραοικονομίας στην αγορά σταφυλιών που καθορίζουν αποκλειστικά, τις τιμές οινοσταφύλων στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας.

Στην παρέμβασή του ο Νίκος Ταβουλάρης εκπρόσωπος του ΥπΑΑΤ και συνεργάτης του Γενικού Γραμματέα, Γιώργου Στρατάκου, τόνισε την καθοριστική σημασία συμμετοχής του υπουργείου στην τηλεδιάσκεψη, λόγω της άμεσης πληροφόρησης που του παρεσχέθη. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου αναφέρθηκε ειδικότερα:

• Στην πρόθεση του υπουργείου για την ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων συμπεριλαμβανομένου και του αποθεματικού κρίσης, με δεδομένο ότι  η εικόνα του κλάδου έχει μεταφερθεί στο υπουργείο από την ΚΕΟΣΟΕ, από την οποία ζήτησε τη συνεργασία της.
• Στην σύνταξη σχετικής μελέτης από το ΥπΑΑΤ, προκειμένου να τεθεί το θέμα του περονόσπορου στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών και στον Επίτροπο Γεωργίας.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «κάθε σκέψη του ιδιωτικού εμπορίου, για κατασπατάληση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ανεπίτρεπτη, τη στιγμή που καταρρέει και βρίσκεται στα πρόθυρα του αφανισμού ο πρωτογενής τομέας».