Το Συμβούλιο της ΕΕ εξέδωσε Κανονισμό με τον οποίο ανανεώνεται η αναστολή του συνόλου των τελωνειακών δασμών, ποσοστώσεων και μέτρων εμπορικής άμυνας, για τις ουκρανικές εξαγωγές προς την ΕΕ για ένα ακόμη έτος, έως τον Ιούνιο του 2024.

Τα μέτρα, σύμφωνα με την ΕΕ, θα βοηθήσουν ώστε η Ουκρανία να διατηρήσει τη σταθερότητα των εμπορικών της σχέσεων με την ΕΕ και η οικονομία της να συνεχίσει να λειτουργεί, παρά τις πολύ δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζει.

Ο κανονισμός θα ισχύσει για ένα έτος και αφορά τα εξής:

• όλους τους εκκρεμείς τελωνειακούς δασμούς βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας για τη θέσπιση σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA). Οι δασμού αυτοί αφορούν δύο κατηγορίες προϊόντων: τα οπωροκηπευτικά που υπόκεινται σε σύστημα τιμών εισόδου και τα γεωργικά και μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις
• την είσπραξη δασμών αντιντάμπινγκ στις εισαγωγές καταγωγής Ουκρανίας από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του εν λόγω κανονισμού
• την εφαρμογή των κοινών κανόνων για τις εισαγωγές (διασφαλίσεις) όσον αφορά τις εισαγωγές προϊόντων Ουκρανίας

Οι μεγάλοι αγροτικοί συνεταιρισμοί στήνουν εξαγωγική εταιρεία, ανέφερε ο αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) κ. Χρήστος Γιαννακάκης, στα πλαίσια της εκδήλωσης Μικροί Θησαυροί της Ευρώπης.

Μάλιστα όπως είχαμε αποκαλύψει σε ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς έχουν συμφωνήσει να χρηματοδοτήσουν την προσπάθεια των συνεταιριστικής οργάνωσης.

Ήδη έχει υπογραφεί σύμβαση συνεργασίας με την εταιρεία Ernst & Young (έδρα στο Μαρούσι), η οποία θα παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες τεχνοοικονομικής και νομικής υποστήριξης, σχετικά με τη σύσταση της ανωτέρω εξαγωγικής εταιρείας.

Η Ernst & Young θα προχωρήσει σε:

• Χαρτογράφηση της διεθνούς αγοράς και στη μελέτη αντίστοιχων εμπορικών εταιρειών που ήδη λειτουργούν σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα σε Ισπανία, Ιταλία, Δανία, Ολλανδία, Η.Π.Α. κ.α.
• Ανάλυση του μοντέλου των εν λόγω εταιρειών.
• Έρευνα σε διεθνείς βάσεις δεδομένων.
• Πραγματοποίηση συνεντεύξεων με επιλεγμένα στελέχη αντίστοιχων εταιρειών.
• Ανάλυση βέλτιστων πρακτικών που μπορούν να εφαρμοστούν στην ελληνική πραγματικότητα.

Στο πλαίσιο υλοποίησης της εν λόγω σύμβασης πραγματοποιήθηκε συνάντηση το μεσημέρι της Πέμπτης (25/05) στα γραφεία της οργάνωσης με στελέχη της εταιρείας, όπου παρουσιάστηκαν οι ενέργειες, που έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα και καθορίστηκαν με λεπτομέρεια οι βασικοί άξονες της μελέτης, ορίστηκε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωσή της και παρουσιάστηκε η ομάδα εργασίας, η οποία θα υλοποιήσει το ανωτέρω έργο.

Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Γιαννακάκης, η επιχείρηση δεν θα είναι κάποια συλλογικότητα που θα θυμίζει τους συνεταιρισμούς του παρελθόντος αλλά μία εταιρεία με σκοπό το κέρδος. 

Η κατάσταση των αγορών αγροτικών προϊόντων, ιδίως μετά την εισβολή στην Ουκρανία, θα είναι το βασικό σημείο της ημερήσιας διάταξης στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που θα γίνει, στις 30 Μαΐου 2023, στις Βρυξέλλες.

Οι Υπουργοί της ΕΕ είναι χωρισμένοι στα δύο για τα ουκρανικά σιτηρά. Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2022 η ΕΕ κατήργησε τους τελωνειακούς δασμούς για τα αγροτικά προϊόντα της Ουκρανίας, λόγω του πολέμου με τη Ρωσία και η κατάργηση θα ανανεωθεί για ακόμη ένα χρόνο. 

Στα μέσα Απριλίου η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Βουλγαρία απαγόρευσαν μονομερώς την εισαγωγή σιτηρών και άλλων αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία καθώς η συσσώρευσή τους προκάλεσε την πτώση των τιμών στις τοπικές αγορές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στα τέλη Απριλίου σε μια συμφωνία με αυτές τις τέσσερις χώρες και τη Ρουμανία, που προβλέπει ότι μπορούν να μπλοκάρουν τη διάθεση του ουκρανικού σιταριού, καλαμποκιού και ηλιελαίου στην εγχώρια αγορά τους, υπό τον όρο ότι δεν θα απαγορεύουν τη διαμετακόμισή τους προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αυτό όμως άνοιξε τις πόρτες για να μπουν τα ουκρανικά αγροτικών προϊόντα (σιτηρά, ηλιόσπορο κ.α.) στις άλλες χώρες της ΕΕ. 

Οι υπουργοί Γεωργίας 12 κρατών μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα (που δεν αντίδρασε κατά της Βουλγαρίας και Ρουμανίας νομίζοντας ότι δεν θα κάνει δεκτές αυτές τις αποφάσεις η Κομισιόν), η Γαλλία και η Γερμανία, εξέφρασαν «σοβαρές ανησυχίες» για τους περιορισμούς που επέβαλαν πέντε χώρες της ανατολικής Ευρώπης στις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών, στο πλαίσιο συμβιβαστικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε στα τέλη Απριλίου με τις Βρυξέλλες. Πάντως η Ελλάδα δεν έχει δείξει κάποιο ενδιαφέρον για οικονομική στήριξη των παραγωγών σιτηρών στην χώρα μας. Τώρα με τη νέα διαδικασία μένει να δούμε πως θα εξελιχθούν οι τιμές στην εγχώρια αγορά την εποχή του αλωνισμού.

Ένα ακόμη θέμα που θα συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών θα είναι η ξηρασία. Η πορτογαλική αντιπροσωπεία θα παράσχει πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο των πρόσφατων ξηρασιών στη νότια Ευρώπη και θα ζητήσει από την Επιτροπή να συμφωνήσει με τη χρήση των εργαλείων που διατίθενται στο πλαίσιο της ΚΑΠ για την αντιμετώπιση της κατάστασης.

Επίσης η κροατική αντιπροσωπία θα κοινοποιήσει πληροφορίες για τις τρέχουσες πρακτικές σχετικά με την εμπορία κατεψυγμένων προϊόντων.

Με μειωμένες τιμές πουλάνε οι Ισπανοί τα καρπούζια τους, ενώ αντίθετα στην λιανική αγορά οι τιμές είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.

«Η τιμή παραγωγού για τα καρπούζια θερμοκηπίου μειώθηκε απότομα στα 20 λεπτά το κιλό», δηλώνει η ισπανίδα Adoración Blanque, πρόεδρος Νέων Αγροτών (ASAJA) της επαρχίας Almería.

Και προσθέτει: «Το κόστος παραγωγής καρπουζιού έχει αυξηθεί, κατά μέσο όρο 25%, σε σύγκριση με τις τελευταίες δύο εμπορικές σεζόν. Με τις τρέχουσες αποδόσεις υπολογίζεται το κόστος παραγωγής ότι κυμαίνεται στα 45 λεπτά το κιλό. 

Αν και η φετινή παραγωγή - παρά την μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας - είναι σε καλά επίπεδα, η απότομη πτώση τιμών, που ξεκίνησε από την περασμένη εβδομάδα, δημιουργεί οικονομικό πρόβλημα στους παραγωγούς.

Από την άλλη στην λιανική αγορά το καρπούζι πωλείται έως και 2 ευρώ το κιλό. Η υψηλή τιμή λιανικής αναγκάζει τους παραγωγούς να μειώσουν την κατανάλωση καρπουζιού σε μια περίοδο που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα (ενεργειακό κόστος κ.α.).

Δεν καταλαβαίνουμε την μεγάλη διαφορά μεταξύ της τιμής που πληρώνουν οι Ισπανοί καταναλωτές στο ράφι σε σύγκριση με την τιμή που πουλάει ο παραγωγός στο χωράφι. Αυτή η μεγάλη διαφορά τιμής φανερώνει τα προβλήματα που υπάρχουν στην τροφική αλυσίδα, με τους παραγωγούς να επενδύουν τα περισσότερα και λαμβάνουν τα λιγότερα».

Στην Καλαμάτα Μεσσηνίας και συγκεκριμένα στην περιοχή της Δυτικής Παραλίας εκτείνονται οι καλλιέργειες του Ηλία Σμυρλή, ενός αρχικά μικρού παραγωγού που σήμερα παράγει, συσκευάζει, εμπορεύεται και διακινεί ένα πλήθος αγροτικών προϊόντων. Ο ανωτέρω έχοντας ως οδηγό την αγάπη του για την καλλιέργεια της γης έκανε τα πρώτα του βήματα στον τομέα της παραγωγής πριν 25 χρόνια. Με την πάροδο των χρόνων και την εμπειρία που απέκτησε, το 2010 αποφάσισε να εισέλθει στο χονδρεμπόριο, ξεκινώντας επίσημα την εμπορική του δραστηριότητα. Μέχρι εκείνη την στιγμή ο κος Σμυρλής καλλιεργούσε σε μικρή κλίμακα αγροτικά προϊόντα, με τον ίδιο να αναλαμβάνει την προώθησή τους.

Ποικιλομορφία στην καλλιέργεια

Στα 150 στρέμματα γης που διαθέτει καλλιεργεί μια πληθώρα λαχανικών και μυρωδικών, όπως μαϊντανό, άνηθο, μάραθο, κρεμμυδάκι χλωρό, μαρούλια, λόλες, κουνουπίδια, μπρόκολα, λάχανα, καρότα, σπανάκια, παντζάρια και κολοκύθια. Αναμφίβολα η παραγωγή του διακρίνεται για την ποικιλομορφία της, με τον ίδιο να στηρίζει, ότι πέρα από τις διαφορετικές καλλιεργητικές ανάγκες, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι ορισμένα λαχανικά σπέρνονται απευθείας στο χωράφι, ενώ άλλα προετοιμάζονται στο προστατευμένο περιβάλλον ενός σπορείου, «το να δουλεύεις με μεγάλη ποικιλία προϊόντων ο καιρός μπορεί κάπου να σταθεί σύμμαχος και κάπου εχθρός».
Η προετοιμασία και η βελτίωση του εδάφους αποτελεί το πρώτο βήμα για μία αποδοτική καλλιέργεια. Παράλληλα, η χρονική περίοδος της σποράς και της φύτευσης των λαχανικών διαδραματίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη τους, με τον ίδιο, παράλληλα, να σημειώνει, ότι «το κάθε χωράφι είναι ξεχωριστό, η κάθε περίοδος ξεχωριστή, όπως και ο ανάλογος σπόρος στην κάθε εποχή». Οι καλλιέργειες λαχανικών, όπως ο ίδιος εξηγεί, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες με βάση την εποχή που καλλιεργούνται, ήτοι τα λαχανικά φθινοπωρινής φύτευσης και τα λαχανικά ανοιξιάτικης φύτευσης. Η φύτευση των λαχανικών φθινοπωρινής φύτευσης, τα οποία ονομάζονται και χειμερινά λαχανικά, ξεκινά την περίοδο του φθινοπώρου, με την συγκομιδή τους να πραγματοποιείται μέσα στον χειμώνα, όπως για παράδειγμα η καλλιέργεια του λάχανου, του κουνουπιδιού και του μπρόκολου. Στον αντίποδα βρίσκονται τα λαχανικά ανοιξιάτικης φύτευσης ή αλλιώς καλοκαιρινά λαχανικά, όπου η φύτευσή τους πραγματοποιείται την περίοδο της άνοιξης και η συγκομιδή τους κατά την διάρκεια του φθινοπώρου.

Παραγωγός και Έμπορος μαζί

Όπως ο ίδιος εξηγεί στόχος του είναι να παράγει όσο το δυνατόν περισσότερους κωδικούς λαχανικών ώστε να μπορεί να καλύψει μεγαλύτερο εύρος ζήτησης αγροτικών προϊόντων. Παράλληλα, για την κάλυψη των αναγκών των πελατών, ακόμη και για εξεζητημένα αγροτικά προϊόντα, έχει αναπτύξει σταθερή συνεργασία με τους μεγαλύτερους εισαγωγείς της χώρας. Για περισσότερο από μια δεκαετία διατηρούσε πάγκο στη λαϊκή αγορά της Καλαμάτας, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, ωστόσο, έχει σταματήσει, προμηθεύοντας μόνο άλλους εμπόρους της λαϊκής αγοράς. Την διανομή των άνω προϊόντων την αναλαμβάνει ο ίδιος, ενώ παράλληλα στα πλαίσια μιας σταθερής και αδιάκοπτης συνεργασίας διανέμει και προϊόντα άλλων παραγωγών.
Θίγοντας το θέμα των μεσαζόντων ο Ηλίας Σμυρλής ανέφερε, ότι «οι έμποροι κάνουν μια συγκεκριμένη δουλειά, που ένας παραγωγός δεν έχει τον χρόνο και πολλές φορές τη γνώση για να την υλοποιήσει». Ειδικότερα, ανέφερε ότι ένας παραγωγός, ο οποίος, μάλιστα, επιθυμεί να διακινήσει μεγάλες ποσότητες προϊόντων, που δεν γνωρίζει τη δουλειά που προαπαιτείται να κάνει ένας μεσάζοντας «κινδυνεύει» να μείνει πίσω στην παραγωγή του. Ο έμπορος, επίσης, όχι μόνο είναι εξοπλισμένος με τις κατάλληλες εγκαταστάσεις, όπως είναι τα ψυγεία και τα φορτηγά, αλλά έχει και την απαραίτητη  γνώση και χρόνο, ώστε, ακόμα και από την επιλογή των τελάρων και την τοποθέτηση των προϊόντων μέσα σε αυτά, να μπορεί «να υποστηρίξει σωστά ένα αγροτικό προϊόν και να προσελκύσει το μάτι του καταναλωτή».
«Το κέρδος ενός παραγωγού εξαρτάται από την ποσότητα και τα σωστά προϊόντα που θα βγάλει», πρόσθεσε ο πολυπράγμων Ηλίας Σμυρλής, ενώ τόνισε, ότι  η σωστή συνεργασία ενός παραγωγού με έναν ικανό μεσάζοντα μόνο κέρδος μπορεί να επιφέρει στον πρώτο.

Τα τελευταία χρόνια η επιχείρηση του κ. Σμυρλή αναμφίβολα καταγράφει μια ανοδική πορεία, καθώς από μικρός παραγωγός, που υπήρξε κατά το ξεκίνημα του, σήμερα πέρα του γεγονότος, ότι χαρακτηρίζεται ως ένας παραγωγός μεγάλης κλίμακας, δραστηριοποιείται, επίσης, στον τομέα της συσκευασίας, αποθήκευσης, καθώς και διακίνησης αγροτικών προϊόντων. Ιδίως, όσο αφορά την διακίνηση των αγροτικών προϊόντων, όπως ο ίδιος αναφέρει, έχει αναπτύξει ένα μεγάλο δίκτυο διανομής τόσο σε επίπεδο του νομού Μεσσηνίας όσο και στον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο, με πελατολόγιο που περιλαμβάνει σημεία λιανικής και χονδρικής πώλησης, όπως κεντρικές λαχαναγορές της χώρας, οπωροπωλεία, σουπερμάρκετ, εστιατόρια και ξενοδοχεία.
Στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις της επιχείρησης του, σε έναν χώρο 12.000. τμ περιλαμβάνονται ψυκτικοί χώροι για την αποθήκευση των αγροτικών προϊόντων, καθώς και ο απαραίτητος εξοπλισμός. Παράλληλα, διαθέτει και έναν στόλο από σύγχρονα φορτηγά – ψυγεία, με τα οποία πραγματοποιείται η διακίνηση των αγροτικών προϊόντων.

Συνεργασία με τον Όμιλο Σκλαβενίτη

Τα προϊόντα του Ηλία Σμυρλή σε τοπικό επίπεδο μπορεί να τα αναζητήσει κανείς στα μανάβικα της πόλης της Καλαμάτας αλλά και του νομού της Μεσσηνίας γενικότερα. Πέρα, ωστόσο, από τα όρια της μεσσηνιακής γης, ο κός Σμυρλής έχει εξασφαλίσει μια αξιοσημείωτη συνεργασία μεταξύ άλλων και με τα σουπερμάρκετ του ομίλου Σκλαβενίτη. Η έναρξη αυτής της συνεργασίας οφείλεται στην εμπιστοσύνη που είχε για την ποιότητα των προϊόντων του ως παραγωγός αλλά και στο θάρρος που επέδειξε ως έμπορος, με τον ίδιο να περιγράφει τα ακόλουθα: «Όταν αισθάνθηκα έτοιμος, έπειτα από χρόνια σκληρής δουλειάς και έχοντας αποκτήσει εμπειρία, κυριολεκτικά χτύπησα την πόρτα στα κεντρικά του ομίλου Σκλαβενίτη και τους εξήγησα, ότι το ήπιο κλίμα της Μεσσηνίας σε σχέση με τις άλλες περιοχές της Ελλάδας μας επιτρέπει να εκμεταλλευόμαστε τους χειμερινούς μήνες και να παράγουμε εξαιρετικά προϊόντα καθ’ όλη την διάρκεια του χειμώνα. Κάπως έτσι έγινε η αρχή.»
Φυσικά, απαιτήθηκε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση των προϊόντων του αναφορικά με την ποιότητα, την ποσότητα και την συνέπεια. Η προμήθεια πραγματοποιείται τρεις φορές την εβδομάδα στα κεντρικά, ενώ τα τοπικά καταστήματα ανατροφοδοτούνται καθημερινά, ανάλογα με τον κωδικό που χρειάζεται ανανέωση. Παράλληλα, όπως ο ίδιος σημειώνει η ανατροφοδότηση πραγματοποιείται από τον ίδιο με δικά του φορτηγά ψυγεία, με την καθημερινή του απασχόληση να αγγίζει τις 15 ώρες, καθώς «είναι απαραίτητο να επιβλέπω και την λεπτομέρεια για την κάθε δουλειά που γίνεται». Η σταθερή συνεργασία που έχει αναπτύξει με τον άνω όμιλο αποδεικνύει, όπως ο ίδιος αναφέρει, την εμπιστοσύνη που δείχνουν στις καλλιέργειες του, αλλά και στον ίδιο αναφορικά με τα προϊόντα που επιλέγει από άλλους παραγωγούς.
Στην ερώτηση για το μυστικό της επιτυχημένης και ανοδικής του πορείας ο κος Σμυρλής απαντά, ότι η εμπειρία είναι αναμφίβολα αυτή που έθεσε τα γερά θεμέλια της επιχείρησης του, αφού οι θεωρητικές του γνώσεις, ιδίως κατά το ξεκίνημα του, περιορίζονταν στις βασικές. «Να μην περιμένουν βοήθεια από κανέναν», προτρέπει ο κος Σμυρλής τους νέους παραγωγούς, καθώς και «να βασίζονται στις δικές τους δυνατότητες και να τολμούν».

Συνεχίζονται οι κοπές πεπονιού με τη ζήτηση να είναι αυξημένη και τις τιμές να παρουσιάζουν μια ανοδική πορεία το τελευταίο διάστημα.

Ο κ. Γιώργος Τσικνάκης, παραγωγός από την Μεσαρά στην Κρήτη, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι «οι κοπές για τα πεπόνια θερμοκηπίου ξεκίνησαν από νωρίς τον Μάρτιο. Οι καιρικές συνθήκες δεν δημιούργησαν μέχρι στιγμής πρόβλημα στην παραγωγή και οι αποδόσεις κυμαίνονται σε καλά επίπεδα. 

Στην αρχή η ζήτηση ήταν μειωμένη αλλά τις τελευταίες ημέρες έχει αυξηθεί. Επειδή δεν είναι μεγάλες ποσότητες τα πεπόνια αυτή την εποχή πάνε κυρίως προς την εγχώρια αγορά και πολύ λίγα πάνε για εξαγωγή. Οι τιμές ήταν στα 80 λεπτά αλλά στη συνέχεια ανέβηκαν και έφτασαν ακόμη και στα 1,30 ευρώ για τα καλής ποιότητας πεπόνια. Αναμένουμε τις επόμενες ημέρες να αυξηθεί περαιτέρω η ζήτηση».

Ο κ. Μανώλης Δουλγεράκης, παραγωγός θερμοκηπιακού πεπονιού από την ίδια περιοχή, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «από αρχές Απριλίου άρχισαν να βγαίνουν στην εγχώρια αγορά τα πολύ πρώιμα πεπόνια. Τώρα κάνουν κοπές όσοι φύτεψαν τον περασμένο Φεβρουάριο. Πάντως ακόμη δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες.
Οι καιρός δεν έχει δημιουργήσει φέτος πολλά προβλήματα στην καλλιέργεια. Το πεπόνι δεν θέλει μεγάλη υγρασία γιατί σκάει η φλούδα του. Επίσης η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας του δημιουργεί κάποια ποιοτικά προβλήματα.

Όσον αφορά την ζήτηση εξαρτάται από την θερμοκρασία, θέλει ζέστη για να αγοράσει ο καταναλωτής πεπόνια. Υπάρχουν ήδη στην Κρήτη αρκετοί τουρίστες αλλά για το επόμενο διάστημα αναμένεται να αυξηθούν οι κρατήσεις. Τα ξενοδοχεία δεν ζητούν καλής ποιότητας πεπόνια αλλά βοηθούν να απορροφηθούν αρκετές ποσότητες από την αγορά (δεύτερης ποιότητας).

Η ποιότητα δίνει την τιμή στο πεπόνι. Την περαμένη Πέμπτη (4/5) η τιμή κυμάνθηκε γύρω στο 1 ευρώ. Την Παρασκευή (5/5/) αυξήθηκε στα 1,10 - 1,30 ευρώ και το Σάββατο (6/5) η μέση τιμή κυμαινόταν στα 1,15 αλλά έφτασε ακόμη και στα 1,40 ευρώ για τα καλής ποιότητας πεπόνια».

O Αντώνης Γκόνης, παραγωγός από τους Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «καλλιεργώ πεπόνια χαμηλής κάλυψης. Τώρα έχουμε ξεσκεπάσει και σε περίπου 20 ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή τους. Γενικά φαίνεται ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στην καλλιέργεια. Ελπίζουμε το επόμενο διάστημα οι θερμοκρασίες να παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα».

Ο κ. Θανάσης Παλούκης, έμπειρος παραγωγός πεπονιών από την Βόνιτσα Αιτωλοακαρνανίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή στα πεπόνια θερμοκηπίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι κοπές μετά τις 15 Μαΐου. Οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην καλλιέργεια και οι τιμές παραγωγού έχουν μέχρι στιγμής μια καλή πορεία». Στα υπαίθρια πεπόνια η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από 15 έως 20 Ιουνίου».

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «ξεκίνησε η συγκομιδή και εξαγωγή πεπονιών θερμοκηπιακής καλλιέργειας, καθώς και των υπόλοιπων εαρινών φρούτων. Τις επόμενες εβδομάδες η ροή των εξαγωγών τους αναμένεται να αυξηθεί, ενώ η παραγωγή τους εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε κανονικά επίπεδα και θα είναι ποιοτικά αναβαθμισμένη».

Η Κομισιόν πρότεινε την ανανέωση και την επέκταση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων για τις εξαγωγές της Μολδαβίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για ένα ακόμη έτος.

Η πρόταση θα εξεταστεί τώρα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πολύ δύσκολο να την αρνηθούν).

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν η αναστολή των δασμών στα μολδαβικά αγροτικά προϊόντα είχε σαν αποτέλεσμα συνολικά οι εξαγωγές από τη Μολδαβία προς την ΕΕ αυξήθηκαν από 1,8 δισ. ευρώ το 2021 στα 2,6 δισ. ευρώ το 2022 (σχεδόν διπλασιασμός της αξίας τους).

Επίσης η απόφαση αυτή σημαίνει ότι στην πράξη ότι θα ελευθερωθούν πλέον πλήρως οι εξαγωγές επτά γεωργικών προϊόντων από τη Μολδαβία, που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις, τα οποία είναι: ντομάτες, σκόρδα, επιτραπέζια σταφύλια, μήλα, κεράσια, δαμάσκηνα και χυμοί σταφυλιών.

Εδώ και 2 μήνες έχει ξεκινήσει η συγκομιδή για τα στρογγυλά καρπούζια θερμοκηπίου στην Κρήτη, ενώ ακολούθησαν από τέλη Απριλίου τα καρπούζια της Ηλείας. Όπως αναφέρουν οι παραγωγοί στον ΑγροΤύπο αν και ξεκίνησαν σε καλά επίπεδα οι τιμές στη συνέχεια είχαμε μείωση λόγω προβλημάτων στη ζήτηση.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός κ. Γιώργος Τσικνάκης, «καλλιεργώ 60 στρέμματα υπαίθρια με χαμηλή κάλυψη και 15 στρέμματα σε θερμοκήπια. Από Μάρτιο έχουν ξεκινήσει να κάνουν κοπές τα καρπούζια θερμοκηπίου στην Κρήτη. Οι τιμές ξεκίνησαν από 1,30 ευρώ το κιλό και στη συνέχεια έπεσαν στα 70 λεπτά. Όσο αυξάνουν οι ποσότητες τόσο πιέζονται οι τιμές και αυτή την εποχή έχουν μια μέση τιμή γύρω στα 35 λεπτά και για τα πολύ καλής ποιότητας φτάνουν έως 50 λεπτά».

Ο έμπορος από το Τυμπάκι κ. Μανόλης Χαριστάκης, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «από Μάρτιο έχει φέτος ξεκινήσει η συγκομιδή καρπουζιών στην Κρήτη. Αυτή την εποχή στην αγορά είναι τα καρπούζια της Κρήτης και της Ηλείας. Η ζήτηση είναι σε καλά επίπεδα και οι τιμές στα τέλη Απριλίου κυμαίνονταν από 60 - 80 λεπτά το κιλό. Τα καρπούζια της Κρήτης κατευθύνονται κυρίως στην εγχώρια αγορά».

Από τα τέλη Απριλίου έχουν ξεκινήσει να βγαίνουν στην αγορά τα καρπούζια από τα θερμοκήπια της Ηλείας.

Ο κ. Ηλίας Χρυσόστομος, παραγωγός θερμοκηπιακού καρπουζιού από την Αμαλιάδα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη Απριλίου άρχισαν να βγαίνουν στην αγορά τα καρπούζια της Ηλείας (θερμοκήπια και υψηλά «τολ»). Οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν βοηθήσει την ζήτηση ούτε στην εγχώρια αγορά ούτε στις εξαγωγές. Οι τιμές είναι σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα. Υπήρξαν προβλήματα και στην καλλιέλεργεια λόγω χαμηλών θερμοκρασιών και χαλαζοπτώσεων στην περιοχή. Ακόμη η τιμή τους είναι πάνω από 50 λεπτά αλλά δεν φαίνεται να υπάρξει καλή εικόνα στην ζήτηση αν δεν αυξηθούν οι θερμοκρασίες».

Όπως δηλώνει στον Αγροτύπο ο κ. Αντώνης Πετρόπουλος, παραγωγός καρπουζιών από τα Λεχαινά,  «στην περιοχή μας αν βοηθήσει ο καιρός θα ξεκινήσουμε τις κοπές καρπουζιού. Θέλουμε ηλιοφάνεια για να αποκτήσουν καλό χρωματισμό τα καρπούζια. Άλλες όμως περιοχές της Ηλείας, όπως Βάρδα και Αμαλιάδα, έχουν ξεκινήσει να κόβουν. Τα πρώιμα έχουν κάποιο πρόβλημα στην καρπόδεση. Τα καρπούζια της περιοχής πάνε κυρίως για εξαγωγή και αυτό που θέλουμε είναι το επόμενο διάστημα υψηλές θερμοκρασίες στην Ευρώπη για να υπάρξει καλή ζήτηση».

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, επισημαίνει ότι «από αρχές Απριλίου ξεσκεπάστηκαν τα πρώιμα υπαίθρια καρπούζια της περιοχής. Έχει ολοκληρωθεί η καρπόδεση χωρίς προβλήματα. Αυτές τις ημέρες όσοι διαθέτουν αντιχαλαζικά - αντιανεμικά δίχτυα (το 50% των παραγωγών της περιοχής) τα σκέπασαν για να τα προστατέψουν από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που αναμένονται τις επόμενες ημέρες. Η συγκομιδή - αν βοηθήσει ο καιρός - θα ξεκινήσει για τα πρώιμα σε δεκαπέντε ημέρες. Η καλλιέργεια καρπουζιού στην Τριφυλλία ανέρχεται σε περίπου 5.500 στρέμματα και η αναμενόμενη παραγωγή θα κυμανθεί στους 38 - 40 χιλιάδες τόνους». 

Το μέτρο της αναστολής των δασμών της ΕΕ στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία θα λήξει στις 5 Ιουνίου 2023.  

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έδωσε το πράσινο φως, την Πέμπτη (27/4), για ακόμη παράταση ενός ακόμη χρόνου στην αναστολή των εισαγωγικών δασμών της ΕΕ στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της Ουκρανίας για να στηρίξει - όπως υποστηρίζει - την οικονομία της χώρας.

Τα μέλη της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου ενέκριναν πρόταση για ανανέωση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών, των δασμών αντιντάμπινγκ και των διασφαλίσεων στις εξαγωγές της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για έναν ακόμη χρόνο, στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας που εμποδίζει την ικανότητα της Ουκρανίας να συναλλάσσεται με τον υπόλοιπο κόσμο.

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν το σχέδιο έκθεσης της επιτροπής, που εκπονήθηκε από τη μόνιμη εισηγήτρια για την Ουκρανία, Sandra Kalniete (ΕΛΚ, Λιθουανία), με 27 ψήφους, 1 κατά και 7 αποχές.

εργαζόμαστε για να προωθήσουμε τη σταδιακή ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην εσωτερική αγορά της ΕΕ. Η αλληλεγγύη μας με την Ουκρανία είναι συνεπής, διαφανής και σταθερή, η οποία έχει ενισχυθεί περαιτέρω από το καθεστώς υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ της Ουκρανίας. Το μέλλον της Ουκρανίας είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε η Sandra Kalniete.

Η αναστολή των δασμών ισχύει για τα φρούτα και τα λαχανικά που υπόκεινται στο σύστημα τιμών εισόδου, καθώς και για όλα τα γεωργικά και τα μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις.

Το σχέδιο έκθεσης έχει προγραμματιστεί να ψηφιστεί από όλους τους ευρωβουλευτές, κατά τη σύνοδο της Ολομέλειας, που θα γίνει στις 8 - 11 Μαΐου 2023. Αλλά και το Συμβούλιο της ΕΕ πρέπει επίσης να εγκρίνει την πρωτοβουλία.

Μόλις εγκριθεί από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το μέτρο θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα εφαρμοστεί την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του.

Οι ανταποδοτικές δαπάνες, που καταβάλλονται από ιδιωτικούς φορείς, με σκοπό να χρηματοδοτούνται οι έλεγχοι για την ασφάλεια των τροφίμων, δεν πηγαίνουν στους γεωπόνους ελεγκτές. 

Αυτό καταγγέλουν οι γεωπόνοι μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Γεωπόνων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΓΔΥ) της Ημαθίας και υποστηρίζουν ότι πολλοί παραμένουν απλήρωτοι από το 2020.

Ζητούν την επίλυση των οικονομικών αιτημάτων τους και ενημερώνουν την ηγεσία του ΥπΑΑΤ ότι δεν πρόκειται να σταματήσουν την αποχή από ποιοτικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών. Αυτό, προσθέτουν, μπορεί να οδηγήσει σε ασφυξία τις εξαγωγές στην επερχόμενη σεζόν του ροδάκινου. 

Η ανακοίνωση που εξέδωσαν οι Γεωπόνοι της ΠΕΓΔΥ της ΠΕ Ημαθίας αναφέρει τα εξής:

«Ο Νομός Ημαθίας είναι από τους δυναμικότερους νομούς στην Ελλάδα με πολλές εξαγωγές νωπών και μεταποιημένων οπωροκηπευτικών, οι οποίες κορυφώνονται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες με τις εξαγωγές των ροδάκινων και νεκταρινιών. Για την εύρυθμη και απρόσκοπτη λειτουργία των εξαγωγών και ιδίως το καλοκαίρι με τα όποια προβλήματα, απασχολούνται οι Γεωπόνοι όλες τις ημέρες της εβδομάδας με εξαντλητικά ωράρια. 

Οι γεωπόνοι εργάζονται εκτός ωραρίου, χρησιμοποιώντας τα δικά τους οχήματα πληρώνοντας για τις μετακινήσεις τους, για να πραγματοποιούνται απρόσκοπτα οι εξαγωγές και παραμένουν απλήρωτοι από το 2ο εξάμηνο του 2020 και εντεύθεν. 

Εδώ και μερικά χρόνια αντιμετωπίζονται σαν μπαλάκια του πιγκ – πόγκ και όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ ρίχνουν τις ευθύνες, ο ένας στον άλλο, και οι γεωτεχνικοί νιώθουν αγανάκτηση από την συνολική αντιμετώπιση του ζητήματος. 

Μετά την οκτάμηνη συνεχιζόμενη απεργία - αποχή από τους ποιοτικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών των γεωπόνων ελεγκτών, θέλουμε να στηλιτεύσουμε για ακόμα μια φορά την στάση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Γεωργαντά, που παρόλες τις υποσχέσεις του για σχεδόν καθολική ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων μας, που τέθηκαν στη συνάντηση του Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, δε προχώρησε σε καμία απολύτως κίνηση παρά την υπομονή που δείξαμε όλοι οι γεωπόνοι που ασχολούνται με τον ποιοτικό και φυτοϋγειονομικό έλεγχο των προϊόντων που εξάγονται και εισάγονται. 

Οι αόριστες υποσχέσεις για κατάθεση τροπολογίας προς επίλυση των θεμάτων, στο ήδη ψηφισθέν στο Κοινοβούλιο νομοσχέδιο για τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, εξελίχθηκε σε φιάσκο, διότι πολύ απλά δεν είχε ποτέ πρόθεση να λύσει το πρόβλημα. 

Οι κατά νόμο ανταποδοτικές δαπάνες καταβάλλονται από ιδιωτικούς φορείς με σκοπό να χρηματοδοτούνται οι έλεγχοι για την ασφάλεια των τροφίμων που διακινούνται στην ελληνική επικράτεια. Αντί αυτού και αντί τα χρήματα που εισπράττονται για τον σκοπό αυτό, υπάλληλοι του ΥπΑΑΤ θα μοιραστούν 96.000 ευρώ ως κίνητρο επίτευξης δημοσιονομικών στόχων, όταν οι συνάδελφοι σχεδόν σε όλη την χώρα είναι απλήρωτοι από το 2020 και φυσικά βρέθηκαν άμεσα 500.000 ευρώ από τα ταμεία του ΥπΑΑΤ για κάλυψη λειτουργικών δαπανών της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. 

Για όλους τους παραπάνω λόγους και για να μην προκληθεί ασφυξία στις εξαγωγές στην επερχόμενη σεζόν του ροδάκινου, που αφορά άμεσα την περιοχή μας, θέτουμε προ των ευθυνών τους όλους τους αρμοδίους για την επίλυση των δίκαιων αιτημάτων μας και τους ενημερώνουμε ότι δεν προτιθέμεθα να σταματήσουμε την κινητοποίηση μας».

Με θετικό πρόσημο έκλεισε το 2022 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης. 

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 682,10 εκ. ευρώ και τους 418.820 τόνους, έναντι των 615,70 εκ. ευρώ και τους 415.536 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 10,8% σε αξία και 0,8% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ των τελευταίων 10 ετών τουλάχιστον.

Ο κλάδος των Τροφίμων και Ποτών, ο οποίος αποτελεί το 58,8% του συνόλου των Κρητικών εξαγωγών με 400,9 εκ. ευρώ, παρουσιάζει αύξηση ίση με 14,7%. 

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 274,4 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 40% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 68,5% στην κατηγορία των Τροφίμων και Ποτών, με αύξηση 21% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα. 

Τα Κηπευτικά έφτασαν τα 70,1 εκ. ευρώ με μείωση 1,5%, τα Φρούτα τα 13,5 εκ. ευρώ και μείωση 27,8% και με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια και Θαλασσινά, τα Γαλακτοκομικά, η κατηγορία των Νερών - Αναψυκτικών - Χυμών, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Για τον κλάδο των Τροφίμων και Ποτών, τους κυριότερους αγοραστές αποτελούν η Ιταλία, με τις εξαγωγές να φτάνουν τα 161.8 εκ. ευρώ, η Γερμανία με 82.3 εκ. ευρώ, η Ισπανία με 18,2 εκ. ευρώ, η Πολωνία με 15,4 εκ. ευρώ  και στην πέμπτη θέση η Κύπρος με 12 εκ. ευρώ.

Το 2022 αποτέλεσε μια εξαιρετική χρονιά για τις εξαγωγές της Κρήτης, καθοριστική για την πορεία των εξαγωγικών επιδόσεων του νησιού. Αν και αρχικά φαινόταν θα είναι μία δύσκολη χρονιά, με το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους και του κόστους των καυσίμων, το τεράστιο κόστος μεταφοράς και των πρώτων υλών, τελικά οι εξαγωγείς μας κατάφεραν να ανταπεξέλθουν και να τονώσουν την τοπική οικονομία, τονίζει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης. 

Αυξάνονται οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών στην χώρα μας, ενώ από την πλευρά του το ΥπΑΑΤ ανακοινώνει εντατικοποίηση ελέγχων αλλά ... μόνο στο ωράριο του δημοσίου.

Συγκεκριμένα το ΥπΑΑΤ, με το αριθμ. 566/101706/3.4.2023 έγγραφο του, με θέμα: «ελληνοποίηση νωπών οπωροκηπευτικών», δίνει οδηγίες στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές ότι για το χρονικό διάστημα, που αφορά από 05/04/2023 έως 05/05/2023, θα εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι για συμμόρφωση με τις εμπορικές προδιαγραφές νωπών οπωροκηπευτικών, με ιδιαίτερη στόχευση στον έλεγχο της ορθής αναγραφής στη σήμανση και στα παραστατικά διακίνησης της χώρας καταγωγής.

Οι έλεγχοι θα διενεργηθούν αποκλειστικά και μόνο:
1. σε σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης νωπών οπωροκηπευτικών δίνοντας έμφαση σε προϊόντα όπως πατάτες, τομάτες, λεμόνια και κρεμμύδια
2. στο ωράριο των Υπηρεσιών δεδομένου ότι η πρόβλεψη για υπερωριακή απασχόληση δεν είναι επαρκής.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «με βάση τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών συνεχίστηκαν με αυξητικούς ρυθμούς το πρώτο τρίμηνο του 2023. Συνολικά αυτή την περίοδο έχουν εισαχθεί 200.000 τόνοι φρούτων και λαχανικών. Από αυτούς οι 95.000 τόνοι αφορούν πατάτες, 50.000 τόνοι μπανάνες, 13.000 τόνοι κρεμμύδια, 350 τόνοι ντομάτες και 300 τόνοι λεμόνια. 

Το αντίστοιχο τρίμηνο το 2022, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, είχαμε εισαγωγές 80.800 τόνων πατάτας, 54.900 τόνοι μπανάνες, 3.960 τόνοι κρεμμύδια, 400 τόνοι ντομάτες και 746 τόνοι λεμονιών.

Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού - τόσο στην χώρα μας όσο και στις κοινοτικές αγορές - και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής σε πολλούς τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός, ο ηθικός (παιδική εργασία) και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό

Θα πρέπει να επιδιωχθεί όπως οι μεν ελληνικές ελεγκτικές αρχές να επιτηρούν την αυστηρή τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών και ποιότητας για τα εισαγόμενα οπωροκηπευτικά στην ελληνική αγορά αλλά και στα εξαγόμενα. προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας, κάτι που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους. Επίσης είναι γνωστό, πιστεύουμε, και στις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ ότι το εμπόριο νωπών οπωροκηπευτικών διενεργείται και εκτός ωραρίου των Δημοσίων Υπηρεσιών».

Σε συγκρότηση Ομάδας Εργασίας για το συντονισμό των ελέγχων εισαγομένων αμνοεριφίων και αυγών κατά την περίοδο του Πάσχα προχώρησε το ΥπΑΑΤ.

Η σύσταση έγινε με απόφαση, που δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια, στις 28 Μαρτίου 2023.

Συγκεκριμένα όπως αναφέρει η απόφαση στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνιστάται Ομάδα Εργασίας, η οποία συγκροτείται από τους: 

α) Χριστιάνα Καλογήρου, Γενική Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως Συντονίστρια, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

β) Αναστασία Χαραλαμποπούλου, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, του Τμήματος Προγραμματισμού και Συντονισμού Κτηνιατρικών Εργαστηριακών Ελέγχων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής, που υπηρετεί με απόσπαση στο ιδιαίτερο Γραφείο της Γενικής Γραμματέως Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως επιχειρησιακή συντονίστρια, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

γ) Σπυρίδωνα Ντουντουνάκη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

δ) Παναγιώτα Παπαδάκη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, προϊστάμενη του Τμήματος Σφαγείων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ε) Αικατερίνη Αντιπάτη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Γεωπόνων, με βαθμό Α’, προϊσταμένη κατ’ αναπλήρωση του Γραφείου Σχεδιασμού και Διενέργειας Εσωτερικών Ελέγχων, της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου, Συνεργάτιδα στο Ιδιαίτερο Γραφείο του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια 

στ) Βασιλική Γιαννούλη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, προϊσταμένη του Τμήματος Κρέατος και Αλιευμάτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Τροφίμων του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.) ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ζ) Ευστράτιο Νικολάου, υπάλληλο ΠΕ Γεωπόνων, προϊστάμενο κατ’ αναπλήρωση της Γενικής Διεύθυνσης Διασφάλισης Ποιότητας Αγροτικών Προϊόντων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ» (ΕΛ.Γ.Ο. – ΔΗΜΗΤΡΑ), ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

η) Γεώργιο Μιχαλόπουλο, Υποστράτηγο της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ), προϊστάμενο Κλάδου Τάξης Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας (Α.Ε.Α), ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

θ) Δημήτριο Λουκόπουλο, Αστυνομικό Διευθυντή της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ), της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ι) Ανδριανή Κοκκίνη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διυπηρεσιακής Συνεργασίας για τον Έλεγχο της Αγοράς και την Αντιμετώπιση του Παράνομου Εμπορίου της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 
ια) Μαρία Μωυσίδου, προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Αποκέντρωσης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Υπουργείου Εσωτερικών, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια.

ιβ) Άγγελο Λυμπέρη, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Στρατηγικής Τελωνειακών Ελέγχων και Παραβάσεων, της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ιγ) Περικλή Κόκκοτα, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Προγραμματισμού και Αξιολόγησης Ελέγχων και Ερευνών (ΔΙ.Π.Α.Ε.Ε.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ως τακτικό μέλος χωρίς αναπληρωτή/τρια.

ιδ) Μιχαήλ Κωστάκη, προϊστάμενο του Τμήματος Η΄ της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) Αττικής, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ιε) Ιωάννη Κωφό, προϊστάμενο του Τμήματος Ζ΄ της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) Μακεδονίας, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ιστ) Διαμαντή Βασιλακούδη, Διοικητή Λιμενικής Αστυνομίας Κεντρικού Λιμεναρχείου Πειραιά, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια

Στην πρόσφατη συνάντηση των Δ.Σ. των Αγροτικών Συλλόγων Γαργαλιάνων και Φιλιατρών με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεωργαντά, συζητήθηκε και το θέμα των ζημιών στην καλλιέργεια τομάτας από τον ιό της καστανής ρυτίδωσης.

Θυμίζουμε ότι στην Ελλάδα το 2019 ο ιός εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις στα Χανιά και στην Κυπαρισσία.

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «το πρόβλημα θα συνεχιστεί και φέτος, αφού δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισής του. 

Στην περιοχή της Τριφυλίας η καλλιεργούμενη έκταση στα θερμοκήπια ανέρχεται σε 2.800 στρέμματα περίπου. Η καλλιέργεια γίνεται σε δύο καλλιεργητικές περιόδους. Η 1η αρχίζει Δεκέμβριο και ολοκληρώνεται Ιούλιο και η 2η αρχίζει Ιούλιο και ολοκληρώνεται Δεκέμβριο. Η καλλιεργούμενη έκταση της πρώτης καλλιεργητικής περιόδου ανέρχεται σε περίπου 1.300 στρέμματα και στην δεύτερη καλλιεργητική περίοδο περίπου σε 1.100 στρέμματα.

Τα τελευταία χρόνια οι ζημιές από τον ιό της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας είναι πολύ μεγάλες. Ο ιός προσβάλλει τα φύλλα και προκαλεί χλώρωση, μωσαϊκό και κατσάρωμα. Προσβάλλει τους καρπούς και προκαλεί καστανές περιοχές, ρυτίδωση, παραμορφώσεις, ανομοιόμορφη ωρίμανση και τους καθιστά μη εμπορεύσιμους. Τα ασθενή φυτά παρουσιάζουν μειωμένη ανθοφορία και καρπόδεση με αποτέλεσμα να έχουμε μείωση της παραγωγής έως και 70%.

Η μείωση της παραγωγής ξεπέρασε το 50% για το 2022 στην περιοχή μας. Επιπλέον προέκυψε υποβάθμιση της ποιότητας και μείωση της εμπορικής αξίας του προϊόντος.

Το κόστος παραγωγής είναι αυξημένο, κατά 50%, λόγω αύξησης της τιμής των λιπασμάτων, των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, της ενέργειας και των εργατικών. Τα έσοδα από τις πωλήσεις πολύ μειωμένα κατά 50% εξαιτίας της υποβάθμισης της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και της μείωσης της παραγωγής. Η ακαθάριστη πρόσοδος τελικά πολύ μειωμένη.

Οι παραγωγοί με σεμινάρια και ενημερώσεις με έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα για την μείωση των προσβολών και τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Όμως η υψηλή μολυσματική ικανότητα του ιού και η ένταση των προσβολών, καθώς και ο τρόπος μετάδοσης του ιού δυσκολεύουν την αντιμετώπισή του. Επιπλέον οι καλλιεργούμενες ποικιλίες και υβρίδια είναι ευαίσθητες και προσβάλλονται από τον ιό. Δεν υπάρχουν ανθεκτικά υβρίδια και ποικιλίες.

Η προσβολή της καλλιέργειας από τον ιό και οι επιπτώσεις από την έλλειψη εργατικών χεριών, την αύξηση της τιμής των εισροών και της ενέργειας έχουν μειώσει το εισόδημα των παραγωγών σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η οικονομική ενίσχυση είναι αναγκαία για να στηριχθεί το εισόδημα των παραγωγών και να συνεχιστεί η τροφοδοσία της διατροφικής αλυσίδας».

Σοβαρά προβλήματα από το 2023 δημιουργεί η μεταβατική διάταξη για τον καθορισμό τύπων και τεχνικών προδιαγραφών των θερμοκηπίων.

Ο σχετικός νόμος του 2020, που είχε πάρει παράταση, από το 2023 θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται και ουσιαστικά βγάζει εκτός λειτουργίας μεγάλο αριθμό θερμοκηπίων της χώρας. 

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) 2243/333582/27-11-2020 (ΦΕΚ Β΄5432/09-12-2020), η οποία επανακαθόρισε τους τύπους και τις τεχνικές προδιαγραφές κατασκευής θερμοκηπίων, στο άρθρο 28 αναφέρει: «θερμοκήπια ή θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών, στα οποία είχαν δοθεί εγκρίσεις τύπου είτε από την τέως Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος είτε από το ΥπΑΑΤ και έχουν εγκατασταθεί πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης υποχρεούνται εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της, να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της παρούσας απόφασης και να αιτηθούν νέας έγκρισης εφόσον πληρούν τον ευρωκώδικα ΕΝ13031.01 και 02. Σε αντίθετη περίπτωση παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της παρούσας απόφασης και απαιτείται να αιτηθούν νέας έγκρισης εντός 6 μηνών».

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από την ανωτέρω μεταβατική διάταξη, η οποία προβλέπει ότι οι εγκρίσεις τύπου που είχαν δοθεί παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της ΥΑ, ουσιαστικά καταδικάζεται ένας μεγάλος αριθμός θερμοκηπίων να στερηθεί την έγκριση τύπου και συνεπώς, να μην μπορεί πλέον να μεταβιβασθεί ή να ηλεκτροδοτηθεί ή να αρδευτεί κινδυνεύοντας και με πρόστιμο αυθαίρετης κατασκευής. Κι αυτό γιατί σε μια θερμοκηπιακή κατασκευή ετών, δεν μπορεί να προσαρμοστεί ο σκελετός του θερμοκηπίου σε νέες προδιαγραφές διαστάσεων, ενώ κοστίζει λιγότερο να κατασκευάσεις ένα νέο θερμοκήπιο παρά να ανακατασκευάσεις εκ θεμελίων το υπάρχον. 

Το πρόβλημα δεν θα προκύψει μόνο στην περίπτωση της μεταβίβασης ή της τροποποίησης της ηλεκτροδότησης των παλαιών θερμοκηπίων. Η έγκριση τύπου έχει την θέση της αδειοδότησης του θερμοκηπίου από την Πολεοδομία. Σε περίπτωση καταγγελίας κάποιου τρίτου, εφόσον δεν μπορεί να εκδοθεί σήμερα έγκριση τύπου, κινδυνεύει ο ιδιοκτήτης του θερμοκηπίου με δυσβάστακτο κόστος αυθαίρετης κατασκευής.

Είχε δημιουργηθεί μια Ομάδα Εργασίας στο ΥπΑΑΤ αλλά ακόμη περιμένουμε να μας ανακοινώσουν τι αποφάσεις πήρε.

Διαβάστε την σχετική επιστολή που είχε στείλει το 2021 η ΔΑΟΚ Τριφυλίας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου για το συγκεκριμένο πρόβλημα (πατήστε εδώ)

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τις θερμοκηπιακές μονάδες υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργούν με φυσικό αέριο στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα.

Παρόλα αυτά κατάφεραν να ξεπεράσουν τα μεγάλα προβλήματα και το 2023 φαίνεται να ανοίγονται πιο θετικές προοπτικές για τον κλάδο λόγω της διόρθωσης προς τα κάτω των τιμών ενέργειας.

Οι Κήποι Καρδίτσας είναι μια υπερσύγχρονη θερμοκηπιακή μονάδα υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργεί από το 2020. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο βασικός µέτοχος και διευθύνων σύµβουλος της «Κήποι Καρδίτσας», Αργύρης Παπαργυρόπουλος, «εστιάζουμε στην ποιότητα, την καινοτομία και την αειφορία. Στο πλαίσιο αυτό έχουν επιλεγεί ποιοτικές ποικιλίες σπόρων ντοµάτας τύπου beef, από πιστοποιηµένους οίκους παραγωγής σπόρων.

Καλλιεργούμε 50 στρέμματα με ντομάτες. Υπάρχουν δύο σταθμούς Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ ή CHP) που λειτουργούν με φυσικό αέριο και παράγουν ταυτόχρονα 4 MW ηλεκτρικής και 5 MW θερμικής ενέργειας την ώρα. Η ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται στο δίκτυο της ΔΕΔΔΗΕ μέσης τάσης, ενώ η θερμική χρησιμοποιείται για τη θέρμανση του θερμοκηπίου. Στις εγκαταστάσεις λειτουργούν ψυκτικοί θάλαμοι και μονάδες διαλογής και συσκευασίας. 

Το φυσικό αέριο το 2022 είχε φτάσει να είναι 20 φορές πιο ακριβό σε σχέση με την τιμή που είχε πριν ξεκινήσει ο πόλεμος της Ουκρανίας. Τώρα έχει κάπως μειωθεί η τιμή του αλλά παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα (είναι τριπλάσια σε σχέση με το 2020). Επίσης στα είδη συσκευασίας και στο εργατικό είχαμε αύξηση του κόστους.

Φυτεύσεις της ντομάτας γίνονται από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι μέσα Μαρτίου και όλο τον υπόλλοιπο χρόνο είμαστε στην αγορά με ντομάτες τύπου beef. Την παραγωγή μας την πουλάμε στην Ελλάδα. Εδώ και μια εβδομάδα έχουμε βγει στην αγορά. Σίγουρα οι καταναλωτές έχουν μειώσει τις αγορές τους. Για αυτό σκεφτόμαστε να ξεκινήσουμε εξαγωγές. Πέρασε μια δύσκολη χρονιά το 2022 η υδροπονική καλλιέργεια ντομάτας αλλά καταφέραμε να κρατηθούμε».

Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Στασινόπουλος, Εμπορικός Διευθυντής της επιχείρησης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «παρά τα προβλήματα το 2022 βγήκαμε στην αγορά με την μικρόκαρπη κερασοντομάτα (Cherry) σε συσκευασία 500 γραμμαρίων (κούπα). Είναι ένα προϊόν που έχει μεγαλύτερο κόστος παραγωγής και εργατικών. Καλλιεργήσαμε το 10% της έκτασης με τα ντοματίνια. Είναι ένα προϊόν πιο γκουρμέ και δεν πωλείται χύμα, οπότε έχει πιο υψηλή τιμή σε σχέση με την μεγαλόκαρπη».

Τα θερμοκήπια Σαββίδη - DRAMELLO FRESH, έχουν κατασκευαστεί το 2014 στη Δράμα και ειδικεύονται στην υδροπονική καλλιέργεια τομάτας, κάνοντας χρήση ΣΗΘΥΑ (CHP). Η παραχθείσα θερμική ενέργεια, χρησιμοποιείται στο θερμοκήπιο για θέρμανση, ενώ η παραχθείσα ηλεκτρική ενέργεια πωλείται στον Δημόσιο Φορέα Ηλεκτροδότησης. 

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Καδόγλου, Γεωπόνος και Διευθυντής Παραγωγής στα Θερμοκήπια Σαββίδη Α.Ε. «από το 2006, με μεγάλη καθυστέρηση, σε σχέση με την Ευρώπη, λειτουργούν και στην Ελλάδα θερμοκήπια που χρησιμοποιούν συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Είχα την τύχη να εργαστώ ως γεωπόνος στην πρώτη μεγάλη θερμοκηπιακή μονάδα «εκτός εδάφους» που λειτουργούσε με φυσικό αέριο. Από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι η χώρα μας δεν είχε συγκεκριμένη πολιτική για αυτόν τον κλάδο. 

Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η τιμή του ρεύματος που απολάμβαναν οι παραγωγοί, πουλώντας το προϊόν αυτό, δεν συνδέονταν με την τιμή του φυσικού αερίου. Στο εξωτερικό, επίσης, οι παραγωγοί μπορούν να συνάψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια, σταθερής τιμής του φυσικού αερίου με τους παρόχους, κάτι που δεν συμβαίνει στην χώρα μας.   

Μετά τους περιορισμούς της Ρωσίας στη διάθεση του φυσικού αερίου, σαν αποτέλεσμα των κυρώσεων που της επέβαλε η Δύση, η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε και σε 20πλάσια επίπεδα, στην Ευρώπη. Αυτό δημιούργησε μεγάλες αναταράξεις και στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. 

Σαν πρώτη αντίδραση, είχαμε ακυρώσεις παραγγελιών στα φυτώρια, από τους παραγωγούς, μη μπορώντας να ανταποκριθούν στο ενεργειακό κόστος, μεταθέτοντας τις νέες φυτεύσεις τους για το τέλος του χειμώνα, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, επιπρόσθετη, πρόχειρη, αντισταγονική θερμοκουρτίνα στο θερμοκήπιο, για να μειώσουν τον όγκο που έπρεπε να θερμάνουν. 

Στην Ελλάδα είχαμε μετάθεση ημερομηνίας μεταφύτευσης, αποφεύγοντας το χειμώνα, ενώ κάποιοι παραγωγοί έριξαν τις θερμοκρασίες μέσα στο θερμοκήπιο (με μείωση εως και 50% της θερμικής ενέργειας), κάτι που είχε κόστος στην συνολική παραγωγή. 

Η αύξηση της τιμής πώλησης του γεωργικού προϊόντος ήταν πολύ μικρή για να καλύψει τις αυξήσεις στο κόστος παραγωγής. Είχαμε και συνακόλουθες αυξήσεις στα λιπάσματα 20 - 500%, ενώ στο φυσικό αέριο, είδαμε την τιμή να αυξάνει έως και 1.700%.

Μέσα σε λίγες βδομάδες συντελέστηκαν κοσμογονικές αλλαγές στο θερμοκηπιακό τομέα. Θερμοκήπια στην Αγγλία με αγγούρι εγκαταλείφτηκαν εντελώς. Παραγωγοί από την Ολλανδία (τα θερμοκήπια εκεί καταναλώνουν το 9% του φυσικού αερίου  της χώρας), έγιναν ξαφνικά πωλητές ενέργειας, αφού τα χαμηλά συμβόλαια στο φυσικό αέριο που είχαν προσυπογράψει, τους επέτρεπαν να κάνουν περιουσίες, μεταπουλώντας το αέριο σε άλλες επιχειρήσεις. Το ίδιο έκαναν και όσοι είχαν μεγάλες δεξαμενές αποθήκευσης αερίου, «εγκαταλείποντας» έτσι την γεωργική παραγωγή. 

Το ρευστό αυτό ενεργειακό περιβάλλον συνέβαλλε, δυστυχώς και στο «πάγωμα» μεγάλων επενδύσεων που είχαν προγραμματιστεί να γίνουν στη χώρα μας. 

Οι αρχικές εκτιμήσεις, έκαναν λόγο για μεταφορά μεγάλου όγκου της παραγωγής σε χώρες της Αφρικής, όπως η Κένυα και το Μαρόκο. 
Φαίνεται όμως πως το 2023 η εικόνα αυτή αρχίζει να αντιστρέφεται. Η τιμή του φυσικου αερίου είναι μόλις τρεις φορές επάνω σε σχέση με αυτήν που είχαμε πριν λίγα χρόνια και οι παραγωγοί στην Ελλάδα άρχισαν να «ξαναζεσταίνουν» τις μηχανές τους. 

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο είναι από τις πιο καθαρές από τις συμβατικές μορφές ορυκτών καυσίμων. Μόνο στο νομό Δράμας η ικανότητα παραγωγής ρεύματος με μονάδες ΣΗΘ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας) είναι της τάξεως των 20 ΜW, ενώ στα θερμοκήπια του νομού απασχολούνται πάνω από 300 άτομα. Πρέπει, λοιπόν η Πολιτεία να ασχοληθεί με τα προβλήματα αυτών των μονάδων, να απορροφά τους έντονους κραδασμούς που  προκαλούνται στην παγκόσμια, προσφέροντας σταθερότητα και αίσθημα εμπιστοσύνης σε νυν και εν δυνάμει επενδυτές».

Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ θα πραγματοποιηθεί, στις 20 Μαρτίου 2023, στις Βρυξέλλες. Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Σουηδός Υπουργός Αγροτικών Υποθέσεων κ. Peter Kullgren.

Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις για την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς αγροτικών προϊόντων. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους, στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και στις προκλήσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Βασική προτεραιότητα για τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να εξαγάγει την αγροδιατροφική της παραγωγή. Στις 13 Μαρτίου, η Ρωσία πρότεινε την παράταση της συμφωνίας για άλλες 60 ημέρες, αντί για την παράταση 120 ημερών που προβλέπεται στη συμφωνία.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, οι υψηλές τιμές στις γεωργικές «εισροές», όπως η ενέργεια, ζωοτροφές και λιπάσματα, αποτελούν πρόκληση για τους αγρότες σε ολόκληρη την ΕΕ, αν και το κόστος των εισροών έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Οι τομείς που επηρεάζονται περισσότερο περιλαμβάνουν το κρέας (ιδιαίτερα τα πουλερικά), το κρασί, τα φρούτα και λαχανικά. Η γαλακτοβιομηχανία έχει επίσης επηρεαστεί από την πτώση των τιμών, ιδιαίτερα στις χώρες της Βαλτικής.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου 2022:

• η συνολική αξία του εμπορίου αγροτικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ αυξήθηκε, κατά 23%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. 
• οι ουκρανικές εισαγωγές στην ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 90%, κυρίως ως αποτέλεσμα των δημητριακών και εισαγωγές ελαιούχων σπόρων
• οι εξαγωγές στη Ρωσία μειώθηκαν, ιδίως για κηπευτικά προϊόντα, δημητριακά και ελαιούχους σπόρους και ζωικά προϊόντα
• οι εξαγωγές στην Κίνα παρουσίασαν επίσης μείωση λόγω χαμηλότερων εξαγωγών χοιρινού κρέατος, δημητριακών και φυτικών ελαίων, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 66%
• το εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε: οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 15% και οι εισαγωγές κατά 30%
• το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης αυξήθηκε, με τις εξαγωγές της ΕΕ να αυξάνονται κατά 20% και τις εισαγωγές κατά 36%.

Επίσης η Κομισιόν θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Ομάδα Χοιρινού Κρέατος. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας του χοιρινού κρέατος της ΕΕ. Τα βασικά προβλήματα είναι οι μειωμένες εξαγωγές στην Κίνα, η αφρικανική πανώλη των χοίρων και το αυξανόμενο κόστος των εισροών.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γαλακτοπαραγωγή στην ΕΕ θα συζητηθούν στο Συμβούλιο, μετά από εισήγηση των αντιπροσωπειών της Λετονίας και Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας.  

Επίσης θα γινει αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις της Λετονίας και της Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας, θα ενημερώσουν το Συμβούλιο για την κατάσταση της γαλακτοβιομηχανίας στις χώρες τους. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς. Οι κτηνοτρόφοι σε Λετονία και Λιθουανία αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος εισροών. Ενώ το κόστος ενέργειας και ζωοτροφών έχει αυξηθεί, η τιμή αγοράς του νωπού γάλακτος μειώνεται συνεχώς. Οι αντιπροσωπίες καλούν την Κομισιόν να εισαγάγει μέτρα, που προβλέπονται στο πλαίσιο της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς, για την στήριξη του γαλακτοκομικού τομέα, παρέχοντας οικονομική ενίσχυση στους αγελαδοτρόφους.

Συνάντηση είχαν, την Τρίτη (14/3), οι Αγροτικοί Σύλλογοι Γαργαλιάνων και Φιλιατρών με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, παρουσία του βουλευτής Μεσσηνίας της ΝΔ, Περικλή Μαντά.

Ο ΑγροΤύπος ήταν εκεί και συνομίλησε με τους εκπροσώπους των αγροτών μετά την συνάντηση.

Όπως δήλωσαν οι κ.κ. Άγγελος Κοροβίλας και Ασημάκης Ντεμερούκας, πρόεδροι Αγροτικών Συλλόγων Φιλιατρών και Γαργιαλιάνων αντίστοιχα, «ο υπουργός κ. Γεωργαντάς μας τόνισε ότι μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα έχει υπογραφεί η ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου ορίου θέσεων εργασίας ανά Περιφέρεια και Νομό, για απασχόληση Πολιτών Τρίτων Χωρών (ΠΤΧ) στον πρωτογενή τομέα.

Στην περιοχή της Τριφυλίας υπάρχει ανάγκη τουλάχιστον 4.500 εργατών γης για την κάλυψη των αναγκών των κηπευτικών καλλιεργειών με προσαύξηση τουλάχιστον 1.000 ακόμα στην συγκομιδή της ελιάς.

Ζητήσαμε ακόμη εκτός των Σχεδίων Βελτίωσης να υπάρξει και άλλο επενδυτικό πρόγραμμα για την επιχορήγηση στέγασης εργατών γης και αγοράς ISOBOX (προκάτ οικίσκων εργατών γης), το οποίο βλέπει θετικά ο υπουργός.

Επίσης ο κ. Γεωργαντάς δεσμεύτηκε ότι η πληρωμή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) πετρελαίου στους αγρότες θα γίνει άμεσα.

Ζητήσαμε από τον κ. Γεωργαντά η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο να γίνει με την θέσπιση ειδικού πίνακα που δεν θα λειτουργεί μόνο προς των συμφέρων των μεγάλων καλλιεργειών αλλα αναγνωρίζοντας και την εντατική εργασία που χρειάζεται κάθε καλλιέργεια. Μας ανέφερε ότι δεν υπάρχει χρόνος για αλλαγή των σχετικών πινάκων απασχόλησης εργατών και η πληρωμή θα γίνει με βάση όσα έγιναν στην προηγούμενη.

Ο υπουργός ΑΑΤ μας ανέφερε ότι βλέπει θετικά την ενίσχυση μέσω de minimis της καλλιέργειας ντομάτας επειδή αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια σοβαρά προβλήματα φυτοπροστασίας με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής και την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών. Για να γίνει αυτό όμως θα πρέπει να καταθέσει σχετικό φάκελο η τοπική ΔΑΟΚ.

Δεν θα υπάρξει καμιά αλλαγή στην πρόσκληση των Σχεδίων Βελτίωσης, τόνισε από την πλευρά του ο κ. Ευθύμιος Τσιατούρας, Προϊστάμενος της Μονάδας Επενδύσεων στις Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΥΕ ΠΑΑ).

Εμείς ζητήσαμε αλλαγή των ποσών χρηματοδότησης στα Σχέδια βελτίωσης και στόχευση ανάλογα με την επένδυση. Η πρόσκληση αφήνει φωτογραφικά εκτός τα θερμοκήπια. Επενδύσεις σε θερμοκήπια, κτηνοτροφία και γεωργία ακριβείας θα πρέπει να μπορούν να συντάξουν φάκελο 250.000 ευρώ. Επίσης το πλαίσιο που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, στις 9/3/2023, συνδέει την μέγιστη χρηματοδότηση (250.000 ευρώ) με το μέγεθος της επιχείρησης μέσω του ΟΣΔΕ 2022 αφήνοντας εκτός μεγάλης χρηματοδότησης σχεδόν κάθε νέο αγρότη».

Σημαντικό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι εξαγωγές νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων προς τρίτες χώρες εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου. 

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος εκπρόσωπος των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών του δημοσίου, «το προσωπικό των ΔΑΟΚ και του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης πραγματοποιούν τους ελέγχους στις εισαγωγές  και εξαγωγές νωπών προϊόντων από και προς τρίτες χώρες. Στο εξαγωγικό εμπόριο το Σάββατο και η Κυριακή έχουν παγιωθεί σαν εργάσιμη ημέρα. Οι έλεγχοι στα νωπά οπωροκηπευτικά θα πρέπει να γίνουν την στιγμή της φόρτωσης και πολλές φορές πρέπει να γίνουν εκτός ωραρίου εργασίας. Ειδικά οι υπερατλαντικές εξαγωγές γίνονται συνήθως Κυριακές επειδή θα πρέπει να φτάνουν στο σωστό timing στις ξένες αγορές. Μόνο από τη ΔΑΟΚ Θεσσαλονίκης έχουμε 600 ελέγχους φορτίων ετησίως που θα πρέπει να γίνουν τις Κυριακές για εξαγωγές που πάνε κυρίως προς χώρες των Βαλκανίων.

Με το νόμο 3460 του 2006 (τροποποιήθηκε με το νόμο 3698 του 2008) και την ΚΥΑ του 2016 μπήκε πλαφόν στην αποζημιώση που θα πάρει ο ελεγκτής. Μάλιστα φτάνει τα 5 ευρώ την ώρα (τα χρήματα τα πληρώνουν οι ιδιώτες και είναι ανταποδοτικά λέει η νομοθεσία). Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι οι αντίστοιχοι ελεγκτές σε Ρουμανία και Βουλγαρία αμοίβονται με 20 και 25 ευρώ την ώρα. Επίσης η πληρωμή των ελεγκτών γίνεται με καθυστέρηση δύο ετών.

Έχουμε ενημερώσει τον Υπουργό κ. Γεωργαντά για το πρόβλημα και μας είχε υποσχεθεί ότι θα καταθέσει τροπολογία στη Βουλή, κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει. Η νομοθετική ρύθμιση θα βοηθήσει εκτός από την πραγματοποίηση περισσότερων ελέγχω εκτός ωραρίου και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς στις πύλες και τα λιμάνια της χώρας και αυτό θα πρέπει να το προσέξει η κυβέρνηση.  

Στον κλάδο των αγροτικών προϊόντων περίοπτη θέση εμφανίζεται να έχουν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών προς τις διεθνείς αγορές, παρά το γεγονός ότι η ενεργειακή κρίση και το επακόλουθο πληθωριστικό κύμα οδήγησαν σε τεκτονικές αλλαγές στην κατανάλωση νωπών οπωρ/κών το τελευταίο διάστημα.

Με λύπη, όμως, διαπιστώνουμε από την άλλη ότι η πολιτική ηγεσία και ειδικότερα ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ .Γεωργαντάς, δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια μέχρι σήμερα, σχετικά με τις δεσμεύσεις που έδωσε κατά τη συνάντηση της Θέρμης (Θεσσαλονίκη) με αντιπροσώπους του γεωπονικού ελεγκτικού προσωπικού των ΔΑΟΚ & Π.Κ.Π.Φ.Π.&Φ.Ε, τον Σεπτέμβριο του 2022, αναφορικά με τον εκσυγχρονισμό και την αναδιοργάνωση, σε νέα βάση, του καθεστώτος της ανταποδοτικής εργασίας εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τη διενέργεια ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων φυτικής προέλευσης από γεωπόνους κρατικούς υπαλλήλους, αφενός για τις ανάγκες στήριξης του εξαγωγικού εμπορίου και της ελληνικής εξωστρέφειας αλλά και, εν μέρει, για τη διεκπεραίωση των εισαγωγών σε περιόδους όπου η εγχώρια αγορά παρουσιάζει ελλείψεις σε βασικά επισιτιστικά είδη νωπών οπωρ/κών. 

Αλλά ακόμη και αν η ριζική αυτή μεταρρύθμιση, η οποία κρίνεται επιβεβλημένη στις μέρες μας, φαντάζει για τον κ. Υπουργό «Γολγοθάς», γιατί δεν έχει προβλεφθεί μέχρι σήμερα, έστω μια βελτίωση του υφιστάμενου αναχρονιστικού νομοθετικού πλαισίου της ανταποδοτικής εργασίας η οποία, αποδεδειγμένα, αποσκοπεί στην ενίσχυση της πίστης του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου; Διότι με όλα τα "βαρίδια" και τις "στρεβλώσεις" που έχει κληρονομήσει από το 2006 που θεσπίστηκε και έπειτα, τα οποία κορυφώθηκαν στα μαύρα χρόνια των μνημονίων, ο χρήσιμος αυτός θεσμός απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και όλες τις αργίες του χρόνου, προς όφελος πάντα των εξαγωγέων, για τους υπαλλήλους που τον υπηρετούν θα μπορούσε να εκληφθεί μόνο ως παραλογισμός και ειρωνεία, ασχέτως αν συνεισφέρει δυναμικά και έμπρακτα στην ανύψωση της ελληνικής οικονομίας.

Δεν μπορεί, λοιπόν, ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους σε 30 αυτοκίνητα φορτηγά (φορτία) με διάφορα είδη νωπών οπωρ/κών προέλευσης απ΄όλη την Ελλάδα και για ένα συνολικό διακινούμενο όγκο προϊόντων (tonnage) κοντά στους 660 tn φρούτων και λαχανικών προς εξαγωγή, αλλά να δικαιούται πρόσθετη αμοιβή για την παρασχεθείσα εργασία του μόνο για τα 18 αυτοκίνητα! Θα πρέπει επιτέλους να παύσει να ισχύει αυτή η αντιπαραγωγική δέσμευση του ισχύοντος νόμου.

Σχετικά με το αναδειχθέν θέμα, τέλος, τα αιτήματα των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που συμμετέχουν διαχρονικά στην υπερεργασιακή ανταποδοτική απασχόληση για τους απαραίτητους ελέγχους εκτός κανονικού ωραρίου, συνοψίζονται όπως παρακάτω:
1. αλλαγή του τρόπου καταβολής των αποζημιώσεων με νομοθετική ρύθμιση και θέσπιση σε νέα βάση με χρήση της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων (άμεση εκταμίευση αντί της διετίας που ισχύει σήμερα) 
2. αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης για εργασία εκτός ωραρίου, από 5 € που ισχύει σήμερα στα 15 € και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών στον απασχολούμενο ελεγκτή 
3. κατάργηση της αντιπαραγωγικής (μνημονιακής) πολιτικής της επιβολής ανώτατου ορίου (πλαφόν) 300 € μεικτά (200 € καθαρά) στη μηνιαία αποζημίωση των ελεγκτών από ανταποδοτικά τέλη
4. αναπροσαρμογή της χιλιομετρικής αποζημίωσης (πληρώνεται από τους ιδιώτες και όχι από το κράτος) σε τουλάχιστον 0,40/χλμ προκειμένου να μπορέσουμε να μετακινηθούμε με τα αυτοκίνητα μας».

Ελέγχους ζητούν και οι εξαγωγείς
Στην ανάγκη διεξαγωγής ελέγχων και εκτός ωραρίου αναφέρονται και οι εξαγωγείς οπωροκηπευτικών. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «διανύοντας την εμπορική περίοδο της εξαγωγής των χειμερινών φρούτων και λαχανικών (εσπεριδοειδών, ακτινιδίων, μήλων αχλαδιών, φράουλας, αγγουριών, τοματών κ.α), η οποία ανέκαμψε μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και λόγω της φύσης των προϊόντων (ευάλωτα και ευπαθή) και της βελτίωσης συγχρόνως της τιμής τους μετά από μια δύσκολη και για ορισμένα προϊόντα καταστροφικής χρονιάς, οι έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές πρέπει να γίνονται και εκτός του κανονικού ωραρίου των υπηρεσιών όπως επίσης και κατά τα Σάββατα και Κυριακές.

Δεν είναι δυνατόν να διεκπεραιώνεται η διαδικασία παραγωγής των εξαγομένων προϊόντων εντός του ωραρίου εργασίας των δημοσίων υπηρεσιών. Κατά συνέπεια καλούμε:

• αφενός τους γεωπόνους να μην οδηγήσουν στην καταστροφή τις επιχειρήσεις εξαγωγής και τους παραγωγούς οπωροκηπευτικών προϊόντων της χώρας μας και
• τέλος το ΥπΑΑΤ να ικανοποιήσει τα δίκαια εκ των αιτημάτων τους και να φροντίσει για την  καταβολή των καθυστερούμενων οφειλών και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα (χρηματοδότηση πολύ περισσότερο που τα κονδύλια προέρχονται από «ανταποδοτικά τέλη», καταβαλλόμενα από τους ελεγχόμενους και μάλιστα υπέρμετρα) για την απρόσκοπτη διεξαγωγή των ελέγχων».  

Επανέρχονται σταδιακά οι ροές των εξαγωγών τούρκικης και μαροκινής ντομάτας στην ΕΕ.

Το τουρκικό Υπουργείο Γεωργίας και Δασών ανακοίνωσε ότι ο περιορισμός στις εξαγωγές ντομάτας, που είχε θεσπισθεί στις 2 Μαρτίου και είχε προαναγγελθεί ότι θα διαρκέσει έως τις 14 Απριλίου, έχει αρθεί από τις 7 Μαρτίου. 

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «η απαγόρευση αποφασίστηκε για να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα του εφοδιασμού στην εγχώρια αγορά και να αποτραπεί η αύξηση των τιμών της τομάτας. Ωστόσο, η απαγόρευση επικρίθηκε έντονα από τους καλλιεργητές, καθώς η ντομάτα παραμένει το κύριο εξαγωγικό προϊόν νωπών προϊόντων για την Τουρκία. Οι Τουρκία εξάγει κάθε χρόνο περίπου 600.000 τόνους ντομάτας».

Σε αύξηση των εξαγωγών ντομάτας θα προχωρήσουν και οι Μαροκινοί. Τις προηγούμενες ημέρες σε μια προσπάθεια να μειώσουν τις τιμές στην εγχώρια αγορά είχαν προχωρήσει σε περιορισμούς των εξαγωγών ντομάτας. Το Μαρόκο είναι μεγάλος προμηθευτής ντομάτας στις αγορές της Ευρώπης (ΕΕ και Ηνωμένο Βασίλειο). Οι εισαγωγές στην ΕΕ ντομάτας από το Μαρόκο ξεπερνούν τους 300.000 τόνους ετησίως. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τις προηγούμενες ημέρες να αδειάσουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου και να βάζουν στους πελάτες τους όριο των τριών τεμαχίων.

Οι εισαγωγές φρέσκιας ντομάτας στην ΕΕ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, θα συνεχίσουν την ανοδική τάση των τελευταίων ετών. Το 2022 είχαν μια αύξηση, κατά 3%, φτάνοντας στους 730.000 τόνους.

Θετικό το πρόσημο για τους Έλληνες παραγωγούς, παρά τις ανατιμήσεις.

Υποθήκες για ακόμα καλύτερη παρουσία στο μέλλον έβαλε φέτος η ντομάτα βελανίδι, καθώς κατά κοινή ομολογία, καταφέρνει παρά τα υψηλά κοστολόγια, να φέρνει κερδοφορία στους περισσότερους παραγωγούς. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι τάσεις της αγοράς, που όσον αφορά στο εσωτερικό, δείχνει να προτιμά τα πιο γευστικά προϊόντα.

Η Ελληνική αγορά προτιμά τα πιο γλυκά, τα πιο γευστικά προϊόντα

Ο κ. Φώντας Δουλούμης, ταμίας στον Συνεταιρισμό Ανατολή τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στην Ελλάδα έχουμε γύρω στα 45.000 στρέμματα με θερμοκηπιακές καλλιέργειες, εκ των οποίων η Κρήτη έχει γύρω στα 23.000 στρέμματα. Η Κρήτη λόγω της θέσης της έχει τη δυνατότητα να έχει προϊόν μέσα στο χειμώνα και το Μάιο, όταν αρχίζουν οι άλλες περιοχές, εμείς τελειώνουμε. Όσον αφορά στη ντομάτα βελανίδι κατά προσέγγιση οι εκτάσεις καλλιέργειας στην Κρήτη είναι γύρω στα 2.000 στρέμματα αυτή την περίοδο. Σήμερα που μιλάμε το 80% της παραγωγής σε βελανίδι αφορά Κρητικό προϊόν. Οι τιμές παραγωγού την περασμένη εβδομάδα ανέβηκαν και πάνω από 3 ευρώ το κιλό, ενώ σήμερα είναι γύρω στα 2,70. Η τιμή είναι ικανοποιητική για τον παραγωγό. Όταν η τιμή για τον παραγωγό πέσει κοντά στο 1 ευρώ το κιλό, τότε δεν υπάρχει περιθώριο κέρδους. Ένα κόστος καλλιέργειας γενικά στη ντομάτα είναι τα 5.000 ευρώ το στρέμμα. Στο βελανίδι η διαφορά είναι ότι έχει ακριβότερα εργατικά, γιατί πολύ απλά μαζεύεται με το χέρι και μιλάμε για λεπτο-δουλειά. Η ντομάτα βελανίδι έχει διαφορά από τη ντομάτα beef, την μεγαλόκαρπη, γιατί συλλέγεται επί τόπου συνήθως από τους παραγωγούς και συσκευάζεται σε κεσεδάκια για να φύγει για την αγορά. Το περισσότερο Ελληνικό βελανίδι καταναλώνεται στην εσωτερική αγορά, αλλά γίνονται και εξαγωγές. Προβλήματα γενικώς δεν υπάρχουν, παρά μόνον αν ο χειμώνας είναι βαρύς, κάτι που φέτος δεν ισχύει. Στην καλλιέργεια της ντομάτας γενικώς έχει κάνει μεγάλη ζημιά η Tuta και ο ιός της καστανής ρυτίδωσης. Όλα αυτά είναι σε έξαρση κυρίως μετά το Μάρτιο. Από υβρίδια θεωρώ τα Lobello, πολύ καλά γιατί υπερέχουν σε γεύση».

Ο κ. Νεκτάριος Παπαδάκης, είναι πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Κηπευτικών Δήμου Ιεράπετρας Κάμιρος με την διακρική επωνυμία Κρητικό Περβόλι και όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο: «την τρέχουσα σεζόν υπερδιπλασιάσαμε τις εκτάσεις με ντομάτα βελανίδι, το οποίο διαθέτουμε στην εσωτερική αγορά, έχοντας συνεργασία με μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ. Έχουμε όμως και άλλες συνεργασίες. Από υβρίδια προτιμάμε το Lobello, γιατί έχουν καλή γεύση και τα ζητάει η αγορά περισσότερο. Στις συσκευασίες των 500 γραμμαρίων η ντομάτα μπαίνει με το κοτσάνι, ενώ στις συσκευασίες των 250 γραμμαρίων (ποτήρι) μπαίνει χωρίς κοτσάνι. Οι ποιότητες σε ένα θερμοκήπιο δεν είναι πάντα ίδιες. Για να έχεις ενα καλό κέρδος, με το σημερινό κόστος παραγωγής, πρέπει να έχεις μια απόδοση στους 15 με 20 τόνους ανά στρέμμα. Το κόστος παραγωγής έχει ξεπεράσει τα 6.000 ευρώ το στρέμμα λόγω των ανατιμήσεων στις εισροές, ενώ και τα εργατικά είναι πλέον στα 35-40 ευρώ αντί 30 που ήταν μέχρι πέρσι».

Έτοιμος να βάλει ντομάτα βελανίδι εμφανίζεται και ο κ. Θανάσης Παλούκης, που καλλιεργεί κηπευτικά θερμοκηπίου, αλλά και υπαίθρια στην περιοχή της Βόνιτσας στην Αιτωλοακαρνανία και τα οποία εμπορεύεται στη λαϊκή αγορά του νομού, της Λευκάδας κ.λπ. Όπως μας λέει ο κ. Παλούκης: «κλίνω να να βάλω ντομάτα βελανίδι Lobello σε ένα μήνα περίπου από σήμερα, ώστε να κάνω συγκομιδή και να έχω παραγωγή μέσα στο καλοκαίρι και ειδικά κατά την τουριστική περίοδο, που έχουν ζήτηση τα προϊόντα. Γενικά η ντομάτα βελανίδι είναι ελεγχόμενη ως προς τα κόστη καλλιέργειας θεωρώ και έχει και περιθώριο κέρδους, ειδικά αν πουλάς το καλοκαίρι».

Ανασταλτικός παράγοντας οι μεγάλες ανάγκες σε εργατικά χέρια

Ο κ. Αντώνης Πλεξουσάκης, παραγωγός ντομάτας θερμοκηπίου, από την περιοχή της Ιεράπετρας τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «αυτή την περίοδο υπάρχει παραγωγή σε ντομάτα βελανίδι και οι αποδόσεις είναι σχετικά καλές. Τα πολλά κρύα δεν κάνουν καλό στην καλλιέργεια, όπως και οι πρώιμες ζέστες, καθώς φέρνουν την παραγωγή νωρίτερα από το κανονικό και μαζεμένη. Γενικά χρειάζεται μια ισορροπία. Αυτή την περίοδο βγάζουμε γύρω στα 500 κιλά τη βδομάδα. Οι τιμές τις τελευταίες ημέρες έχουν ανεβεί, αλλά πιστεύω ότι αυτό οφείλεται σε κάμψη αποδόσεων ανά περίπτωση. Στη ντομάτα βελανίδι το βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με το εργατικό κόστος, καθώς μαζεύονται ένα-ένα με το χέρι. Το κόστος παραγωγής με τα σημερινά δεδομένα ξεκινά από τα 2.500 - 3.000 ευρώ και μπορεί να ανέλθει και στα 5.000 ευρώ το στρέμμα. Από υβρίδια κάνουμε δοκιμές συνεχώς σε καινούργια και μελετάμε τις συμπεριφορές τους τις καλλιεργητικές, στην προσπάθεια που καταβάλλουμε για λιγότερες απώλειες από Tuta και τον ιό της καστανής ρυτίδωσης. Ένα από αυτά που δοκιμάζουμε τελευταία είναι το Solemio».

«Προσωπικά έχω τέσσερα χρόνια να βάλω ντομάτα βελανίδι. Βασικός λόγος εγκατάλειψης και στροφής σε άλλα προϊόντα είναι οι μεγάλες απαιτήσεις σε εργατικά χέρια, καθώς μιλάμε για προϊόν, που μαζεύεται ένα-ένα. Με την έλλειψη εργατών λοιπόν, αναγκαστικά, πρέπει να πάμε σε άλλα προϊόντα. Φέτος η σεζόν στη ντομάτα βελανίδι δεν ξεκίνησε και τόσο καλά, από άποψη τιμών και εμπορίου, όμως τώρα τελευταία έχεια ανεβεί η τιμή παραγωγού και με 2 και 2,5 ευρώ ανά κιλό, μένει καλό κέρδος. Η καλλιέργεια ως καλλιέργεια έχει μεγάλα κόστη, αλλά καλλιεργητικά και από άποψη ψεκασμών, έχει λιγότερες θα έλεγα απαιτήσεις από άλλα κηπευτικά. Το θετικό επίσης στη ντομάτα βελανίδι είναι πως έχει δυνατό φυτό με επίσης δυνατό ριζικό σύστημα και δεν υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα από Tuta και ιό καστανής ρυτίδωσης. Γενικά είναι ελεγχόμενα τα πράγματα», μας ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Μιχάλης Μαντζαράκης, παραγωγός προϊόντων θερμοκηπίου από την περιοχή της Ιεράπετρας.

Τέλος, ο κ. Γιάννης Ρουμελιώτης, παραγωγός από το νομό Ηρακλείου και υπεύθυνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Κηπευτικών Άρβης ανέφερε μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα εξής: «εμείς εδώ στον Συνεταιρισμό ασχολούμαστε κυρίως με το αγγούρι και δεν έχουμε βάλει ντομάτα βελανίδι. Αποτρεπτικός παράγοντας γι' αυτό είναι χαμηλή-όλο το προηγούμενο διάστημα-τιμή παραγωγού, που ήταν γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Με τέτοια τιμή στη ντομάτα βελανίδι, δεν βγαίνει ούτε το κόστος καν, πόσο μάλλον κέρδος. Κατ' επέκταση, βελανίδι ντομάτα βάζουν σε άλλες περιοχές της Κρήτης και ιδίως στην Ιεράπετρα. Βέβαια, πρέπει να σημειώσουμε ότι τελευταία έχει σημειώσει αύξηση η τιμή παραγωγού».

Μείωση αναμένεται να έχουμε φέτος στις καλλιεργούμενες εκτάσεις πρώιμου υπαίθριου καρπουζιού στην Τριφυλλία, η οποία όμως διαφοροποιείται ανά περιοχή.

Πάντως οι παραγωγοί ελπίζουν να βοηθήσουν οι καιρικές συνθήκες την καλλιέργεια αλλά και την κατανάλωση για να έχουμε μια συνέχιση της καλής πορείας των τιμών όπως και πέρυσι.

Το υψηλό κόστος καλλιέργειας σε συνδιασμό με την έλλειψη εργατών γης ανάγκασε πολλούς παραγωγούς να μην παράγουν τις ίδιες ποσότητες σε σχέση με πέρσι. Το 2022 η παραγωγή καρπουζιού στην περιοχή κυμάνθηκε σε περίπου 38.000 τόνους.

Ο κ. Θεόδωρος Μπούσουλας, παραγωγός καρπουζιών από το Καλό Νερό, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «με μια μικρή καθυστέρηση ξεκίνησαν φέτος οι φυτεύσεις, οι οποίες αυτή την εποχή έχουν ολοκληρωθεί. Εκτιμώ ότι υπάρχει μια μείωση των στρεμμάτων λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας.

Οι καιρικές συνθήκες πάντως μέχρι στιγμής δεν δημιούργησαν κάποιο πρόβλημα στην καλλιέργεια, παρά μόνο μια καθυστέρηση λίγων ημερών στις φυτεύσεις. Αν συνεχίσουν να είναι καλές προβλέπω ότι από τέλος Μαρτίου με αρχές Απριλίου θα γίνει το ξεσκέπασμα και τον Μάιο θα ξεκινήσει η συγκομιδή». 

Ο κ. Κώστας Μαλάμος, καλλιεργητής καρπουζιών από την περιοχή των Φιλιατρών Μεσσηνίας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκαν οι φυτεύσεις πρώιμου καρπουζιού χαμηλής κάλυψης στην περιοχή. Φέτος λόγω καιρικών συνθηκών καθυστέρησαν να ξεκινήσουν. 

Το υψηλό κόστος καλλιέργειας (εφόδια, πετρέλαια κ.α.) και τα προβλήματα με τους εργάτες γης έφεραν μια μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, που σε κάποιες περιοχές ξεκινά από 5% και σε άλλες φτάνει μέχρι και 10%. Λένε ότι έχουμε μια αποκλιμάκωση του κόστους στα λιπάσματα αλλά ακόμη δεν έχει αρχίσει να φαίνεται στην αγορά. Επίσης φέτος δεν είχαμε αύξηση της τιμής στα νάιλον.

Αν οι καιρικές συθήκες είναι ευνοϊκές και γίνουν κανονικά τα ξεσκεπάσματα η συγκομιδή φέτος στις πρώιμες περιοχές του Αγρίλη (που είναι πρώιμη περιοχή) αναμένεται να ξεκινήσει από τα μέσα Μαΐου». 

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός από τα Φιλιατρά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώνονται οι φυτεύσεις καρπουζιού. Υπάρχουν πολλά προβλήματα στα θερμοκήπια με κόστος και έλλειχη εργατών. Φέτος οι εκτάσεις εκτιμώ ότι είναι μειωμένες κατά 20 % σε σχέση με πέρσι».

Το καρπούζι της Τριφυλίας πάει κυρίως προς εξαγωγή και μικρές ποσότητες πάνε στην εγχώρια αγορά. Πέρσι οι συνολικές εξαγωγές καρπουζιού που έκανε η χώρα ανήλθαν σε 191.670 τόνους, μειωμένους σε σχέση με το 2021 που έφταναν τους 208.970 τόνους. Είχαμε δηλαδή το 2022 μια μείωση των ποσοτήτων κατά 6,7% αλλά είχαμε μια αύξηση της μέσης τιμής παραγωγού κατά 28,9%.