Στα μέσα του καλοκαιριού, τον Ιούλιο του 2025, το εξωτερικό εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσίασε μικτή εικόνα, με άνοδο των εξαγωγών αλλά και πιέσεις από το αυξημένο κόστος εισαγωγών.
Όπως προκύπτει από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ανάλυση αφορά το εξωτερικό εμπόριο της Ε.Ε. με τρίτες χώρες – δηλαδή τις εξαγωγές και εισαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων εκτός των ευρωπαϊκών συνόρων.
Το πλεόνασμα αγροδιατροφικού εμπορίου ανήλθε στα 4,6 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 19% σε σχέση με τον Ιούνιο, αλλά 23% χαμηλότερο από τον Ιούλιο του 2024.
Στο σύνολο του επταμήνου (Ιανουάριος–Ιούλιος), το πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 26,5 δισ. ευρώ, δηλαδή 12,2 δισ. λιγότερα από πέρυσι.
Κακάο, καφές και σοκολάτα τραβούν την ανηφόρα
Η μεγάλη άνοδος στις τιμές του κακάο και του καφέ αποτελεί τον κύριο παράγοντα των διαφοροποιήσεων. Οι εισαγωγές αυτών των προϊόντων αυξήθηκαν κατά 9,2 δισ. ευρώ (+57%), με τις τιμές του κακάο σχεδόν να διπλασιάζονται και του καφέ να σημειώνουν άνοδο 58%.
Αυτή η εκρηκτική αύξηση στις πρώτες ύλες ενίσχυσε τις εξαγωγές ευρωπαϊκών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως σοκολάτες και ζαχαρώδη, που κατέγραψαν αύξηση 19% σε αξία, παρά τη σταθερότητα στους όγκους.
Η Βρετανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελβετία παραμένουν οι βασικοί προορισμοί για τα ευρωπαϊκά τρόφιμα, με το Ηνωμένο Βασίλειο να απορροφά το 23% των συνολικών εξαγωγών, ύψους 32,4 δισ. ευρώ.
Πλήγμα στα δημητριακά – Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 20%
Στον αντίποδα, οι εξαγωγές δημητριακών υποχώρησαν σημαντικά. Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο 2025, η αξία τους μειώθηκε κατά 1,6 δισ. ευρώ (−20%), κυρίως λόγω πτώσης των όγκων κατά 23%, με τα σιτάρια και το καλαμπόκι να βρίσκονται στο επίκεντρο της πτώσης.
Η Κίνα και η Ταϊλάνδη περιόρισαν τις εισαγωγές τους, με την Κίνα να καταγράφει μείωση 628 εκατ. ευρώ (−8%) στις ευρωπαϊκές αγορές σιτηρών.
Το ελαιόλαδο σε περίοδο διόρθωσης
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η κατηγορία του ελαιολάδου, όπου οι εξαγωγές αυξήθηκαν 19% σε όγκο, αλλά η πτώση των τιμών κατά 29% μείωσε την αξία των εξαγωγών κατά 671 εκατ. ευρώ (−15%).
Παρά τη μείωση, οι εξαγωγές παραμένουν πάνω από τα επίπεδα του 2023, γεγονός που δείχνει τη διατήρηση της διεθνούς ζήτησης — με χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα να παραμένουν βασικοί παίκτες.
Η εξέλιξη αυτή ενδιαφέρει άμεσα την ελληνική αγορά, που ήδη βιώνει προσαρμογή τιμών παραγωγού μετά την εκρηκτική άνοδο των τελευταίων ετών.
Οι εισαγωγές συνεχίζουν να πιέζουν το ισοζύγιο
Οι εισαγωγές αγροδιατροφικών στην Ε.Ε. αυξήθηκαν κατά 5% τον Ιούλιο (σε σχέση με τον Ιούνιο) και 10% σε ετήσια βάση, αγγίζοντας τα 16,1 δισ. ευρώ.
Συνολικά, από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο 2025, ανήλθαν σε 113 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 14,9 δισ. ευρώ (+15%).
Πρωταθλητές ανόδου αναδεικνύονται:
η Côte d’Ivoire (Ακτή Ελεφαντοστού) (+59%), λόγω των τιμών του κακάο,
ο Καναδάς (+93%), χάρη στις αυξημένες εισαγωγές ελαιοκράμβης, σιταριού και καλαμποκιού,
και οι Ηνωμένες Πολιτείες (+18%), κυρίως για ξηρούς καρπούς και καλαμπόκι.
Αντίθετα, οι εισαγωγές από Ουκρανία υποχώρησαν 16%, εξαιτίας μειωμένων ποσοτήτων σιτηρών.
Η εικόνα για τους παραγωγούς
Οι αυξομειώσεις στις διεθνείς τιμές αποτυπώνονται και σε επίπεδο παραγωγού. Η ζήτηση για ελαιόλαδο και γαλακτοκομικά παραμένει υψηλή, όμως η πτώση τιμών στα εξαγώγιμα προϊόντα περιορίζει τα περιθώρια κέρδους.
Για τις ελληνικές εξαγωγές, η ισορροπία ανάμεσα σε ποιοτική διαφοροποίηση και ανταγωνιστική τιμή φαίνεται πλέον πιο κρίσιμη από ποτέ.
Το ίδιο ισχύει και για τα δημητριακά, όπου οι χαμηλές διεθνείς τιμές και η μείωση ζήτησης από ασιατικές αγορές δυσκολεύουν την ανάκαμψη.
Συνοψίζοντας
Το ευρωπαϊκό αγροδιατροφικό εμπόριο δείχνει ανθεκτικότητα, αλλά και τα σημάδια μιας αγοράς που αλλάζει ραγδαία λόγω των τιμών σε βασικές πρώτες ύλες. Η Ε.Ε. διατηρεί θετικό πλεόνασμα, ωστόσο η εξάρτηση από ακριβές εισαγωγές όπως καφές και κακάο, καθώς και η πτώση στα σιτηρά και το ελαιόλαδο, δημιουργούν νέα δεδομένα για τις μεσογειακές χώρες παραγωγής.
Οι εξελίξεις αυτές δείχνουν πως η ισορροπία ανάμεσα στην παγκόσμια αγορά και το εισόδημα του αγρότη γίνεται όλο και πιο λεπτή.
