Συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις κτηνοτρόφων μεταποιητών για την τιμή αιγοπρόβειου γάλακτος τη νέα γαλακτοκομική περίοδο.

Φτάσαμε τέλη Νοεμβρίου και ακόμη δεν έχουν επίσημες συμφωνίες κτηνοτρόφων με γαλακτοβιομηχανίες.

Ωστόσο  μετά το πρώτο δεκαήμερο κάθε μήνα οι γαλακτοβιομηχανίες τιμολογούν το γάλα και δίνουν τιμές.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, το πρόβειο γάλα που παραδόθηκε τον Οκτώβριο είχε τιμή στα 1,56 ευρώ το κιλό.

Στο 10ήμερο του Δεκεμβρίου αναμένεται να βγουν τα τιμολόγια για το Νοέμβριο. Θυμίζουμε πέρυσι το γάλα του Νοεμβρίου είχε τιμή παραγωγού στα 1,60 ευρώ το κιλό.

Οι γαλακτοβιομηχανίες με αφορμή την ανάγκη για μείωση της τιμής των γαλακτοκομικών προϊόντων στο ράφι κάνουν προσπάθεια να μειώσουν τις τιμές κατά 10 λεπτά.

Σε αυτό βέβαια αντιδρούν οι κτηνοτρόφοι που υποστηρίζουν ότι η διαφορά της τιμής παραγωγού με την τιμή στο ράφι είναι μεγάλη, ενώ στο γάλα δεν υπάρχουν μεσάζοντες. Επίσης αναφέρουν ότι υπάρχει μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια στις τιμές ζωοτροφών και ενέργειας. Δεν γίνονται έλεγχοι από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και θα πρέπει η κυβέρνηση να πάρει μέτρα, τονίζουν.

Στις 9 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί συνάντηση των μεγάλων συνεταιριστικών οργανώσεων και αιγοπροβαοτρόφων, στην Λάρισα, για να συζητηθεί η προσπάθεια μείωσης των τιμών που θέλουν να κάνουν οι γαλακτοβιομηχανίες και οι τρόποι αντίδρασης από την πλευρά των παραγωγών.

Συνεδρίασε, την Πέμπτη (23/11/2023), το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) με θέματα που απασχολούν τον κλάδο της κτηνοτροφίας. Στην ημερήσια διάταξη συμπεριλαμβάνονται θέματα όπως:

1. Η κατάσταση της κτηνοτροφίας σήμερα, ιδιαίτερα μετά τις πυρκαγιές σε Έβρο, Φθιώτιδα κ.α. και τις πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Παρουσιάστηκαν τα  σημαντικότερα χρόνια προβλήματα του κλάδου, όπως η υπεροφορολόγηση, η υπερχρέωση, η έλλειψη ρευστότητας, το υψηλό κόστος παραγωγής, η  έλλειψη εργατών, το τεράστιο πρόβλημα της επάρκειας και του κόστους των ζωοτροφών και της ενέργειας, που οξύνεται συνεχώς  και σε συνδυασμό με την απειλή των τραπεζικών χρεών που δημιουργήθηκαν ή επιδεινώθηκαν στην περίοδο της κρίσης, δημιουργείται κατάσταση ασφυξίας σε όλο τον πρωτογενή τομέα.
Το ΔΣ του ΣΕΚ ζητά ουσιαστική στήριξη για τους πληγέντες κτηνοτρόφους, σύμφωνα με τα μέτρα που έχει προτείνει στα αρμόδια υπουργεία και στην πολιτική ηγεσία.
Τονίζεται ότι, είναι θέμα επιβίωσης πλέον, όταν δεν έχουν αποδοθεί, σε όλους τους δικαιούχους κτηνοτρόφους, οι προκαταβολές των αποζημιώσεων, καθώς και η ενίσχυση των 6.000 € για την κύρια κατοικία (επισκευή ή αντικατάσταση οικοσκευής) και κάλυψης των πρώτων αναγκών (600 ευρώ).
Για την κατασκευή των στάβλων στις πληγείσες περιοχές και την αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν από το ΥπΑΑΤ, προβλέπεται να χρηματοδοτηθούν από το Μέτρο 5.2 προϋπολογισμού 45 εκατ. ευρώ, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουμε πότε το συγκεκριμένο μέτρο θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται.
Θυμίζουμε ότι ο ΣΕΚ  ζητάει οι αποζημιώσεις για τα απωλεσθέντα ζώα να είναι τέτοιες που να μπορούν οι συνάδελφοί μας που έχασαν τα ζώα τους να αποζημιωθούν τουλάχιστον με:

• 250 ευρώ, ανά αρσενικό & θηλυκό αιγοπρόβατο άνω του έτους και 120 ευρώ για κάτω του έτους.
• Για τα απολεσθέντα χοιρινά, για τις χοιρομητέρες 500 ευρώ (minimum), για τα χοιρίδια 200 ευρώ (Μ.Ο. μικρά και μεγάλα) και για τους κάπρους 3.500 ευρώ ανά κάπρο.
• Για τα απολεσθέντα βοοειδή, 1.500 ευρώ (Μ.Ο.) ανά βοοειδές.

2. Οι τιμές του αιγοπρόβειου και αγελαδινού γάλακτος στη νέα σεζόν
Εκφράσθηκε έντονος προβληματισμός για:  

• την τακτική πίεσης των βιομηχανιών μείωσης των τιμών παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα και καθυστέρησης των διαπραγματεύσεων για την υπογραφή συμβολαίων για τη νέα σεζόν. Οι βιομηχανίες προμηθεύονται γάλα δίχως να γνωρίζει ο κτηνοτρόφος την τιμή με την οποία θα πληρωθεί.
• τη συνεχιζόμενη τάση μείωσης των τιμών παραγωγού αγελαδινού γάλακτος, ενώ αντίθετα συνεχίζεται η αύξηση της τιμής που αυτό διατίθεται στο «ράφι» των Σούπερ Μάρκετ.

Επισημαίνεται από το Δ.Σ. ότι αν δεν υπάρξουν ικανοποιητικές, βιώσιμες συμφωνίες, κρούομε τον κώδωνα του κινδύνου αφανισμού της ελληνικής κτηνοτροφίας, με μείωση του ζωικού κεφαλαίου και παύση δραστηριότητας. 
Διεκδικούμε οι τιμές πώλησης για την περίοδο 2023-2024 να είναι: για το πρόβειο γάλα 1,70 €/κιλό τουλάχιστον, για το γίδινο γάλα 1,15 €/κιλό τουλάχιστον και για το αγελαδινό γάλα 0,60 € /κιλό τουλάχιστον.

3. Η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ 2023-2027, όπως οι νέες συνδεδεμένες ενισχύσεις στην κτηνοτροφία.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν ενημερωθεί έγκαιρα οι κτηνοτρόφοι και δεν έχει ολοκληρωθεί η έκδοση όλων των απαραίτητων αποφάσεων και εφαρμοστικών οδηγιών, έχουμε προτείνει έγκαιρα, από τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους,  το έτος 2023 να είναι μεταβατικός χρόνος και να λάβουν οι κτηνοτρόφοι τις επιδοτήσεις που έπαιρναν τα προηγούμενα χρόνια.
Για τη Συνδεδεμένη Ενίσχυση προτείνουμε:
Για τον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο να διαμορφωθούν:

• για την Κρήτη - νησιά : 30€/θηλυκό ζώο,
• για τις ορεινές, μειονεκτικές περιοχές :25€/θηλυκό ζώο,
• για τις υπόλοιπες  περιοχές: 20€/θηλυκό ζώο,
• για τις αρνάδες αναπαραγωγής: 10 €/αρνάδα.

Για τον τομέα της βοοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο να διαμορφωθούν:

• για τις αγελάδες: 200€ /ζώο.
• για τα μοσχάρια ηλικίας έως 14 μηνών: 100€/ζώο.
• για τα μοσχάρια ηλικίας 14 έως 24 μηνών 150€ /ζώο.
• για τις μοσχίδες αναπαραγωγής: 500€ /ζώο.

4. Για τα δάνεια των κτηνοτροφικών - πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ζητάμε:
α) Νομοθέτηση προστασίας της πρώτης κατοικίας και σταβλικών εγκαταστάσεων των πτηνοκτηνοτρόφων.
β) ειδική ρύθμιση όσον αφορά τα κόκκινα δάνεια των κτηνοτρόφων ώστε να αποπληρώνονται με βάση τη δυνατότητα που έχει ο κάθε κτηνοτρόφος, αφού γίνει διαγραφή όλων των τόκων και μέρους του κεφαλαίου και το υπόλοιπο να αποπληρώνεται σε δέκα χρόνια.

Για την εφαρμογή διαχείρισης τυροκομείων «Πολύφημος» μίλησε στον ΑγροΤύπο ο κ. Παντελής Βακάκης, από την εταιρεία Nanosoft.

Η NanoSoft είναι μια σύγχρονη επιχείρηση η οποία δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη εφαρμογών, παρέχοντας αποτελεσματικές και ολοκληρωμένες μηχανογραφικές υπηρεσίες για μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.

Ο «Πολύφημος» είναι ένα πρόγραμμα μηχανογράφησης, ένα είδος εξειδικευμένου λογισμικού που αφορά τα τυροκομεία, από την παραλαβή του γάλακτος μέχρι και την πώληση των προϊόντων. Διαθέτει μεγάλο βαθμό προσαρμοστικότητας και μπορεί να συνδέει τα παραστατικά εμπορίας με το myDATA της ΑΑΔΕ. Η εφαρμογή είναι γραμμένη ειδικά για τυροκομεία και δεν αποτελεί προσαρμογή κάποιου άλλου προγράμματος. Οι δυνατότητες του προγράμματος αφορούν:

Πλήρη παρακολούθηση κτηνοτρόφων

Το πρώτο που μπορεί να κάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι η καταχώρηση των κτηνοτρόφων που παραδίδουν το γάλα τους στο τυροκομείο. Εκτός από τα βασικά στοιχεία (όνομα κ.α.) το πρόγραμμα μπορεί να αποθηκεύει και κάποια πρόσθετα σύνθετα στοιχεία (εμβολιασμός ζώων, έλεγχοι κ.α.).
Επίσης με την βοήθεια ενός αρχείου (Excel) μπορεί να περνά τα στοιχεία μέσα στη βάση του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (Άρτεμις).
Ο  «Πολύφημος» μπορεί να καταγράψει αν ο κτηνοτρόφος που παραδίδει γάλα είναι κανονικού ή ειδικού καθεστώτος βγάζοντας και τα αντίστοιχα παραστατικά.
Το λογισμικό μπορεί να καταγράψει 4 διαφορετικά είδη γάλακτος.
Αν θέλει ο τυροκόμος μπορεί να καταχωρήσει και τις εμπορικές συμφωνίες για το γάλα ανάλογα τις λιποπρωτεΐνες τους.
Καταγράφει τις ποσότητες και τις τιμές του γάλακτος που παραδίδει ο κάθε κτηνοτρόφος (στατιστική και ποιοτική παρακολούθηση).
Επίσης καταγράφει τον «συγκεντρωτή γάλακτος» που έχει ρόλο να συγκεντρώνει το γάλα από τις εκτροφές για να το στείλει στο τυροκομείο και παράλληλα κάνει τον επιμερισμό των ποσοτήτων ξεχωριστά για τον κάθε κτηνοτρόφο.

Παραλαβές γάλακτος από τα τυροκομεία

Έχουμε δύο τρόπους παράδοσης του γάλακτος είτε από τον ίδιο τον κτηνοτρόφο είτε με φορτηγό από το τυροκομείο.
Όταν ο κτηνοτρόφος πάει στο τυροκομείο γίνεται επί τόπου άμεση παραλαβή γάλακτος στο τυροκομείο.
Όταν το τυροκομείο συγκεντρώνει το γάλα από τον στάβλο τότε καταγράφονται οι διαδρομές που κάνει το φορτηγό.  
Επίσης το πρόγραμμα μπορεί να καταγραφεί οποιαδήποτε αλλαγή έχουμε στη διαδρομή. Κάνει ακόμη ενημέρωση κεντρικής βάσης δεδομένων όταν το όχημα επιστρέψει.
Μπορεί να κάνει τη διαδικασία της αυτοτιμολόγησης και να εκδόσει αυτοτιμολόγιο.

Παρακολούθηση παραγωγής τυροκομικών προϊόντων

Υπάρχει ειδική φόρμα τυροκόμησης. Το πρόγραμμα δείχνει τις διαθέσιμες ποσότητες γάλακτος.
Η καταγραφή γίνεται με Lot Number κάτι που βοηθά στην ιχνηλασιμότητα κάθε παρτίδας που παράγεται.
Επίσης περνά στην αποθήκη κάθε προϊόν που παράγεται από το τυροκομείο (π.χ. μπορεί να είναι κάποιο τυρί ΠΟΠ κ.α.).
Γίνεται καταγραφή των τυριών που παράγει το τυροκομείο και των παραπροϊόντων του. Επίσης παρακολουθείται η παραγωγή των τυριών αν γίνεται σε κιλά ή σε όποια άλλη εμπορική μορφή έχουν (κεφάλη, βαρέλι, φέτες κ.α.). Επίσης γίνεται:

• Αυτόματος υπολογισμός ορού (όπου υπάρχει).
• Αυτόματη προσθήκη των παραγομένων προϊόντων στην αποθήκη.
• Παραγωγή ενδιάμεσων προϊόντων τα οποία θα συσκευαστούν.
• Παρακολούθηση βοηθητικών πρώτων υλών (π.χ. ρύζι, ζάχαρη)

Πλήρες κύκλωμα εμπορίας προϊόντων γαλακτοκομίας

Καταγράφει και εκτυπώνει όλα τα παραστατικά πώλησης. Έκδοση κάθε είδους παραστατικού χονδρική και λιανική. 
Επίσης υπάρχει δυνατότητα δημιουργίας «γέφυρας» με την εφαρμογή Γενικής Λογιστικής του λογιστηρίου και κάνει ηλεκτρονική τιμολόγηση.
Καταγράφει όλους τους σειριακούς αριθμούς της κάθε πώλησης.
Παρακολουθούνται οι καρτέλες των πελατών, όπως γίνεται σε όλα τα προγράμματα πώλησης.
Γίνεται πλήρης ιχμηλασιμότητα από στάβλο μέχρι τον αγοραστή για την καθε παρτίδα του προϊόντος.

Εδώ και 20 ημέρες δεν έχω μιλήσει με καμιά γαλακτοβιομηχανία για να διαπραγματευτώ. Αυτό δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Κ. Χαράλαμπος Τζέβος, πρόεδρος Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού «Φάρμες Λιβαδίου» της επαρχίας Ελασσόνας.

Ο συνεταιρισμός διαπραγματεύεται για τους περίπου 4.300 τόνους αιγοπρόβειου γάλακτος που θα παραδώσουν τα μέλη του όλο το έτος.

Καμιά εξέλιξη δεν υπάρχει και για τον Συνεταιρισμό Αιγοπροβατοτρόφων Ελασσόνας «Γάλα Ελάςς» µε δυναµική 40.000 τόνους γάλακτος αλλά ούτε και από τον Κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό «Βοσκό», με έδρα το Λιβάδι, με περίπου 1.200 τόνους.   

Πάντως το πλήγμα που υπέστη το ζωικό κεφάλαιο στην Θεσσαλία από τις συνεχόμενες θεομηνίες είναι μεγάλο, όχι μόνο λόγω του θανάτου μεγάλου αριθμού αιγοπροβάτων, αλλά και της αμφίβολης επιβίωσης όσων μεν σώθηκαν αλλά κινδυνεύουν εξ’ αιτίας του υποσιτισμού, με επιπτώσεις στην παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος.

Η έλλειψη αιγοπρόβειου γάλακτος πυροδοτεί ήδη δυσεπίλυτα και αλυσιδωτά προβλήματα, καθώς η Θεσσαλία παράγει το μεγαλύτερο ποσοστό της εγχώριας παραγωγής σε Φέτα ΠΟΠ.

Η φετινή χρονιά είναι κρίσιμη για τον κλάδο και όλα θα εξαρτηθούν από τις τιμές για την βιωσιμότητα των εκτροφών.

Όμως δεν είναι μόνο οι φυσικές καταστροφές. Ο κλάδος έχει ήδη σοβαρά προβλήματα οικονομικής επιβίωσης που οδηγά σε μείωση των κοπαδιών.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατά το χρονικό διάστημα 2020 - 2021 - 2022, στην χώρα μας μειώνεται το ζωικό κεφάλαιο αλλά και ο αριθμό των εκμεταλλεύσεων.

Ο αριθμός των προβάτων μειώθηκε κατά 4,1% το 2022 σε σχέση με το 2021 και κατά 0,4% το 2021 σε σχέση με το 2020. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των προβάτων ανήλθε σε 7.378.357 ζώα το 2022 (έναντι 7.690.930 ζώων το 2021 και 7.721.800 ζώων το 2020). Επίσης μείωση παρατηρείται στον αριθμό των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν πρόβατα κατά 2,6% το 2022, σε σχέση με το 2021 και κατά 7,8% το 2021 σε σχέση με το 2020.

Ο αριθμός των αιγών μειώθηκε κατά 5,6% το 2022 σε σχέση με το 2021 και κατά 0,4% το 2021 σε σχέση με το 2020. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των αιγών ανήλθε σε 2.960.884 ζώα το 2022 (έναντι 3.135.087 ζώων το 2021 και 3.149.008 ζώων το 2020). Τέλος, μείωση παρατηρείται και στον αριθμό των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν αίγες κατά 3,9% το 2022 σε σχέση με το 2021 και κατά 9,8% το 2021 σε σχέση με το 2020.

Στις βλαπτικές συνέπειες των καρτέλ, στο παράδειγμα του καρτέλ αγελαδινού γάλακτος αλλά και στη δικαίωση των γαλακτοπαραγωγών, αναφέρει σε άρθρο του ο δικηγόρος Δρ. Δημήτριος Κουτσούκης, το οποίο έστειλε προς δημοσίευση στον ΑγροΤύπο. 

Τα καρτέλ είναι μορφές συμπαιγνίας ανεξάρτητων επιχειρήσεων που συντονίζουν τη συμπεριφορά τους στην αγορά και έτσι εμποδίζουν να διαμορφώνεται η τιμή με βάση τους νόμους της  αγοράς, δηλαδή με βάση την προσφορά και τη ζήτηση. 

Κατά κανόνα συστήνονται με συμφωνία, με την οποία οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις δεσμεύονται να ακολουθήσουν κοινή συμπεριφορά στην αγορά σε σχέση με την τιμή ή άλλους παράγοντες (ποιότητα, ποσότητα παραγωγής, επενδύσεις). 

Καρτέλ δημιουργούνται τόσο στην πλευρά της προσφοράς-πώλησης προϊόντων υπηρεσιών, όσο και στην πλευρά της ζήτησης αγαθών. Οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν καθορίζουν από κοινού τις τιμές που θα πωλήσουν στην πρώτη περίπτωση ή θα αγοράσουν στη δεύτερη περίπτωση.  

Τα καρτέλ στην πλευρά της προσφοράς δημιουργούν μία τεχνητή τιμή, που είναι μικρότερη από τη λεγόμενη ανταγωνιστική τιμή, εκείνη δηλαδή που θα διαμορφωνόταν αν δεν λειτουργούσε το καρτέλ, ενώ η τεχνητή τιμή στα καρτέλ στην πλευρά της ζήτησης είναι μικρότερη από την ανταγωνιστική. 

Μοναδικός σκοπός των καρτέλ είναι η μεγιστοποίηση των κερδών των επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε αυτά. Στα καρτέλ συνήθως συμμετέχουν οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις στην αγορά και καλύπτουν το μεγαλύτερο ποσοστό της αγοράς.  

Δημιουργούν ειδική οργάνωση για την ανταλλαγή των πληροφοριών (τιμοκαταλόγους και άλλες χρήσιμες πληροφορίες), αλλά και για τον έλεγχο τήρησης όσων συμφωνήθηκαν.

Τα καρτέλ στην πλευρά της προσφοράς, εκτός των άλλων, αυξάνουν τις τιμές αγοράς των προϊόντων και βλάπτουν τους καταναλωτές, αλλά και ανεβάζουν τον πληθωρισμό. 

Τα καρτέλ στην πλευρά της ζήτησης, με τη συμπίεση της τιμής αγοράς των προϊόντων, εκτός των άλλων, εκτοπίζουν τους προμηθευτές από την αγορά, λόγω του ότι αυτοί δεν έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν κέρδη, για να  διατηρήσουν βιώσιμες τις επιχειρήσεις τους. 

Λόγω των παραπάνω και άλλων βλαπτικών συνεπειών η σύσταση καρτέλ τιμωρείται από το νόμο, με υψηλά πρόστιμα που φθάνουν μέχρι 10% του παγκόσμιου τζίρου πωλήσεων των επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε αυτά.
  
Επειδή τα καρτέλ βλάπτουν τον ελεύθερο ανταγωνισμό, τους αγοραστές ή πωλητές των καρτελικών προϊόντων, αλλά και τους καταναλωτές και η αποκάλυψή τους έχει ως συνέπεια την επιβολή προστίμων, από τις αρχές ανταγωνισμού και την καταβολή αποζημιώσεων στα θύματά τους, οι σχετικές συμφωνίες αλλά και η λειτουργία του καρτέλ κρατούνται μυστικές.  

Το καρτέλ αφορούσε την πλευρά της ζήτησης του αγελαδινού γάλακτος ως πρώτης ύλης για την παραγωγή του φρέσκου-νωπού γάλακτος. Σε αυτό συμμετείχαν οι πέντε μεγαλύτερες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας, ήτοι η ΔΕΛΤΑ-Vivartia, ΦΑΓΕ, ΜΕΒΓΑΛ, ΟΛΥΜΠΟΣ-ΤΥΡΑΣ, ΝΕΣΤΛΕ. Λειτούργησε στο χρονικό διάστημα από το Μάιο 2001 έως τέλη 2007. Κάλυπτε το 56% έως 70% της σχετικής αγοράς. 

Λόγω των χαμηλών τιμών αγοράς που εφάρμοζαν οι παραπάνω γαλακτοβιομηχανίες, είχε ως αποτέλεσμα πολλοί γαλακτοπαραγωγοί να παύσουν τη λειτουργία των μονάδων τους, γιατί δεν έβγαιναν λόγω της αύξησης των ζωοτροφών και έτσι να συρρικνωθεί σημαντικά η εγχώρια παραγωγή γάλακτος.  

Δικαιώθηκαν και δικαιώνονται οι γαλακτοπαραγωγοί που κινήθηκαν κατά των παραπάνω γαλακτοβιομηχανιών με αγωγές αποζημίωσης. Εξακολουθούν ακόμη να έχουν δικαιώματα αποζημίωσης όσοι ήταν γαλακτοπαραγωγοί όλη εκείνη την περίοδο ή και σε ένα τμήμα της και πωλούσαν το γάλα σε μία από τις παραπάνω γαλακτοβιομηχανίες, χωρίς να έχει σημασία το αν τώρα δεν διατηρούν τις μονάδες τους. Ομοίως δικαιώματα αποζημίωσης έχουν και οι κληρονόμοι αυτών των γαλακτοπαραγωγών. Δικαιώθηκαν και γαλακτοπαραγωγοί που άσκησαν την τελευταία διετία σχετικές αγωγές αποζημίωσης. 

Τα ελληνικά δικαστήρια έκριναν ότι η ανταγωνιστική τιμή, στο ανωτέρω χρονικό διάστημα που λειτουργούσε το καρτέλ, ήταν για μικρομεσαίους γαλακτοπαραγωγούς κατά μέσο όρο 0,40 € ανά κιλό γάλα, η δε ζημία τους ήταν η διαφορά μεταξύ της τιμής που κατέβαλε η γαλακτοβιομηχανία και της ανταγωνιστικής τιμής 0,40 € ανά κιλό γάλα. Κρίθηκε πρόσφατα από το Εφετείο Αθηνών ότι η ανταγωνιστική τιμή για τους μεγάλους και πολύ μεγάλους γαλακτοπαραγωγούς είναι υψηλότερη και ανέρχεται σε 0,45 € ανά κιλό.

Οι αγωγές αποζημίωσης συμβάλλουν, πέρα από την αποκατάσταση της ζημίας των θυμάτων του καρτέλ και στην αποτελεσματικότητα των κανόνων ανταγωνισμού και είναι ευθύνη κάθε ζημιωθέντος να αντιληφθεί το καθήκον του και έτσι να συμβάλει στη διαφύλαξη του δημόσιου αγαθού που λέγεται «ελεύθερος και ανόθευτος ανταγωνισμός».

Ο Δρ. Δημήτριος Κουτσούκης είναι Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο & ΣτΕ, μέλος στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και ειδικευμένος στο Δίκαιο αθέμιτου και ελεύθερου ανταγωνισμού.

Όταν είχαμε τα μνημόνια μας «πίεσαν» οι δανειστές να καταργηθεί το «φρέσκο» αγελαδινό γάλα - για να μειωθεί όπως έλεγαν - η τιμή στο ράφι. 

Καταργήθηκε το φρέσκο γάλα για να μην ενοχλούνται οι εισαγωγείς (και να φέρνουν το γάλα υψηλής παστερίωσης να πίνουν τα παιδιά μας) αλλά η τιμή λιανικής στα ράφια παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Μάλιστα η Ελλάδα είναι σήμερα στις τρεις ακριβότερες χώρες της ΕΕ.

Την ακρίβεια στα τρόφιμα, που συμπιέζει τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, τις αυξήσεις στις τιμές του γάλακτος, και την ανάγκη λήψης επιπλέον μέτρων για την αντιμετώπισή της, επισημαίνει ο βουλευτής Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος με ερώτησή του στον υπουργό Ανάπτυξης κ. Κώστα Σκρέκα.

Ο Θεσσαλός πολιτικός τονίζει ότι «αν και η Ελλάδα καταγράφει χαμηλά επίπεδα πληθωρισμού σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό πληθωρισμό, εντούτοις, είναι φανερό ότι υφίσταται έντονη πίεση στις τιμές των τροφίμων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα νοικοκυριά. Ανάμεσα στα είδη πρώτης ανάγκης, τα οποία επιμένουν να διατηρούν υψηλές τιμές στο ράφι, είναι το γάλα. Όπως προκύπτει, μάλιστα, από σχετική επιστημονική μελέτη της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που είδε το φως της δημοσιότητας, η τιμή του γάλακτος είναι από τις ακριβότερες στην ΕΕ, παρά το γεγονός ότι οι τιμές παραγωγού αλλά και το κόστος ενέργειας έχει πέσει αισθητά από το προηγούμενο έτος».

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος υπογραμμίζει ότι «σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Ενημερωτικό Δελτίο της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Αύγουστος 2023, σελ. 23-32), προκύπτει ότι η Ελλάδα, με βάση την Αγοραστική Δύναμη, έχοντας 80% του μέσου κατά κεφαλήν εισοδήματος της ΕΕ, σε γάλα, τυρί και αυγά, είναι αναλογικά η ακριβότερη χώρα της ΕΕ (περίπου 40% ακριβότερα από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο).

Ειδικότερα:
• Στο φθηνότερο φρέσκο αγελαδινό γάλα με χαμηλά λιπαρά η Ελλάδα, ως προς την ελάχιστη τιμή, είναι η τρίτη ακριβότερη χώρα (1,12 ευρώ/λίτρο), μετά την Εσθονία (1,39) και τη Σουηδία (1,21), ενώ ως προς την υψηλότερη τιμή είναι η δεύτερη ακριβότερη χώρα (2,22), μετά την Εσθονία (2,39). 
• Αντιστοίχως, στο φρέσκο πλήρες γάλα, ως προς την χαμηλότερη τιμή, είναι η έβδομη ακριβότερη χώρα (1,12), ενώ ως προς την υψηλότερη τιμή είναι η δεύτερη ακριβότερη χώρα (2,22), μετά τη Λιθουανία (2,25).
• Τέλος, το επίπεδο του πληθωρισμού (Ιούνιος 2023) στο φρέσκο πλήρες γάλα καταγράφεται στην Ελλάδα 12,8%.

Παρά τη μείωση στην τιμή διάθεσης του γάλακτος από τον παραγωγό και την αποκλιμάκωση των τιμών στην ενέργεια δεν υπήρξε η αναμενόμενη μείωση της τιμής στην ελληνική αγορά, όπως συνέβη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ούτε καν με τον συνήθη σταδιακό τρόπο, αλλά οι τιμές στο ράφι παραμένουν υψηλές. 

Το φαινόμενο του υψηλού πληθωρισμού στην ευρωζώνη, όπως διαπιστώνει σε πρόσφατη ερευνά του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και αναφέρει το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλής (Έκθεση Α΄ Τριμήνου 2023, Ιούλιος 2023, σελ. 7), οφείλεται πρωτίστως στα υπερβολικά εταιρικά κέρδη ή αλλιώς στον λεγόμενο πληθωρισμό της «απληστίας» (greedflation)». 

Ο κυβερνητικός βουλευτής επικαλούμενος «τα δημοσιευθέντα στοιχεία στο Ενημερωτικό Δελτίο της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τις τιμές πώλησης του γάλακτος, που αποδεικνύουν ότι αυτές δεν συνάδουν με τις μειώσεις του κόστους παραγωγής και ενέργειας, αλλά και με την μέση αγοραστική δύναμη του Έλληνα καταναλωτή» και ρωτά τον αρμόδιο υπουργό «τι προτίθεστε να πράξετε για την αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς και την προστασία των νοικοκυριών;». 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Τρίτη (25/7) ότι ενέκρινε ένα είδος γιαουρτιού, ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) προϊόν από τη Βουλγαρία.

Το γιαούρτι αυτό παρασκευάζεται από νωπό πρόβειο, αγελαδινό, βουβαλίσιο, αιγινό γάλα ή μείγμα αυτών και έναν συμβιωτικό παράγοντα εκκίνησης από τα βακτήρια Lactobacillicus delbrueckii ssp.bulgaricus και Streptococcus thermophilus, που δεν έχουν υποβληθεί σε γενετική τροποποίηση. Το 2005 διεξήχθη στη Σόφια Διεθνές Συμπόσιο για το αυθεντικό βουλγαρικό γιαούρτι.

Οι βουλγαρικές συμβιωτικές ζύμες «συμβάλλουν στην ιδιοτυπία και την απόλυτη μοναδικότητα του αυθεντικού βουλγαρικού γιαουρτιού. Χάρη στη συμβιωτική σχέση τους, το thermophyllous streptococcus και το βουλγαρικό ραβδόμορφο βακτήριο (Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus) μεταβάλλουν τη σύσταση του γάλακτος αυξάνοντας τη θρεπτική και βιολογική του αξία, ενισχύοντας τη γεύση και το άρωμά του και προσδίδοντάς του τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. 

Χαρακτηρίζεται από ξεχωριστή φρέσκια, γευστική οξύτητα και άρωμα, η οποία προέρχεται από 34 είδη αρωματικών ουσιών που προκύπτουν από τη ζύμωση του γάλακτος με τη συνδυασμένη δράση των δύο βακτηρίων.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Μόσχος, τεχνικός σύμβουλος του ΣΕΚ, κτηνοτρόφος και παραγωγός γιαουρτιού, «όσο εμείς τρωγόμαστε για το ελληνικού τύπου στραγγιστό γιαούρτι, ένα παραδοσιακό προϊόν (που θέλουν όμως να το παράγουν βιομηχανικά όχι παραδοσιακά) κάποιοι μας το πήρανε μέσα από τα χέρια. Ουσιαστικά οι Βούλγαροι «κλείδωσαν» κάθε ονομασία παραδοσιακού γιαουρτιού.

Η κυβέρνηση της Βουλγαρίας στην αίτηση της «πάτησε» στο ότι όλα τα παραπάνω φτιάχνονται από το βακτήριο ζύμωσης γνωστό σε όλους ως «lactobacillus bulgaricus», το οποίο ονομάστηκε έτσι από τον Βούλγαρο καθηγητή Στάμεν Γκριγκοροβ ο οποίος ήταν και ο πρώτος που κατάφερε να τον απομονώσει. Στην ουσία η Βουλγαρία όχι μόνο τίμησε την παράδοση της, κατάφερε επίσης να εξασφαλίσει το πολυπόθητο ΠΟΠ στο γιαούρτι της και θεωρητικά και να το κλειδώσει πλέον για όλα τα γιαούρτια, αφού όλα τα παραδοσιακά γιαούρτια φτιάχνονται από το παραπάνω βακτήριο.

Στην Ελλάδα βέβαια βρισκόμαστε ακόμα σε διαβούλευση με τους «γαλακτοβιομήχανους» για το αν θα πρέπει το στραγγιστό γιαούρτι να έχει πρόσθετα. Μέχρι τώρα η Ελλάδα πολεμούσε να πάρει ΠΟΠ για το στραγγιστό γιαούρτι, το οποίο όμως κανείς δεν στραγγίζει αλλά το συμπυκνώνουν με διάφορα μέσα». 

Πήρε ΦΕΚ η Υπουργική Απόφαση με τον καθορισμό του ύψους ενίσχυσης γάλακτος παραγόμενου στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους για το έτος 2022.

Το γάλα πρέπει να έχει προορισμό την παραγωγή παραδοσιακών τυριών και γιαούρτη.

Ειδικότερα το ύψος ενίσχυσης ανά επιλέξιμο τόνο αγελαδινού, πρόβειου και αίγειου γάλακτος, παραγόμενου στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους, που προορίζεται για την παραγωγή παραδοσιακών τυριών και γιαούρτης, είναι ως εξής: 
(α) σε 51,31 € ανά επιλέξιμο τόνο αγελαδινού γάλακτος, 
(β) σε 58,65 € ανά επιλέξιμο τόνο αίγειου γάλακτος, 
(γ) σε 80,64 € ανά επιλέξιμο τόνο πρόβειου γάλακτος.

Το συνολικό ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται σε τέσσερα εκατομμύρια τριακόσιες τριάντα επτά χιλιάδες ευρώ (4.337.000 €), εκ του οποίου το ποσό τριών εκατομμυρίων επτακοσίων ενενήντα χιλιάδων ευρώ (3.790.000 €) καλύπτεται από ενωσιακή χρηματοδότηση και το ποσό πεντακοσίων σαράντα επτά χιλιάδων ευρώ (547.000 €) από εθνική χρηματοδότηση.

Διαβάστε το ΦΕΚ

Μετά από τις 15 Αυγούστου αναμένεται να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ κτηνοτρόφων και γαλακτοβιομηχανιών για την εξέλιξη των τιμών αιγοπρόβειου γάλακτος της νέας εμπορικής περιόδου.

Όπως είναι γνωστό, το 65% της παραγωγής φέτας εξάγεται και για την εσωτερική αγορά πάει μόνο το 35%. Οπότε οι εξαγωγές φέτας οδηγούν τις τιμές γάλακτος.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο Αντιπρόεδρος του Συνεταιρισμού κ. Κωνσταντίνος Τσανούσας, «μετά τα μέσα Αυγούστου θα ξεκινήσουμε να συζητάμε για τις τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα. Οι συνεταιρισμοί της επαρχίας Ελασσόνας είναι από τους πρώτους που υπογράφουν συμφωνίες για τις τιμές κάθε χρόνο. Κατά τον Σεπτέμβριο αναμένεται να έχουμε συμφωνία για τις τιμές την φετινή περίοδο στο αιγοπρόβειο γάλα. Επειδή όμως η ζήτηση είναι αυξημένη εκτιμώ ότι δεν θα υπάρξει μείωση των τιμών παραγωγού. Πέρυσι κλείσαμε εμπορική συμφωνία με τον «ΟΜΗΡΟ» για τους περίπου 4.000 τόνους γάλακτος, με τιμή στα 1,60 ευρώ το κιλό για το πρόβειο και 0,95 ευρώ για το γίδινο».

Από την πλευρά του ο Αντιπρόεδρος τους ΣΕΚ και ταμίας στη Διεπαγγελματική Φέτας κ. Δημήτρης Μόσχος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι εξαγωγές στην φέτα είναι αυτές που δίνουν τον τόνο για τις τιμές παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα. Στα 605 εκατ. ευρώ έφτασαν το 2022 σε αξία οι εξαγωγές φέτας, έναντι των 388 εκατ. ευρώ που ήταν το 2019, όπως είχε αναφέρει ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, στη Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ), που έγινε, στις 10/4/2023, στα Τρίκαλα. Η ζήτηση για φέτα παραμένει σε υψηλά επίπεδα στο εξωτερικό. Μάλιστα νέα τάση της αγοράς είναι η βιολογική φέτα αλλά και πιστοποιημένη για καλό επίπεδο ευζωίας των ζώων. Εκτιμώ ότι και φέτος οι τιμές του αιγοπρόβειου γάλακτος θα παραμείνουν σε σταθερά επίπεδα».

Η γαλακτοβιομηχανία ΟΜΗΡΟΣ, της οικογένειας Γιαννίτση, προχώρησε σε συμφωνία εξαγοράς των εγκαταστάσεων από την ΔΕΛΤΑ, μια εκ των κορυφαίων εταιρειών τροφίμων στη χώρα. 

Ο σταθμός στη Συδινή Ξάνθης αφορά μία έκταση περίπου 7.500 τ.μ., στην οποία βρίσκονται βιομηχανικές κτιριακές εγκαταστάσεις 1.200 τ.μ. και εγκαταστάσεις βιολογικού εξοπλισμού, καθώς και βιολογικού καθαρισμού. Επιπλέον μπορεί να δεχθεί και να αποθηκεύσει 120 τόνους αιγοπρόβειου γάλακτος ημερησίως. 

Η ΟΜΗΡΟΣ έχει προγραμματίσει επιπλέον επενδύσεις στο σταθμό, για την ανανέωση και την αναβάθμιση του κτιριακού και μηχανολογικού εξοπλισμού, εξασφαλίζοντας να είναι όλα έτοιμα για την νέα γαλακτοκομική σεζόν.

Ο νέος υποσταθμός στη Συδινή προστίθεται στο δίκτυο υποσταθμών της Όμηρος που αριθμεί 6 συνολικά σε όλη την ελληνική επικράτεια και θα συμβάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της ζώνης γάλακτος και την αύξηση τη παραγωγής. 

Στόχος της ΟΜΗΡΟΣ είναι να ενδυναμώνει συνεχώς τα σημεία δράσης της, λειτουργώντας πάντα με γνώμονα την παραγωγή άριστων ποιοτικά προϊόντων. Η Όμηρος εργάζεται συνεχώς προς την ανάπτυξη των υποσταθμών της τόσο σε αριθμητικό επίπεδο, ενισχύοντας έτσι τη δυναμική της παρουσία, όσο και σε ποιοτικό δημιουργώντας τις κατάλληλες εγκαταστάσεις για αποθήκευση και διαχείριση του γάλακτος σε ημερήσια βάση. 

Οι σταθμοί γάλακτος της ΟΜΗΡΟΣ πλέον θα χρησιμοποιούνται και από την νέα θυγατρική της εταιρίας, την AGROLACT, η οποία δημιουργήθηκε με βασικό στόχο να καλύψει τις ανάγκες των κτηνοτρόφων της ΟΜΗΡΟΣ, προμηθεύοντας τους με υψηλών προδιαγραφών και ποιότητας ζωοτροφές.

Ξεκίνησε η πτώση της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα από τους γαλακτοβιομήχανους. Αυτό φέρνει μια τάση στην αγορά ενόψει των νέων ετήσιων συμβολαίων που θα υπογράψουν οι μεγάλες μονάδες και συνεταιρισμοί το ερχόμενο καλοκαίρι.

Παρά το ρεκόρ εξαγωγών που έκανε η φέτα το 2022 άρχισαν να «πιέζονται» προς τα κάτω οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα. Θυμίζουμε ότι  σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώθηκαν στην γενική συνέλευση της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας, οι εξαγωγές φέτας το 2022 έφτασαν τα 605 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 388 εκατομμυρίων που είχαν το 2019.

Αν και οι εξαγωγές στην φέτα είναι αυτές που δίνουν τον τόνο και δικαιολογούν σε μεγάλο βαθμό τις υψηλότερες τιμές, οι γαλακτοβιομήχανοι επικαλούνται μείωση της εσωτερικής κατανάλωσης για να στηρίξουν τις πιέσεις που ασκούν στους κτηνοτρόφους για πτώση τιμής.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Ξάνθης, Δημήτρης Ψεμματάς, που διαθέτει οργανωμένη εκτροφή αιγοπροβάτων, «το κόστος παραγωγής γάλακτος παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Οι αιγοπροβατοτρόφοι συνεχίζουν να πληρώνουν διπλάσιο ποσό για το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώνουν.

Επίσης οι τιμές των ζωοτροφών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Τα τριφύλια δεν άφησε ο καιρός να κάνουμε συγκομιδή αλλά οι τιμές είναι στα ίδια επίπεδα. Το καλαμπόκι που έχουν οι έμποροι στις αποθήκες τους δεν πρόκειται να το πουλήσουν φτηνότερα από όσο το αγόρασαν. Οι τιμές στις ζωοτροφές αν θα πέσουν αυτό θα γίνει μετά τα αλώνια. Μέχρι τότε οι κτηνοτρόφοι που έχουν σταυλισμένα ζώα θα πρέπει να αγοράζουν με ακριβές τιμές.

Από την πλευρά τους οι γαλακτοβιομήχανοι έχουν ξεκινήσει να μειώνουν την τιμή στο αιγοπρόβειο γάλα κατά 3 έως 5 λεπτά το κιλό. Επίσης σε όσους δεν δέχονται την μείωση τιμής τους καθυστερούν την πληρωμή. Έτσι ενώ έκαναν πληρωμή κάθε μήνα (στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα) τώρα θέλουν να πληρώνουν κάθε δύο μήνες. Αυτη η καθυστέρηση είναι ουσιαστικά μια οικονομική εξόντωση για τους κτηνοτρόφους. 

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο που δεν υπάρχει γάλα στην αγορά. Οι ποσότητες γάλακτος είναι μειωμένες φέτος συγκριτικά με πέρυσι. Από την άλλη η ζήτηση είναι αυξημένη, αφού να σκεφτείτε ότι έρχονται κάθε μέρα να πάρουν γάλα αντί για μέρα παρά μέρα. Επίσης γνωρίζω ότι έχουν κλείσει συμβόλαια για εξαγωγές φέτας μέχρι το 2025. Δηλαδή αν και μιλάμε για λιγότερες ποσότητες και αυξημένη ζήτηση την ίδια στιγμή ζητάνε μείωση τιμών από τους παραγωγούς, χωρίς να τους ενδιαφέρει αν αυτό θα οδηγήσει σε εγκατάλειψη του επαγγέλματος του κτηνοτρόφου και σε αφανισμό των κοπαδιών στην χώρα μας».

Στον παραδοσιακό οικισμό της Κάτω Ορεινής Σερρών λειτουργεί «ο Μύθος του Βουνού», μια καθετοποιημένη επιχείρηση αιγοπροβάτων ιδιοπαραγωγής εκλεκτών τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων της οικογένειας Κλιάμπα. Ο «Μύθος του Βουνού» αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο οικογενειακό εγχείρημα, με παράδοση χρόνων, ιδίως ύστερα από την προσθήκη των νεότερων μελών του, ήτοι του Τυροκόμου Κωνσταντίνου Κλιάμπα, καθώς και του συνονόματου Ζωοτέχνη ξαδέρφου του, οι οποίοι φέρνουν μια νέα πνοή στην επιχείρηση.
Σε ηλικία μόλις 22 ετών ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας, έχοντας στα χέρια του τον πιστοποιημένο τίτλο της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων, καθώς και ο συνομήλικος ξάδερφος του, ο οποίος είναι απόφοιτος του ΑΤΕΙ Ζωοτεχνίας που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη, ανέλαβαν να εξελίξουν την οικογενειακή επιχείρηση των γονιών τους, συνδυάζοντας τις θεωρητικές γνώσεις που κατέκτησαν κατά την διάρκεια των σπουδών τους, με την εμπειρία χρόνων που διαθέτει η οικογένεια Κλιάμπα στον τομέα παραγωγής τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και στον τομέα της κτηνοτροφίας.

«Έχουμε μεγάλη ιστορία της κτηνοτροφίας πάνω στην πλάτη μας»

Οι παιδικές αναμνήσεις του Τυροκόμου Κωνσταντίνου Κλιάμπα είναι γεμάτες με εικόνες από την κτηνοτροφική μονάδα της οικογένειας του, την φροντίδα των ζώων και την παραγωγή του τυριού. Η απόφαση του να σπουδάσει στη Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων ήρθε σαν φυσική εξέλιξη, καθώς «η οικογένεια του είχε ήδη ρίξει τα θεμέλια για το τυροκομείο», όπως ο ίδιος αναφέρει.
Σήμερα, επτά άτομα δραστηριοποιούνται στα πλαίσια της οικογενειακής επιχείρησης «ο Μύθος του Βουνού», οι οποίοι έχουν διανείμει τις εργασίες με βάσει την εμπειρία και το θεωρητικό τους υπόβαθρο. Οι τέσσερις εξ αυτών πηγαίνουν στην μονάδα το πρωί για την άμελξη του γάλακτος και οι υπόλοιποι τρεις ασχολούνται με τις δουλειές του τυροκομείου. Η ημέρα ξεκινά με την τοποθέτηση του γάλακτος στους παστεριωτές, πριν ακόμα να ανατείλει ο ήλιος, κατόπιν το βράζουν και αμέσως μετά ακολουθεί η διαδικασία της παραγωγής των διάφορων προϊόντων.

Μηχανήματα και άμελξη

Η οικογένεια Κλιάμπα διαθέτει ένα κοπάδι 1.000 προβάτων και αιγών. Η άμελξη των ζώων πραγματοποιείται  με την υποστήριξη μηχανημάτων και όπως ο ίδιος ο Κωνσταντίνος ανέφερε «δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, καθώς τα πράγματα έχουν γίνει πολύ απαιτητικά και πλέον δεν μπορείς χειρωνακτικά να παράξεις ένα εντελώς καθαρό και σίγουρα ποιοτικό προϊόν». Χωρίς να υποτιμά τον πατροπαράδοτο τρόπο της άμελξης ο νεαρός τυροκόμος εξηγεί, ότι για να μπορέσει το τυροκομείο να αποτελέσει μια επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία θα διακρίνεται για την ποιότητα των προϊόντων της, η χρήση των μηχανημάτων ήταν μονόδρομος. Επιπλέον, πρόσθεσε ότι η χρήση των μηχανημάτων διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο άνω εγχείρημα, καθώς η παραγωγή αυξάνεται, ενώ μειώνεται ο χρόνος παραγωγής, οι εργατοώρες και κατ’ επέκταση και τα εργατικά χέρια. Παράλληλα, με την χρήση των μηχανημάτων διατηρείται σταθερή και η ποιότητα των προϊόντων, καθώς το γάλα, όπως εξηγεί ο 22χρονος τυροκόμος, με τη βοήθεια των μηχανημάτων δεν έχει περιθώριο να ανεβάσει μικροβιακό φορτίο, αφού δεν έρχεται καθόλου σε επαφή με το περιβάλλον, ενώ εισέρχεται κατευθείαν από το ζώο μέσα στις σωληνώσεις, περνά από φίλτρο και τέλος επιτόπου μπαίνει στην ψύξη.

Μεταφορά γάλακτος, τυποποίηση και διανομή

Στο τυροκομείο ο «Μύθος του Βουνού» η μεταφορά του γάλακτος πραγματοποιείται «τουλάχιστον προς το παρόν», όπως ο ίδιος αναφέρει, παραδοσιακά,. Συγκεκριμένα το γάλα τοποθετείται αρχικά στις παγολεκάνες, κατόπιν ψύχεται και αφού τοποθετηθεί στα ειδικά διαμορφωμένα ανοξείδωτα μπιτόνια μεταφέρεται στο τυροκομείο. Καθ’ όλη τη διαδικασία την μεταφοράς, την οποία εποπτεύει ο ίδιος, επιδεικνύεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε το γάλα να προστατευτεί από κάθε πιθανή επαφή με κάποιο μικροβιακό φορτίο. Η τυποποίηση, ομοίως, πραγματοποιείται στα πλαίσια της οικογενειακής επιχείρησης, με τους ίδιους να αναλαμβάνουν την όλη διαδικασία, καθώς διαθέτουν την δική τους φίρμα, ενώ έχουν προμηθευτεί και με τα δικά τους σκεύη. Τελευταία έρχεται η διανομή των προϊόντων, στην οποία συμβάλει και ο 22χρονος Τυροκόμος Κωνσταντίνος, με τον ίδιο να σημειώνει, ότι στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, όπως στον «Μύθο του Βουνού» θα πρέπει να είσαι ευέλικτος και να μπορείς να καλύψεις τις διάφορες απαιτήσεις που θα προκύψουν στα πλαίσια της λειτουργίας της επιχείρησης.

Το κόστος παραγωγής απαιτεί ευελιξία

Η είσοδος των δύο νέων μελών απαιτούσε η οικογενειακή επιχείρηση να λάβει σημαντικές αποφάσεις, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει οικονομικά, ως εκ τούτου, μεταξύ άλλων, αποφάσισαν να αφήσουν «στην άκρη τους μεσάζοντες ώστε να μπορέσει να ανέβει η δουλειά» και να έχουν ένα κέρδος, καθώς όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Κωνσταντίνος «το γάλα και το κρέας στο εμπόριο είναι δύσκολο να πληρωθούν».
Το κόστος παραγωγής σε συνάρτηση με το κέρδος είναι ένας παράγοντας, που απασχολεί τον νεαρό τυροκόμο, αναφορικά με την βιωσιμότητα της επιχειρηματικής του δραστηριότητας. Ο ίδιος, μάλιστα, ανέφερε, ότι «το τυρί στο κέρδος πάντα είναι πιο δύσκολο, γιατί μπορεί να τύχει να κάνεις 5 κιλά γάλα για ένα κιλό τυρί»,  ενώ πρόσθεσε, ότι, μολονότι, το τυρί φέτος είχε μια πολύ καλή τιμή της τάξεως του 1,70 ευρώ με 1,80 ευρώ, ο καταναλωτής δεν μπορούσε να το  υποστηρίξει και ως εκ τούτου για να αποφύγει την ζημία παρήγαγε λιγότερο τυρί.

Ιδέες και νέες γεύσεις

Ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας κατόρθωσε να σμίξει αρμονικά την παράδοση με τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής, φέρνοντας αδιαμφισβήτητα μια πνοή αλλαγής στον «Μύθο του Βουνού». Η ιδιοπαραγωγή της οικογένειας Κλιάμπα εξελίχθηκε και επεκτάθηκε, καθώς σήμερα πέρα των παραδοσιακών τυριών, ο «Μύθος του Βουνού» παράγει γιαούρτι, κρέμα βανίλιας και σοκολάτας από φρέσκο πρόβειο και κατσικίσιο πιστοποιημένο γάλα βιολογικής εκτροφής, ρυζόγαλο, μυζήθρα με ρίγανη, ακόμα και κατσικίσιο παγωτό! Ιδιαίτερα περήφανος, ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας μιλά στον ΑγροΤύπο για την μυζήθρα με ρίγανη, την οποία εμπνεύστηκε ο ίδιος, καθώς και για το κατσικίσιο παγωτό των έντεκα γεύσεων, που παρασκευάζεται από βιολογικές πρώτες ύλες! Ωστόσο, όπως ο ίδιος σημειώνει, αναφορικά με την παρασκευή παγωτού, καθώς η επιχείρηση βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, ενώ ως κτηνοτροφική μονάδα διαθέτουν τις πιστοποιήσεις βιολογικού γάλακτος, μέχρι στιγμής δεν έχουν λάβει την ανάλογη ετικέτα, ώστε να αναγράφεται και πάνω στο προϊόν ότι είναι από βιολογικό κατσικίσιο γάλα.

Προϊόντα και προώθηση

Καθώς τα ηνία του Τυροκομείου έχουν περάσει στα νεότερα ηλικιακά μέλη η διαφήμιση και η προώθηση των προϊόντων πραγματοποιείται μέσω των διάφορων πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και μέσω της συμμετοχής σε διάφορες εκδηλώσεις, όπου το αγοραστικό κοινό μπορεί να γνωρίσει τα προϊόντα από κοντά.  Διανύοντας το 4ο έτος λειτουργίας του, το τυροκομείο προμηθεύει σταθερά με τα εκλεκτά προϊόντα του την αγορά της ευρύτερης περιοχής των Σερρών, ενώ παράλληλα διατηρεί και την δική του πελατεία. Το βλέμμα της επιτυχημένης αυτής επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι στραμμένο στην συνεχή εξέλιξη, ήτοι την περαιτέρω επέκταση του τυροκομείου, καθώς και πιθανές συνεργασίες για την εξαγωγή των προϊόντων, πάντοτε συναρτώμενη, ωστόσο, με την σταθερή ποιότητα των προϊόντων, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας.

Παρά το ρεκόρ εξαγωγών που έκανε η φέτα άρχισαν να «πιέζονται» προς τα κάτω οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα. 

Στο μεταξύ πληρώθηκαν οι συνδεδεμένες σε πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή και πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή αλλά 6.000 δικαιούχοι δεν εισέπραξαν τα χρήματα.
 
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Θωμάς Μόσχος, κτηνοτρόφος και Τεχνικός Σύμβουλος του ΣΕΚ (Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας), «η προσπάθεια για μείωση της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Φεβρουάριο αλλά το τελευταίο διάστημα έχει ενταθεί. Οι δικαιολογίες είναι πολλές από τους γάλατοβιομήχανους. 

Λένε ότι δεν πάει καλά η εγχώρια αγορά στην κατανάλωση αλλά δεν αναφέρουν τίποτα για το ρεκόρ εξαγωγών φέτας το 2022, που ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος παραβρέθηκε και απάντησε σε ερωτήσεις στην Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ).

Επίσης μιλάνε ότι ήδη έχει ξεκινήσει και θα φανεί περισσότερο το επόμενο διάστημα η μείωση τιμών στις ζωοτροφές. Μπορεί να συμβαίνει αυτό αλλά οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι έχουν στοκάρει ζωοτροφές από τον χειμώνα. Αγορές θα γίνουν στα αλώνια οπότε μέχρι τότε δεν έχει αλλάξει κάτι με το κόστος των ζωοτροφών.

Ο ΣΕΚ έχει προειδοποιήσει αμέτρητες φορές την κυβέρνηση για τον κίνδυνο μείωσης της κτηνοτροφίας στην χώρα μας με τις πολιτικές που ακολουθεί και εφαρμόζει.

Τα οικονομικά προβλήματα που καλούνται να ανταπεξέλθουν οι κτηνοτρόφοι είναι πρωτοφανή και δεν έχουν προηγούμενο. Έρχεται τώρα το ΥΠΑΑΤ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ να δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Συγκεκριμένα:

1) Στην τελευταία πληρωμή των συνδεδεμένων ενισχύσεων περισσότεροι από 6.000 συνάδελφοι μείνανε εκτός πληρωμής των ψυχανθών καλλιεργειών. 

2) Η συνδεδεμένη ενίσχυση για το κρέας (βοοτροφία και αιγοπροβατοτροφία) δεν έχει καταβληθεί με πρωτοφανή καθυστέρηση όπου εγείρονται πλέον πολλά ερωτήματα.

3) Η τροποποίηση νόμου που ψηφίστηκε στις 11/4/2023 στο άρθρο 9 για την παράταση και μεταβίβαση πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ισχύει μόνο για τις πτηνοτροφικές μονάδες και όχι για το σύνολο των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. 

4) Οι τιμές γάλακτος έχουν αρχίσει ήδη να μειώνονται από τις γαλακτοβιομηχανίες λόγο μειωμένων πωλήσεων στην εγχώρια αγορά

Καλούμε το ΥΠΑΑΤ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ να απαντήσει και να δράσει άμεσα στα παρακάτω:

Α) Ποιος είναι ο λόγος που περισσότεροι από 6.000 αγρότες-κτηνοτρόφοι δεν πληρώθηκαν συνδεδεμένη ενίσχυση για τις καλλιέργειες ψυχανθών; Θα πρέπει να πληρωθούν άμεσα όλοι οι δικαιούχοι, καθώς οι αγρότες και κτηνοτρόφοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για την επιλογή των συνεργατών και τεχνικών συμβούλων σας. 

Β) Γιατί δεν έχει καταβληθεί ήδη η συνδεδεμένη ενίσχυση κρέατος; Nα καταβληθεί άμεσα, καθώς η οικονομική ενίσχυση αυτήν την περίοδο ενόψει καλλιεργητικής περιόδου είναι αναγκαία. Άραγε η κυβέρνηση δεν γνωρίζει την δυσμενή οικονομική κατάσταση των κτηνοτρόφων ή έχει σκοπό να δημιουργήσει αγρότες/κτηνοτρόφους δύο ταχυτήτων ενόψει εκλογών; 

Γ) Γιατί στην τροποποίηση νόμου για παράταση και μεταβίβαση πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων δεν έχουν συμπεριληφθεί όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις; Να ενταχθούν άμεσα στην τροποποίηση νόμου όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Δ) Η τιμή στο γάλα κρίνεται από τη ζήτηση και την προσφορά, όταν η βιομηχανία επικαλείται τη μειωμένη πώληση στο εσωτερικό αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει διπλάσια αύξηση εξαγωγών. 

Εφόσον η κυβέρνηση έκρινε απαραίτητο να ενταχθεί το αμνοερίφιο στο καλάθι του Πάσχα τώρα δεν είναι η ώρα να ενταχθεί και το ρεύμα, το πετρέλαιο, οι ζωοτροφές και ο ΦΠΑ σε αγροτικά μηχανήματα και εφόδια, ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει ο παραγωγός στο αυξημένο κόστος παραγωγής. Μείωση τιμών στο γάλα σημαίνει και εγκατάλειψη του επαγγέλματος της κτηνοτροφίας, εγκατάλειψη της υπαίθρου και τεράστια ζημία στο ΑΕΠ της χώρας μας».

Ρεκόρ σημείωσαν οι εξαγωγές φέτας το 2022, όπως είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος παραβρέθηκε και απάντησε σε ερωτήσεις στην Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ), που έγινε, την Μεγάλη Δευτέρα (10/4/2023), στα Τρίκαλα.

Συγκεκριμένα όπως είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων οι εξαγωγές φέτας το 2022 έφτασαν τα 605 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 388 εκατομμυρίων το 2019.

Το ότι πάνε καλά οι εξαγωγές φέτας σημαίνει ότι δεν πρόκειται να μειωθεί η τιμή παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα.

Ο κ. Γεωργαντάς ενημέρωσε τα μέλη της ΕΔΟΦ για το νέο νόμο του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, ενώ τις επόμενες ημέρες αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί συνάντηση προκειμένου να γίνει ενημέρωση τόσο  για την Επιτροπή Απόδοσης Γάλακτος όσο και για το νέο κυρωτικό πλαίσιο.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στη συνέχεια έκανε ειδική αναφορά  στο άρθρο 19 με το οποίο θεσμοθετείται η Επιτροπή προσδιορισμού Ορίων αποδόσεων γάλακτος με επιστημονικά κριτήρια καθώς και κάθε άλλο στοιχείο για την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων ΠΟΠ, όπως τα πρωτεϊνικά κλάσματα. Έτσι, θα υπάρχει ένας αντικειμενικός, αξιόπιστος και άμεσος τρόπος για την αντιμετώπιση κάθε επιχειρούμενης νοθείας.   

Ο κ. Γεωργαντάς ανακοίνωσε επίσης την χρηματοδότηση της ΕΔΟΦ με ένα εκατομμύριο ευρώ για την κάλυψη, την λειτουργία και την προώθηση δράσεων για την προστασία της φέτας και την προώθησή της στο εξωτερικό. 

Απαράδεκτο χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο για τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανίων Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ).

Όπως υποστηρίζουν οι γαλακτοβιομήχανοι, το νομοσχέδιο είναι στην κυριολεξία, σχεδόν σε κάθε του άρθρο, προς την λάθος κατεύθυνση. Επιγραμματικά, όχι μόνο δεν προάγει το αυτονόητο της μιας και μόνο αρχής ελέγχου χωρίς επικαλύψεις, καθυστερήσεις αποφάσεων και υψηλό κόστος λειτουργίας αλλά απεναντίας έχει διασπάσει τις αρχές με αλληλοκαλυπτομενες αρμοδιότητες και αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΣΕΒΓΑΠ αναφέρει τα εξής:

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανίων Γαλ/κων Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ) ιδρύθηκε το 1982 και εκπροσωπεί τον σημαντικότερο κλάδο των επιχειρήσεων τροφίμων στην Ελλάδα. Ανταγωνίζεται όλες τις ξένες επιχειρήσεις αυξάνοντας συνεχώς τις εξαγωγές των γαλ/κων προϊόντων, στηρίζοντας σημαντικά όχι μόνο την οικονομία της χώρας αλλά και τον ευαίσθητο πρωτογενή τομέα.

Ο ΣΕΒΓΑΠ έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη την θέση του για την πλήρη τήρηση των επιταγών της νομοθεσίας απ’ όλους και την πιστή διατήρηση της παράδοσης και της ιστορίας των παραδοσιακών μας προϊόντων.
Πάγια θέση του Συνδέσμου ήταν και παραμένει η αμέριστη στήριξη των δράσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) που στοχεύουν σε αυτές τις αρχές, γεγονός που γνωστοποιήσαμε και στον σημερινό υπουργό ΑΑΤ από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων του. Ταυτόχρονα όμως τονίσαμε και το δεοντολογικά αυτονόητο, ότι καμία απόφαση που να αφορά τον κλάδο δεν πρέπει να λαμβάνεται από το ΥΠΑΑΤ χωρίς να έχει προηγηθεί διαβούλευση με τον Σύνδεσμο και όλων των υπόλοιπων φορέων που οι αποφάσεις αυτές τους αφορούν.

Παρά τις προφορικές διαβεβαιώσεις του Υπουργού για τα ως άνω αυτονόητα, ο Υπουργός δεν ζήτησε ούτε μια φορά την άποψη του Συνδέσμου, με αποκορύφωμα την έκδοση αυτού του κατάπτυστου σε περιεχόμενο Νομοσχεδίου που αφορά την οργάνωση και λειτουργία του Οργανισμού ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Οι απόλυτες διαβεβαιώσεις του Υπουργού ότι θα διαβουλευτεί με τον ΣΕΒΓΑΠ πριν την σύνταξή του, διαψευσθήκαν στην πράξη. Αποτέλεσμα αυτής της αλαζονικής τακτικής ήταν το ΥΠΑΑΤ να εκδώσει ένα απαράδεκτο νομοσχέδιο, που αφορά τον Οργανισμό ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, το οποίο αντί να επιλύει σοβαρότατα προβλήματα του χώρου, να τα επιδεινώνει και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό. Τον μείζονα αυτό κίνδυνο ο ΣΕΒΓΑΠ τον γνώρισε γραπτώς τόσο στο γραφείου του πρωθυπουργού όσο και του Υπουργού Επικρατείας ζητώντας την απόσυρση του νομοσχεδίου και την επανέκδοσή του μόνο αν ακολουθηθούν όλα τα στάδια της διαβούλευσης. Δυστυχώς όμως αντ’ αυτού το νομοσχέδιο κατατέθηκε για ψήφιση στην Βουλή ως έχει, αποδεικνύοντας ότι η αλαζονεία του ΥΠΑΑΤ δεν περιορίζεται μόνο στα σύνορά του.

Το νομοσχέδιο είναι στην κυριολεξία, σχεδόν σε κάθε του άρθρο προς την λάθος κατεύθυνση. Επιγραμματικά, όχι μόνο δεν προάγει το αυτονόητο της μιας και μόνο αρχής ελέγχου χωρίς επικαλύψεις, καθυστερήσεις αποφάσεων και υψηλό κόστος λειτουργίας αλλά απεναντίας έχει διασπάσει τις αρχές με αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες και αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου.

Τις εισφορές των μελών του Συνδέσμου και των κτηνοτρόφων, που ετησίως συμποσούνται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ, και οι οποίες έχουν αποθεματοποιηθεί στα ταμεία του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ σε πολλές δεκάδες εκατομμύριων ευρώ, παρανόμως οικειοποιείται και χρησιμοποιεί προς κάθε αλλότρια δραστηριότητα του Οργανισμού, ενώ προορίζεται μόνο ανταποδοτικά, δηλαδή μόνο για δράσεις που αφορούν την περαιτέρω ανάπτυξη και εξυγίανση του κλάδου μας. Αυτή είναι μια όχι μόνο επαίσχυντη επιλογή αλλά και παράνομη.

Το νομοσχέδιο αποδεικνύει ότι ο συντάκτης του και κατά επέκταση το Υπουργείο δεν έχει την παραμικρή ιδέα πως πραγματοποιούνται αποτελεσματικοί έλεγχοι της αγοράς παρότι έχει στην διάθεσή του τα μοντέλα ελέγχων που εφαρμόζουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες με υποπολλαπλάσιο κόστος και πολλαπλάσια αποτελεσματικότητα. 

Το ΥπΑΑΤ ζει στον προηγούμενο αιώνα περιορίζοντας τους ελέγχους μόνο στην ελληνική επικράτεια, όταν η πλειοψηφία ορισμένων πολύ βασικών και σημαντικών προϊόντων (όπως η Φέτα) κατά κανόνα εξάγονται παρά καταναλώνονται εγχωρίως.

Επειδή το εν λόγω νομοσχέδιο θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στον κλάδο μας, ενώ ήταν η μεγάλη ευκαιρία επίλυσής των ήδη υπαρχόντων, κι επειδή κανείς δεν έχει δικαίωμα να υπονομεύει την ανάπτυξη και το μέλλον αυτού του κλάδου και της χώρας μας γενικότερα, ο ΣΕΒΓΑΠ, ζητά την απόσυρσή του, διαφορετικά θα προσφύγει δικαστικά για την κατοχύρωση των αυτονόητων και την αποκατάσταση της νομιμότητας.

Σε δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κτηνοτρόφων και κτηνοτροφικών συλλόγων Θεσσαλίας κ. Ιωάννης Γκουρομπίνος, αναφέρει ότι συνεχίζεται η νοθεία στην Φέτα και η παραγωγή της από αγελαδινό γάλα, ενώ εκφράζει αμφιβολίες στο κατά πόσο γίνονται έλεγχοι και κάνει λόγο για κοροϊδία από ΥπΑΑΤ και ΕΛΓΟ.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«Η ομοσπονδία κτηνοτρόφων Θεσσαλίας εκφράζει την έντονη ανησυχία της για το μέλλον της Φέτα, μετά και από το τελευταίο κρούσμα «νοθείας» με εμπλεκόμενο για ακόμη μία φορά γνωστή εταιρεία, που φωνάζει πως ή δεν γίνονται έλεγχοι ή αυτοί που γίνονται είναι αμελητέοι.

H γνωστή εταιρεία λοιπόν, φαίνεται πως εξακολουθεί να παραβιάζει τους κανόνες παραγωγής και διακίνησης της Φέτα ΠΟΠ και παρασκευάζει τυρί τύπου ΦΕΤΑΣ από αγελαδινό γάλα.

Για να ξεκαθαρίσουμε κάτι, η Φέτα είναι μία και φτιάχνεται από αιγοπρόβειο Ελληνικό γάλα. Δεν υπάρχει ούτε «τύπου φέτας», ούτε «στυλ φέτας», ούτε τίποτα άλλο παρεμφερή.

Η Φέτα ΠΟΠ είναι μία κι έχει συγκεκριμένους κανόνες παραγωγής και διακίνησης, οτιδήποτε άλλο δεν είναι Φέτα και αποσκοπεί στην παραπλάνηση του καταναλωτή και στην αισχροκέρδεια, ενώ αποτελεί και αθέμιτο ανταγωνισμό.

Αναρωτιόμαστε δε τι στο καλό γίνεται με τους ελέγχους του κράτους.

Δεν πέρασε ούτε ένας χρόνος που η συγκεκριμένη εταιρεία πιάστηκε στο εξωτερικό για νοθεία με αγελαδινό γάλα και μάλιστα τότε το τυρί είχε το θράσος να το ονομάζει μόνο Φέτα ΠΟΠ και τώρα την ξαναβρίσκουμε μπροστά μας να πρωταγωνιστεί σε ακόμη μια νοθεία.

Τελικά γίνονται έλεγχοι ή όχι;
Είναι λυπηρό και εξοργιστικό κάποιοι να πλουτίζουν στην πλάτη των κτηνοτρόφων και άλλων τυροκόμων που επιλέγουν τον δρόμο της νομιμότητας.
Είναι εξοργιστικό και απογοητευτικό να παραποιείται έτσι βάναυσα η ιστορία και ο πολιτισμός που φέρει μαζί του αυτό το τυρί που ονομάζεται ΦΕΤΑ ΠΟΠ κι έρχεται από τα βάθη της Αρχαίας Ελλάδας.

Απαιτούμαι αυστηρούς και συντονισμένους ελέγχους μαζί με αυστηρές ποινές στους παραβάτες. Εδώ και Τώρα.
Φτάνει πια η κοροϊδία από τον ΕΛΓΟ και το ΥπΑΑΤ». 

Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ θα πραγματοποιηθεί, στις 20 Μαρτίου 2023, στις Βρυξέλλες. Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Σουηδός Υπουργός Αγροτικών Υποθέσεων κ. Peter Kullgren.

Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις για την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς αγροτικών προϊόντων. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους, στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και στις προκλήσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Βασική προτεραιότητα για τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να εξαγάγει την αγροδιατροφική της παραγωγή. Στις 13 Μαρτίου, η Ρωσία πρότεινε την παράταση της συμφωνίας για άλλες 60 ημέρες, αντί για την παράταση 120 ημερών που προβλέπεται στη συμφωνία.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, οι υψηλές τιμές στις γεωργικές «εισροές», όπως η ενέργεια, ζωοτροφές και λιπάσματα, αποτελούν πρόκληση για τους αγρότες σε ολόκληρη την ΕΕ, αν και το κόστος των εισροών έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Οι τομείς που επηρεάζονται περισσότερο περιλαμβάνουν το κρέας (ιδιαίτερα τα πουλερικά), το κρασί, τα φρούτα και λαχανικά. Η γαλακτοβιομηχανία έχει επίσης επηρεαστεί από την πτώση των τιμών, ιδιαίτερα στις χώρες της Βαλτικής.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου 2022:

• η συνολική αξία του εμπορίου αγροτικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ αυξήθηκε, κατά 23%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. 
• οι ουκρανικές εισαγωγές στην ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 90%, κυρίως ως αποτέλεσμα των δημητριακών και εισαγωγές ελαιούχων σπόρων
• οι εξαγωγές στη Ρωσία μειώθηκαν, ιδίως για κηπευτικά προϊόντα, δημητριακά και ελαιούχους σπόρους και ζωικά προϊόντα
• οι εξαγωγές στην Κίνα παρουσίασαν επίσης μείωση λόγω χαμηλότερων εξαγωγών χοιρινού κρέατος, δημητριακών και φυτικών ελαίων, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 66%
• το εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε: οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 15% και οι εισαγωγές κατά 30%
• το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης αυξήθηκε, με τις εξαγωγές της ΕΕ να αυξάνονται κατά 20% και τις εισαγωγές κατά 36%.

Επίσης η Κομισιόν θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Ομάδα Χοιρινού Κρέατος. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας του χοιρινού κρέατος της ΕΕ. Τα βασικά προβλήματα είναι οι μειωμένες εξαγωγές στην Κίνα, η αφρικανική πανώλη των χοίρων και το αυξανόμενο κόστος των εισροών.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γαλακτοπαραγωγή στην ΕΕ θα συζητηθούν στο Συμβούλιο, μετά από εισήγηση των αντιπροσωπειών της Λετονίας και Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας.  

Επίσης θα γινει αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις της Λετονίας και της Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας, θα ενημερώσουν το Συμβούλιο για την κατάσταση της γαλακτοβιομηχανίας στις χώρες τους. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς. Οι κτηνοτρόφοι σε Λετονία και Λιθουανία αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος εισροών. Ενώ το κόστος ενέργειας και ζωοτροφών έχει αυξηθεί, η τιμή αγοράς του νωπού γάλακτος μειώνεται συνεχώς. Οι αντιπροσωπίες καλούν την Κομισιόν να εισαγάγει μέτρα, που προβλέπονται στο πλαίσιο της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς, για την στήριξη του γαλακτοκομικού τομέα, παρέχοντας οικονομική ενίσχυση στους αγελαδοτρόφους.

Δεκτό έκανε το ΥπΑΑΤ το αίτημα άτυπης ομάδας παραγωγών για το Τσαλαφούτι.

Στο μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης περνά το Τσαλαφούτι, το κρεμώδες τυρί, που παράγεται με μια παραδοσιακή συνταγή και έρχεται να ανταγωνιστεί ξένα, αλλά και Ελληνικά brands και να ανοίξει νέους δρόμους εξαγωγικούς για τη χώρα μας, αλλά και την κτηνοτροφία.

Οριστικά στο Μητρώο ΠΟΠ

Όπως αναφέρεται στην σχετική απόφαση (δείτε εδώ) του ΥπΑΑΤ: «Αποδέχεται το με αριθ. πρωτ. 1298/158166/8-6-2022 τελικό αίτημα της άτυπης ομάδας παραγωγών ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ, για καταχώριση στο Μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΠΓΕ) και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων (ΕΠΙΠ) της Ε. Ένωσης, της ονομασίας «ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ», για προϊόν τυριού, ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων». Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, στο πλαίσιο της αίτησης είχαν κατατεθεί και δυο ενστάσεις, οι οποίες καθώς φαίνεται και από την απόφαση δεν έγιναν δεκτές.

Πώς παράγεται το Τσαλαφούτι

Το Τσαλαφούτι παράγεται εδώ και αρκετά χρόνια με τον παραδοσιακό τρόπο στην οροσειρά των Αγράφων, ενώ από το 2014, όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο, ο κ. Ηλίας Κουτρομάνος, που διατηρεί παραδοσιακό τυροκομείο στο κέντρο του Καρπενησίου, ξεκίνησε ο ίδιος να το παράγει εμπορικά. Λίγα χρόνια μετά, το Τσαλαφούτι γίνεται ΠΟΠ με τον ίδιο να σημειώνει: «Το συγκεκριμένο άλλειμμα το παρασκευάζουμε πλέον όλο το χρόνο. Ουσιαστικά, παντρεύουμε γευστικά το γιαούρτι και το βούτυρο, με την μυστική παραδοσιακή συνταγή που κληρονομήσαμε από τους παππούδες μας και το εξαιρετικής ποιότητας πρόβειο γάλα, για να κάνουμε την παραγωγή στις σύγχρονες εγκαταστάσεις, πάντοτε με τον παραδοσιακό μας τρόπο. Το κρεμώδες αυτό τυρί με την πλούσια και δροσερή του γεύση χρησιμοποιείται ως άλλειμα σε σαλάτες και συνδυάζεται υπέροχα με κρεατικά και αλλαντικά ή ακόμα και σε απολαυστικά επιδόρπια. Την πρωτοβουλία για το ΠΟΠ την πήραμε ως άτυπη ομάδα παραγωγών από τους ορεινούς όγκους των Αγράφων, του Ορεινού Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας, της Αργιθέας, του Ασπροποτάμου και των Τζουμέρκων και παρακείμενες σε αυτές περιοχές. Η εξέλιξη με το ΠΟΠ δίνει νέα πνοή στη προσπάθεια που κάνουμε να δώσουμε υπεραξία στην πρώτη ύλη, αλλά και να αναδείξουμε ακόμα περισσότερο την πόλη του Καρπενησίου και την Ευρυτανία γενικότερα».

Σε μεγάλη αλυσίδα, αρτοποιεία, εστιατόρια

Από το 2014 που πρωτοξεκίνησε ο Ηλίας Κουτρομάνος να παράγει εμπορικά το προϊόν, έχει κάνει... χιλιόμετρα για να προωθήσει το προϊόν του στην αγορά, με αποτέλεσμα σήμερα το Τσαλαφούτι του τυροκομείου του, να μπορεί να το βρίσκει ο καταναλωτής και σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, εκτός από το ιδιόκτητο κατάστημα λιανικής, που διατηρεί ο ίδιος στην πρωτεύουσα της Ευρυτανίας. Παράλληλα, όπως μας ανέφερε το προϊόν έχει μεγάλη ζήτηση και από εστιατόρια, φούρνους, ξενοδοχεία κ.λπ. που το χρησιμοποιούν κατά κόρον.

Σταθερή πορεία για την κτηνοτροφία στην Ευρυτανία

Σε σχετικά σταθερή πορεία βρίσκεται η κτηνοτροφία στην πανέμορφη, ορεινή Ευρυτανία, εκτιμά ο κ. Κουτρομάνος, ο οποίος συνεργάζεται για τις ανάγκες τις επιχείρησής του, με αρκετούς κτηνοτρόφους. Το 2022 απορρόφησε περί τους 300 τόνους γάλα από το νομό Ευρυτανίας, όπως χαρακτηριστικά μας ανέφερε, ενώ την εφετινή χρονιά, η τιμή παραγωγού στο πρόβειο γάλα, όπως λέει κυμαίνεται μεταξύ 1,40 και 1,67 ευρώ το κιλό.

Συνάντηση είχαν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με το ΔΣ της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ) με επικεφαλής τον πρόεδρο, Ηλία Κοτόπουλο, στα γραφεία του ΥπΑΑΤ, επί της οδού Αχαρνών στην Αθήνα, την Τετάρτη (1/3/2023).

Στη συνάντηση συμμετείχαν από την πλευρά της ΕΦΧΕ, ο πρόεδρος Ηλίας Κοτόπουλος, ο αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Γιώργος Κεφαλάς, ο επίτιμος πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Θανάσης Βασιλέκας, τα μέλη Χρήστος Βουλγαρίδης και Θανάσης Παπαπαναγιώτου.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, που κράτησε περίπου 40 λεπτά τέθηκε ξανά επί τάπητος το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα.

Από την πλευρά των παραγωγών ζητήθηκε η επάνοδος της αναγραφής της χώρας αρμεγής ευκρινώς στη συσκευασία, ακόμη κι αν είναι πάνω από μία. 

Ζητήθηκε, επίσης να εξεταστεί το θέμα με τις παραπλανητικές ετικέτες σε ό,τι αφορά στα τοπωνύμια και να γίνονται έλεγχοι στα ράφια.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, υποσχέθηκε πως θα ενημερώσει εκ νέου την ερχόμενη εβδομάδα για τα ζητήματα, στα οποία μπορούν να δοθούν άμεσα λύσεις. Έδωσε εντολή για εκτεταμένους ελέγχους σε ό,τι αφορά στο αγελαδινό γάλα και τα παράγωγά του. 

«Συναντηθήκαμε σήμερα με τον κύριο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και μας υποσχέθηκε ότι θα κοιτάξει τα θέματά μας πολύ θετικά και πως θα έχουμε απαντήσεις μέσα στην επόμενη εβδομάδα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Ηλίας Κοτόπουλος.

Όπως ανέφεραν οι εκπρόσωποι των αγελαδοτρόφων στον ΑγροΤύπο, ο υπουργός μελετά το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα. Επίσης επειδή υπάρχουν καταγγελίες θα ζητήσει την αύξηση των ελέγχων στο αγελαδινό γάλα, ενώ βλέπει θετικά και την αναγραφή της πρώτης ύλης (γάλακτος) στα μεταποιημένα τρόφιμα. 

Το Χωριό της Κάρλας είναι το brand που επέλεξαν τρία αδέρφια που ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γαλακτοπαραγωγή για τα προϊόντα τους.

Ακόμα και ο προ-παππούς των τριών αδερφών από τα Κανάλια Βόλου, μια παρακάρλια περιοχή με πλούσια βοσκοτόπια που ξεχωρίζουν, ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Από γενιά σε γενιά το DNA έμεινε αναλλοίωτο κι αυτό φαίνεται από τη μετέπειτα πορεία της οικογένειας. Τι κι αν ο πατέρας των παιδιών, του Νίκου, του Θανάση, αλλά και του Δημήτρη, που μίλησε στον ΑγροΤύπο, για την κτηνοτροφία, αλλά και τη γενικότερη επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας, ασχολούνταν με την αγελαδοτροφία... Αυτό δεν εμπόδισε καθόλου τη μετάβαση στην αιγοπροβατοτροφία και κυρίως την αιγοτροφία. «Ο πατέρας μας, είχε μέχρι και κάποια χρόνια πριν από το 2000 μια μεγάλη μονάδα με αγελάδες γαλακτοπαραγωγής. Τότε οι καιροί δεν ήταν τόσο χαλεποί, όσο μετέπειτα για την αγελαδοτροφία, όμως αποτέλεσε για μας στρατηγική επιλογή και όχι τυχαίο γεγονός, να κάνουμε στροφή στην αιγοπροβατροφία, με έμφαση στην αιγοτροφία. Η στροφή αυτή άρχισε πριν το 2000 και ολοκληρώθηκε το 2004, όταν και είχαν πωληθεί όλες οι αγελάδες», ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Δημήτρης Τσιούκας, ο ένας από τα τρία αδέρφια-ιδιοκτήτες της επιχείρησης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οικογένεια διείδε ευκαιρίες στο χώρο των γαλακτοκομικών και δη του κατσικίσιου γάλακτος, ενώ μετέπειτα μπήκε και στη μεταποίηση. Αφορμή για να γίνει αυτό, ήταν (τι άλλο;) η κρίση στην αγορά του γάλακτος γύρω στο 2010, που ανάγκασε την οικογένεια να διευρύνει το πεδίο της.

«Μέσα σε μια μέρα μας κατέβασαν αυθαίρετα 15% την τιμή του γάλακτος και γι' αυτό μπήκαμε στη μεταποίηση»

«Μέσα σε μια μέρα, κοντά στο 2010, μας επέβαλαν μείωση τιμής στο γάλα 15%, παρά τη σύμβαση που είχαμε τότε με μεταποιητική εταιρεία. Μετέπειτα η κατάσταση δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο και η παραγωγή έμενε στα αζήτητα. Όλο αυτό, αποτέλεσε εφαλτήριο για μας, να μπούμε σε νέα μονοπάτια και να μεταποιήσουμε την πρώτη μας ύλη, δηλαδή το φρέσκο γάλα», προσθέτει ο Δημήτρης Τσιούκας, τονίζοντας όμως ταυτόχρονα, ότι όλα έγιναν βάσει σχεδιασμού και με πολλή δουλειά από όλα τα μέλη της οικογένειας. «Απευθυνθήκαμε στους ειδικούς και πήγαμε για δυο κύκλων σεμινάρια για τη γαλακτοκομία στο ΑΠΘ, ώστε να πάρουμε τεχνογνωσία. Ταυτόχρονα με πολλές επενδύσεις και ίδια κεφάλαια, επεκτείναμε και εκσυγχρονίσαμε τους στάβλους μας, ενώ κάναμε και το τυροκομείο-μεταποιητική μονάδα. Όλα αυτά έγιναν με σκληρή εργασία από όλη την οικογένεια. Ακόμα και σήμερα απαιτείται από όλους μας 15ωρη εργασία ημερησίως για να τα ελέγχουμε όλα», δηλώνει ο κ. Τσιούκας.

«Επιχειρηματίας από την Αθήνα μας προέτρεψε να ασχοληθούμε με το κεφίρ»

Σήμερα, το Χωριό της Κάρλας και ξεκινώντας λίγο μετά το 2010 τη δραστηριότητά του, λειτουργεί δυο καταστήματα-γαλακτοπωλεία, το ένα στο Βόλο και το άλλο στην Αθήνα και συγκεκριμένα, κοντά στο σταθμό Μετρό Πανόρμου, στους Αμπελόκηπους. «Τα καταστήματα έχουν βιολογικά προϊόντα από γίδινο κυρίως γάλα, γλυκά, πίτες και πολλούς άλλους κωδικούς. Συνεχώς μπαίνουμε σε νέα προϊόντα. Αιχμή για μας είναι το γιαούρτι το κατσικίσιο και κυρίως το κεφίρ. Με το κεφίρ ασχοληθήκαμε, έπειτα από παρότρυνση συγκεκριμένου επιχειρηματία-καταστηματάρχη από το κέντρο της Αθήνας, που μας ενθάρρυνε να το δούμε πιο ζεστά. Τότε κυκλοφορούσε στην αγορά μόνο ένα κεφίρ και αυτό εισαγόμενο ήταν. Μπαίνουμε και θα μπούμε και το επόμενο διάστημα σε νέα προϊόντα. Τελευταίο που λανσάραμε είναι το Πρωινό, ένα προϊόν με βάση το κεφίρ και ξηρούς καρπούς, που μπορεί να καταναλωθεί όλη την ημέρα. Εκτός από τα δικά μας γαλακτοπωλεία, διαθέτουμε τα προϊόντα μας, συνολικά σε 150 σημεία διάθεσης κυρίως στην Αθήνα. Δεν θα μας ενδιέφερε να μπούμε σε ράφια μεγάλων σούπερ μάρκετ. Ο προσανατολισμός μας είναι σαφής. Δίνουμε βάρος στην αγορά και σε ανθρώπους που αναζητούν βιολογικά προϊόντα, υψηλής ποιότητας», εξηγεί.

«Το κοπάδι μας είναι προσανατολισμένο στην ποιότητα»

Σύμφωνα με τον κ. Τσιούκα, τις περισσότερες απαιτήσεις, από άποψη εργατοωρών και όχι μόνο, έχει το κοπάδι. «Το 2001 ξεκινήσαμε τα έργα για τους στάβλους και την ίδια χρονιά πήραμε και τα πρώτα γίδια. Σήμερα έχουμε 700 αιγοπρόβατα, εκ των οποίων τα 500 είναι γίδια, που είναι βελτιωμένα. Συγκεκριμένα έχουμε τις ράτσες Δαμασκού και Anglo-nubian. Τα ζώα όλα γεννιούνται εδώ και ζευγαρώνουν με δικά μας ζώα. Κάνουμε και ανανέωση του κοπαδιού και δίνουμε λίγα για κρέας. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το τονάζ των 100 τόνων γίδινου που έχουμε σε ετήσια βάση, να καλύπτει τις ανάγκες για τα γαλακτοκομικά μας προϊόντα. Δεν παίρνουμε από άλλους κτηνοτρόφους πρώτη ύλη, για να έχουμε και να διατηρούμε τον απόλυτο έλεγχο των ποιοτικών χαρακτηριστικών του γάλακτος, το οποίο είναι βιολογικό. Σημασία για μας δεν έχει τόσο η ποσότητα, όσο η διατήρηση της ποιότητας της παραγωγής μας σε υψηλά επίπεδα. Συνολικά στη μονάδα, στα γαλακτοπωλεία, αλλά και στο τυροκομείο μας, που τώρα επεκτείνουμε (μέσω ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο), απασχολούμαστε συνολικά 14 άτομα. Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι ο στάβλος και το κοπάδι μας. Τίποτα δεν γίνεται εύκολα και τυχαία», πρόσθεσε ο έμπειρος κτηνοτρόφος.

«Να δώσει έμφαση στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων το κράτος»

Πέραν των δυσκολιών που ενέχει η ενασχόληση με καθετί άγνωστο, ο κ. Τσιούκας, επιμένει: «εκτός των καθημερινών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε στην προσπάθεια που κάνουμε για να έχουμε ποσότητα, αλλά και σταθερή ποιότητα, υπάρχουν δυσκολίες, καθώς μιλάμε για πολύ ευπαθή προϊόντα. Ως κτηνοτρόφος αυτό που θα ήθελα να επισημάνω, είναι πως το κράτος και οι υπεύθυνοι φορείς, θα πρέπει να ρίξουν το βάρος στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων. Από αυτό έχει ανάγκη κυρίως ο χώρος της κτηνοτροφίας».

Γαλακτοκομικά και παραγωγή αμυγδάλων

Γύρω από τις 3 κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που διαθέτει σήμερα η οικογένεια Τσιούκα, καλλιεργεί τα τελευταία χρόνια και αμυγδαλιές. Άλλωστε, η περιοχή, όπως μας λέει ο Δημήτρης Τσιούκας, έχει ισχυρή παρουσία και μεγάλη παράδοση στην καλλιέργεια αμυγδάλου, οπότε δεν θα μπορούσαμε να είμαστε εκτός. «Έχουμε Τέξας και κάποια Ιταλικά αμύγδαλα. Όλες τις ποσότητες τις τυποποιούμε. Έχουμε συσκευασίες των 150 και 200 γραμμαρίων, τις οποίες διαθέτουμε μέσω των καταστημάτων μας», σημειώνει καταλήγοντας ο κ. Τσιούκας, ενώ υπόσχεται σύντομα, νέα και μάλιστα αρκετά ποιοτικά προϊόντα στο καταναλωτικό κοινό.

Η κτηνοτροφική μονάδα από τον Παρνασσό έχει πλάνο και χαράσσει πορεία ανάπτυξης από το 2010 έως σήμερα και μάλιστα με ίδια κεφάλαια.

Ο κ. Γιάννης Παπανικολάου έχει κάνει αρκετά πράγματα στη ζωή του, όμως από το 2010, μαζί με τον αδερφό του, έχουν κάνει επάγγελμα την ενσταβλισμένη αιγοτροφία και την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, τυποποιημένων και μη. Η πορεία μόνο εύκολη δεν ήταν, όπως εξομολογείται μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ο εμπνευστής της προσπάθειας, δεδομένου ότι η κατανάλωση της πρώτης ύλης της μονάδας, το κατσικίσιο γάλα δηλαδή, ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένη. Σήμερα, η αιγοτροφική μονάδα έχει 400 κατσίκια, με κύρια ράτσα τα Μούρθια, αναβαθμίζεται, πάει σε νέο χώρο και σύντομα και σε νέα γαλακτοκομικά προϊόντα ιδίας παραγωγής, αφού η ζήτηση είναι εξαιρετικά μεγάλη.

Κε Παπανικολάου, πως επιλέξατε τα κατσίκια Μούρθια και ποια είναι τα βασικά τους χαρακτηριστικά, ως ζώα;

Στη μονάδα μας έχουμε 400 κατσίκια, από τα οποία τα 250 είναι καθαρόαιμα κατσίκια Μούρθια, από Ισπανία. Είχαμε κάνει κι άλλα πράγματα, αλλά πριν από 13 χρόνια και συγκεκριμένα το 2010 αποφασίσαμε από κοινού με τον αδελφό μου να κάνουμε κάτι πάνω στο γίδινο γάλα. Έτσι φτιάξαμε μια μονάδα, αρχικά με λίγα ζώα και μετά την επεκτείναμε, αφού βλέπαμε ότι υπάρχει μέλλον. Σίγουρα, κάθε φυλή, έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Εμείς επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τα Μούρθια. Πήγαμε γι' αυτό το λόγο στο εξωτερικό, ρωτήσαμε ειδικούς, το ψάξαμε πολύ και φέραμε τα πρώτα ζώα, για να δοκιμάσουμε. Μετέπειτα αυξήσαμε τη δυναμικότητα της μονάδας και σήμερα έχουμε 400 ζώα. Τα συγκεκριμένα κατσίκια είναι ζώα Μεσογειακά, μικρόσωμα, ευπροσάρμοστα στην Ελληνική πραγματικότητα. Τα έχουμε σχεδόν απολύτως σταβλισμένα, καθώς βγαίνουν μόνο στην αυλή του στάβλου. Παραγωγή δίνουν από τον 1,5 μήνα έως τους 5 μήνες, με μέσο όρο στα 700 κιλά γάλα το καθένα στις 250 ημέρες αρμεγής. Υπάρχουν ζώα που δίνουν απόδοση έως και 1 τόνο ή ακόμα περισσότερο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο απογαλακτισμός να γίνει άμεσα και η αρμεγή να φτάσει στις 300 ημέρες το χρόνο. Σε λιποπρωτεΐνες φθάνουμε αυτές του πρόβειου γάλακτος, δηλαδή έως και 13,5%, με προϋπόθεση το καλό αυστηρά σιτηρέσιό μας, που είναι φουλ ενεργειακό. Σημειωτέον ότι η κατανάλωση νερού από το ζώο έχει επίδραση στην περιεκτικότητα. Στην παραγωγή γάλακτος υπάρχει καμπύλη. Δεν είναι όλο το χρόνο σταθερή. Πιο ψηλά είναι στην 60η ημέρα από τη γέννα, με νορμάλ πάντα τροφή και χωρίς εξάρσεις στον καιρό, ο οποίος επίσης επηρεάζει πολύ τα ζώα.

Πείτε μας λίγα λόγια για το σιτηρέσιο που ακολουθείτε για καλές αποδόσεις και ποιότητα...

Από χονδροειδείς τροφές, δίνουμε ενσίρωμα τριφυλλιού και καλαμποκιού, ξερό τριφύλλι και άχυρο, κατά βούληση. Πιο συγκεκριμένα, δίνουμε 1,8 κιλά ενσίρωμα τριφυλλιού, μισό κιλό ενσίρωμα καλαμποκιού, μισό κιλό ξερό τριφύλλι και άχυρο κατά βούληση, όπως προείπαμε, καθώς είναι λίαν απαραίτητο για σκληρό μηρυκασμό που φέρνει καλύτερη ποιότητα στο γάλα. Μετά δίνουμε μίγμα δημητριακών (κριθάρι, καλαμπόκι, σόγια, ηλιόπιτα ή βαμβακόπιτα, σιτάρι ανάλογα την τιμή και πίτουρο) και ισορροπιστή (σόδα, φυτικό λίπος, μαγιά). Το σιτηρέσιο είναι φουλ ενεργειακό και δημιουργήθηκε σε συνεργασία με ζωοτέχνες από το εξωτερικό και με δοκιμή ένα χρόνο σε λιγότερα ζώα.

Με το σημερινό κόστος εκτροφής και τις ισχύουσες τιμές, μένει κέρδος στον παραγωγό;

Παίζει μεγάλο ρόλο η διαχείριση. Είναι καλό να έχεις ιδιοπαραγόμενες τροφές. Εμείς αγοράζουμε τα πάντα, αλλά και πάλι υπάρχει περιθώριο κέρδους, δεδομένου ότι μιλάμε για τιμές παραγωγού που κυμαίνονται στο 1 ευρώ το κιλό κι άνω. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να έχει διαθεσιμότητα σε γάλα, περιόδους π.χ. όπως το καλοκαίρι, που ιδίως οι μικρές τυποποιητικές/τυροκόμοι συνήθως ξεμένουν.

Τι πρέπει να προσέξει ένας κτηνοτρόφος που θέλει να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, αλλά και μετέπειτα όταν τα εκτρέφει;

Καταρχήν ο κτηνοτρόφος που ενδιαφέρεται να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, πρέπει να κάνει σοβαρή έρευνα, τι και πόσα θέλει και τι επίσης θέλει να κάνει στη μονάδα του. Για παράδειγμα, αν θα δώσει το βάρος στις αποδόσεις ή στην ποιότητα. Ο κτηνοτρόφος που θα πάει στο εξωτερικό, επειδή θα κληθεί να δαπανήσει αρκετά χρήματα, ακόμα και 350-400 ευρώ για κάθε ζώο, καλό είναι εκτός από τα απαραίτητα πιστοποιητικά, να ζητήσει και στοιχεία παραγωγής γάλακτος προηγούμενης χρονιάς, από τα συγκεκριμένα ζώα. Επίσης, όταν τα φέρει και αρχίσει την εκτροφή, πρέπει να δώσει μεγάλo βάρος στον εμβολιασμό σε συνεργασία με κτηνιάτρους, να προσέχει τις αιμομιξίες και να έχει όσο μπορεί τον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό και τα απαραίτητα μηχανήματα, ώστε να μειώνει τις ανάγκες για τα (δυσεύρετα) χέρια.

Πείτε μας λίγα λόγια για τα προϊόντα σας...

Εμπορευόμαστε γίδινο γάλα στην χονδρική, αλλά κάνουμε και δικά μας, τυποποιημένα προϊόντα με το brand Φάρμα Παπανικολάου (Παρνασσού). Έχουμε συνολικά 11 κωδικούς προϊόντων, με βασικό το εμφιαλωμένο γίδινο γάλα των 7 ημερών, κρέμες, γιαουρτάκια, ρυζόγαλο και απώτερος στόχος μας είναι να κάνουμε κι άλλα, όπως για παράδειγμα, την παραδοσιακή υγρή γιαούρτη, όπως ήταν παλιά. Τα προϊόντα με βάση το γίδινο γάλα ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένα μπορώ να πω, αλλά όσο υπάρχει καλή ενημέρωση και ο κόσμος μαθαίνει τι οφέλη έχουν τα συγκεκριμένα προϊόντα για τον οργανισμό, αναστρέφεται η τάση. Ήδη μπορώ να πω ότι έχει γίνει μόδα και τάση. Στην δε Αμερική γιατροί συστήνουν σε ασθενείς για αποκατάσταση το γίδινο γάλα. Τα τυποιημένα προϊόντα μας, τα διαθέτουμε στη γύρω περιοχή Φωκίδας - Βοιωτίας, αλλά και σε διάφορα καταστήματα τροφίμων των Αθηνών και σύντομα θα είναι σε ακόμα περισσότερα.

Όλα αυτά τα χρόνια έχετε κάνει αρκετές επενδύσεις. Αλήθεια, έχετε επωφεληθεί από κάποια επιδοτούμενα προγράμματα;

Ό, τι έχουμε κάνει, το έχουμε κάνει αποκλειστικά με ίδια κεφάλαια. Από την αγορά των ζώων, ως τα μηχανήματα και τον λοιπό εξοπλισμό μας. Το ίδιο συνεχίζουμε να κάνουμε και σήμερα, που μεταφέρουμε τη μονάδα μας σε νέο σημείο. Σιγά, σιγά όμως μπαίνουν και τα παιδιά μας στο επάγγελμα, που έχουν ενταχθεί στα προγράμματα νεών γεωργών και ενδεχομένως να μπούμε και σε κάποιο σχέδιο βελτίωσης ή σε άλλο πρόγραμμα. Είναι σημαντικό όταν επιχειρείς, ακόμα και στον πρωτογενή τομέα, να επενδύσεις για να καλύψεις πραγματικές ανάγκες της μονάδας σου.

Μέχρι τέλος του Φεβρουαρίου, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, αναμένεται να πληρωθούν οι δύο από τις τρεις βασικές κατηγορίες κτηνοτρόφων που δεν πήραν την ενίσχυση για τις ζωοτροφές (Mέτρο 22).

Συγκεκριμένα θα πληρωθούν την ενίσχυση οι νεοεισερχόμενοι (που δεν μπορούσαν να έχουν εισόδημα) και οι κτηνοτρόφοι που βρέθηκαν σε έλεγχο το 2020. Η πληρωμή θα γίνεται σταδιακά.

Για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με τις ΚΑΔ το ΥπΑΑΤ αναζητά περίπου 14 εκατ. ευρώ για να προχωρήσει στην πληρωμή όλων των δικαιούχων.

Στο μεταξύ αυξάνουν οι «πιέσεις» για μείωση τιμών στο αιγοπρόβειο γάλα, μετά από το μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά προϊόντα που κήρυξε την προηγούμενη εβδομάδα το ΙΝΚΑ.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο προβατοτρόφος και πρόεδρος στον Αγροκτηνοτροφικό Σύλλογο Παιονίας κ. Θωμάς Καρυπίδης, «οι γαλακτοβιομήχανοι και τα τυροκομεία απειλούν ότι αν συνεχιστούν τα μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά και μειωθεί περαιτέρω η κατανάλωση θα προχωρήσουν σε μείωση των τιμών παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα.

Πρέπει να σας επισημάνω ότι η φέτα ΠΟΠ φεύγει από την μεταποίηση (τυροκομεία) στα 6,70 έως 8,20 ευρώ το κιλό. Αυτή η τιμή δεν έχει καμιά σχέση με τα 13 έως 14 ευρώ το κιλό που πωλείται στην λιανική. Άρα είναι μεγάλο λάθος να λένε ότι η αύξηση στην τιμή παραγωγού στο γάλα έφερε την αύξηση στην τιμή λιανικής της φέτας.

Πάντως σε ενημέρωση που είχα πρόσφατα με Έλληνες αξιωματικούς έμαθα ότι στα στρατιωτικά σούπερ μάρκετ η φέτα ΠΟΠ πωλείται γύρω στα 8,30 ευρώ το κιλό. Θα μπορούσαν οι οικονομικά αδύναμοι καταναλωτές να αγοράζουν από αυτά τα σούπερ μάρκετ τα τρόφιμα που έχουν ανάγκη. 

Σήμερα το κάθε πρόβατο που είναι σταυλισμένο έχει κόστος 300 έως 400 ευρώ για όλη την γαλακτοκομική περίοδο. Το πρόβειο γάλα το πουλάνε οι κτηνοτρόφοι από 1,65 έως 1,70 ευρώ το κιλό με ανώτερη τιμή. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για μείωση τιμών παραγωγού την στιγμή που οι τιμές στις ζωοτροφές και στην ενέργεια είναι τόσο υψηλές.

Εγώ διαθέτω ένα κοπάδι με 300 πρόβατα σταυλισμένα, τα οποία παράγουν 90 έως 100 τόνους γάλακτος ετησίως. Διαθέτω 150 στρέμματα με περιφραγμένους λειμώνες και από τον Μάρτιο μέχρι το Νοέμβριο βόσκουν τα πρόβατα. Με αυτό τον τρόπο μπορώ να μειώσω το κόστος παραγωγής, όπως κάνουν και στην υπόλοιπη νότια Ευρώπη».